Odpowiedzialność przedsiębiorstwa państwowego "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" za przesyłki pocztowe, telegramy i rozmowy telefoniczne w obrocie wewnętrznym.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 26 sierpnia 1927 r.
o odpowiedzialności Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu za przesyłki pocztowe, telegramy i rozmowy telefoniczne w obrocie wewnętrznym. 1

Na zasadzie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. № 78, poz. 443) postanawiam co następuje:
Art.  1. 2

Polska Poczta, Telegraf i Telefon odpowiada za przesyłki pocztowe przyjęte do przewozu za pokwitowaniem poczty oraz za telegramy, nadane w sposób przepisany, jako też rozmowy telefoniczne, w granicach i pod warunkami określonemi niniejszem rozporządzeniem.

W razie wojny lub rozruchów może Rada Ministrów na pewien czas uchylić albo ograniczyć odpowiedzialność Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu za przesyłki pocztowe na całym obszarze Państwa lub na jego części.

Art.  2. 3

W szczególności Polska Poczta, Telegraf i Telefon odpowiada:

1)
za polecone przesyłki listowe-w razie zaginięcia tych przesyłek;
2)
za listy z podaną wartością, paczki z podaną wartością, paczki bez podanej wartości, bagaże podróżnych, korzystających z przewozu pocztowemi środkami komunikacyjnemi-w razie zaginięcia tych przesyłek lub w razie ubytku albo uszkodzenia zawartości tych przesyłek;
3)
za kwoty, przesłane przekazami pocztowemi i telegraficznemi, oraz za wpłaty lub wypłaty na rachunek Pocztowej Kasy Oszczędności;
4)
za kwoty, przyjęte tytułem pobrania;
5)
za kwoty, przyjęte tytułem zlecenia;
6)
za telegramy i rozmowy telefoniczne.

Odpowiedzialność Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu za inne przedmioty, które w przyszłości będą dopuszczone do transportu pocztowego na podstawie art. 6 ustawy z dnia 3 czerwca 1924 r. o poczcie, telegrafie i telefonie (Dz. U. R. P. № 58, poz. 584), określi rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów.

Art.  3.

Za zaginioną poleconą przesyłkę listową wypłaca się bez względu na jej istotną wartość odszkodowanie, równające się 50-ciokrotnej należytości za polecenie.

Art.  4. 4

W razie zaginięcia listów wartościowych lub paczek z podaną wartością wypłaca się. tytułem odszkodowania zwyczajną wartość, jaką zaginione przedmioty miały w czasie i miejscu nadania, a w razie ich ubytku lub uszkodzenia, kwotą równającą się rzeczywiście poniesionej szkodzie, obliczonej według tej zwyczajnej wartości.

Za zaginione papiery wartościowe, opiewająca na okaziciela, wypłaca się najwyżej wartość, jaką miały w handlu (wartość giełdowa.) w dniu przyjęcia do przewozu, i tylko pod warunkiem, że wszelkie prawa z papieru na okaziciela przeniesione zostaną w sposób wymagany ustawą na Polską Pocztę, Telegraf i Telefon, a zarazem, że przez dostarczenie potrzebnych danych (podanie znamion, wręczenie dowodów i t. p.) zostanie Polskiej Poczcie, Telegrafowi i Telefonowi umożliwione wdrożenie postępowania celem ich unieważnienia. Wartość handlową (giełdową) zaginionego papieru wartościowego ma udowodnić uprawniony do żądania odszkodowania.

Przy innych papierach wartościowych i przy dokumentach innego rodzaju (książeczki wkładkowe, weksle, skrypty dłużne i t. p.) zwraca się tylko koszty, które trzeba było ponieść dla uzyskania nowego egzemplarza lub dla usunięcia przeszkód, które powstały przy ściągnięciu pretensji z powodu braku dotyczącego papieru lub dokumentu. Jeżeli uzyskanie nowego egzemplarza jest bez winy ze strony uprawnionego do odszkodowania niemożliwe, wynagradza się szkodę rzeczywiście poniesioną.

