Wyszczególnienie rodzajów przedsiębiorstw, mających znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 grudnia 1928 r.
w sprawie wyszczególnienia rodzajów przedsiębiorstw, mających znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej.

Na podstawie art. 4 ust. 3 prawa o spółkach akcyjnych (rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. - Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 383) zarządza się co następuje:
§  1.
Za przedsiębiorstwa, mające znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej w rozumieniu art. 4 prawa o spółkach akcyjnych, uważa się:
1)
wytwórnię broni, amunicji, materjałów wybuchowych oraz innych rodzajów sprzętu i materjału wojennego (czołgi i samochody pancerne, kuchnie polowe, uprząż wojskowa, wozy wojskowe, drut kolczasty, mosty polowe i t.p.), tudzież handel temi wyrobami;
2)
wytwórnie silników lotniczych i statków powietrznych oraz przedsiębiorstwa eksploatacji powietrznych linij komunikacyjnych;
3)
przedsiębiorstwa żeglugi morskiej i rzecznej;
4)
przedsiębiorstwa budowy lub eksploatacji kanałów wodnych;
5)
przedsiębiorstwa budowy lub eksploatacji kolei żelaznych publicznego użytku, nie wyłączając tramwajów;
6)
przedsiębiorstwa, mające za przedmiot komunikację samochodową;
7)
wytwórnię urządzeń telegraficznych, telefonicznych, radjowych oraz przedsiębiorstwa budowy i eksploatacji telefonów, telegrafów, radjotelegrafów i radjotelefonów;
8)
przedsiębiorstwa eksploatacji rzeźni, piekarń mechanicznych, chłodni, elewatorów zbożowych, wodociągów, kanalizacji i elektrowni;
9)
kopalnie węgla kamiennego i przedsiębiorstwa, mające za przedmiot przeróbkę węgla kamiennego (koksownie, gazownie i t. d.) oraz handel hurtowy węglem kamiennym;
10)
kopalnie rud żelaznych, cynkowych, miedzianych i ołowianych, oraz hutnictwo żelazne i cynkowe, miedziane i ołowiane;
11)
kopalnie soli potasowych i fosforytów oraz handel hurtowy temi produktami;
12)
przedsiębiorstwa, mające na celu wszelkiego rodzaju przeróbkę minerałów bitumicznych (oleju skalnego, wosku ziemnego, gazu ziemnego, łupków i piaskowców bitumicznych), przedsiębiorstwa, mające na celu uzyskiwanie wszelkiego rodzaju płynnych produktów pędnych, przedsiębiorstwa sprzedaży nafty z beczkowozów i benzyny ze stacyj benzynowych;
13)
przedsiębiorstwa tłoczenia i magazynowania ropy naftowej i jej produktów oraz przedsiębiorstwa zbierania kału ropnego i ropy naftowej, wyciekłej z kopalń, szybów, rurociągów i zbiorników;
14)
przedsiębiorstwa, mające za przedmiot eksploatację lasów.
§  2.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.
§  3.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1929 r. na całym obszarze Rzeczypospolitej z wyjątkiem województwa śląskiego, gdzie nabywa mocy obowiązującej w dniu wejścia w życie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. - prawa o spółkach akcyjnych (Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 383) zgodnie z art. 170 tego rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Sejm za poprawkami Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy

Sejm przyjął legislacyjne poprawki Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Przygotowane w resorcie pracy regulacje umożliwiają w ramach układów zbiorowych m.in. wynegocjowanie nowych uprawnień w miejscu pracy, takich jak czas pracy, podwyżki czy wymiar urlopu. Teraz regulacja trafi do podpisu prezydenta.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Burzliwe wysłuchanie w sprawie nowych uprawnień inspektorów pracy

Druga wersja projektu nowelizacji ustawy o PIP jest gorsza od pierwszej, projekt w obecnym kształcie jest nie do zaakceptowania czy rozwiązania nieuwzględniające woli stron, które finalnie będą prowadziły do bankructw firm - to tylko niektóre głosy, jakie padły ze strony organizacji pracodawców w czasie wysłuchania w Sejmie. Eksperci wyliczyli, że koszt przekwalifikowania jednej tylko umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę będzie wynosił od 120 do nawet 450 tys. zł. I to bez ZUS i podatków.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Zmiany w ustawie o PIP pod ostrzałem przedsiębiorców i resortów

Przyznanie Państwowej Inspekcji Pracy uprawnienia do przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę w drodze decyzji okręgowego inspektora pracy, zostało negatywnie zaopiniowane przez Rządowe Centrum Legislacji, z uwagi na zasadnicze wady prawne oraz poważne i często nieodwracalne skutki dla pracodawców. A nie są to jedyne krytyczne oceny zgłoszone w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Mimo to, MRPiPS nie rezygnuje z kontrowersyjnych rozwiązań, modyfikując je.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o języku polskim

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek nowelizację ustawy o języku polskim, która pozwala na nietłumaczenie na język polski dokumentacji technicznych sprzętu wojskowego sporządzonej w języku obcym - poinformowała Kancelaria Prezydenta RP. Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

kk/pap 04.11.2025
Wkrótce o zasiłek pogrzebowy będzie mógł wnioskować zakład pogrzebowy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazało do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych projekt rozporządzenia, który ma umożliwić składanie wniosku do ZUS o zasiłek pogrzebowy przez zakład pogrzebowy. Docelowo będzie mógł to robić w formie elektronicznej, ale przez najbliższy rok zakłady pogrzebowe będą mogły składać wnioski w formie papierowej. Przepisy mają, co do zasady, wejść w życie 1 stycznia 2026 r. To pokłosie ustawowych zmian, jakie zaczną obowiązywać z początkiem roku.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2025
Ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych z poprawkami Senatu

Senat zaproponował w środę poprawki o charakterze legislacyjnym do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Regulacje mają m.in. wspierać promowanie, a także ułatwiać zawieranie układów zbiorowych pracy czy porozumień zbiorowych. Za podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy wraz z poprawkami zagłosowało jednogłośnie 91 senatorów. Ustawa wróci teraz do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1928.103.918

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wyszczególnienie rodzajów przedsiębiorstw, mających znaczenie państwowe lub charakter użyteczności publicznej.
Data aktu: 20/12/1928
Data ogłoszenia: 29/12/1928
Data wejścia w życie: 01/01/1929