Wydawanie z aptek środków leczniczych oraz określanie ich ceny.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA PUBLICZNEGO
z dnia 27 listopada 1923 r.
w przedmiocie wydawania z aptek środków leczniczych oraz określania ich ceny.

Na mocy art. 2 p. 13 i art. 10 zasadniczej ustawy sanitarnej z dn. 19 lipca 1919 r. (Dz. P. P. P. № 63, poz. 371), § 7 austrjackiej ustawy aptekarskiej z dnia 18 grudnia 1906 r. (Dz. U. P. r. 1907 № 5), art. 365 i 380 ros. ustawy lekarskiej (ros. Zb. Pr. t. XIII wyd. 1905 r.) i §§ 78 i 80 niemieckiej ustawy przemysłowej zarządza się co następuje:
§  1.
Właściciele, dzierżawcy lub odpowiedzialni kierownicy aptek publicznych i domowych z prawem sprzedaży lekarstw winni ściśle stosować się do taksy aptekarskiej, wydawanej w drodze osobnych rozporządzeń i posiadać jeden jej egzemplarz.
§  2.
Cena lekarstwa, sporządzonego podług recept, oblicza się przez dodanie cen: za wydany materjał, za naczynia, stosownie do ich objętości i za przygotowanie lekarstwa, stosownie do taksy, za pracę przy recepturze. Taksamo należy obliczać w razie sporządzenia lekarstw w zmniejszonej lub zwiększonej ilości. Ma recepcie należy uwidocznić ceny poszczególnych pozycji, firmę apteki i datę wydania.
§  3.
Ceny na materjały, naczynia i pracę przy recepturze, ustalone taksą aptekarską, są maksymalne; ceny niższe pobierać można zarówno za lekarstwa, sporządzone na podstawie recept, jak i wydawane w odręcznej sprzedaży należy jednak na recepcie oznaczyć ceną podług taksy oraz cenę faktycznie pobraną.
§  4. 1
Przy odręcznej sprzedaży do ceny materjału i naczynia można doliczać tylko opłatę przewidzianą w punktach b) i d) poz. 12 taksy za pracą przy recepturze.
§  5. 2
Najniższa cena leku wynosi 0.01 franka złotego.
§  6.
Taksa uwzględnia następujące jednostki wagowe: 0,01, 0,1, 1,0, 10,0 i 100 gr. Jeżeli w taksie oznaczona jest cena tylko dla niższej jednostki wagowej, to dla uzyskania ceny wyższej jednostki wagowej cenę grama, dekagrama lub hektograma należy pomnożyć przez 8, ceną centigrama i decigrama przez 10; dla uzyskania ceny niższej jednostki wagowej cenę hektograma względnie dekagrama należy rozdzielić przez 8, cenę grama względnie decigrama-przez 10.

Dla uzyskania ceny 250 gr. mnoży się cenę 100 gr. przez 2, dla uzyskania ceny 500 gr. mnoży się cenę 100 gr. przez 4.

