Aplikacja sądowa w górnośląskiej części Województwa Śląskiego.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

z dnia 16 czerwca 1922 r.

o aplikacji sądowej w górnośląskiej części Województwa śląskiego.

Na mocy ust. 1 art. 36 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 r., zawierającej statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz. U. R. P. № 73, poz. 497), w brzmieniu art. 1 ustawy z dnia 18 października 1921 r. (Dz. G. R. P. № 85, poz. 608) w związku z ustępem ostatnim art. 40 powołanej Ustawy Konstytucyjnej w brzmieniu art. 2 ustawy z dnia 30 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 69, poz. 449) stanowię w porozumieniu z Tymczasową Radą Wojewódzką Województwa Śląskiego co następuje:

Art.  1.

Prawo przyjęcia na aplikację sądową przysługuje prezesowi sądu apelacyjnego; przeciw odrzuceniu wniosku o przyjęcie na aplikację sądową przysługuje kandydatowi do dni czternastu prawo zażalenia do Ministerstwa Sprawiedliwości.

Prezes sądu apelacyjnego, przyjmując kandydata na aplikację sądową, mianuje go aplikantem sądowym.

Art.  2.

W czasie trzechletniej aplikacji sądowej aplikant winien poznać wszystkie gałęzie wymiaru sprawiedliwości oraz czynności sekretarjatu sądu.

Aplikant może wykonywać czynności sekretarza sądowego.

Czas aplikacji sądowej należy z reguły rozłożyć w ten sposób, że się przydziela aplikanta w następującym porządku:

a) na pierwsze sześć miesięcy do sądu powiatowego, w którym jest conajwyżej trzech sędziów;

b) na dalsze dziewięć miesięcy do sądu okręgowego;

c) na dalsze trzy miesiące do prokuratury;

d) na dalsze sześć miesięcy do adwokata, który jest równocześnie notarjuszem, lub do Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej;

e) na dalsze dziewięć miesięcy, do sądu powiatowego, liczącego więcej niż trzech sędziów;

f) na końcowe trzy miesiące do sądu apelacyjnego.

Art.  3.

Aplikantom sądowym, mianowanym sędziami śledczymi pomocniczymi lub podprokuratorami pomocniczymi przy sądach okręgowych, wlicza się z czasu służby, odbytej w tym charakterze, do czasu trzechletniej aplikacji sądowej czasokres do dwóch lat.

Do trzechletniej aplikacji sądowej wlicza się:

1) w całości czas aplikacji sądowej, odbytej w b. dzielnicy pruskiej;

2) w całości czas aplikacji sądowej, odbytej do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia przy sądach niemieckich;

3) czasokres co najwyżej półtora roku z aplikacji przy sądach innej dzielnicy Rzeczypospolitej Polskiej;

4) czasokres co najwyżej sześciu miesięcy z cza su urzędowania w innych urzędach Rzeczypospolitej Polskiej albo w czasie aż do dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia w polskich publicznych instytucjach politycznych (plebiscytowych) lub społecznych na Górnym Śląsku;

5) czasokres co najwyżej jednego roku z czasu pełnienia służby wojskowej w czasie od dnia 1 sierpnia 1914 r. do dnia 1 stycznia 1922 r. lub wogóle w czasie wojny; w przypadkach L: 3, 4 i 5 jednak łącznie nie więcej niż dwa lata.

Aplikantom sądowym, którym w myśl powyższych przepisów wliczono pewien przeciąg czasu do aplikacji sądowej, należy pozostały na aplikacją sądową czas rozłożyć w tym stosunku, aby z niego przypadło:

a)	4/8	części	na	aplikacją	przy	sądzie	powiatowym,
b)	2/8	"	"	"	"	"	okręgowym,
c)	1/8	część	"	"	"	"	apelacyjnym,
d)	1/8	"	"	"	"	"	prokuraturze.

Aplikanci sądowi, przytoczeni w ustępie pierwszym niniejszego artykułu, część czasu, określoną pod lit. d), przepędzą przy sądzie powiatowym zamiast przy prokuraturze.

Art.  4.

Prezes sądu apelacyjnego może z ważnych przyczyn rozdzielić czas aplikacji sądowej inaczej, niż w artykułach 2 i 3 postanowiono, W szczególności może także zwolnić od odbywania aplikacji u adwokata względnie w Prokuratorji Generalnej, ale z czasu, przeznaczonego na aplikację sądową, musi w każdym razie przeznaczyć przynajmniej:

a)	jeden	rok	na	aplikację	przy	sądzie	powiatowym,
b)	pół	roku	"	"	"	"	okręgowym lub apelacyjnym,
c)	trzy miesiące na apelację przy prokuraturze, względnie czasokresy, stosunkowo skrócone, jeżeli do aplikacji sądowej wliczono w myśl ustępu drugiego art. 3 więcej niż jeden rok i trzy miesiące.

Art.  5.

Do aplikacji sądowej wlicza się w ciągu roku co najwyżej:

a) czas ośmiotygodniowej przerwy w aplikacji skutkiem choroby aplikanta,

b) czas czterotygodniowej przerwy w aplikacji skutkiem urlopu lub innej usprawiedliwionej przeszkody;

w ciągu jednego roku nie można jednak wliczyć do aplikacji sądowej przerwy, dłuższej niż ośmiotygodniowej.

Art.  6.

