Newsletter
 
 
united kingdom
ukraine
poland
Prawo.pl
  1. Akty Prawne
  2. Dziennik Ustaw
  3. Dz.U.1945.22.131 t.j.

Zaopatrzenie inwalidzkie.

USTAWA
z dnia 17 marca 1932 r.
z zaopatrzeniu inwalidzkim. *

TYTUŁ I. 

Zakres osób, uprawnionych do zaopatrzenia.

Art.  1.

Uprawnionymi do zaopatrzenia z niniejszej ustaw są:

a)
inwalidzi wojenni,
b)
inwalidzi wojskowi,
c)
osoby, pozostałe po inwalidach wojennych, po poległych i zmarłych w związku przyczynowym ze służbą wojskową oraz po zaginionych bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych (art. 5),
d)
osoby pozostałe po inwalidach wojskowych.
Art.  2.
(1)
Za inwalidów wojennych uważa się osoby, które doznały uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa, nabytych wskutek służby:
a)
w wojsku Rzeczypospolitej Polskiej w czasie wojny, prowadzonej przez Państwo Polskie, lub w czasie po ogłoszeniu mobilizacji sił zbrojnych,
b)
w uznanych przez Państwo Polskie wojskowych formacjach polskich przy armiach obcych,
c)
w armiach państw zaborczych, o ile służbę tę pełniły w czasie od 1 sierpnia 1914 r. i to:

w armii niemieckiej do 27 grudnia 1918 r.

w armii rosyjskiej do 1 marca 1918 r.

w armii austriackiej do 1 listopada 1918 r.

a odnośnie do byłych żołnierzy armii austriackiej, którzy w terminie do dnia 31 grudnia 1930 r. zgłosili roszczenie do zaopatrzenia z tytułu uszkodzenia zdrowia, doznanego na froncie włoskim - do dnia 4 listopada 1918 r. wyłącznie, jeżeli osoby te posiadają prawo obywatelstwa polskiego,

d) 1
 w oddziałach lub organizacjach niepodległościowych w toku walk orężnych przeciw państwom zaborczym i nieprzyjacielskim o niepodległość Polski po dniu 1 sierpnia 1914 r. oraz uczestników ruchu podziemnego i partyzanckiego w walce o wyzwolenie Polski w okresie okupacji hitlerowskiej,
e)
w formacjach obcych, uznanych przez Państwo Polskie za takie, które na zasadzie przymierza lub porozumienia z siłą zbrojną polską, walczyły w obronie Polski przeciw państwom nieprzyjacielskim, jeżeli te osoby doznały uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa, nabytych w czasie i wskutek walki orężnej z nieprzyjacielem w obronie Polski i o ile te osoby posiadają obywatelstwo polskie lub na mocy uzyskanego zezwolenia przebywają na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, a nie mogą uzyskać zaopatrzenia od władz, które te formacje powołały do życia,
f) 2
 w wojskowych formacjach antyfaszystowskich, biorących udział w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936-1939, oraz w jugosłowiańskich oddziałach partyzanckich marszałka Tito, jeżeli osoby te posiadają obywatelstwo polskie,
g) 3
 w armii niemieckiej, w czasie wojny od dnia 1 września 1939 r. do dnia 9 maja 1945 r., a co do przebywających w niewoli - do dnia zwolnienia z niewoli, jeżeli posiadają stałe zaświadczenie wydane na mocy ustawy z dnia 6 maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów (Dz. U. R. P. z 1945 r. Nr 17, poz. 96, Nr 34, poz. 203 i Nr 55, poz. 307 oraz z 1946 r. Nr 11, poz. 73) lub prawomocne postanowienie sądu grodzkiego orzekające rehabilitację w pełnym rozmiarze albo co do których prokurator wydał postanowienie stwierdzające, że czyn nie podlega ściganiu, albo też jeżeli osoby te były w okresie wojny stałymi mieszkańcami Ziem Odzyskanych lub b. Wolnego Miasta Gdańska i uzyskały obywatelstwo polskie (autochtoni),
h) 4
 w armii niemieckiej w czasie wojny 1914-1918 r., jeżeli w czasie wojny 1939-1945 r. były stałymi mieszkańcami Ziem Odzyskanych lub b. Wolnego Miasta Gdańska i miały przyznane prawo do zaopatrzenia inwalidzkiego przez władze niemieckie oraz uzyskały obywatelstwo polskie,
i) 5
 w armiach (formacjach wojskowych) obcych w czasie wojny po 1 sierpnia 1914 r. repatriowane na teren Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli osoby te miały przyznane zaopatrzenie inwalidzkie w państwie, którego były obywatelami, lub jeżeli miały warunki do jego uzyskania z tytułu uszkodzenia zdrowia doznanego po 31 sierpnia 1939 r.
(2)
 Za inwalidów wojskowych uważa się:
a)
osoby, które doznały uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa, nabytych wskutek służby w wojsku Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju,
b) 6
 osoby, które doznały uszkodzenia zdrowia po 27 grudnia 1918 r. w wojsku niemieckim w czasie pokoju, jeżeli osoby te w czasie wojny 1939-1945 r. były stałymi mieszkańcami Ziem Odzyskanych lub b. Wolnego Miasta Gdańska (autochtoni) i miały przyznane prawo do zaopatrzenia inwalidzkiego przez władze niemieckie oraz uzyskały obywatelstwo polskie,
c) 7
 w wojsku innych państw obcych w czasie pokoju po 11 listopada 1918 r., jeżeli osoby te miały przyznane prawo do zaopatrzenia inwalidzkiego lub warunki do jego uzyskania i zostały repatriowane na teren Rzeczypospolitej Polskiej.
3).
  8  Minister Pracy i Opieki Społecznej może w porozumieniu z Ministrem Skarbu na wniosek Ministra Obrony Narodowej przyznawać zaopatrzenie inwalidzkie w przypadkach niemożności udowodnienia lub nieistnienia związku przyczynowego między śmiercią, uszkodzeniem zdrowia lub pogorszeniem uszkodzenia zdrowia a służbą wojskową, jeżeli nastąpiło to w czasie czynnej służby w odrodzonym Wojsku Polskim i spowodowało utratę co najmniej 65% zdolności zarobkowej, a szczególne okoliczności przemawiają za przyznaniem zaopatrzenia.
Art.  3.

  9

(1)
  10  Za pozostałych w rozumieniu art. 1 lit. c) i d) uważa się:
a)
wdowę, a w przypadku, gdy poległy, zmarły lub zaginiony nie pozostawił wdowy - osobę, z którą ostatnio pozostawał w faktycznej wspólnocie małżeńskiej w ciągu co najmniej jednego roku, jeżeli ze związku tego urodziło się dziecko, lub w ciągu trzech lat - jeżeli związek był bezdzietny,
b)
dzieci z małżeństwa i przysposobione,
c)
dzieci pozamałżeńskie, pasierbów i dzieci ofiar wojny przyjęte na wychowanie,
d)
rodziców,
e)
osoby przysposabiające, jeżeli przysposobienie nastąpiło przed doznaniem uszkodzenia zdrowia przez zmarłego oraz jeżeli poległy lub zmarły był ich jedynym żywicielem.
(2)
Pozostali po inwalidach z ruchu podziemnego i partyzanckiego w walce o wyzwolenie Polski w okresie okupacji hitlerowskiej są uprawnieni do zaopatrzenia z niniejszej ustawy.
Art.  4.

Za zmarłych w związku przyczynowym służbą wojskową uważa się:

a)
inwalidów wojennych i wojskowych, jeżeli śmierć ich nastąpiła wskutek uszkodzenia zdrowia, uznanego orzeczeniem komisji rewizyjno-lekarskiej za pozostające w związku przyczynowym ze służbą wojskową lub wskutek cierpienia pochodnego od tego uszkodzenia zdrowia,
b)
osoby zmarłe w czasie pełnienia służby wojskowej lub w ciągu jednego roku po zwolnieniu z wojska, jeżeli śmierć ich nastąpiła wskutek służby wojskowej lub wskutek uszkodzenia zdrowia pozostającego w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

TYTUŁ II. 

Postępowanie w sprawach o uznanie za zaginionego i stwierdzenie związku przyczynowego uszkodzenia zdrowia ze służbą wojskową.

Art.  5.
(1)
Za zaginionego bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych ma być uważany ten, kto na żądanie pozostałych po nim (art. 3), po przeprowadzeniu osobnego postępowania, za takiego uznany zostanie.
(2)
Ogłoszenie o wdrożeniu postępowania w sprawie uznania za zaginionego bez własnej winy będzie umieszczone w "Monitorze Polskim" na koszt Skarbu Państwa.
Art.  6. 11

 Sądy grodzkie są obowiązane na wniosek władz, wyznaczonych w drodze rozporządzenia przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej, Ministra Skarbu i Ministra Sprawiedliwości przesłuchiwać pod przysięgą świadków:

