Wolne Miasto Gdańsk-Polska. Umowa w przedmiocie ubezpieczenia społecznego robotników i pracowników zajętych w służbie Polskich Kolei Państwowych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska. Gdańsk.1927.01.13.

OŚWIADCZENIE RZĄDOWE

z dnia 8 maja 1928 r.

o wymianie not, dotyczących zatwierdzenia umowy pomiędzy Polską a Wolnem Miastem Gdańskiem w przedmiocie ubezpieczenia społecznego robotników i pracowników zajętych w służbie Polskich Kolei Państwowych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, podpisanej w Gdańsku dnia 13 stycznia 1927 r.

Podaje się niniejszem do wiadomości, że w wykonaniu § 20 umowy w sprawie ubezpieczenia społecznego robotników i pracowników zajętych w służbie polskich kolei państwowych na obszarze W. M. Gdańska, zawartej w Gdańsku pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a W. M. Gdańskiem dnia 13 stycznia 1927 r. a zatwierdzonej rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 sierpnia 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 74, poz. 645), została dokonana w Gdańsku dnia 17 grudnia 1927 r. wymiana not, dotyczących zatwierdzenia powyższej umowy.

UMOWA

między Rzecząpospolitą Polską, zastąpioną przez D-ra Ignacego Wróbla a Wolnem Miastem Gdańskiem, zastąpionem przez Radcę Stanu Claassen, których pełnomocnictwa uznano za dobre i należyte, umówione zostały następujące postanowienia w przedmiocie ubezpieczenia społecznego robotników i pracowników, zajętych w służbie Polskich Kolei Państwowych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska:

§ 1. Z zastrzeżeniem osobnych postanowień, umówionych w niniejszej umowie, gdańskie postanowienia o ubezpieczeniu na wypadek choroby, od wypadków, na starość i na wypadek niezdolności do pracy oraz o ubezpieczeniu pracowników, obowiązujące wszystkich robotników i pracowników na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, mają zastosowanie do robotników i pracowników, zajętych w poszczególnych Wydziałach Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku, w biurach urzędów, mających siedzibę w Gdańsku i na innych posterunkach służbowych.

§ 2. Ubezpieczenie na wypadek choroby robotników i pracowników, zajętych w służbie Polskich Kolei Państwowych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, będzie wykonywane przez zakładową Kasę Chorych Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku § 245 i n. Ordynacji Ubezpieczeń Rzeszy (O. U. R.).

§ 3. Funkcje Urzędu Ubezpieczeń, jako władzy nadzorczej (§ 377, ustęp 3 O. U. R.), będzie spełniała Dyrekcja Kolei Państwowych w Gdańsku.

Dla spraw zakładowej Kasy Chorych Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku, załatwiać się mających w trybie postępowania orzekającego i uchwalającego, Wolne Miasto Gdańsk urządzi w gdańskim Urzędzie Ubezpieczeń osobny Wydział orzekający i uchwalający, do którego powołani zostaną jako ławnicy, przedstawiciel Dyrekcji Kolei Państwowych i przedstawiciel pracobiorców, ubezpieczonych w zakładowej Kasie Chorych. Dyrekcja Kolei Państwowych mianuje swego przedstawiciela; przedstawiciela ubezpieczonych pracobiorców wybierają przedstawiciele pracobiorców w Wydziale Kasy Chorych.

O ile w dziedzinie ubezpieczeń na wypadek choroby, oprócz świadczeń ubezpieczeniowych, mają być wypłacane dopłaty państwowe, ponosi je od 1 stycznia 1926 r. Dyrekcja Kolei Państwowych W Gdańsku.

§ 4. Pracownicy polskiego Zarządu Kolejowego na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, podlegający gdańskiemu ubezpieczeniu pracowników, będą ubezpieczeni w gdańskim Krajowym Zakładzie Ubezpieczeń pracowników.

O ile według rozstrzygnięcia Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku, pracownicy tacy mają widoki na przyjęcie w charakterze urzędnika, są oni wolni od ubezpieczenia, jeżeli oświadczą swą zgodę na to. Zwolnienie od obowiązku ubezpieczenia nie może się jednak rozciągać na okres dłuższy od 1 i ¹/₂ roku.

§ 5. Dla robotników Zarządu Polskich Kolei Państwowych, zajętych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska i podlegających ubezpieczeniu na wypadek niezdolności do pracy oraz ubezpieczeniu na rzecz pozostałych członków rodzin, urządzi tenże Zarząd z mocą obowiązującą wstecz od 1 stycznia 1924 r. odrębny Zakład w myśl § 1360 O. U. R. przy zastosowaniu odmiennych postanowień, umówionych w następujących paragrafach.

