Zastosowanie ustawy o ubezpieczeniu społecznym do osób, zatrudnionych w żegludze morskiej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 29 grudnia 1933 r.
wydane w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu w sprawie zastosowania ustawy o ubezpieczeniu społecznem do osób, zatrudnionych w żegludze morskiej.

Na podstawie art. 312 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznem (Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 396) zarządza się co następuje:
§  1.
Do osób zatrudnionych w żegludze morskiej, mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznem (Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 396), jeżeli przepisy rozporządzenia niniejszego nie stanowią inaczej.
§  2.
Za statki polskie w rozumieniu rozporządzenia niniejszego uważa się statki, określone ustawą z dnia 28 maja 1920 r. o polskich statkach handlowych morskich (Dz. U. R. P. Nr. 47, poz. 285), zmienioną rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 marca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 29, poz. 269) i ustawą z dnia 10 marca 1932 r. (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 334), oraz wszystkie inne statki morskie o pojemności nieprzekraczającej 50 m3, które zostały zarejestrowane przez władze polskie.
§  3.
Osoby, zatrudnione na statkach polskich, oraz osoby, zatrudnione przy czynnościach dorywczych, wykonywanych na statkach obcych, w obrębie portów polskich i na ich redzie, nienależące do załogi statku, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznem.

Obowiązkowi ubezpieczenia podlegają również osoby, wykonywające na własny rachunek samodzielnie zawód żeglarski na statkach o pojemności nieprzekraczającej 50 m3; osoby te podlegają obowiązkowi ubezpieczenia tylko w zakresie ubezpieczenia, objętego art. 1 pkt. 2 lit. a) ustawy o ubezpieczeniu społecznem, natomiast do ubezpieczenia, objętego art. 1 pkt. 1 i pkt. 2 lit. b) tej ustawy, mogą przystąpić z własnej woli na warunkach ulgowych, przewidzianych dla grup, przystępujących do ubezpieczenia zbiorowo (art. 12 ust. 2 zdanie ostatnie ustawy o ubezpieczeniu społecznem).

§  4.
Do powstania i ustania obowiązku ubezpieczenia mają odpowiednie zastosowanie art. 8 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznem z tem, że transport osób, zatrudnionych w żegludze morskiej, z lądu na statek i ze statku na ląd uważa się za objęty okresem pracy.

Przy zmianie bandery obowiązek ubezpieczenia ustaje z tym terminem, w którym ubezpieczony miał prawo, na podstawie ustawy z dnia 2 czerwca 1902 r. o służbie marynarza (Dz. U. Rzeszy niem. str. 175), żądać zwolnienia z pracy.

§  5.
Za miesiąc pracy w żegludze morskiej przyjmuje się 30 dni, a za tydzień 7 dni.
§  6.
Wartość wynagrodzenia w naturze osób, zatrudnionych na statkach polskich, z wyjątkiem wymienionych w § 15, ustala na wniosek ubezpieczalni społecznej państwowy urząd ubezpieczeń społecznych w porozumieniu z Urzędem Morskim po wysłuchaniu opinji zawodowych organizacyj marynarzy i armatorów.
§  7.
Osoby wykonywające na własny rachunek samodzielnie zawód żeglarski na statkach o pojemności nieprzekraczającej 50 m3, ubezpieczone będą na podstawie przeciętnego zarobku rocznego, ustalonego przez Urząd Morski, a jeżeli chodzi o osoby, trudniące się rybołówstwem w porozumieniu z Morskim Urzędem Rybackim.
§  8.
Właściwą pod względem terytorjalnym jest ubezpieczalnia społeczna, w której okręgu znajduje się port ojczysty statków, na których są zatrudnione osoby, podlegające obowiązkowi ubezpieczenia.
§  9.
Zgłoszenia do ubezpieczalni społecznej, dotyczące osób przyjętych poza granicami Rzeczypospolitej do zatrudnienia lub zwolnionych na statkach, pływających poza obszarem polskich wód terytorialnych, powinny być dokonywane najpóźniej czwartego dnia po powrocie statku do portu ojczystego.
§  10.
Ubezpieczony, który otrzymuje w czasie podróży lub poza granicami kraju od armatora pomoc na wypadek choroby, zgodnie z przepisami §§ 59 do 61 ustawy z dnia 2 czerwca 1902 r. o służbie marynarza (Dz. U. Rzeszy niem. str. 175) oraz §§ 553 - 555 kodeksu handlowego niemieckiego, nie ma w okresie, w którym tę pomoc otrzymuje, prawa do świadczeń z ubezpieczalni społecznej.
§  11.
Art. 117 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznem nie ma zastosowania, jeżeli ubezpieczony najpóźniej trzeciego dnia po powrocie do portu ojczystego, przedłoży ubezpieczalni zaświadczenie lekarza okrętowego, a jeżeli na statku niema lekarza zaświadczenie kapitana statku, że wypadek choroby zaszedł jeszcze przed ustaniem obowiązku ubezpieczenia.
§  12.
Przeciętny miesięczny zarobek, wzięty za podstawę wymiaru świadczeń wypadkowych, nie może być niższy od właściwego dla danej kategorji pracowników zarobku, ustalonego zgodnie z § 15 rozporządzenia niniejszego, przyczem do rent, przyznanych młodocianym, lub młodszym marynarzom ma odpowiednie zastosowanie § 17 rozporządzenia niniejszego.