a)
na stwierdzenie związku przyczynowego między uszkodzeniem zdrowia z powodu choroby lub kalectwa, względnie śmiercią a służbą wojskową,
b)
w postępowaniu o uznanie za zaginionego bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych.
Art.  7.
(1)
Uszkodzeniem zdrowia jest upośledzenie pewnych funkcyj organizmu, spowodowane przez chorobę lub kalectwo.
(2)
Utratę zdolności zarobkowej w rozumieniu niniejszej ustawy stanowi zmniejszenie się możliwości zarobkowych spowodowane:
a)
uszkodzeniem zdrowia, powstałym bez własnej winy w czasie i w związku przyczynowym ze służbą wojskową,
b)
samym tylko pogorszeniem się uszkodzenia zdrowia, które to pogorszenie nastąpiło bez własnej winy w związku przyczynowym ze służbą wojskową jeżeli to uszkodzenie zdrowia istniało już przed wstąpieniem do służby wojskowej, lub powstało niezależnie od niej w czasie jej pełnienia.
(3)
Ogólną utratę zdolności zarobkowej w rozumieniu niniejszej ustawy stanowi zmniejszenie się możliwości zarobkowych spowodowane uszkodzeniem zdrowia, które istniało już przed wstąpieniem do służby wojskowej, lub powstało niezależnie od tej służby w czasie jej pełnienia, o ile to uszkodzenie ulegało pogorszeniu bez własnej winy w związku przyczynowym ze służbą wojskową: w razie współistnienia także uszkodzeń zdrowia, określonych w ust. (2) lit. a) niniejszego artykułu, uwzględnia się je łącznie przy określaniu stopnia ogólnej utraty zdolności zarobkowej.
(4)
Służbę wojskową w rozumieniu niniejszej ustawy stanowi służba, określona w art. 2.
Art.  8.
(1)
Do orzekania o związku przyczynowym uszkodzenia zdrowia ze służbą wojskową oraz o stopniu utraty zdolności zarobkowej, spowodowanej tym uszkodzeniem, wreszcie o stopniu winy, powodującej uszkodzenie, są powołane w pierwszej instancji inwalidzkie komisje rewizyjno-lekarskie, a w drugiej i ostatniej instancji inwalidzkie komisje odwoławcze. Orzeczenia inwalidzkich komisyj o uznaniu za inwalidów osób, które w chwili wydania orzeczenia nie posiadały obywatelstwa polskiego (art. 2 ust. (1) lit. c), lub zgłosiły roszczenia do zaopatrzenia po upływie terminu, zakreślonego w art. 31, są nieważne, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w art. 31 ust. (3) i (4). Utrzymuje się w mocy orzeczenia inwalidzkich komisyj o związku przyczynowym uszkodzenia zdrowia ze służba wojskową, doznanego przez osoby wymienione w art. 2 ust. 1) lit. c), w czasie pozostawania ich w niewoli po upływie terminów, określonych pod lit. c) tegoż artykułu.
(2) 12
 Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Ministrem Administracji Publicznej wyda w drodze rozporządzenia przepisy o składzie, organizacji i trybie postępowania komisyj rewizyjno-lekarskich i odwoławczych, ustali tabelę stanów chorobowych i warunki jej stosowania i wyznaczy władze powołane do orzekania o zaginięciu bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych (art. 5). Orzeczenia tych władz o uznaniu za zaginione osób, których śmierć została już przedtem stwierdzona metryką śmierci lub orzeczeniem właściwego sądu o uznaniu za zmarłego, są nieważne.
(3)
  13  Do orzekania o przyznaniu i wymiarze względnie o zgaśnięciu i zawieszeniu zaopatrzeń pieniężnych z niniejszej ustawy oraz do ich wypłaty są powołane władze, które wyznaczy Minister Skarbu.
(4)
 Koszty związane z postępowaniem administracyjnym i sądowym oraz z dochodzeniami w sprawach, wymienionych w ust. (1) i (2) niniejszego artykułu, ponosi Skarb Państwa.
Art.  9.
(1)
Stopień utraty zdolności zarobkowej lub ogólnej utraty zdolności zarobkowej (art. 7) może być określony na stałe lub czasowo. Inwalida nie może żądać ponownego ustalenia stopnia utraty zdolności zarobkowej lub ogólnej utraty zdolności zarobkowej, określonego na stałe prawomocnym orzeczeniem.
(2)
Inwalida, którego stopień utraty zdolności zarobkowej lub ogólnej utraty zdolności zarobkowej został określony czasowo, może po upływie 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia żądać ponownego ustalenia stopnia utraty zdolności zarobkowej lub ogólnej utraty zdolności zarobkowej.
(3) 14
 Inwalida, którego stopień utraty zdolności zarobkowej został określony na stałe, może być po upływie 12 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia poddany badaniu przez inwalidzką komisję rewizyjno-lekarską na wniosek lekarza referatu spraw inwalidzkich właściwego starostwa, przy czym inwalida ma prawo żądać specjalistycznego badania lekarskiego w szpitalu lub w zakładzie leczniczym. Inwalida ponosi koszty badania specjalistycznego, jeżeli wynik tego badania nie stwierdził zwiększenia się stopnia utraty zdolności zarobkowej (art. 7).
(4)
 Jeżeli ponowne badanie rewizyjno-lekarskie nie stwierdzi zwiększenia się stopnia utraty zdolności zarobkowej lub ogólnej utraty zdolności zarobkowej, inwalida ponosi wszelkie koszty, związane z wdrożonym postępowaniem.
(5) 15
 Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu może poddać jednorazowej rewizji wszystkie orzeczenia komisyj rewizyjno-lekarskich, względnie odwoławczych, co do istnienia dowodów związku przyczynowego uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa ze służbą wojskową.
(6)
  16  (skreślony).

TYTUŁ III. 

Zaopatrzenie inwalidzkie.

Art.  10.

 Zaopatrzenie stanowią następujące świadczenia ze strony Państwa:

a)
zasadnicza renta inwalidzka,
b)
dodatki:

1. ciężko poszkodowanych,

2. kwalifikacyjnych,

3. rodzinny,

4. pielęgnacyjny,

5. 17  specjalny,

6. 18  dla inwalidów zupełnych,

7. 19  dla ociemniałych,

c)
zapomoga pogrzebowa,
d)
renty pozostałych,
e)
leczenie i doleczanie,
f)
zaopatrywanie w aparaty ortopedyczne i środki pomocnicze,
g) 20
 przysposobienie do pracy i szkolenie,
h)
opieka społeczna.

Rozdział  I.

Zaopatrzenie pieniężne inwalidów.

Art.  11.

Rentę zasadniczą wymierza się w stosunku do stopnia utraty zdolności zarobkowej.

Art.  12.

Prawo do zaopatrzenia pieniężnego z niniejszej ustawy przysługuje inwalidom, wojennym i wojskowym z utratą przynajmniej 15% zdolności zarobkowej w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

Art.  13.

Renta może być czasowa lub stała, zależnie od czasowej lub stałej utraty zdolności zarobkowej i wynosi przy utracie:

15% zdolności zarobkowej - 15% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 16% do 24% zdolności zarobkowej - 20 % renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 25% do 34% zdolności zarobkowej - 30% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 35% do 44% zdolności zarobkowej - 40% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 45% do 54% zdolności zarobkowej - 50% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 55% do 64% zdolności zarobkowej - 60% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 65% do 74% zdolności zarobkowej - 70% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 75% do 84% zdolności zarobkowej - 80% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 85% do 94% zdolności zarobkowej - 90% renty zasadniczej zupełnego inwalidy,

od 95% do 100% zdolności zarobkowej - 100% renty zasadniczej zupełnego inwalidy.

Art.  14.
(1) 21
 Zasadnicza renta zupełnego inwalidy wojennego i wojskowego (powyżej 94% utraty zdolności zarobkowej) wynosi 92 zł miesięcznie.
(2)
  22  (skreślony).
Art.  15.

  23

(1)
 Inwalidzi, z utratą zdolności zarobkowej, wynoszącą przynajmniej 45%, otrzymują dodatek ciężko poszkodowanych, który wynosi:

przy utracie zdolności zarobkowej od 45% do 54% - 7 zł miesięcznie

przy utracie zdolności zarobkowej od 55% do 64% - 11 zł miesięcznie

przy utracie zdolności zarobkowej od 65% do 74% - 22 zł miesięcznie

przy utracie zdolności zarobkowej od 75% do 84% - 33 zł miesięcznie

przy utracie zdolności zarobkowej od 85% do 94% - 44 zł miesięcznie

przy utracie zdolności zarobkowej od 95% do 100% - 55 zł miesięcznie.

(2)
Inwalidzi z ogólną utratą zdolności zarobkowej, wynoszącą przynajmniej 65% uprawnieni do zaopatrzenia pieniężnego (art. 12), a nie odpowiadający warunkom ust. (1) niniejszego artykułu mogą otrzymać tytułem dodatku ciężkiego poszkodowanych 7 zł miesięcznie.
Art.  16.
 Inwalidzi wojenni i wojskowi, którzy w następstwie ciężkiego uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa (art. 7 ust. (2), lit. a) i b) i ust. (3), są tak niedołężni, iż stale potrzebują opieki i pomocy innych osób, otrzymują dodatek na pielęgnację w następującej wysokości:
a)
74 zł miesięcznie,
b)
110 zł miesięcznie w wypadkach całkowitej utraty wzroku lub utraty co najmniej dwóch kończyn,
c)
147 zł miesięcznie w wypadku całkowitego obezwładnienia fizycznego, amputacji więcej niż 2-ch kończyn lub podwójnych kalectw.
(2)
O uprawnieniu do pobierania dodatku na pielęgnację, jak również o wysokości dodatku według ust. (1) niniejszego postanowienia orzeka inwalidzka komisja rewizyjno-lekarska.
Art.  17.
(1)
Dodatek kwalifikacyjny otrzymują inwalidzi o utracie przynajmniej 45% zdolności zarobkowej.
(2)
Dodatek kwalifikacyjny niższy przysługuje inwalidom, którzy:
1)
posiadają średnie wykształcenie ogólne lub zawodowe, bądź też
2)
uzyskali rangę oficerską do kapitana włącznie lub równorzędną.
(3)
Dodatek kwalifikacyjny wyższy przysługuje inwalidom, którzy:
1)
posiadają wyższe wykształcenie ogólne lub zawodowe, bądź też
2)
uzyskali rangę co najmniej majora lub równorzędną.
(4) 25
 Dodatek kwalifikacyjny niższy wynosi 25%, wyższy 50% renty zasadniczej i dodatku ciężko poszkodowanych.

Bliższe postanowienia co do wykształcenia, uprawniającego do dodatku kwalifikacyjnego, wydadzą w drodze rozporządzenia: Minister Pracy i Opieki Społecznej i Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Oświaty.

Art.  18.
(1)
Inwalidzie przysługuje prawo do dodatku rodzinnego, na żonę w wysokości 20% renty zasadniczej pobieranej przez inwalidę, i prawo do dodatku na każde dziecko w wysokości 10% pobieranej kwoty renty zasadniczej i dodatku na żonę.
(2) 26
 (skreślony).
(3)
  27  Inwalidzie nie służy prawo do dodatku rodzinnego:
a)
na członka rodziny, na którego wypłaca się zasiłek rodzinny lub który posiada dochód własny w wysokości co najmniej renty zasadniczej zupełnego inwalidy,
b)
na żonę sądownie rozwiedzioną lub separowaną, jeżeli mąż nie jest orzeczeniem sądowym zobowiązany do jej utrzymania.
(4) 28
 Prawo do dodatku na dziecko służy do ukończenia 18 roku życia, a jeżeli dziecko uczęszcza do szkoły publicznej - do ukończenia 24 roku życia. Jeżeli dziecko wskutek ułomności fizycznej, umysłowej lub nieuleczalnej choroby nie może zarabiać na swoje utrzymanie, prawo do dodatku służy przez cały okres pobierania zaopatrzenia przez inwalidę.
(5)
 Dzieci i pasierbów, które weszły w związki małżeńskie lub które się same utrzymują, jako też dzieci i pasierbów, posiadających własne zaopatrzenie, nie uwzględnia się przy wymiarze dodatku rodzinnego.
(6)
Inwalidom uprawnionym na mocy innej ustawy do pobierania ze Skarbu Państwa dodatków na rodzinę, przysługuje prawo wyboru dodatku dla nich korzystniejszego.
(7) 29
 Dodatki z niniejszego artykułu wymierza się od renty zasadniczej, przysługującej inwalidzie.
Art.  19.