§ 6. Nadzór nad odrębnym Zakładem (§ 1381 O. U. R.) sprawuje Dyrekcja Kolei Państwowych w Gdańsku.

§ 7. Uiszczanie wkładek dokonywa się przez potrącenie z płacy bez używania znaczków według systemu kontowego. Dyrekcja Kolei Państwowych oznacza formę i treść poświadczenia uiszczonych wkładek. Uregulowanie wzajemnego policzania ekspektatyw ubezpieczeniowych i rozrachunek wkładek między Krajowym zakładem Ubezpieczeń a odrębnym Zakładem kolejowym pozostawia się osobnemu układowi między Krajowym Zakładem Ubezpieczeń a Dyrekcją Kolei Państwowych.

§ 8. Wypłata świadczeń na rzecz uprawnionych do ich pobierania nastąpi albo bezpośrednio przez Dyrekcję Kolei Państwowych, albo na jej życzenie za pośrednictwem gdańskiego Zarządu pocztowego; w ostatnim wypadku dokonywa się wypłaty kwot pod warunkami takiemi samemi, jakie obowiązują Gdański Krajowy zakład Ubezpieczeń dla ubezpieczeń na wypadek niezdolności do pracy.

§ 9. Rozdziału świadczeń gdańskiego Krajowego Zakładu Ubezpieczeń dla ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy i kolejowego odrębnego Zakładu w myśl §§ 1403 i n. O. U. R. dokonywać się nie będzie.

§ 10. Gwarancja z § 1373 O. U. R. ciąży na Państwie Polskiem.

§ 11. Wolne Miasto Gdańsk urządzi dla spraw osób ubezpieczonych w kolejowym odrębnym Zakładzie (§ 5) osobne Izby orzekające i uchwalające przy gdańskim Wyższym Urzędzie Ubezpieczeń, do których będą powoływani jako ławnicy przedstawiciele Dyrekcji Kolei Państwowych (pracodawcy) i przedstawiciele robotników kolejowych ubezpieczonych w odrębnym Zakładzie (pracobiorców). Dyrekcja Kolei Państwowych mianuje swych przedstawicieli; przedstawicieli pracobiorców wybierają członkowie pracobiorców w Wydziale odrębnego Zakładu.

§ 12. Dopłaty Państwowe w myśl § 1284 O. U. R. do rent, wymierzonych aż do 31 grudnia 1923 r. przez Kolejową Kasę Pensyjną prusko - heskiego Związku Kolejowego lub przez Kasę Pensyjną I dla robotników niemieckich kolei Rzeszy, ponosi Wolne Miasto Gdańsk, zaś dopłaty państwowe do rent, wymierzonych od 1 stycznia 1924 r. przez Dyrekcję Kolei Państwowych w Gdańsku, ponosi ta Dyrekcja.

§ 13. Przy odrębnym Zakładzie kolejowym utworzony będzie z działalnością od 1 stycznia 1924 r. Oddział B wedle tych samych zasad, które obowiązywały Oddział B. Kasy Pensyjnej prusko - heskiego Związku kolejowego.

§ 14. Dyrekcja Kolei Państwowych w Gdańsku prowadzi ubezpieczenie od wypadków robotników kolejowych i pracowników, zajętych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, z prawami i obowiązkami władzy, przeprowadzającej ubezpieczenie w myśl § 624 O. U. R., zaś nadzór w myśl § 722 O. U. R. przysługuje Zarządowi Polskich Kolei Państwowych.

Przewidziany w § 3, ustęp 2 osobny Wydział orzekający i uchwalający jest właściwy także dla spraw ubezpieczenia od wypadków.

§ 15. Do wypłaty świadczeń w ubezpieczeniach od wypadków mają odpowiednie zastosowanie postanowienia § 8.

§ 16. Izby orzekające i uchwalające utworzone przy gdańskim Wyższym Urzędzie Ubezpieczeń na zasadzie § 11 niniejszej Umowy, działają jako takie także w sprawach ubezpieczenia na wypadek choroby i od wypadków.

§ 17. Obszaru Rzeczypospolitej Polskiej nie uważa się za zagranicę w myśl ordynacji Ubezpieczeń Rzeszy i Ustawy o ubezpieczeniu pracowników odnośnie do powyżej uregulowanego ubezpieczenia robotników kolejowych i pracowników we wszystkich dziedzinach ubezpieczeń społecznych.