We wszystkich powyższych wypadkach odszkodowanie nie może być wyższe, jak wartość, podana przez nadawcę na przesyłce.

Art.  5.

Za zaginione paczki bez podanej wartości wypłaca się tytułem odszkodowania zwyczajną wartość, jaką zaginione przedmioty miały w czasie i w miejscu nadania, a w razie ich ubytku lub uszkodzenia kwotę, równającą się rzeczywiście poniesionej szkodzie, obliczonej według tej zwyczajnej wartości. Odszkodowanie jednak za zaginięcie, ubytek lub uszkodzenie nie może być wyższe, jak iloczyn pięciokrotnej najniższej taryfowej opłaty od wagi paczki jednokilogramowej i wagi paczki brutto, wyrażonej w kilogramach. Część kilograma przyjmuje się za cały kilogram.

Art.  6. 5

Za nadane prawidłowo bagaże pasażerów, korzystających z przewozu pocztowemi środkami komunikacyjnemi, odpowiada Polska Poczta, Telegraf i Telefon jak za paczki pocztowe (art. 4 i 5).

Art.  7. 6

Przy przekazach pocztowych i telegraficznych oraz wpłatach na rachunek Pocztowej Kasy Oszczędności odpowiada Polska Poczta, Telegraf i Telefon za kwoty wpłacone, przy wypłatach zaś na rachunek Pocztowej Kasy Oszczędności za prawidłowość tych wypłat.

Art.  8. 7

Przy przesyłkach pocztowych za pobraniem Polska Poczta, Telegraf i Telefon odpowiada:

1)
za samą przesyłkę tak, jak za przesyłkę tego samego rodzaju bez pobrania;
2)
w wypadku, gdy przesyłkę wydano odbiorcy bez ściągnięcia kwoty pobrania, za szkodę rzeczywistą, najwyżej jednak do wysokości pobrania, obciążającego przesyłkę, i z tem zastrzeżeniem, że nadawca odstąpi Polskiej Poczcie, Telegrafowi i Telefonowi swoje roszczenia do odbiorcy w wysokości kwoty wypłaconego odszkodowania; postanowienia te stosuje się także wówczas, gdy tytułem pobrania ściągnięto od odbiorcy kwotę niższą od pobrania, obciążającego przesyłkę;
3)
za kwotę, ściągniętą tytułem pobrania, jak przy przekazach pocztowych (art. 7).
Art.  9. 8

Przy zleceniach pocztowych Polska Poczta, Telegraf i Telefon odpowiada:

a)
za zaginiony list zleceniowy bez względu na wysokość kwoty zlecenia tak, jak za poleconą przesyłkę listową, przyczem za list zleceniowy uważa się także list, w którym urząd pocztowy dosyła dokument wierzytelnościowy odbiorcy lub zwraca go nadawcy;
b)
za zaginioną poleconą kartkę zleceniową bez względu na wysokość kwoty zlecenia tak, jak za poleconą przesyłkę listową;
c)
w razie zagubienia dokumentu wierzytelnościowego, stanowiącego załącznik listu zleceniowego, w urzędzie pocztowym, który miał wykonać zlecenie,-za rzeczywistą stratę, najwyżej jednak do wysokości odszkodowania za poleconą przesyłkę listową;
d)
jeżeli dokument wierzytelnościowy listu zleceniowego względnie odcinek kartki zleceniowej wydano dłużnikowi bez ściągnięcia kwoty zleceniowej-za rzeczywistą stratę, najwyżej jednak do wysokości kwoty zleceniowej pod warunkiem, że nadawca odstąpi Polskiej Poczcie, Telegrafowi i Telefonowi swoje roszczenia do dłużnika w wysokości kwoty wypłaconego odszkodowania; powyższe postanowienia stosuje się także wówczas, gdy tytułem zlecenia ściągnięto kwotę niższą od kwoty podanej w wykazie zleceniowym względnie na kartce zleceniowej;
e)
za kwoty, ściągnięte tytułem zlecenia,-jak za przekazy pocztowe (art. 7), nadto:
f)
przy zleceniach, zawierających weksle, przeznaczone do protestu przez urzędy pocztowe, o ile nie zachodzą wypadki, przewidziane w punktach a), c), d) i e),-za szkody spowodowane przez niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie protestu weksla, jednak najwyżej do wysokości kwoty zlecenia i pod warunkiem, że nadawca odstąpi Polskiej Poczcie, Telegrafowi i Telefonowi swoje roszczenia do dłużnika w wysokości wypłaconego odszkodowania.