  30

1).
 Zawarcie związku małżeńskiego między inwalidą a inwalidką nie wpływa na uprawnienie każdego z małżonków do zaopatrzenia inwalidzkiego.
(2).
Dodatek rodzinny wymierza się od renty tego z małżonków, którego renta jest wyższa.
Art.  20.
(1)
Zapomoga pogrzebowa przysługuje osobom, pozostałym po zmarłych inwalidach, którzy byli uprawnieni do zaopatrzenia pieniężnego z niniejszej ustawy, względnie osobom, które poniosły koszty pogrzebu.
(2) 31
 Zapomoga pogrzebowa równa się trzymiesięcznej zasadniczej rencie zupełnego inwalidy. O ile zapomoga przysługuje z tytułu innej ustawy, uprawnionemu służy prawo wyboru.
(3)
 O ile koszty pogrzebu pokryte zostały ze środków publicznych prawo do poboru zapomogi pogrzebowej upada.

Rozdział  II.

Zaopatrzenie pieniężne wdów.

Art.  21. 32
(1)
 Prawo do zaopatrzenia służy wdowom po inwalidach, których utrata zdolności zarobkowej w dniu śmierci uprawniała do zaopatrzenia pieniężnego (art. 12), jeżeli związek małżeński został zawarty przed okaleczeniem lub chorobą uprawniającą do zaopatrzenia, a tytuł do zaopatrzenia powstał po dniu 1 sierpnia 1914 r. Wdowom po inwalidach, których związek małżeński został zawarty po okaleczeniu lub wystąpieniu choroby, uprawniającej do zaopatrzenia, służy prawo do zaopatrzenia, jeżeli związek małżeński trwał co najmniej jeden rok lub małżeństwo było dzietne. Prawo wdowy rozpoczyna się z chwilą śmierci męża. Renta wdowia wynosi 50% renty zasadniczej zmarłego męża.
(2)
Wdowom po poległych i zmarłych oraz po zmarłych inwalidach, których śmierć pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową, lub po zaginionych (art. 34), służy prawo do zaopatrzenia, jeżeli tytuł do zaopatrzenia powstał po 1 sierpnia 1914 r. Renta wdowia wynosi 50% renty zasadniczej zupełnego inwalidy.
(3)
Wymiar renty wdowiej następuje od renty zasadniczej i dodatku kwalifikacyjnego, obliczonego jednak od samej renty zasadniczej, jeżeli poległy lub zmarły mąż miał prawo do takiego dodatku lub warunki do jego uzyskania, gdyby żył.
(4)
Prawo do renty w wymiarze określonym w ustępach poprzedzających służy wdowom, które odpowiadają jednemu z następujących warunków:
a) 33
 mają na wychowaniu co najmniej jedno dziecko po poległym zmarłym (zaginionym), po którym przyznano wdowie rentę,
b)
utraciły wskutek stwierdzonego przez lekarza urzędowego stałego uszkodzenia zdrowia, więcej niż 662/3% zdolności zarobkowej,
c)
ukończyły 50 rok życia.
(5)
Wdowom, które nie odpowiadają warunkom ustępu poprzedzającego, służy prawo do renty w wysokości 30% wymierzonej według zasad przewidzianych w ust. (1), (2) i (3).
Art.  22.
(1)
W razie zamążpójścia otrzymuje wdowa odprawę w wysokości trzechletniego zaopatrzenia pieniężnego i traci tym samym prawa do zaopatrzenia z niniejszej ustawy.
(2).
O ile wdowa wyjdzie za mąż za obywatela innego państwa, przysługuje jej odprawa tylko w tym wypadku, jeżeli odnośne państwo stosuje wzajemność do obywateli Państwa Polskiego.
Art.  23.

Zaopatrzenie nie przysługuje wdowie separowanej lub rozwiedzionej sądownie, o ile mąż nie był orzeczeniem sądowym zobowiązany do jej utrzymania.

Rozdział  III.

Zaopatrzenie pieniężne sierot i rodziców i granica rent osób pozostałych.

Art.  24.
(1)
Sieroty po inwalidach, których utrata zdolności zarobkowej uprawniała w dniu śmierci do zaopatrzenia pieniężnego z niniejszej ustawy (art. 12), otrzymują do chwili samodzielnego zarobkowania lub zawarcia związku małżeńskiego, najpóźniej jednak do ukończenia 18-go roku życia, rentę sierocą w wysokości 50% renty, którą pobierałby ich ojciec przed śmiercią.
(2)
Sieroty po poległych i zmarłych, których śmierć pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową, lub po zaginionych (art. 5) otrzymują do chwili samodzielnego zarobkowania lub zawarcia związku małżeńskiego z ograniczeniem, przewidzianym w art. 34, najpóźniej jednak do ukończenia 18 roku życia, rentę w wysokości 30% renty zasadniczej, która by przysługiwała zupełnemu inwalidzie wojennemu.
(3)
Sieroty zupełne otrzymują w wypadkach, określonych w ust. (1) i (2) niniejszego artykułu, rentę sierocą w wysokości 40% renty zasadniczej.
(4)
Jeżeli sierota z powodu kalectwa lub trwałej choroby, powstałych przed ukończeniem przez sierotę 18 roku życia, nie może zarabiać na swoje utrzymanie i nie posiada środków utrzymania, pobiera rentę przez cały czas tego stanu.
(5)
Jeżeli sierota uczęszcza do szkół publicznych lub kształci się zawodowo, otrzymuje rentę do czasu ukończenia szkoły lub wykształcenia, najwyżej jednak do ukończenia 24-go roku życia.
(6)
Prawo do renty na podstawie ust. (4) i (5) artykułu niniejszego nie służy sierotom, które zawarły związek małżeński.
(7) 34
 Do wymiaru rent sierocych mają analogiczne zastosowanie postanowienia art. 21 ust. (3).
Art.  25.
(1) 35
 Suma rent osób pozostałych (art. 3) po poległych, po zmarłych w związku przyczynowym ze służbą wojskową i po zaginionych (art. 5) nie może przekraczać renty zasadniczej, jaka służy zupełnemu inwalidzie wraz z dodatkiem rodzinnym na żonę.
(2)
  36  Suma rent osób pozostałych (art. 3) po inwalidach zmarłych bez związku przyczynowego ze służbą wojskową nie może przekraczać renty zasadniczej wraz z dodatkiem rodzinnym na żonę, jaka przysługiwałaby zmarłemu inwalidzie, przyjmując za podstawę wymiaru tej renty - rentę zasadniczą, jaka służy zupełnemu inwalidzie.
(3)
 Celem utrzymania granicy rent, wskazanej w ust. (1) i (2) niniejszego artykułu, przy przyznawaniu rent zachowana ma być kolejność osób według art. 3.
Art.  26. 37

 Zupełne sieroty może Państwo umieścić w odpowiednich zakładach na wniosek opiekunów; rentę, należną sierocie za okres pobytu w zakładzie, wpłaca właściwa władza skarbowa na rzecz sieroty do jednej z instytucyj finansowych, które określił Minister Skarbu.

Art.  27.
(1) 38
 Rodzice (art. 3 ust. (1) lit. d) i e), poległego i zmarłego, którego śmierć pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową lub zaginionego (art. 5), o ile są niezdolni do zarobkowania i nie posiadają, niezbędnych środków utrzymania lub członków rodziny prawnie zobowiązanych i będących w stanie dostarczyć im środków utrzymania, otrzymują dla jednej osoby 20%, dla obojga 30% renty zasadniczej zupełnego inwalidy. Wymiar renty rodzicielskiej podwyższa się dla jednej osoby do 25%, dla obojga rodziców do 40% renty zasadniczej zupełnego inwalidy w wypadkach, w których rodzice, mając wszystkie warunki przewidziane niniejszym artykułem, utracili w związku ze służbą wojskową więcej dzieci.
(2)
  39  Rodzice inwalidy, którego śmierć nie pozostawała w związku przyczynowym ze służbą wojskową, mają prawo do renty, jeżeli zachodzą wymagania, określone w ustępie poprzedzającym, a zmarłe dziecko miało w dniu śmierci prawo do zaopatrzenia pieniężnego z niniejszej ustawy (art. 12). Podstawę wymiaru zaopatrzenia rodzicielskiego stanowi wówczas renta zasadnicza, jaka służyła by dziecku w dniu śmierci.
(3)
 Osobę, która utraciła więcej niż 2/3 zdolności zarobkowej, matkę, która ukończyła 50-ty i ojca który ukończył 60-ty rok życia, uważa się za niezdolnych do zarobkowania w rozumieniu niniejszego artykułu.

Rozdział  IV. 40

Dodatek specjalny, dodatek dla inwalidów zupełnych i dodatek dla ociemniałych.