Art. 139 ust. 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznem nie ma zastosowania do osób, zatrudnionych w żegludze morskiej.

§  13.
Dla osób, które były co najmniej przez 10 lat zatrudnione w żegludze morskiej, ustala się liczby tygodni składkowych, określone art. 153 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznem na 750 tygodni składkowych zamiast 1.000 i 2/3 liczby tygodni składkowych zamiast 3/4.
§  14.
Część składki, przypadającą na pracodawcę za ubezpieczenie w zakresie art. 1 pkt. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznem osób, zatrudnionych na statkach żeglugi dalekomorskiej, obniża się o 30% pełnej składki (art. 220 ust. 1 pkt. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznem). Nie obniża się składki za osoby wykonywające czynności dorywcze (§ 3 ust. 1).
§  15.
Dla osób, zatrudnionych na polskich statkach detaszowanych (§ 20), podstawę wymiaru świadczeń stanowią przeciętne zarobki miesięczne, ustalane dla poszczególnych kategoryj tych osób na okres roczny przez Ministra Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu po wysłuchaniu opinji zawodowych organizacyj marynarzy i armatorów. Normy te ogłasza Minister Opieki Społecznej w Dzienniku Urzędowym "Monitor Polski".
§  16.
W stosunku do statków detaszowanych podstawę wymiaru składek stanowi załoga szacunkowa (ust. 2) i przeciętne zarobki miesięczne, ustalone w myśl § 15.

Izba Ubezpieczeń Społecznych ustala na okres roczny dla każdego detaszowanego statku załogę szacunkową według przeciętnej ilości osób zatrudnionych. Ustalenie następuje na wniosek właściwej ubezpieczalni społecznej po zasięgnięciu opinji Urzędu Morskiego.

§  17.
Renty wypadkowe, przyznane młodocianym na podstawie zarobków ustalonych (§ 15), podwyższa się od ukończonego 18 roku życia do wysokości renty, wymierzonej na podstawie zarobku ustalonego (§ 15) marynarza młodszego, a od ukończonego 21 roku życia do wysokości renty, wymierzonej na podstawie zarobku ustalonego marynarza starszego. Postanowienie powyższe dotyczy również rent wypadkowych, przyznanych młodszym marynarzom.
§  18.
Dla osób, zatrudnionych na statkach detaszowanych, książka żeglarska jest dowodem będącym podstawą roszczenia o świadczenia za okres zatrudniania na statku detaszowanym.

Członkowie rodziny ubezpieczonego, zatrudnionego na statku detaszowanym, otrzymują świadczenia z ubezpieczenia w zakresie art. 1 pkt. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznem na podstawie zaświadczenia armatora, stwierdzającego zatrudnienie na statku detaszowanym.

§  19.
W stosunku do statków detaszowanych za okres ciepłej martwej konserwacji (unieruchomienie statku przy zmniejszonej załodze o co najmniej 80%) wynosi składka 1/8 pełnej składki, a za okres zimnej martwej konserwacji (unieruchomienie statku i pozostawienie jedynie personelu dozorującego) wynosi składka 1/20 pełnej składki. Za okres konserwacji uznaje się czas faktycznego postoju bez okresu zakonserwowania i odkonserwowania, przyjmując na te okresy po 7 dni przed i po martwej konserwacji. Konserwację statku należy zgłosić w ciągu miesiąca do właściwej ubezpieczalni społecznej.
§  20.
Za statek detaszowany uznaje się statek, który według oświadczenia armatora nie zawinie w ciągu roku do portu ojczystego.

W razie wcześniejszego zawinięcia przysługuje ubezpieczalni społecznej prawo obliczenia składek na podstawie faktycznych zarobków za okres ubiegły.

Minister Opieki Społecznej może uznać za statek detaszowany również poszczególny statek nieodpowiadający warunkom, ustalonym w ust. 1.

§  21.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1934 r.

Zmiany w prawie

Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1934.1.1

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zastosowanie ustawy o ubezpieczeniu społecznym do osób, zatrudnionych w żegludze morskiej.
Data aktu: 29/12/1933
Data ogłoszenia: 09/01/1934
Data wejścia w życie: 09/01/1934, 01/01/1934