§  7.
Cena pobierana za kilka gramów nie może przewyższać ceny oznaczonej dla dekagrama, to samo stosuje się i do innych jednostek wagowych.
§  8.
Za środki lekarskie, zaordynowane w pewnej ilości kropli liczy się na 1 gram: 20 kropli olejków tłustych nalewek, kwasów mineralnych rozcieńczonych i wogóle płynów wodnistych oraz ciężkich olejków eterycznych; 25 kropli innych olejków eterycznych eteru octowego, wyskoku eterowego i chloroformu, a 50 kropli czystego eteru.
§  9.
Za sproszkowanie substancji, które dają się łatwo proszkować w moździerzu porcelanowym np. kali bromatum,- ferrum sulfuricum i t. p. nie należy pobierać opłaty, przewidzianej przez p. 10 taksy za pracę przy recepturze.
§  10.
Przy taksowaniu recept w wypadkach przewidzianych przez art. 6 niniejszego rozporządzenia, należy za poszczególne leki liczyć cenę, jaka wypadnie z mnożenia lub dzielenia, przyczem ułamki należy obliczać za jednostki.
§  11.
Przy powtórnem wydawaniu lekarstw ocenionych według taks poprzednich, należy pobierać opłatę podług taksy obowiązującej w chwili powtórnego wydania, to samo stosuje się do lekarstw, wydawanych za sygnaturami innych aptek.
§  12.
Jeżeli lekarz nie poda w recepcie szczegółowo wagi obojętnej części składowej, albo jeżeli do zrobienia lekarstwa w zapisanej formie potrzebny jest dodatek obojętny, w recepcie niepodany, wówczas należność winna być obliczoną za rzeczywiście zużytą ilość, która winna być wypisana na recepcie.
§  13.
Dla środków, nieobjętych taksą aptekarską, należy ustalać ceny sprzedażne podług następujących norm: cenę sprzedażną kilograma leku ustala się przez doliczenie 50% do ceny zakupu, dla ustalenia ceny hektograma, uzyskaną w powyższy sposób cenę kilograma dzieli się przez 8, dla ustalenia ceny dekagrama, uzyskaną w powyższy sposób cenę hektograma dzieli się przez 6, dla uzyskania ceny grama uzyskaną w powyższy sposób cenę dekagrama dzieli się przez 8, dla uzyskania ceny decigrama, uzyskaną w powyższy sposób cenę grama dzieli się przez 10, dla uzyskania ceny centigrama, uzyskaną w powyższy sposób cenę decigrama dzieli się przez 10. Za ceny zakupu mogą uchodzić jedynie ceny, wynikające z faktur hurtowych składów materjałów aptecznych.
§  14.
Dla ustalenia ceny sprzedażnej wód mineralnych i wogóle artykułów, niewymagających rozważania i zmiany opakowania, oraz środków opatrunkowych, można doliczać 50% do ceny zakupu w hurtowni lub fabryce w dniu sprzedaży. Ma koszty przewozu z innego osiedla można ponadto doliczać 10% do powyższej ceny zakupu. Cena pobierana za specyfiki farmaceutyczne, nie może przekraczać ceny oznaczonej przez wytwórcę na opakowaniu specyfiku w myśl § 9 rozporządzenia Ministra Zdrowia Publicznego z dnia 8 października 1921 r. w przedmiocie wyrobu i obrotu specyfików farmaceutycznych (Dz. U. R. P. № 87 poz. 640).

Do ceny sprzedażnej środków opatrunkowych doliczać nadto można rzeczywiście wyłożone koszta opakowania.

§  15.
Doliczanie do ceny preparatów spirytusowych, zamieszczonych w taksie, podatku konsumcyjnego, pobieranego przez zarządy miejskie od spirytusu, dopuszczalnem jest jedynie za zezwoleniem państwowych władz administracyjnych II instancji.
§  16.
Jeżeli lekarz zapisze środek noszący powszechnie używaną, jednak patentem chronioną nazwę z wyrażnem oznaczeniem firmy wytwórczej np. "Aspirinum Bayeri", "Urotropinum Scheringi" i t. p. to należy wydać preparat oryginalny. Natomiast jeżeli przy zapisaniu użyta została nazwa chroniona preparatu oryginalnego lecz bez oznaczenia firmy wytwórczej np. "Aspirinum", "Urotropinum" i t. p" wolno wydać bądź preparat oryginalny, bądź odpowiedni, oznaczony w taksie nazwą chemiczną np. "Acidum acetylo - salicylicum", "Hexamethylentetramin" i t. p.

Cena określona w taksie za preparat oryginalny może być pobrana tylko w tym przypadku, kiedy został on zapisany z oznaczeniem firmy wytwórczej.