Art.  27a.
1). 41
 Osoby, nie posiadające innego źródła dochodu poza pobieraną rentą inwalidzką, mają prawo do dodatku specjalnego do renty, który wynosi:
a)
dla inwalidów z utratą zdolności zarobkowej od 25% do 44% włącznie - 32 zł miesięcznie,
b)
dla inwalidów z utratą zdolności zarobkowej: od 45% do 100% włącznie - 138 zł miesięcznie oraz po 32 zł miesięcznie na każdego członka rodziny, na którego przysługuje inwalidzie dodatek rodzinny do renty (art. 18),
c)
dla wdów, które utraciły więcej niż 66% zdolności zarobkowej lub ukończyły 50 rok życia (art. 21 ust. (4) lit. b) i c) albo też mają na wychowaniu co najmniej 1 dziecko w wieku poniżej lat 16, pozostałe po poległym, zmarłym lub uznanym za zaginionego (art. 5) - 32 zł miesięcznie.
(2).
Prawo do dodatku specjalnego nie służy osobom przebywającym w zakładach, w których mają zapewnione utrzymanie.
Art.  27b.
1). 42
 Niezależnie od prawa do dodatku specjalnego, przewidzianego w art. 27a, inwalidom, pobierającym rentę, przysługują następujące dodatki:
a)
inwalidom z utratą zdolności zarobkowej od 95% do 100% - dodatek dla inwalidów zupełnych w wysokości 46 zł miesięcznie,
b)
inwalidom ociemniałym z utratą zdolności zarobkowej poniżej 95% - dodatek dla ociemniałych w wysokości 138 zł miesięcznie,
c)
inwalidom ociemniałym z utratą zdolności zarobkowej od 95% do 100% - dodatki przewidziane w lit. a) i b).
(2).
Dodatki, przewidziane w ust. (1) lit. a), b) i c), przysługują inwalidom niezależnie od posiadania poza rentą innego źródła dochodu ani też od przebywania w zakładach, w których mają zapewnione utrzymanie.

TYTUŁ IV. 

POSTANOWIENIA OGÓLNE DLA ZAOPATRZEŃ PIENIĘŻNYCH.

Rozdział  I.

Terminy wypłat.

Art.  28. 43
1).
 Zaopatrzenie pieniężne wypłaca się miesięcznie z góry.
(2).
Zaopatrzenie pieniężne przyznane, a nie podjęte w ciągu trzech miesięcy od daty płatności z powodu niedbalstwa osoby uprawnionej, ulega przedawnieniu.

Rozdział  II.

Zajęcie renty, termin zgłoszenia roszczeń, zgaśnięcie prawa do renty i zawieszenie renty.

Art.  29.
(1)
Zaopatrzenia pieniężne z niniejszej ustawy wolne są od wszelkich podatków państwowych i samorządowy i podlegają zapowiedzeniu i zajęciu sądowemu lub administracyjnemu wyłącznie na podstawie postanowień niniejszego artykułu. Przepisy art. 574 i 575 kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. R. P. z 1932 r. Nr 112, poz. 934) nie będą stosowane.
(2) 44
 Zapowiedzenie i zajęcie renty z dodatkami, z wyjątkiem dodatku ciężko poszkodowanych i pielęgnacyjnego, jest dopuszczalne celem ściągnięcia lub zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych oraz pożyczek, udzielonych inwalidzie i funduszów publicznych, na ten cel przeznaczonych oraz kosztów postępowania, przewidzianych w art. 9 ust. (3) i (4).
(3)
 Dopuszczalne jest również potrącenie z renty z dodatkami, z wyjątkiem dodatku ciężko poszkodowanych i pielęgnacyjnego, kwot renty i dodatków, pobranych nieprawnie lub w nienależnej wysokości. Zapowiedzenia, zajęcia i potrącenia w tych wypadkach nie mogą przekroczyć 30% łącznej sumy renty z dodatkami, ulegającymi zajęciu, zapowiedzeniu i potrąceniu.
(4)
W razie zbiegu wierzytelności zaspokojenie następuje bez względu na czas powstania wierzytelności w następującym porządku:
1)
roszczenia alimentacyjne do wysokości 15% sumy renty z dodatkami,
2)
roszczenia Skarbu Państwa z tytułu nieprawnie lub w nienależnej wysokości pobieranej renty i dodatków,
3)
roszczenia z pożyczek, udzielonych z funduszów publicznych i pozostałe roszczenia alimentacyjne.
(5)
O porządku zaspokojenia roszczeń, mających to samo pierwszeństwo, decyduje termin doręczenia urzędowi, przekazującemu rentę, orzeczenia sądowego lub administracyjnego.
(6)
Renty i dodatki, pobrane nienależnie wskutek podania przez osoby do tego zobowiązane nieprawdziwych danych lub też świadomego zamilczenia przez te osoby okoliczności, powodujących zawieszenie lub zmniejszenie zaopatrzenia, ulegają aż do zupełnego ich umorzenia potrąceniu z przypadających do wypłaty rent do wysokości 50% łącznej sumy renty z dodatkami.
(7) 45
 Procentowe ograniczenia, wprowadzone w ust. (3) i (6) nie mają zastosowania do nienależnie pobranych kwot renty i dodatków, jeżeli wypłata nastąpiła wskutek zawinionego działania lub zaniechania osób, wymienionych w poprzednim ustępie, stwierdzonego wyrokiem karno-sądowym.
(8)
 Zapowiedzenia i zajęcia z tytułu roszczeń alimentacyjnych pozostają ważne i w tych wypadkach do wysokości 15% sumy renty z dodatkami.
Art.  30.
(1) 46
 Zarządy gminne (miejskie), o ile zostaną wezwane przez właściwe władze do stwierdzenia okoliczności, służących za podstawę orzeczenia, dotyczącego zaopatrzenia (np. ilość członków rodziny, posiadanie majątku nieruchomego, miejsce zamieszkania itp.) odpowiedzialne są solidarnie z osobami, które zaopatrzenie nieprawnie pobrały, za straty Skarbu Państwa, spowodowane zaniedbaniem zarządu gminnego (miejskiego), który świadomie lub wskutek przeprowadzenia oczywiście niedbałych dochodzeń poświadczył okoliczności niezgodne z rzeczywistością. Gminie przysługuje prawo regresu do swych organów, względnie funkcjonariuszów, którzy stali się winnymi powyższego uchybienia, a to niezależnie od ich odpowiedzialności karnej lub dyscyplinarnej.
(2)
 O powyższej odpowiedzialności gmin orzekają właściwe władze nadzorcze na wniosek władzy przyznającej zaopatrzenia z niniejszej ustawy.
Art.  31.
(1)
Roszczenia do zaopatrzenia z niniejszej ustawy muszą być zgłoszone pod rygorem utraty prawa:
1)
przez inwalidów w ciągu jednego roku po rozwiązaniu stosunku czynnej służby wojskowej, w czasie której powstało lub uległo pogorszeniu uszkodzenie zdrowia, stanowiące podstawę roszczeń;
2) 47
 (skreślony);
3) 48
 przez osoby pozostałe po inwalidach, po poległych oraz po zmarłych w związku przyczynowym ze służbą wojskową przed upływem roku od dnia śmierci zmarłego względnie poległego, z wyjątkami przewidzianymi w pkt 5 i w ust. 2;
4)
przez osoby, pozostałe po zaginionych bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych (art. 5 i 8) przed upływem roku od daty zawarcia pokoju lub faktycznego zakończenia działań wojennych, podczas których nastąpiło zaginięcie. Za dopełnienie obowiązku zgłoszenia roszczeń uważa się wniesienie do właściwej władzy podania o uznanie danej osoby za zaginioną;
5) 49
 do dnia 31 grudnia 1950 r.:
a)
przez osoby ubiegające się o zaopatrzenie z tytułu uszkodzenia zdrowia doznanego w związku z pełnieniem służby wojskowej od dnia 1 września 1939 r. do dnia 13 lutego 1946 r. oraz w związku z udziałem w ruchu podziemnym lub partyzanckim w walce o wyzwolenie Polski spod najazdu hitlerowskiego;
b)
przez osoby pozostałe po inwalidach, którzy doznali uszkodzenia zdrowia w okolicznościach wymienionych pod lit. a) i przez osoby pozostałe po poległych, zmarłych i zaginionych w związku przyczynowym ze służbą pełnioną w okresie oznaczonym pod lit. a);
c)
przez osoby pozostałe po inwalidach, którzy doznali uszkodzenia zdrowia w związku przyczynowym ze służbą pełnioną przed dniem 1 września 1939 r., a zmarli w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 31 grudnia 1945 r.;
(2) 50
 Roszczenie do zaopatrzenia po osobach zmarłych, których śmierć nie może być wykazana metryką śmierci, lecz orzeczeniem sądowym, zgłoszone musi być najpóźniej w ciągu jednego roku od daty wydania orzeczenia sądowego.
(3)
  51  Minister Pracy i Opieki Społecznej może uwzględnić zgłoszenie roszczeń inwalidów, których uszkodzenie zdrowia powoduje co najmniej 45% ogólnej utraty zdolności zarobkowej (art. 7 ust. 3) oraz osób pozostałych po inwalidach, po poległych, po zmarłych i zaginionych w związku przyczynowym ze służbą wojskową, dokonane po upływie terminów, przewidzianych do ich zgłoszenia, jeżeli szczególne okoliczności przemawiają za ich uwzględnieniem.
(4)
  52  Uprawnienia, przewidziane w ust. 3, mogą być w całości lub w części przekazane prezydiom wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych m. st. Warszawy i m. Łodzi).
(5)
  53  (skreślony).
(6)
  54  Zaopatrzenie pieniężne służy od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu zgłoszenia roszczenia.
(7)
  55  (skreślony).
(8)
  56  (skreślony).
Art.  32.
(1)
Prawo do zaopatrzenia z niniejszej ustawy gaśnie:
1)
w razie śmierci osoby uprawnionej,
2)
gdy osoba, uprawniona do zaopatrzenia, została skazana prawomocnym wyrokiem sądowym, orzekającym utratę praw publicznych.
(2)
Zgaśnięcie prawa do zaopatrzenia następuje, o ile czyn karygodny popełniony był:
a)
przez inwalidę - po doznaniu uszkodzenia zdrowia, uzasadniającego roszczenie do zaopatrzenia,
b)
przez pozostałego po inwalidzie, po poległym lub po zmarłym w związku przyczynowym ze służbą wojskową - po śmierci inwalidy, poległego lub zmarłego w związku przyczynowym ze służbą wojskową,
c)
przez pozostałego po osobie, uznanej za zaginioną bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych (art. 5), po zawarciu pokoju lub faktycznym zakończeniu działania wojennych.
(3)
W wypadku zgaśnięcia prawa do zaopatrzenia z powodów, przewidzianych w ust. (1) pkt 2) niniejszego artykułu, żona i dzieci, o ile nie są współwinne popełnionego przestępstwa i nie mają środków utrzymania, mogą otrzymać zaopatrzenie wdowie, względnie sieroce [art. 21 ust. (1), art. 24 ust. (1) i art. 25 ust. (1)].
(4)
W wypadkach, przewidzianych w ust. (1) pkt 2) niniejszego artykułu, inwalida nie traci prawa leczenia i protezowania.
Art.  33. 57

 Minister Skarbu może przywrócić rentę inwalidzie wojennemu, jeżeli prawo do jej pobierania zgasło na podstawie postanowień ustaw karnych byłych państw zaborczych z powodu wyroków sądowych, wydanych na skutek przestępstw, popełnionych przed dniem 15 października 1927 r., o ile postanowienia artykułu poprzedniego, przy uwzględnieniu rodzaju przestępstwa i kary, nie przewidywały by w danym wypadku zgaśnięcia renty.

