USA-Polska. Układ Handlowy (Modus Vivendi). Waszyngton.1925.02.10.

UKŁAD HANDLOWY (Modus Vivendi)
pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a Stanami Zjednoczonemi Ameryki Północnej z dnia 10 lutego 1925 roku.

(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dnia 15 lipca 1925 r. - Dz. U. R. P. № 86 poz. 587).

Przekład.

Waszyngton, 10 lutego 1925 r.

Panie,

Mam zaszczyt złożyć następujące oświadczenie, dotyczące rozumienia przeze mnie ugody osiągniętej drogą prowadzonych ostatnio rozmów w Waszyngtonie ze strony Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i ze strony Rządu Stanów Zjednoczonych w sprawie traktowania, które Polska ma przyznać handlowi Stanów Zjednoczonych i które Stany Zjednoczone mają przyznać handlowi Polski, aż do czasu zawarcia pełnego traktatu o przyjaźni, handlu i uprawnieniach konsularnych, któremu Rządy obydwóch Państw poświęcają baczną uwagę i na korzyść którego oba Rządy już się opowiedziały nieoficjalnie.

Te rozmowy wykazały wzajemną zgodę istniejącą między obydwoma Rządami, a polegającą na tem, iż w kwestjach dotyczących przywozu i wywozu oraz innych ceł i podatków obciążających handel, a także w kwestjach tranzytu, magazynowania towarów i innych ułatwień, oraz traktowania próbek komiwojażerów, Polska udzieli Stanom Zjednoczonym, ich terytorjom i posiadłościom, a Stany Zjednoczone udzielą Polsce traktowania na podstawie bezwarunkowego największego uprzywilejowania, i że w sprawach pozwolenia lub zakazu przywozu i wywozu, Polska i Stany Zjednoczone wzajemnie, o ile w jakimkolwiek czasie taki system miałby być stosowany, przyznają handlowi Strony przeciwnej traktowanie tak przychylne w kwestjach udogodnień, szacowania i ilości, jak traktowanie, które może być przyznane handlowi każdego innego kraju.

Rozumie się, że:

Na przywóz, lub rozporządzenie w Stanach Zjednoczonych na ich terytorjach lub posiadłościach, jakiemikolwiek artykułami-produktami czy wyrobami przemysłowemi z Polski, nie będą nakładane żadne inne lub wyższe cła jak te, które są lub mają być opłacane za podobne artykuły - produkty czy wyroby przemysłowe jakiegokolwiek innego kraju.

Na przywóz do Polski lub rozporządzenie w Polsce jakiemikolwiek artykułami - produktami czy wyrobami przemysłowemi ze Stanów Zjednoczonych, ich terytorjów lub posiadłości nie będą nakładane żadne wyższe lub inne cła, jak te, które są lub będą opłacane za podobne artykuły-produkty, lub wyroby przemysłowe jakiegokolwiek innego kraju.

Podobnież w Stanach Zjednoczonych, ich terytorjach i posiadłościach, albo w Polsce nie będą nakładane żadne wyższe lub inne cła na wywóz jakichkolwiek artykułów z jednego z tych krajów do drugiego, lub do terytorjów czy posiadłości drugiego, niż cła, które są opłacane za wywóz podobnych artykułów do jakiegokolwiek innego kraju.

Każde ustępstwo odnoszące się do jakiegokolwiek cła, podatku czy przepisu handlowego przyznane obecnie lub w przyszłości przez Stany Zjednoczone lub przez Polskę drogą ustawy, obwieszczenia, dekretu lub traktatu handlowego czy porozumienia jakiemukolwiek obcemu państwu zostaje natychmiast zastosowane bez specjalnego żądania i bez kompensaty do wzajemnych stosunków handlowych między Polską a Stanami Zjednoczonemi, ich terytorjami i posiadłościami.