§  17.
Dołączone do 6 wydania farmakopei rosyjskiej wykazy f\ i B zostają uzupełnione, względnie zmienione w sposób wskazany w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§  18. 3
Na obszarze byłego zaboru rosyjskiego i austrjackiego artykuły, oznaczone w taksie krzyżykiem (†) mogą być wydawane, przyczem na obszarze b. zaboru rosyjskiego ponadto z uwzględnieniem przepisów § 19 jedynie za receptami lekarzy i lekarzy weterynarji. Wyjątek stanowią następujące środki lecznicze:

I. Do wewnętrznego użytku:

a)
Santaninum w postaci pastylek, zawierających nie więcej, niż po 0,05 Santoniny;
b)
Radix Ipecacuannae pulverata w postaci pastylek, zawierających nie więcej, niż po 0,01 Rad. Ipecacuannae;
c)
Proszki od bólu głowy o następującym składzie:

1. Coffeini 0,05, Phenacetini 0,3;

2. Coffeini 0,05, Amidopyrini 0,25;

3. Coffeini 0,05, Phenacetini 0,3 lub Amidopyryni 0,25; Acidi acetylosalicylid Guaranae pulveratae aa 0,3.

Na opakowaniu każdego proszka, oprócz firmy apteki, winien być umieszczony jego skład, oraz napis: "Proszek od bólu głowy dla dorosłych".

Nadawania powyższym mieszaninom nazw fantastycznych jest wzbronione. Cenę ich, o ile nie jest podana w obowiązującej taksie aptekarskiej, należy obliczać według tej taksy w stosunku conajmniej 50 proszków, licząc za materjał, za zmieszanie proszków (poz. 11 taksy za pracę przy recepturze), za dozowanie (poz. 12 tejże taksy punkt b) lub d) oraz za pudełko o ile ono jest użyte do wydania proszków.

II. Do odkażania:

a)
Acidum carbolicum purum,
b)
Cuprum sulfuricum,
c)
Formalinum.

III. Do zewnętrznego użytku;

a)
Argentum nitricum w pałeczkach oprawnych,
b)
Tinctura Jodi,
c)
Acetum i Tinctura Sabadillae,
d)
Chloroform w mieszaninie z tłuszczami lub spirytusem, o ile mieszanina nie zawiera go więcj jak 20%,
e)
Zincum sulfuricum,
f)
Fol. Strammonii w mieszaninach ziół do palenia.

Na opakowaniu środków, wymienionych pod II i III, winien być umieszczony wyraźny, rzucający się w oczy, napis: "Obchodzić się ostrożnie", a na środkach wymienionych pod II, ponadto napis: "Do dezynfekcji".

§  19.
Na obszarze b. zaboru rosyjskiego środki lecznicze, oznaczone w taksie krzyżykiem (†), a objęte wykazem B, dołączonym do niniejszego rozporządzenia, mogą być wydawane również za receptami felczerów.
§  20.
Lekarstwa do zewnętrznego użytku mogą być wydawane powtórnie, z wyjątkiem infekcji podskórnych, w których skład wchodzą artykuły, oznaczone w taksie krzyżykiem (†).
§  21.
Lekarstwa do wewnętrznego użytku mogą być powtórnie wydawane, gdy w skład ich nie wchodzą artykuły z wykazu A, dołączonego do niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem nalewek" makowcowych: zwyczajnej i szafranowej (Tinctura Opii simplex i Tinctura Opii crocata), o ile one są przepisane w rozcieńczeniu nie mniejszem, niż jedna część nalewki na 10 części płynu.

Ograniczenia powyższe nie mają zastosowania w przypadkach, kiedy na pierwotnej recepcie oznaczono, że powtórzenie jest dozwolone i w jakim okresie, oraz odstępach czasu może być dokonane.

Lekarstwa, w których skład wchodzą środki, oznaczone w taksie krzyżykiem (†) w dozie, przewyższającej normę podaną w obowiązującej farmakopei, mogą być wydawane tylko za pierwotną receptą, napisaną zgodnie z wymaganiami § 23. niniejszego rozporządzenia.

§  22.
Przepisy rozporządzenia z dnia 31 marca 1920 r. w przedmiocie sprzedaży kokainy (Dz. U. R. P. № 36 poz. 201) zachowują moc obowiązującą.
§  23.
Jeżeli w recepcie zapisano środek, oznaczony w taksie aptekarskiej krzyżykiem (†) w dozie, przewyższającej podaną w obowiązujących farmakopeach i przytem nie słowami i bez wykrzyknika, to lekarstwo nie może być wydane bez uprzedniego porozumienia się z lekarzem.

