Zmiana Statutu Państwowego Banku Rolnego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA REFORM ROLNYCH
z dnia 8 maja 1930 r.
wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Ministrem Rolnictwa o zmianie Statutu Państwowego Banku Rolnego.

Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 1921 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Banku Rolnego w brzmieniu, ogłoszonem w załączniku do obwieszczenia Ministra Reform Rolnych z dnia 22 października 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 93, poz. 830) zarządza się co następuje:
§  1.
W Statucie Państwowego Banku Rolnego, ogłoszonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Reform Rolnych z dnia 11 czerwca 1928 r., wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu oraz Ministrem Rolnictwa o Statucie Państwowego Banku Rolnego (Dz. U. R. P. Nr. 64, poz. 584) wprowadza się zmiany i uzupełnienia w niżej wyszczególnionych paragrafach:
1)
W § 3 p. 4 dodaje się w końcu następujące wyrazy: "jako też nabywanie i sprzedaż działek gruntu na cele związane z przebudową ustroju rolnego".
2)
W § 15 w ustępie pierwszym p. 2 otrzymuje brzmienie następujące:

"2) fundusz rezerwowy listów zastawnych i obligacyj melioracyjnych oraz fundusze rezerwowe poszczególnych seryj listów zastawnych i obligacyj (§ 16)".

3)
W § 16 pierwsze zdanie ustępu pierwszego otrzymuje brzmienie następujące:

"Fundusze rezerwowe listów zastawnych i obligacyj, zabezpieczające terminową wypłatę procentów i kapitału (§ 15 p. 2), tworzyć się będą:"

W tymże § 16;

W p. 1 po słowie: "obligacyj" dodaje się słowa: "danych seryj".

W p. 3 po słowie: "obligacyj" dodaje się słowa: "danych seryj".

4)
§ 17 otrzymuje brzmienie:

"Każdy list zastawny i każda obligacja zawierać będzie:

1) oznaczenie serji, do której należy;

2) oznaczenie kapitału, na który opiewa;

3) okres umorzenia kapitału, stopę procentową i termin opłaty kuponów;

4) zobowiązanie Banku do opłacenia procentów i kapitału, oraz oznaczenie waluty lub walut, w której będą one opłacone;

5) wysokość kapitału zakładowego Banku;

6) powołanie się na gwarancję Skarbu Państwa;

7) podpisy, względnie facsimilia Prezesa Banku lub Wiceprezesa Rady Nadzorczej, albo w ich zastępstwie jednego z członków Rady Nadzorczej Banku, dwa podpisy Dyrektorów lub Wicedyrektorów (z których jeden może być facsimile), pieczęć Banku, oraz podpis Komisarza Ministra Skarbu lub jego zastępcy);

8) na odwrotnej stronie - zasadnicze postanowienia Statutu, dotyczące listów zastawnych, względnie obligacyj - ewentualnie zasadnicze warunki ich emisji i spłaty.

Przepisy p. 1 i 5 nie mają zastosowania do 7 % listów zastawnych, wypuszczonych na podstawie przepisów emisyjnych z dnia 9 marca 1928 r. (Monitor Polski z dnia 29 października 1928 r. Nr. 250), stanowiących odrębną serję nieoznaczoną numerem, oraz do obligacyj meljoracyjnych, wypuszczonych na podstawie przepisów emisyjnych z dnia 11 czerwca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 65, poz. 595), stanowiących również odrębną serję nieoznaczoną numerem".

5)
§ 18 otrzymuje brzmienie następujące:

"Do każdego listu zastawnego i do każdej obligacji dołączony będzie arkusz półrocznych kuponów z talonem na dalsze kupony".

6)
§ 25 otrzymuje brzmienie:

"Wysokość długoterminowej pożyczki amortyzacyjnej nie może przekraczać 2/3, a dla pożyczek wypłaconych po dniu 1 stycznia 1931 r. - połowy sumy szacunkowej nieruchomości ziemskich, na których została zabezpieczona udzielona pożyczka. Oszacowania dokonywać się będzie na podstawie przepisów, wydanych na wniosek Rady Nadzorczej Banku przez Ministra Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Skarbu oraz Ministrem Rolnictwa.

Ciężary wieczyste i służebności, które zachowują pierwszeństwo przed pożyczką, powinny być ocenione i potrącone z szacunku nieruchomości".

7)
W § 26 ustęp pierwszy otrzymuje brzmienie:

"Pożyczki wydane w listach zastawnych mają być zabezpieczone hipotecznie w zasadzie na pierwszem miejscu, w każdym razie powinny bezwzględnie mieścić się łącznie z ewentualnemi, poprzedzającemi je obciążeniami, w granicach 2/3, a dla pożyczek wypłaconych po dniu 1 stycznia 1931 r. - połowy szacunku, ustalonego zgodnie z § 25 niniejszego Statutu".

8)
§ 28 otrzymuje brzmienie:

"Budowle, których wartość uwzględniona została przy udzielaniu pożyczki, powinny być ubezpieczone od ognia w jednej z instytucyj, wskazanych przez Ministra Skarbu, co najmniej do wysokości sumy, równej ich wartości szacunkowej przyjętej przez Bank, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie asekuracyjne wypłacone będzie właścicielowi tylko za zgodą Banku".

9)
W § 37 w ustępie pierwszym p. 3 otrzymuje brzmienie:

"3) że na obszarze mocy obowiązującej procedury cywilnej z roku 1864, w razie wystawienia nieruchomości na licytację, dłużnik zrzeka, się oceny sądowej i zgadza się, aby licytacja rozpoczęła się od sumy zastrzeżonej w umowie pożyczkowej, w braku zaś takiego zastrzeżenia - od sumy, stanowiącej całkowitą wierzytelność Banku wraz z sumami należności uprzywilejowanych i wierzytelności, zapisanych w Dziale IV na numerach, poprzedzających numery wierzytelności Banku".