Art.  34.

  58  Uprawnienie do zaopatrzenie tymczasowego pozostałych po zaginionym bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych (art. 5) rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu zgłoszenia wniosku do właściwej władzy o uznanie za zaginionego, natomiast gaśnie:

a)
jeżeli zaginiony odnajdzie się,
b) 59
 po upływie trzech lat od daty, od której przyznano zaopatrzenie tymczasowe, jeżeli w ciągu tego czasu nie przedłożono metryki jego śmierci, względnie nie uzyskano orzeczenia sądowego, uznającego zaginionego za zmarłego. Dostarczenie tych dowodów później nie uprawnia do zaopatrzenia za czas od ustania zaopatrzenia tymczasowego do chwili złożenia dowodów właściwej władzy.
Art.  35.
(1)
Prawo do pobierania renty i dodatków zawiesza się:
a) 60
 w razie przebywania poza granicami państwa bez zezwolenia Ministra Skarbu na korzystanie z renty za granicą dłużej niż rok - na czas takiego pobytu za granicą;
b)
w razie utraty obywatelstwa polskiego do chwili ponownego uzyskania tego obywatelstwa; na ten czas ulegają zawieszeniu również wszystkie inne uprawnienia z niniejszej ustawy,
c)
o ile uprawniony na mocy prawomocnego wyroku sądowego odbywa karę pozbawienia wolności.
Art.  35a. 61
1).
  62  Jeżeli inwalidzie lub pozostałym służy prawo do zaopatrzenia pieniężnego na podstawie innej ustawy z funduszów państwowych, pobieranie obu zaopatrzeń ze Skarbu Państwa jest dopuszczalne, lecz tylko do łącznej wysokości dwukrotnej zasadniczej renty zupełnego inwalidy.
(2).
 W przypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie, Minister Skarbu może udzielić zezwolenia na pobieranie zaopatrzeń w łącznej sumie, przekraczającej wysokość przewidzianą w ust. (1)

Rozdział  III.

Pobieranie różnych zaopatrzeń i kapitalizacja rent.

Art.  36.
(1)
Zasadnicza renta inwalidy, przysługująca mu według stopnia utraty zdolności zarobkowej oraz dodatek kwalifikacyjny, o ile mu służy, mogą ulec skapitalizowaniu w całości, w połowie lub w 1/2 na warsztat pracy, budowę, nabycie nieruchomości, kształcenie lub dokształcanie, jeżeli:
1)
osoba, pobierająca rentę, jest pełnoletnia i nie przekroczyła 55 roku życia,
2)
istnieje rękojmia celowego użycia skapitalizowanej renty zgodnie z zamierzeniami wnioskodawcy.
(2) 63
 Mimo skapitalizowania renty inwalida zachowuje prawo do dodatków: rodzinnego, ciężko poszkodowanych, pielęgnacyjnego, specjalnego, dla inwalidów zupełnych, dla ociemniałych, na psa przewodnika oraz do wszelkich świadczeń, nie stanowiących zaopatrzenia pieniężnego.
(3)
 Zaopatrzenie pozostałych nie może ulec skapitalizowaniu.
Art.  37.
(1)
W razie skapitalizowania wypłaca się inwalidzie sumę, którą otrzymuje się, mnożąc 6-miesięczną kwotę, renty zasadniczej i dodatków wymienionych w art. 36, w wymiarze przysługującym inwalidzie, przez mnożnik, zmieniający się stosownie do wieku; i tak dla inwalidy, który ukończył:
lat 21 mnożnik wynosi 18 3/4
" 22 " " 18 1/2
" 23 " " 18 1/4
" 24 " " 18
" 25 " " 17 3/4
" 26 " " 17 1/2
" 27 " " 17 1/4
lat 28 mnożnik wynosi 17
" 29 " " 16 3/4
" 30 " " 16 1/2
" 31 " " 16 1/4
" 32 " " 16
" 33 " " 15 3/4
" 34 " " 15 1/2
" 35 " " 15 1/4
" 36 " " 15
" 37 " " 14 3/4
" 38 " " 14 1/2
" 39 " " 14 1/4
" 40 " " 14
" 41 " " 13 3/4
" 42 " " 13 1/2
" 43 " " 13 1/4
" 44 " " 13
" 45 " " 12 3/4
" 46 " " 12 1/2
" 47 " " 12 1/4
" 48 " " 12
" 49 " " 11 1/2
" 50 " " 11
" 51 " " 10 1/2
" 52 " " 10
" 53 " " 9 1/2
" 54 " " 9
" 55 " " 8 1/2
(2)
Jeżeli skapitalizowano rentę w połowie lub w 1/4 wypłaca się inwalidzie połowę lub 1/4 sumy, obliczonej według zasad, przewidzianych w ust. (1).
(3)
Inwalida, który nie uzyskał skapitalizowania renty, może otrzymać zaliczkę na rentę do wysokości dwuletniej kwoty należnej renty z dodatkami, w art. 36 ust. (1) wymienionymi, z kredytu, przeznaczonego na ten cel w budżecie państwowym, tracąc prawo do renty i dodatków, wypłaconych tytułem zaliczki na okres, za który otrzymał zaliczkę.
(4)
Osoby, pozostałe po inwalidzie, który uzyskał kapitalizowanie renty, wraz z dodatkiem rodzinnym lub skapitalizował rentę w całości - nie mają prawa do zaopatrzenia inwalidzkiego. W razie skapitalizowania renty inwalidzkiej w połowie lub w 1/4 podstawą wymiaru zaopatrzenia i łączna granica rent pozostałych (art. 21, 24, 25 i 27) ulegają obniżeniu o połowę lub o 1/4.
(5)
Szczegółowe przepisy w tym przedmiocie wyda Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu.
Art.  38.

Władza państwowa może zabezpieczyć użycie wypłaconej sumy na cele, w art. 36 wyszczególnione, sposobem wypłacenia, zahipotekowaniem i zastrzeżeniem sobie prawa kontroli nad obrotem własnością, nabytą dzięki skapitalizowaniu renty.

Art.  39.

Renta, w myśl art. 36 i 37 skapitalizowana, nie podlega zajęciu prawnemu. Czynności sądowe, połączone ze skapitalozowaniem, nie podlegają opłatom stemplowym.

Art.  40.
(1)
Inwalidzi, którzy uzyskali rentę skapitalizowaną, oraz ich rodziny, względnie pozostali (art. 3) tracą prawo do zaopatrzenia pieniężnego, nie tracą zaś prawa do innych świadczeń, przewidzianych w niniejszej ustawie.
(2)
Osoby, które na podstawie ustaw b. państw zaborczych uzyskały skapitalizowanie części renty, przypadającej im na podstawie tamtejszych ustaw, otrzymują rentę inwalidzką według niniejszej ustawy, zmniejszoną o część skapitalizowaną.
(3) 64
 Inwalidom wojennym, których utrata zdolności do zarobkowania wynosi co najmniej 45%, a którzy uzyskali skapitalizowanie części renty przypadającej im na podstawie ustaw b. państw zaborczych w okresie dewaluacji marki niemieckiej, Minister Skarbu może przyznać rentę z niniejszej ustawy niezmniejszoną o część skapitalizowaną.

TYTUŁ V 

Leczenie, dostarczanie aparatów ortopedycznych i środków pomocniczych, szkolenie i zatrudnienie inwalidów.

Art.  41.
(1)
Inwalida ma prawo do korzystania na koszt Państwa z pomocy lekarskiej, środków i zakładów leczniczych, o ile stwierdzonym zostanie, że choroba jego znajduje się w związku przyczynowym z odbytą służbą wojskową.
(2) 65
 Inwalida uprawniony do pobierania zaopatrzenia pieniężnego otrzymuje przez cały czas pobytu w zakładzie leczniczym to zaopatrzenie w pełnej wysokości.
(3)
  66  (skreślony).
Art.  42.

 Prawo do korzystania na koszt Państwa z pomocy lekarskiej, środków i zakładów leczniczych mają również inwalidzi poniżej 15% utraty zdolności zarobkowej, o ile udowodnią, że choroba wymagająca leczenia, jest w związku z odbytą służbą wojskową.

Art.  43.
(1)
Ubezpieczalnie Społeczne, oparte na ustawodawstwie obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby, są zobowiązane do udzielania inwalidom świadczeń, przewidzianych w art. 41 i 42 niniejszej ustawy, o ile zostaną do tego powołane przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej.
(2)
Świadczeń tych będą udzielały Ubezpieczalnie Społeczne bez względu na to czy inwalidzi są ich członkami, w rozmiarze przewidzianym statutowo dla ich członków, z tym jednakże, że granice okresu świadczeń, udzielanych w chorobie członkom Ubezpieczalni Społecznej, nie mają zastosowania do inwalidów, gdy chodzi o choroby będące w związku przyczynowym ze służbą wojskową.
(3)
Koszty świadczeń, powyższych, udzielanych przez Ubezpieczalnie Społeczne, jak również koszty administracyjne, z udzielaniem tych świadczeń związane, pokrywa w całości Skarb Państwa przy czym zwrot świadczeń przez Skarb Państwa może być całkowicie lub częściowo ustalony w postaci ryczałtu, którego wysokość określi każdorazowo Minister Pracy i Opieki Społecznej.
(4)
Na odnośne wydatki Ubezpieczalnie Społeczne będą otrzymywały zaliczki w wysokości kosztów, przewidzianych w danym okresie, związanych z udzielaniem świadczeń, wymienionych powyżej.
(5)
Terminy udzielania zaliczek i rozrachunków ze Skarbem Państwa oraz sposób tych rozrachunków i rozstrzyganie sporów, na tym tle wynikłych, określi rozporządzenie, które wyda Minister Pracy i Opieki Społecznej. Postępowanie właściwych urzędów państwowych i Ubezpieczalni Społecznych przy udzielaniu świadczeń w chorobie oraz prawa i obowiązki inwalidów w stosunku do tychże urzędów i Ubezpieczalni Społecznych, procedurę przy uznawaniu danej choroby za objętą postanowieniami art. 41 i 42 niniejszej ustawy, dla celów rozrachunków Ubezpieczalni Społecznych ze Skarbem Państwa, przy zapewnieniu przy tym właściwego udziału zainteresowanych Ubezpieczalni Społecznych, sposób rozstrzygania sporów, mogących stąd wyniknąć, oraz sporów inwalidów z Ubezpieczalniami Społecznymi z tytułu powyższych świadczeń, jakoteż szczegółowe przepisy w sprawie wykonania postanowień niniejszego artykułu ustali w drodze rozporządzenia Minister Pracy i Opieki Społecznej.
(6) 67
 Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej służy prawo powierzenia leczenia inwalidów innej instytucji lub odpowiednim zakładom.
Art.  44.