W razie niemożności porozumienia się z lekarzem, należy wydać lek, oznaczony w taksie krzyżykiem (†) w takiej ilości, aby dawka dzienna nie przewyższała podanej w farmakopei.

§  24.
Lekarstwa, w których skład wchodzą środki silnie działające, objęte wykazem A, dołączonym do niniejszego rozporządzenia, nie mogą być wydawane w większej ilości od zapisanej w recepcie.
§  25.
W b. dzielnicy pruskiej zachowują moc obowiązującą dotychczasowe przepisy, dotyczące wydawania z aptek trucizn i artykułów gwałtownie działających.
§  26.
Lekarstwa według recept przyrządzać należy kolejno z wyjątkiem oznaczonych dopiskiem "cito", "statim", w którym to wypadku lekarstwo należy przyrządzić i wydać poza kolejką; w wypadkach otruć żądane antidotum winno być wydarte niezwłocznie.
§  27.
Przy wydawaniu z aptek lekarstw złożonych, które nie są uwzględnione w obowiązującej farmakopei, lub przyrządzonych według innego przepisu, aniżeli podane w farmakopei, należy na recepcie podać przepis, według którego przyrządzono wydane lekarstwo.
§  28.
Jeżeli lekarz bez bliższego określenia zapisze środek, który utrzymuje się w aptece w gatunku lepszym i gorszym, natenczas należy zawsze wydać lek w gatunku lepszym; jeżeli zaś przepisany jest lek bez podania stopnia zgęszczenia, a ten utrzymuje się w aptece w różnych stopniach zgęszczenia, należy zawsze wydawać gatunek rozcieńczony lub łagodniejszy.
§  29.
Za środki lecznicze i opatrunkowe, wydawane na koszt instytucji państwowych i samorządowych, osoby wymienione w § 1 niniejszego rozporządzenia winny pobierać ceny zniżone, potrącając od norm, ogólnie w chwili wydania tych środków obowiązujących właściwy opust, o ile należność za pobrane lekarstwa jest uiszczona przy odbiorze lekarstwa lub w ciągu 14 dni od daty złożenia rachunku.

Opust ten wynosi 15% dla lekarstw przepisanych w formie recepty i 5% dla środków leczniczych i opatrunkowych, przepisanych nie w formie recepty (sprzedaż odręczna).

Zamiast ustalonego wyżej 15% opustu instytucje państwowe i samorządowe mogą korzystać tylko z 5% opustu w tych miejscowościach (osiedlach) gdzie władze do których należą te instytucje, prowadzą własną apteką, przyrządzającą lekarstwa za receptami lekarzy.

§  30.
Przekroczenia niniejszego rozporządzenia będą karane w myśl obowiązujących ustaw.
§  31.
Rozporządzenie niniejsze obowiązuje na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od dnia ogłoszenia; jednocześnie tracą moc obowiązującą rozporządzenia w tym przedmiocie z dn. 20 stycznia, 9 sierpnia i 30 października 1922 r. (Dz. U. R. P. № 11, 69 i 101, poz. 100, 623 i 932) oraz rozporządzenie z dn. 11 lutego 1923 r. (Dz. U. R. P. № 18 poz. 116).

ZAŁĄCZNIK 

WYKAZ A.

obejmujący środki lecznicze, które apteki obowiązane są przechowywać w szafce zamkiętej.
..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

WYKAZ b.

obejmujący środki lecznicze, które apteki obowiązane są przechowywać oddzielnie od innych.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

1 § 4 zmieniony przez § 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 lutego 1924 r. (Dz.U.24.23.251) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 marca 1924 r.
2 § 5 zmieniony przez § 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 lutego 1924 r. (Dz.U.24.23.251) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 marca 1924 r.
3 § 18 zmieniony przez § 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 lutego 1924 r. (Dz.U.24.23.251) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 marca 1924 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024