10)
W § 39 p. 1 otrzymuje brzmienie:

"1) a) Spółkom Wodnym - na zasadach i przy zabezpieczeniu wedle art. 160 ustawy wodnej (Dz. U. R. P. z r. 1928 Nr. 62, poz. 574);

b) Spółkom Wodnym - na obszarze Cieszyńskiej części województwa śląskiego na zasadach i przy zabezpieczeniu wedle przepisów austrjackiej ustawy z dnia 30 czerwca 1884 r., Dz. u. p. austr. Nr. 116 o popieraniu kultury krajowej na polu budowli wodnych;

c) Spółkom Wodnym oraz Stowarzyszeniom dla meljoracyj rolnych na zasadach i przy zabezpieczeniu wedle przepisów pruskiej ustawy wodnej z dnia 7 kwietnia 1913 r. oraz pruskiej ustawy z dnia 5 maja 1920 r. o tworzeniu stowarzyszeń, celem przeprowadzenia meljoracyj rolnych - na pozostałym obszarze województwa śląskiego".

11)
W § 42 p. 1 po słowach: "udzielono pożyczki" dodaje się słowa: "lub nieruchomości, na której pożyczka została zabezpieczona".
12)
W § 59 wyrazy: "do lat 3-ch" zastępuje się wyrazami: "do lat 10-ciu".
13)
Pierwsze zdanie § 64 do wyrazów: "i obligacyj Banku (§ 16)" włącznie otrzymuje brzmienie:

"Z czystego zysku, wykazanego w bilansie, przeznacza się 30% na ogólny fundusz rezerwowy Państwowego Banku Rolnego, 30% na zasilenie funduszów rezerwowych listów zastawnych i obligacyj Banku (§ 16) proporcjonalnie do ich sumy, pozostającej w obiegu w dniu 31 grudnia roku sprawozdawczego".

14)
W § 65 w końcu ustępu drugiego dodaje się następujące zdanie: "Komisarz Ministra Reform Rolnych, jego zastępcy i delegaci Ministra Reform Rolnych otrzymują wynagrodzenie za swoje czynności z budżetu Banku w wysokości, określonej przez Ministra Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Skarbu".
15)
W § 74 w końcu p. 8 ustępu drugiego dodaje się następujące wyrazy: "z wyjątkiem wypadków, zastrzeżonych samodzielnej decyzji Dyrekcji (§ 76 p. 5a Statutu Banku)".
16)
W § 75 ustęp piąty skreśla się.
17)
W § 76 po p. 5 dodaje się nowy p. 5a w brzmieniu:

"Nabywanie i sprzedaż takich nieruchomości ziemskich, których obszar nie przekracza norm, ustalonych w cz. 1 art. 50 ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z r. 1926 Nr. 1, poz, 1), oraz nabywanie nieruchomości celem uchronienia Banku przed stratami z powodu udzielonego kredytu i sprzedaż nieruchomości na tej zasadzie nabytych".

18)
Po § 76 dodaje się nowy § 76a w brzmieniu:

"Otwarcie Oddziałów Banku z określeniem terytorjalnej działalności poszczególnych Oddziałów winno być ogłoszone w Monitorze Polskim. Oddział Banku wykonywa wszelkie czynności Banku na obszarze swej działalności.

Dyrektor Oddziału zarządza bezpośrednio sprawami Oddziału zgodnie z regulaminem, który określi kompetencję i odpowiedzialność Dyrektorów Oddziałów i ich stosunek do Dyrekcji. Dyrektor Oddziału decyduje samodzielnie o nabywaniu nieruchomości celem uchronienia Banku przed stratami z tytułu kredytu długoterminowego i o skierowaniu egzekucji do nieruchomości, nie wyłączając trybu wypływającego z uwagi do art. 1527 U. P. C. z 1864 f.

W sporach, wynikających z działalności Oddziałów, Państwowy Bank Rolny może być pozywany w siedzibie Oddziałów".

19)
W § 83 ustępie ostatnim po słowach: "otrzymuje Komisarz" dodaje się słowa: "oraz jego zastępcy".
20)
§ 84 otrzymuje następujące brzmienie:

"Skarb Państwa poręcza bezwarunkowo terminową zapłatę kapitału i odsetek:

1) listów zastawnych na ogólną sumę 315 miljonów złotych w zlocie, z czego: na sumę 215 miljonów złotych w złocie - w myśl rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 maja 1927 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. o udzieleniu poręki państwowej (Dz. U. R. P. Nr. 46, poz. 407) oraz na sumę 100 miljonów złotych w złocie - w myśl rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 16 kwietnia 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 34, poz. 280);

2) obligacyj meljoracyjnych na ogólną sumę 150 miljonów złotych w złocie, z czego: na sumę 100 miljonów złotych w zlocie - w myśl rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 24 maja 1928 r. o udzieleniu poręki państwowej na zapłatę kapitału i odsetek obligacyj meljoracyjnych Państwowego Banku Rolnego (Dz. U. R. P. Nr. 61, poz. 565), oraz na sumę 50 miljonów złotych w złocie - w myśl rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 16 kwietnia 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 34, poz. 280)".

§  2.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1930.38.335

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zmiana Statutu Państwowego Banku Rolnego.
Data aktu: 08/05/1930
Data ogłoszenia: 21/05/1930
Data wejścia w życie: 21/05/1930