Zastrzega się, że Ugoda niniejsza nie odnosi się do:

1)
Traktowania, jakie Stany Zjednoczone przyznają teraz lub w przyszłości handlowi z Kubą lub jakiemikolwiek terytorjami czy posiadłościami Stanów Zjednoczonych albo Zony Kanału Panamskiego, oraz do traktowania, jakie jest obecnie, lub może być w przyszłości przyznane handlowi Stanów Zjednoczonych z jednem z ich terytorjów lub posiadłości, albo handlowi prowadzonemu między ich poszczególnemi terytorjami lub posiadłościami;
2)
Traktowania, jakie przyzna Polska dla ułatwienia ściśle pogranicznego handlu, produktom strefy nie przekraczającej 15 kilometrów w głąb poza jej granicami, oraz produktom pochodzącym z niemieckiej części Górnego Śląska, przy ustroju istniejącym obecnie;
3)
Zakazów, lub ograniczeń o charakterze sanitarnym lub wydanych, dla ochrony życia ludzkiego, zwierzęcego lub roślinnego, lub też przepisów o ścisłem wykonaniu ustaw policyjnych lub podatkowych.

Rząd Polski, który jest uprawniony do prowadzenia spraw zagranicznych w. m. Gdańska według art. 104 Traktatu Wersalskiego i art. 2 i 6 Traktatu, podpisanego w Paryżu 9 listopada 1920 r. miedzy Polską a Wolnem Miastem, oświadcza, że Wolne Miasto staje się Stroną układającą się w niniejszem porozumieniu, i że bierze na siebie zobowiązania nabywa prawa, ustalone w tem porozumieniu.

Deklaracja powyższa nie odnosi się do tych postanowień ugody niniejszej, która są przyjęte przez Rzeczpospolitą Polską w stosunku do w. m. Gdańska na podstawie praw nabytych na podstawie traktatów.

Umowa niniejsza winna wejść w życie z dniem podpisania, i, o ile nie będzie rozwiązana za wzajemnem porozumieniem, ma trwać w mocy aż do dni trzydziestu po wypowiedzeniu jej przez którąkolwiek ze Stron; jednak, o ileby która ze Stron nie mogła w przyszłości, na skutek stanowiska swych ciał ustawodawczych, wykonać warunków niniejszej umowy, zobowiązania przez nią przyjęte tem samem upadają.

Rozumie się, że niniejsza umowa podlega ratyfikacji Sejmu Polskiego.

Będę rad mieć Pańskie potwierdzenie zawartego w ten sposób porozumienia.

Zechce Pan przyjąć ponownie zapewnienie mego najwyższego poważania.

Jaśnie Wielmożny (-) Wróblewski m. p.

Chyarles E. Hughes,

Sekretarz Stanu.

DEPARTAMENT STANU

Waszyngton, 10 lutego 1925 r.

Panie,

Mam zaszczyt złożyć następujące oświadczenie, dotyczące, rozumienia przeze mnie ugody osiągniętej drogą prowadzonych ostatnio rozmów w Waszyngtonie ze strony Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i ze strony Rządu Stanów Zjednoczonych w sprawie traktowania, które Polska ma przyznać handlowi Stanów Zjednoczonych i które Stany Zjednoczone mają przyznać handlowi Polski, aż do czasu zawarcia pełnego traktatu o przyjaźni, handlu i uprawnieniach konsularnych, któremu Rządy obydwóch Państw poświęcają baczną uwagą i na korzyść którego oba Rządy już się opowiedziały nieoficjalnie.

Te rozmowy wykazały wzajemną zgodą istniejącą między obydwoma Rządami, a polegającą na tem, iż w kwestjach dotyczących przywozu i wywozu oraz innych ceł i podatków obciążających handel, a także w kwestjach tranzytu, magazynowania towarów i innych ułatwień, oraz traktowania próbek komiwojażerów, Polska udzieli Stanom Zjednoczonym, ich terytorjom i posiadłościom, a Stany Zjednoczone udzielą Polsce, traktowania na podstawie bezwarunkowego największego uprzywilejowania, i że w sprawach pozwolenia lub zakazu przywozu i wywozu, Polska i Stany Zjednoczone wzajemnie, o ile w jakimkolwiek czasie taki system miałby być stosowany, przyznają handlowi Strony przeciwnej traktowanie tak przychylne w kwestjach udogodnień, szacowania i ilości, jak traktowanie, które może być przyznane handlowi każdego innego kraju.

Rozumie się, że:

Na przywóz, lub sposób rozporządzenia w Stanach Zjednoczonych na ich terytorjach lub posiadłościach, jakiemikolwiek artykułami-produktami czy wyrobami przemysłowemi z Polski, nie będą nakładane żadne inne lub wyższe cła jak te, które są lub mają być opłacane za podobne artykuły - produkty czy wyroby przemysłowe jakiegokolwiek innego kraju.