Polska Poczta, Telegraf i Telefon nie odpowiada za następstwa, wynikające przez zaprotestowanie przesłanego w liście zleceniowym weksla, nie odpowiadającego wymaganiom prawa wekslowego.

Art.  10. 9

Polska Poczta, Telegraf i Telefon nie ponosi odpowiedzialności:

1)
za przesyłki, zawierające przedmioty, wyłączone od przewozu pocztą;
2)
za przesyłki, zawierające przedmioty warunkowo dozwolone do przewozu pocztą, jeżeli nadawca przemilczy właściwą lub poda fałszywą zawartość przesyłki albo przy nadaniu wprowadzi w błąd pocztą w inny sposób;
3)
za przesyłki, doręczone przy zachowaniu postanowień ordynacji pocztowej;
4)
za przesyłki, doręczone niewłaściwie wskutek mylnego adresu;
5)
za listy wartościowe lub paczki z podaną wartością, których wartość została w celach oszukańczych podana fałszywie w kwocie wyższej, aniżeli wartość rzeczywista;
6)
za paczki, przyjęte do przewozu na odpowiedzialność nadawcy;
7)
za zaginięcie przesyłek oraz ubytek lub uszkodzenie ich zawartości spowodowane:
a)
przez siłę wyższą;
b)
wskutek niezastosowania się nadawcy względnie odbiorcy do postanowień, określających warunki nadania względnie odbioru;
c)
wskutek naturalnej właściwości przesyłanego przedmiotu; jeżeli szkoda mogła powstać wskutek naturalnej właściwości przedmiotu albo niedostatecznego opakowania lub zamknięcia, zachodzi domniemanie, że szkoda powstała z tych właśnie przyczyn;
8)
za pieniądze, włożone do przesyłek pocztowych, a niedeklarowane;
9)
za utracony zysk i za pośrednie szkody, wynikłe wskutek zaginięcia przesyłek, ubytku lub uszkodzenia ich zawartości i za wszelkie szkody, spowodowane opóźnieniem wysłania, przewozu lub doręczenia przesyłek pocztowych;
10)
jeżeli przy wydaniu listu wartościowego lub paczki opakowanie i zamknięcie tych przesyłek na zewnątrz były nienaruszone, a waga zgodna z wagą przy nadaniu albo jeżeli odbiorca przyjął je bez zastrzeżeń.
Art.  11. 10

Odpowiedzialność Polskiej Poczty, Telegrafowi i Telefonowi za telegramy ogranicza się do zwrotu pobranej za telegram opłaty lub części tej opłaty przy zachowaniu norm, określonych w ordynacji telegraficznej.

Analogiczna zasada obowiązuje w odniesieniu do służby telefonicznej przy zachowaniu norm, określonych w ordynacji telefonicznej.

Art.  12.

Prawo do odszkodowania przysługuje nadawcy przesyłki pocztowej. Prawo to przechodzi na odbiorcę w wypadku, gdy przesyłkę pocztową z uszkodzoną lub brakującą zawartością przyjmie i odbiór danej przesyłki pokwituje z zastrzeżeniem żądania odszkodowania.