  68  Inwalida z ogólną utratą zdolności zarobkowej powyżej 64% ma prawo do leczenia na koszt Państwa we wszystkich wypadkach chorobowych, bez względu na przyczynowy związek ze służbą wojskową, oraz przysługuje mu prawo ubezpieczenia członków rodziny w Ubezpieczalniach Społecznych na własny koszt za opłatą, której wysokość ustali Minister Pracy i Opieki Społecznej.

Art.  45.

  69  Za zgodą odpowiedniej władzy inwalida może na koszt Państwa udać się do specjalnych uzdrowisk lub zdrojowisk, względnie może się poddać specjalnym zabiegom chirurgicznym i ortopedycznym oraz zabiegom chirurgii plastycznej dla usunięcia zeszpecenia powstałego w związku ze służbą wojskową, o ile przez to stan kalectwa lub zdrowia mógłby ulec poprawie, albo jego zdolność zarobkowa mogłaby się podnieść.

Art.  46.
1. 70
 O ile inwalida nie zgadza się na zabiegi lecznicze, które w myśl decyzji komisji rewizyjno-lekarskiej lub inwalidzkiej komisji odwoławczej mogą zapobiec pogorszeniu się kalectwa lub choroby oraz obniżeniu stopnia zdolności do zarobkowania nie ma prawa do renty wyższej, do której by go uprawniało to pogorszenie, gdyby nie zostało spowodowane zaniedbaniem leczenia z winy samego inwalidy.
(2)
 W wypadku konieczności ciężkich zabiegów chirurgicznych inwalida mimo odmowy zgody nie traci prawa do renty wyższej.
Art.  47.
(1)
Po dokonaniu zabiegów leczniczych, wymienionych w art. 45, odpowiednia władza stwierdza ponownie stopień utraty zdolności zarobkowej danego inwalidy.
(2)
W tych wypadkach ponowne stwierdzenie stopnia utraty zdolności zarobkowej następuje w trybie art. 8 niniejszej ustawy.
Art.  48.
(1)
Inwalidzi otrzymują na koszt Państwa aparaty ortopedyczne w potrzebnej ilości, umożliwiające im wykonywanie zawodu, a także służące dla celów kosmetycznych przy kalectwach rzucających się w oczy.
(2)
Dostarczanie aparatów, wymienionych powyżej, jest dokonywane przez wykonawcę świadczeń w chorobie, którego przewiduje art. 43.
Art.  49.
(1)
Aparat ortopedyczny winien służyć inwalidzie na pewien okres czasu, bliżej rozporządzeniem określony.
(2)
Ponownie zaopatrzenie inwalidy w takiż aparat ortopedyczny przed upływem tego, czasu dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy stwierdzono, że zniszczenie nie zostało spowodowane przez złą wolę lub zaniedbanie inwalidy.
Art.  50.
(1)
Naprawa aparatów ortopedycznych odbywa się na koszt Państwa. Zwrot kosztów naprawy aparatów ortopedycznych, jakoteż kosztów sporządzenia nowych aparatów w zakładach prywatnych jest dozwolony, o ile uzyskano uprzednio zezwolenie na to właściwej władzy.
(2)
Suma, podlegająca zwrotowi, nie może przekraczać cen maksymalnych, ustalonych dla takichże aparatów i ich naprawy w wytwórniach i zakładach państwowych.
Art.  51.
(1)
Inwalida ociemniały (art. 7) otrzymuje:
a) 71
 dodatek na utrzymanie psa przewodnika w wysokości 18 zł miesięcznie, niezależnie od tego, czy psa posiada;
b) 72
 psa przewodnika po ukończeniu kursu obchodzenia się z psem; w razie zawinionej utraty psa przewodnika inwalida płaci za niego należność w trybie, określonym przez Ministra Skarbu i nabywa ponownie prawo do otrzymania psa przewodnika.
(2)
 Inwalida ociemniały, wyszkolony w dostępnym dla siebie zawodzie, otrzymuje narzędzia pracy, potrzebne do wykonywania tegoż zawodu; ponadto - środki pomocnicze, niezależnie od wyszkolenia lub wykonywania zawodu.
Art.  52.

Państwo może sobie zastrzec prawo własności co do kosztownych aparatów, narzędzi i psa.

Art.  53.
(1)
Inwalidzi mają prawo do bezpłatnej nauki w odpowiednich zakładach celem podniesienia lub odzyskania dawniejszej zdolności do pracy.
(2)
O zawodzie, do którego ma być przygotowany i wyszkolony inwalida, rozstrzyga jego zdolność fizyczna i wykształcenie, przy czym jednak winny być uwzględnione w miarę możności uzasadnione jego życzenia.
(3) 73
 Inwalidzie, uchylającemu się bez uzasadnionych powodów od szkolenia lub zaniedbującemu je, albo odmawiającemu przyjęcia zaofiarowanej mu pracy - może być zmniejszone zaopatrzenie pieniężne, z wyjątkiem dodatków: ciężko poszkodowanych oraz pielęgnacyjnego, o 25%.
(4)
 Szkolenie i przygotowanie do zawodów na koszt Państwa w myśl tego artykułu nie może trwać dłużej niż 2 lata, w wyjątkowych wypadkach do 3-ch lat.
(5). 74
 Przez cały czas pobytu w zakładzie przysposobienia do pracy i szkolenia, inwalidzie służy bezpłatne, całkowite utrzymanie i mieszkanie przy zachowaniu prawa do pobierania zaopatrzenia pieniężnego w pełnej wysokości z uwzględnieniem przepisu ust. (3).
Art.  54.

 Dzieci inwalidów, sieroty po nich oraz sieroty po podległych, zaginionych i zmarłych w związku przyczynowym, ze służbą wojskową, korzystają z ulg, przyznanych przez Ministra Oświaty dzieciom funkcjonariuszów państwowych w szkołach wyższych, średnich, ogólnokształcących i zawodowych.

Art.  55.
(1) 75
 Inwalidzi ciężko poszkodowani, pozbawieni pomocy i opieki osób drugich z utratą zdolności zarobkowej, uprawniającą do zaopatrzenia pieniężnego (art. 12), mogą być umieszczani na stałe lub czasowo w zakładach opiekuńczych. Minister Pracy i Opieki Społecznej może zezwolić w przypadkach, zasługujących na uwzględnienie, na przyjęcie do zakładów opiekuńczych inwalidów, nie odpowiadających poprzednio podanym warunkom.
(2)
 Umieszczenie inwalidy w zakładzie opiekuńczym może nastąpić z urzędu:
a)
w razie stwierdzenia choroby umysłowej,
b)
w razie naznaczenia przez powołane władze kuratora i niewykonania przez kuratora przyjętych obowiązków.
(3)
Inwalida podczas pobytu w zakładzie opiekuńczym otrzymuje 25% renty zasadniczej i dodatku ciężko poszkodowanych oraz dodatek kwalifikacyjny, jakie pobierałby w razie pozostawania w opiece domowej.
(4). 76
 Żona i dzieci inwalidy, przebywającego w zakładzie opiekuńczym, otrzymują zaopatrzenie w myśl art. 21 i 24.
Art.  56.
(1)
Inwalidzi, odbywający podróże w sprawach, tyczących się zaopatrzenia, mają prawo do zwrotu kosztów podróży i kosztów utrzymania w czasie trwania podróży, z wyjątkiem wypadków, kiedy podróż odbywa inwalida bez wezwania ze strony odnośnej władzy lub w sprawach odwoławczych, o ile zostaną odmownie załatwione.
(2)
Wysokość ryczałtu za podróże i utrzymanie określi Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu.
Art.  57.

Bezrolni i małorolni inwalidzi wojenni, będący z zawodu rolnikami lub obeznani z uprawą roli, mają prawo do otrzymania od Państwa gospodarstwa rolnego w myśl ustawy z dnia 17 grudnia 1920 r. (Dz. U. R. P. z 1921 r. Nr 4, poz. 18) i dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z 1945 r. Nr 3, poz. 13) i prawo pierwszeństwa. Koszty utworzenia osady inwalidzkiej pokrywa się ze skapitalizowanego zaopatrzenia inwalidy w myśl art. 36-40 niniejszej ustawy.

Art.  58.

Spółki inwalidów wojennych, zakładające przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe, mogą korzystać przed innymi z istniejących udogodnień.

Art.  59.
(1)
Inwalidzi wojenni mają przy równych kwalifikacjach pierwszeństwo przy obsadzaniu urzędów państwowych i nadawaniu zezwoleń na sprzedaż wyrobów monopolowych, biletów loteryjnych, na prowadzenie gospód, księgarń kolejowych itp.
(2)
Pierwszeństwo takie przysługuje także pozostałym wdowom po inwalidach wojennych, po poległych i zmarłych (art. 1), nie mającym dostatecznych środków do życia.
Art.  60.

Inwalidzi wojenni przy równych kwalifikacjach mają pierwszeństwo także przy obsadzaniu posad w urzędach, przedsiębiorstwach i zakładach państwowych lub samorządowych, oraz prywatnych, przez Państwo subwencjonowanych i koncesjonowanych.