Na przywóz do Polski lub rozporządzenie w Polsce jakiemikolwiek artykułami - produktami czy wyrobami przemysłowemi ze Stanów Zjednoczonych, ich terytorjów lub posiadłości nie będą nakładane żadne wyższe lub inne cła, jak te, które są lub będą opłacane za podobne artykuły-produkty, lub wyroby przemysłowe jakiegokolwiek innego kraju.

Podobnież w Stanach Zjednoczonych, ich terytorjach i posiadłościach, albo w Polsce nie będą nakładane żadne wyższe lub inne cła na wywóz jakichkolwiek artykułów z jednego z tych krajów do drugiego, lub do terytorjów czy posiadłości drugiego, niż cła, które są opłacane za wywóz podobnych artykułów do jakiegokolwiek innego kraju.

Każde ustępstwo odnoszące się do jakiegokolwiek cła, podatku czy przepisu handlowego przyznane obecnie lub w przyszłości przez Stany Zjednoczone lub przez Polskę drogą ustawy, obwieszczenia, dekretu lub traktatu handlowego czy porozumienia jakiemukolwiek obcemu państwu, zostaje natychmiast zastosowane bez specjalnego żądania i bez kompensaty do wzajemnych stosunków handlowych między Polską a Stanami Zjednoczonemi, ich terytorjami i posiadłościami.

Zastrzega się, że Ugoda niniejsza nie odnosi się do:

1)
Traktowania, jakie Stany Zjednoczone przyznają teraz lub w przyszłości handlowi z Kubą lub jakiemikolwiek terytorjami czy posiadłościami Stanów Zjednoczonych albo Zony Kanału Panamskiego, oraz do traktowania jakie jest obecnie, lub może być w przyszłości przyznane handlowi Stanów Zjednoczonych z jednem z ich terytorjów lub posiadłości, albo handlowi prowadzonemu miedzy ich poszczególnemi terytorjami lub posiadłościami;
2)
Traktowania, jakie przyzna Polska dla ułatwienia ściśle pogranicznego handlu, produktom strefy nie przekraczającej 15 kilometrów w głąb poza jej granicami, oraz produktom pochodzącym z niemieckiej części Górnego Śląska, przy ustroju istniejącym obecnie;
3)
Zakazów, lub ograniczeń o charakterze sanitarnym lub wydanych dla ochrony życia ludzkiego, zwierzęcego lub roślinnego, lub też przepisów o ścisłem wykonaniu ustaw policyjnych lub podatkowych.

Rząd Polski, który jest uprawniony do prowadzenia spraw zagranicznych w. m. Gdańska według art. 104 Traktatu Wersalskiego i art. 2 i 6 Traktatu, podpisanego w Paryżu 9 listopada 1920 r. między Polską a Wolnem Miastem, oświadcza, że Wolne Miasto staje się stroną układającą się w niniejszem porozumieniu, i że bierze na siebie zobowiązania i nabywa prawa, ustalone w tem porozumieniu.

Deklaracja powyższa nie odnosi się do tych postanowień ugody niniejszej, które są przyjęte przez Rzeczpospolitą Polską w stosunku do w. m. Gdańska na podstawie praw nabytych na podstawie traktatów.

Umowa niniejsza winna wejść w życie z dniem podpisania, i, o ile nie będzie rozwiązana za wzajemnem porozumieniem, ma trwać w mocy aż do dni trzydziestu po wypowiedzeniu jej przez którąkolwiek ze Stron; jednak, o ileby która ze Stron nie mogła w przyszłości, na skutek stanowiska swych ciał ustawodawczych, wykonać warunków niniejszej umowy, zobowiązania przez nią przyjęte tem samem upadają.

Rozumie się, że niniejsza umowa podlega ratyfikacji Sejmu Polskiego.

Będę rad mieć Pańskie potwierdzenie zawartego w ten sposób porozumienia.

Zechce Pan przyjąć ponownie zapewnienie mego najwyższego poważania.

Dr. Władystaw Wróblewski Charles E. Hughes m. p.

Poseł Polski

Układ powyższy zatwierdzam i ratyfikuję.

Warszawa, dnia 26 sierpnia 1925 roku.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1925.93.654

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: USA-Polska. Układ Handlowy (Modus Vivendi). Waszyngton.1925.02.10.
Data aktu: 10/02/1925
Data ogłoszenia: 14/09/1925
Data wejścia w życie: 10/02/1925