§ 18. Świadczenia z ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy tudzież z ubezpieczenia na rzecz pozostałych członków rodzin, przyznane przez Kolejową Kasę Pensyjną prusko - heskiego Związku Kolejowego, albo przez Kasę Pensyjną I dla robotników niemieckich kolei Rzeszy, a zapadłe począwszy od 1 stycznia 1926 r., przejmuje odrębny Zakład utworzyć się mający na podstawie § 5 wobec uprawnionych, którzy w dniu 1 stycznia 1924 r. mieszkali na obszarze Wolnego Miasta Gdańska lub Rzeczypospolitej Polskiej, według przepisów gdańskich obowiązujących na obszarze Wolnego Miasta Gdańska.

Z tytułu podobnych świadczeń, wynikających z ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy, tudzież z ubezpieczenia na rzecz pozostałych członków rodzin, wypłaconych przez Wolne Miasto Gdańsk w r. 1924 i 1925, zwróci Wolnemu Miastu Gdańskowi odrębny Zakład utworzyć się mający na zasadzie § 5, kwotę 52.600 guldenów.

Wkładki uiszczone prawnie niemieckim Krajowym Zakładom Ubezpieczeń i Odrębnym Zakładom za czas do 31 grudnia 1923 r. jako też okoliczności zastępcze z nimi zrównane, będą uwzględniane według gdańskich przepisów, obowiązujących na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, tudzież według przepisów niniejszej umowy przez odrębny Zakład, mający być utworzony na zasadzie § 5-go i przez Urzędy ubezpieczeniowe Wolnego Miasta Gdańska przy ustalaniu prawa do renty i przy "obliczaniu świadczeń ubezpieczeniowych, jeżeli ubezpieczony posiada miejsce zamieszkania w dniu 1 stycznia 1924 r. na obszarze Wolnego Miasta Gdańska lub w Rzeczypospolitej Polskiej, albo, gdy ubezpieczony zmarł przed tym dniem, jeżeli pozostali członkowie rodziny posiadali w tym dniu miejsce zamieszkania na obszarze Wolnego Miasta Gdańska lub Rzeczypospolitej Polskiej.

Odszkodowania na zasadzie O. U. R., płatne od 1 grudnia 1921 za wypadki w ruchu kolejowym, które wydarzyły się za czasów administracji dawnej pruskiej Dyrekcji Kolejowej Gdańskiej, aż do chwili utworzenia Wolnego Miasta Gdańska albo później w czasie administrowania kolejami przez Wolne Miasto Gdańsk w myśl O. U. R. obejmuje Dyrekcja Kolei Państwowych w Gdańsku wedle przepisów gdańskich, obowiązujących na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, wobec uprawnionych, którzy w tyra dniu mieszkali na obszarze Wolnego Miasta Gdańska albo na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 19. Niniejsza umowa nie dotyka w niczem przepisów, zawartych w artykule 6 postanowień wykonawczych z dnia 22 października 1921 r. do decyzji Wysokiego Komisarza Ligi Narodów z dnia 15 sierpnia i 5 września 1921 r. (t. zw. umowa urzędnicza) jako też w punkcie 12e, decyzji Wysokiego Komisarza Ligi Narodów z dnia 5 września 1921 r.

§ 20. Niniejsza umowa wchodzi w życie w 7 (siedem) dni po wymianie not pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Senatem Wolnego Miasta Gdańska, w których stwierdzi się, że umowa niniejsza została zatwierdzona w Polsce, względnie w Wolnem Mieście Gdańsku.

§ 21. Umowa niniejsza została spisana w języku polskim i niemieckim, w każdym w dwóch egzemplarzach; każda strona otrzymuje po jednym egzemplarzu w polskim i niemieckim języku. Tekst polski i niemiecki są ze sobą zgodne i równoznaczne.

Gdańsk, dnia 13 stycznia 1927 r.

• Identyfikator: Dz.U.1928.69.638
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Wolne Miasto Gdańsk-Polska. Umowa w przedmiocie ubezpieczenia społecznego robotników i pracowników zajętych w służbie Polskich Kolei Państwowych na obszarze Wolnego Miasta Gdańska. Gdańsk.1927.01.13.
• Data aktu: 13/01/1927
• Data ogłoszenia: 12/07/1928
• Data wejścia w życie: 24/12/1927