Art.  61.
(1)
Pracodawcy w rolnictwie, przemyśle, handlu i komunikacji, instytucje i zakłady o charakterze publiczno-prawnym, oraz wszelkie inne przedsiębiorstwa i zakłady pracy, niezależnie od tego, czy są własnością państwową, samorządową lub prywatną, obowiązane są zatrudnić na każdych 33 pracowników jednego inwalidę lub jedną wdowę po poległym, zmarłym lub zaginionym w związku przyczynowym ze służbą wojskową lub po inwalidzie, o ile nie przekroczyła 50 roku życia.
(2)
Obowiązkowi, przewidzianemu w ustępie poprzednim, podlegają również pracodawcy, prowadzący roboty sezonowe: budowlane, ziemne, drukarskie, drogowe, kolejowe; wodne (budowlane, regulacyjne) oraz melioracyjne.
(3)
W przedsiębiorstwach o zmiennej ilości pracowników, ilość inwalidów lub kobiet, względnie jedynych i drugich, przypadających do zatrudnienia w danym miesiącu kalendarzowym, oblicza się według przeciętnej miesięcznej zatrudnionych pracowników w miesiącu poprzednim.
(4)
Inwalida, zatrudniony na podstawie artykułu niniejszego, może za zgodą publicznej instytucji pośrednictwa pracy zrzec się zatrudnienia na rzecz członka rodziny, będącego na jego utrzymaniu.
(5)
Zarobek osób, zatrudnionych na zasadzie niniejszego artykułu, nie może być niższy, aniżeli zarobek zdrowego pracownika, w danej kategorii i pracy i płacy.
(6) 77
 Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami określi w drodze rozporządzenia warunki i sposób wykonania przez pracodawców obowiązków określonych w niniejszym artykule. W rozporządzeniu tym wskazane zostaną władze powołane do nadzorowania należytego wykonywania przepisów niniejszego artykułu.
Art.  62.

 Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę, zawartą z inwalidą lub wdową (art. 61) tylko z ważnych przyczyn, a w szczególności:

a)
co do pracowników umysłowych tylko z ważnych przyczyn w rozumieniu art. 32, 33, 36 i 37 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o umowie o pracę pracowników umysłowych (Dz. U. R. P. Nr 35, poz. 323),
b)
co do robotników tylko z ważnych powodów lub z winy w rozumieniu art. 13-16, 18 i 19 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o umowie o pracę robotników (Dz. U. R. P. Nr 35, poz. 324).
Art.  63. 78
1).
 Pracodawca, który wykracza przeciw przepisom art. 61 lub art. 62 albo rozporządzeń na ich podstawie wydanych, podlega w trybie administracyjnym karze aresztu do 6 tygodni i grzywny od 10.000 do 100.000 zł lub jednej z tych kar.
(2).
Jeżeli pracodawca nie kieruje osobiście zakładem pracy, odpowiedzialność karną przewidzianą w ust. (1) ponosi wyznaczony przez niego kierownik zakładu pracy.
(3).
W zakładach pracy związków samorządu terytorialnego odpowiedzialność karną, przewidzianą w ust. (1), ponoszą pracownicy, kierujący zakładami pracy związku samorządowego, jeżeli w ramach uprawnień otrzymanych od organu wykonawczego danego związku samorządowego w zakresie przyjmowania i zwalniania pracowników nie zastosowali się do przepisów zawartych w art. 61 lub art. 62 albo rozporządzeń na ich podstawie wydanych.
Art.  63a. 79
1).
 Tworzy się Państwową Radę Inwalidzką jako organ doradczy i opiniodawczy Ministra Pracy i Opieki Społecznej we wszystkich sprawach, dotyczących zaopatrzenia inwalidzkiego oraz opieki nad uprawnionymi do zaopatrzenia.
(2).
Państwowa Rada Inwalidzka obraduje pod przewodnictwem Ministra lub osoby przez niego wyznaczonej.
(3).
W skład Państwowej Rady Inwalidzkiej wchodzą po trzech delegatów Ministra Obrony Narodowej i Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, po jednym delegacie Ministrów: Zdrowia, Skarbu, Sprawiedliwości, Administracji Publicznej, Rolnictwa i Reform Rolnych, Oświaty, Przemysłu i Handlu, Ziem Odzyskanych, po jednym delegacie Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża, Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza, Centralnego Komitetu Opieki Społecznej, Polskiego Związku b. Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Komisji Centralnej Związków Zawodowych i Samopomocy Chłopskiej, po trzech delegatów Związku Uczestników Walki Zbrojnej o Niepodległość i Demokrację, Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej oraz sześć osób powołanych przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej.

TYTUŁ VI. 

Postanowienie przejściowe i końcowe.

Art.  64.
(1)
Osoby, uprawnione do zaopatrzenia pieniężnego z ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 195) w brzmieniu ostatnio obowiązującym, o ile odpowiadają warunkom do zaopatrzenia na zasadzie niniejszej ustawy, będą otrzymywały to zaopatrzenie bez obowiązku zgłaszania ponownie roszczeń do zaopatrzenia, z wyjątkiem zgłoszenia do dodatku kwalifikacyjnego.
(2)
Prawo do pobierania tego dodatku rozpocznie się, o ile chodzi o dodatek, przewidziany w punktach 1) i 2) ust. (2), oraz w punktach 1) i 2) ust. (3) art. 17, od pierwszego dnia miesiąca po dostarczeniu właściwej władzy dowodów uprawnienia.
Art.  65

Zgłoszenia dokonane przy rejestracji, zarządzonej na zasadzie rozporządzenia Prezydenta Ministrów i Ministra Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych, Ministrem, Spraw Wewnętrznych i Prezesem Głównego Urzędu Likwidacyjnego, z dnia 25 listopada 1920 r. w przedmiocie rejestracji należności przypadających Rzeczypospolitej od Niemiec z tytułu emerytury i zapomóg dla wojskowych ofiar wojny z b. armii rosyjskiej oraz osób, które były przez tych wojskowych utrzymywane (Monitor Polski Nr 271 z 1920 r.), nie było zgłoszeniami, wymaganymi do uzyskania zaopatrzenia pieniężnego, ani na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie niniejszej ustawy, ani na zasadzie niniejszej ustawy.

Art.  66.

Wdowy i sieroty po inwalidach, wymienionych w art. 1 lit. c), które pobierały już ze Skarbu Państwa Polskiego zaopatrzenie w dniu 1 maja 1921 r., na podstawie innych przepisów prawnych, dotychczas obowiązujących, które nie posiadają warunku, dotyczącego trwania związku małżeńskiego, co najmniej jeden rok (art. 21 ust. (1)), będą nadal korzystały z zaopatrzenia, jednakowoż według postanowień niniejszej ustawy.

Art.  67.
(1)
Osoby, które przed wejściem w życie niniejszej ustawy nie zgłosiły roszczeń do zaopatrzenia w terminach, zakreślonych w art. 24 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 195) i w art. 1 ustawy z dnia 7 marca 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr 23, poz. 229), oraz pozostali po osobach zaginionych w związku ze służbą wojskową, pełnioną przed dniem 19 marca 1921 r. (art. 5), którzy nie wnieśli do dnia 31 grudnia 1930 r. do władzy powołanej do orzekania o zaginięciu bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych, podania o uznanie danej osoby za zaginioną nie mają prawa do zaopatrzenia ani według ustawy z dnia 18 marca 1921 r. ani według niniejszej ustawy.
(2)
Dla oceny skuteczności roszczeń, zgłoszonych przez osoby pozostałe, obojętne jest, czy śmierć poległego lub zmarłego wykazana została formalną metryką śmierci, czy też orzeczeniem sądowym o zaszłej śmierci (o uznaniu za zmarłego), jak również czy uzyskanie przez pozostałych któregokolwiek z tych dokumentów nastąpiło przed upływem, czy też po upływie terminów wyszczególnionych w ustępie poprzednim.
(3)
Do ustalenia terminu, od którego przysługuje zaopatrzenie pieniężne na zasadzie przepisów ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 195), o ile to ustalenie (prawomocne, względnie ostatecznej) nie nastąpiło do chwili wejścia w życie niniejszej ustawy, mają zastosowanie postanowienia art. 31 niniejszej ustawy.
Art.  68. 80

 Inwalidzi, którym prawo do zaopatrzenia pieniężnego przysługiwało już w chwili wejścia w życie niniejszej ustawy, z powodu utraty co najmniej 15% zdolności zarobkowej w związku ze służbą wojskową, będą otrzymywali zaopatrzenie na zasadach niniejszej ustawy. Inwalidom, którzy uzyskali skapitalizowanie renty przed wejściem w życie niniejszej ustawy i wskutek tego nie mają prawa do zaopatrzenia pieniężnego z niniejszej ustawy, jeżeli ich utrata zdolności zarobkowej wynosi co najmniej 45 % Minister Skarbu w wypadkach, zasługujących na uwzględnienie, może przyznać dodatek ciężko poszkodowanych i pielęgnacyjny.

Art.  69.

  81  Upoważnia się Ministra Pracy i Opieki Społecznej do umarzania nieściągalnych należności Skarbu Państwa z tytułu nienależnie wypłaconych kwot zaopatrzenia pieniężnego oraz takich należności z tego tytułu, które powstały bez winy dłużnika, a których ściągnięcie mogło by spowodować jego ruinę materialną.

Art.  70.

  82  Ministrowi Skarbu przysługuje prawo:

1)
zaokrąglenia kwoty zaopatrzenia, przysługującego z niniejszej ustawy, a ten sposób, aby kwota, przypadająca do wypłaty w jednostkach groszy, kończyła się na cyfry nie niższe od 5-ciu groszy;
2)
zarządzenie przekazywania zaopatrzeń, nie przekraczających dla jednego uprawnionego miesięcznie kwoty 10 zł zamiast miesięcznie - kwartalnie.
Art.  71. 83
1).
 Z dniem 31 marca 1949 r. zawiesza się prawo do zaopatrzenia pieniężnego inwalidów z utratą zdolności zarobkowej poniżej 25% oraz osób pozostałych po nich.
(2).
Przepis ust. (1) nie stosuje się do inwalidów, którym przyznane zostało prawo do pobierania dodatku na pielęgnację; jednak prawo do zaopatrzenia pieniężnego osób pozostałych po takich inwalidach ulega zawieszeniu.
Art.  72. 84

 Upoważnia się Ministra Skarbu do przyznawania zaopatrzeń pieniężnych w wymiarze, przewidzianym dla inwalidy wojskowego, inwalidom, którzy doznali uszkodzenia zdrowia z powodu choroby lub kalectwa, powodującego utratę co najmniej 45% zdolności zarobkowej, na skutek udziału w oddziałach ukraińskich w walkach z Wojskiem Polskim w czasie od 1 listopada 1918 r. do 15 lipca 1919 r., o ile są pozbawieni innych środków utrzymania, posiadają obywatelstwo polskie i wykazują się swoją lojalnością państwową. Termin zgłoszenia określi rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej i Ministra Skarbu. Rozporządzenie to określi również sposób zgłoszenia i władzę, powołaną do przyjmowania zgłoszeń.