Za nadawcę przekazów pobraniowych lub zleceniowych uważa się nadawcę przesyłki, obciążonej pobraniem lub zleceniem.

Art.  13. 11

Wniesienie roszczenia o odszkodowanie za przesyłki pocztowe, za kwoty, przesłane przekazami pocztowemi i telegraficznemi, oraz za wpłaty na rachunek Pocztowej Kasy Oszczędności następuje przez zgłoszenie na poczcie reklamacji na druku, przeznaczonym do tego celu, lub w osobnem piśmie przy dołączeniu dowodu nadania.

Termin prekluzyjny do wniesienia roszczenia o odszkodowanie za przesyłki pocztowe ustala się na 12 miesięcy, licząc od dnia następnego po nadaniu przesyłki. Takiż termin do wniesienia roszczenia o odszkodowanie za kwoty, przesłane przekazami pocztowemi i telegraficznemi, oraz za wpłaty lub wypłaty na rachunek Pocztowej Kasy Oszczędności ustala się na 18 miesięcy, licząc od dnia następnego po uskutecznieniu wpłaty, względnie od dnia następnego po dacie wystawienia przekazu czekowego w Pocztowej Kasie Oszczędności. Po upływie tych terminów prawo do odszkodowania gaśnie.

Terminy do wniesienia roszczenia o zwrot opłat telegraficznych i telefonicznych określa ordynacja telegraficzna i telefoniczna

Art.  14. 12

Prawo żądania zwrotu pieniędzy znalezionych w niedoręczalnych przesyłkach pocztowych, niedoręczalnych kwot przekazowych tudzież wypłaty kwot, uzyskanych za sprzedane przedmioty, zawarte w przesyłkach pocztowych, ulega przedawnieniu po upływie trzech lat, licząc od dnia następującego po dniu nadania przesyłki.

Sumy przedawnione przepadają na rzecz Polskiej Poczty, Telegrafowi i Telefon.

Art.  15. 13

Do załatwiania imieniem Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu roszczeń o odszkodowanie powołane są dyrekcje poczt i telegrafów.

Odszkodowanie wypłaca się uprawnionemu po stwierdzeniu odpowiedzialności Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu i ustaleniu wysokości odszkodowania.

O ile dyrekcja poczt i telegrafów nie uwzględni w całości lub tylko częściowo uwzględni roszczenie o odszkodowanie, służy poszkodowanemu prawo dochodzenia roszczenia na drodze prawa-w terminie 3 miesięcy od dnia doręczania odnośnej decyzji dyrekcji poczt i telegrafów.

Art.  16.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Poczt i Telegrafów.

Art.  17.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia na całym obszarze Rzeczypospolitej. Z dniem tym traci moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 29 sierpnia 1919 r. w przedmiocie odpowiedzialności zarządu pocztowego za krajowe przesyłki pocztowe i telegramy (Dz. U. R. P. № 78, poz. 441), ustęp trzeci, czwarty i piąty art. 17 ustawy z dnia 3 czerwca 1924 r. o poczcie, telegrafie i telefonie (Dz. U. R. P. № 58, poz. 584) oraz wszelkie inne przepisy sprzeczne z niniejszem rozporządzeniem.

1 Tytuł zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
2 Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
3 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
4 Art. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
5 Art. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
6 Art. 7 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
7 Art. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
8 Art. 9 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
9 Art. 10 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
10 Art. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
11 Art. 13 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
12 Art. 14 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.
13 Art. 15 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 1931 r. (Dz.U.31.103.788) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 grudnia 1931 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1927.78.679

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Odpowiedzialność przedsiębiorstwa państwowego "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" za przesyłki pocztowe, telegramy i rozmowy telefoniczne w obrocie wewnętrznym.
Data aktu: 26/08/1927
Data ogłoszenia: 08/09/1927
Data wejścia w życie: 08/09/1927