Art.  73.

  85  Prawo do zaopatrzenia na podstawie niniejszej ustawy służy również:

a)
osobom, które w dniu 26 marca 1925 r. odpowiadały warunkom określonym w art. 2 ustawy z dnia 3 marca 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 209),
b) 86
 inwalidom i pozostałym po nich wdowom, którym władze zaborcze przyznały zaopatrzenie z tytułu uszkodzenia zdrowia, doznanego w związku przyczynowym ze służbą wojskową, pełnioną przed dniem 1 sierpnia 1914 r.
Art.  74.

 Ustawa niniejsza z dnia 1 października 1932 r. ma analogiczne zastosowanie w wypadkach, w których ustawa z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 195) była w zupełności lub częściowo stosowana analogicznie do osób uprawnionych do zaopatrzenia na zasadzie innych ustaw.

Art.  75. 87

 Orzecznictwo o zwrocie i potrąceniu rent i dodatków pobranych nieprawnie, należy tylko do władz, powołanych do wymiaru zaopatrzenia pieniężnego, także w tych wypadkach, gdy inwalida utracił prawo do renty.

Instancją odwoławczą w tych sprawach jest Minister Skarbu.

Art.  76.

Czasokres do wnoszenia odwołań od orzeczeń w sprawach, wynikających z tej ustawy, wynosi 60 dni.

Art.  77.

Z chwilą wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc obowiązującą ustawa z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 195), ustawa z dnia 4 sierpnia 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr 67, poz. 608), ustawa z dnia 12 lutego 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr 21, poz. 223), ustawa z dnia 3 marca 1925 r. (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 209), rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej: z dnia 10 czerwca 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr 54, poz. 475), z dnia 7 października 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr 89, poz. 798) i z dnia 1 czerwca 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr 50, poz. 446), ustawa z dnia 7 marca 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr 23, poz. 229) i rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 grudnia 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr 86, poz. 665).

Art.  78. 88

 Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej i Ministrowi Skarbu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, Ministrem Obrony Narodowej, Ministrem Administracji Publicznej, Ministrem Spraw Zagranicznych i Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych we właściwym każdemu z nich zakresie działania.

Art.  79.

 Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Osobom, które przed dniem 31 marca 1932 r. zgłosiły roszczenia do zaopatrzenia, przysługują zaopatrzenia pieniężne z niniejszej ustawy od dnia 1 października 1932 r. z wyjątkiem przewidzianym w art. 64.

* Na czas trwania wyjątkowych warunków gospodarczych, wywołanych wojną, podwyższa się zaopatrzenie pieniężne przewidziane w nin. ustawie, na podstawie dekretu z dnia 8 listopada 1946 r. o podwyższeniu zaopatrzenia pieniężnego inwalidów wojennych i wojskowych (Dz.U.46.64.350) z dniem 1 września 1946 r. - zobacz art. 2 powołanego dekretu.
1 Art. 2 ust. (1) zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 23 lipca 1945 r. (Dz.U.45.30.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 sierpnia 1945 r.
2 Art. 2 ust. (1) lit. f) dodana przez art. 1 ustawy z dnia 3 czerwca 1947 r. (Dz.U.47.43.226) zmieniającej nin. ustawę z dniem 13 czerwca 1947 r.
3 Art. 2 ust. (1) lit. g):

- dodana przez art. 1 pkt 1 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.

- zmieniona przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.

4 Art. 2 ust. (1) lit. h) dodana przez art. 1 pkt 1 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
5 Art. 2 ust. (1) lit. i) dodana przez art. 1 pkt 1 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
6 Art. 2 ust. (2) lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 1 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
7 Art. 2 ust. (2) lit. c) dodana przez art. 1 pkt 1 lit. c) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
8 Art. 2 ust. (3) dodany przez art. 1 pkt 1 lit. d) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
9 Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
10 Art. 3 ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 listopada 1948 r.
11 Art. 6:

- zmieniony przez art. 3 pkt 1 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

12 Art. 8 ust. (2):

- zmieniony przez art. 3 pkt 2 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

13 Art. 8 ust. (3):

- zmieniony przez art. 3 pkt 3 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

14 Art. 9 ust. (3):

- zmieniony przez art. 3 pkt 4 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

15 Art. 9 ust. (5):

- zmieniony przez art. 3 pkt 5 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

16 Art. 9 ust. (6) skreślony przez art. 1 pkt 3) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
17 Art. 10 lit. b) pkt 5 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
18 Art. 10 lit. b) pkt 6 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
19 Art. 10 lit. b) pkt 7 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
20 Art. 10 lit. g) zmieniona przez art. 1 pkt 4 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
21 Art. 14 ust. (1):

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.

22 Art. 14 ust. (2) skreślony przez art. 1 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
23 Art. 15:

- zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.

24 Art. 16 ust. (1):

- zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.

25 Art. 17 ust. (4):

- zmieniony przez art. 3 pkt 6 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

26 Art. 18 ust. (2) skreślony przez art. 1 pkt 5 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
27 Art. 18 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
28 Art. 18 ust. (4) zmieniony przez art. 1 pkt 5 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
29 Art. 18 ust. (7) zmieniony przez art. 1 pkt 5 lit. c) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
30 Art. 19 zmieniony przez art. 1 pkt 6 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
31 Art. 20 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 7 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
32 Art. 21 zmieniony przez art. 1 pkt 8 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
33 Art. 21 ust. (4) lit. a) zmieniona przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 listopada 1948 r.
34 Art. 24 ust. (7) zmieniony przez art. 1 pkt 9 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
35 Art. 25 ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 10 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
36 Art. 25 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 10 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
37 Art. 26:

- zmieniony przez art. 3 pkt 7 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

38 Art. 27 ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
39 Art. 27 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
40 Rozdział IV dodany przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
41 Art. 27a ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 4 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.
42 Art. 27b ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 5 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.
43 Art. 28 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
44 Art. 29 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 12 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
45 Art. 29 ust. (7) zmieniony przez art. 1 pkt 12 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
46 Art. 30 ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 13 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
47 Art. 31 ust. (1) pkt 2 skreślony przez art. 1 pkt 14 lit. a) tiret pierwsze dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
48 Art. 31 ust. (1) pkt 3 zmieniony przez art. 1 pkt 14 lit. a) tiret drugie dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
49 Art. 31 ust. (1) pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 14 lit. a) tiret trzecie dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
50 Art. 31 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 14 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
51 Art. 31 ust. (3):

- zmieniony przez art. 3 pkt 8 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.

52 Art. 31 ust. (4):

- zmieniony przez art. 3 pkt 9 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.

53 Art. 31 ust. (5) skreślony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
54 Art. 31 ust. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 14 lit. c) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
55 Art. 31 ust. (7) skreślony przez art. 1 pkt 14 lit. d) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
56 Art. 31 ust. (8) skreślony przez art. 1 pkt 14 lit. d) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
57 Art. 33:

- zmieniony przez art. 3 pkt 11 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

58 Art. 34 zmieniony przez art. 1 pkt 15 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
59 Art. 34 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 listopada 1948 r.
60 Art. 35 ust. (1) lit. a):

- zmieniona przez art. 3 pkt 12 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniona przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

61 Art. 35a dodany przez art. 1 pkt 16 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
62 Art. 35a ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
63 Art. 36 ust. (2) zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
64 Art. 40 ust. (3):

- zmieniony przez art. 3 pkt 13 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

65 Art. 41 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 17 lit. a) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
66 Art. 41 ust. 3 skreślony przez art. 1 pkt 17 lit. b) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
67 Art. 43 ust. (6):

- zmieniony przez art. 3 pkt 14 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

68 Art. 44 zmieniony przez art. 1 pkt 18 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
69 Art. 45 zmieniony przez art. 1 pkt 19 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
70 Art. 46 ust. (1) zmieniony przez art. 1 pkt 20 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
71 Art. 51 ust. (1) lit. a):

- zmieniona przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.

- zmieniona przez art. 1 pkt 6 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. zmieniającego niektóre przepisy o zaopatrzeniach (Dz.U.53.9.29) z dniem 4 stycznia 1953 r.

72 Art. 51 ust. (1) lit. b):

- zmieniona przez art. 3 pkt 15 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniona przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

73 Art. 53 ust. (3) zmieniony przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
74 Art. 53 ust. (5) zmieniony przez art. 1 pkt 21 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
75 Art. 55 ust. (1):

- zmieniony przez art. 3 pkt 16 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

76 Art. 55 ust. (4) zmieniony przez art. 1 pkt 22 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
77 Art. 61 ust. (6) zmieniony przez art. 1 pkt 23 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
78 Art. 63 zmieniony przez art. 1 pkt 24 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
79 Art. 63a dodany przez art. 1 pkt 25 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
80 Art. 68:

- zmieniony przez art. 3 pkt 17 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 26) dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.

81 Art. 69 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
82 Art. 70:

- zmieniony przez art. 3 pkt 18 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

83 Art. 71 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 7 kwietnia 1949 r. (Dz.U.49.25.182) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1949 r.
84 Art. 72:

- zmieniony przez art. 3 pkt 19 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

85 Art. 73 zmieniony przez art. 1 pkt 27 dekretu z dnia 25 października 1948 r. (Dz.U.48.50.387) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 października 1948 r.
86 Art. 73 lit. b) zmieniona przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 14 lutego 1952 r. (Dz.U.52.10.52) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 lutego 1952 r.
87 Art. 75:

- zmieniony przez art. 3 pkt 20 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

88 Art. 78:

- zmieniony przez art. 3 pkt 21 dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.47.21.83) z dniem 1 marca 1947 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1948 r. o uchyleniu dekretu z dnia 23 stycznia 1947 r. o organach administracji zaopatrzenia inwalidzkiego (Dz.U.48.34.229) z dniem 23 sierpnia 1948 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.22.131 t.j.
Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zaopatrzenie inwalidzkie.
Data aktu: 17/03/1932
Data ogłoszenia: 20/06/1945
Data wejścia w życie: 31/03/1932