Ogólny nadzór nad aplikacją sądową i ogólne jej kierownictwo należy do prezesa sądu apelacyjnego; bezpośredni nadzór i bezpośrednie kierownictwo należy zaś do przełożonych sądów, prokuratur i Prokuratorji Generalnej względnie do adwokatów, którym aplikantów sądowych do wyszkolenia przydzielono.

W czasie aplikacji sądowej, odbywanej przy sądach i prokuraturach, należy aplikanta sądowego przydzielić jednemu lub kilku sędziom albo jednemu z urzędników prokuratury. Jednemu sędziemu lub urzędnikowi prokuratury nie należy równocześnie przydzielać więcej aplikantów sądowych, niż jest to wskazanem, aby należycie ich zająć i wyszkolić.; Z aplikacji, odbytej w poszczególnym dziale sądownictwa lub prokuratury lub u adwokata względnie w Prokuratorji Generalnej, aplikant sądowy otrzyma poświadczenie, określające stopień jego wykształcenia, jego zdolność i pilność.

Aplikant sądowy winien prowadzić wykaz czynności, stwierdzający rodzaj jego zajęcia służbowego w ciągu każdego miesiąca; zapiski te potwierdzi sędzia, urzędnik lub adwokat, któremu poruczono nadzór nad wyszkoleniem aplikanta sądowego, i zaopatrzy je swojemi uwagami.

Art.  7.

Aplikant sądowy winien w czasie aplikacji wypracować na podstawie aktów sądowych co najmniej trzy obszerniejsze referaty i dołączyć je do swego wykazu czynności. Jeżeli pierwopisy tych wypracowań pozostają w aktach sądowych, należy do wykazu czynności dołączyć ich odpisy. Urzędnik, któremu powierzono nadzór nad wyszkoleniem aplikanta, zaopatrzy pierwopisy względnie odpisy wypracowań w uwagę, zawierającą ocenę wypracowania i stwierdzającą, że aplikant wypracowali tych dokonał samodzielnie.

Art.  8.

O ile w siedzibie sądu okręgowego lub sądu apelacyjnego zatrudnionych jest więcej niż pięciu aplikantów sądowych, odbywać się będą w siedzibie sądu w czasie od 1 października do końca maja ćwiczenia naukowe dla aplikantów sądowych przez dwie godziny tygodniowo; ćwiczenia te będą obejmowały ustne referaty o trudnych przypadkach prawnych na podstawie aktów, omawianie orzeczeń Sądu Najwyższego, mających znaczenie zasadnicze, wykłady z dziedziny teorji prawa i ocenę prac, zadanych do pisemnego opracowania.

Art.  9.

Prezes sądu apelacyjnego i osoby, którym powierzono nadzór nad wyszkoleniem aplikantów sądowych, mają czuwać także nad ich zachowaniem się w służbie i poza służbą. Jeżeli aplikant sądowy zachowuje się w sposób naganny lub zaniedbuje swoje obowiązki albo nie przykłada się do aplikacji z; należytą pilnością, należy postawić wniosek o zwolnienie go ze służby. Zwolnienie może prezes sądu apelacyjnego zarządzić także bez poprzedniego postępowania dyscyplinarnego.

Art.  10.

Egzamin aplikancki (dawniej referendarjuszowski, Erste juristische Prüfung) i egzamin sędziowski (dawniej sądowy, asesorski, Grosse Staatsprüfung) składać się będzie przed komisją egzaminacyjną, utworzoną przy Ministerstwie Sprawiedliwości, przy odpowiedniem zastosowaniu przepisów, zawartych w ustępach 2 do 6 art. 6 i w art. 7 rozporządzenia Ministra b. dzielnicy pruskiej o aplikacji sądowej z dnia 3 marca 1920 r. (Dz. Urz. Min, b. dz. pr. № 11, poz. 96), oraz przepisów, zawartych w §§ 1 do 10 i 20 do 26 zarządzenia wykonawczego do powołanego rozporządzenia rninisterjalnego z dnia 28 kwietnia 1920 r. (.Dz. Urz. Min. b. dz. pr. № 24, poz. 232),-o ile poniżej nie postanowiono nic innego.

Art.  11.

Taks egzaminacyjnych nie pobiera się.

Art.  12.

Przedmiotami ustnego egzaminu aplikanckiego są:

a) zarys historji i instytucji prawa rzymskiego i kościelnego;

b) historja ustroju Polski;

c) obowiązujące w Województwie Śląskiem prawo cywilne i karne;

d) zarys obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej prawa państwowego, administracyjnego i skarbowego;

e) ekonomja polityczna;

f) zarys prawa międzynarodowego.

Art.  13.

O dopuszczeniu do egzaminu sędziowskiego rozstrzyga Ministerstwo Sprawiedliwości. Celem egzaminu sędziowskiego jest stwierdzenie, czy aplikant sądowy posiada gruntowną znajomość obowiązujących w Województwie Śląskiem przepisów prawa publicznego i prywatnego, w szczególności także odnoszących się do Województwa Śląskiego polskich ustaw i rozporządzeń natury ustawodawczej i Czy można uważać go za uzdolnionego do zajęcia samodzielnego stanowiska w praktycznej służbie sądowej; nadto aplikant sądowy ma wykazać znajomość obecnego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, podstawowych ustaw sejmowych oraz znać w ogólnych zarysach zasady ustawodawcze, obowiązujące w innych częściach Rzeczypospolitej Polskiej.

Art.  14.

Uchyla się moc obowiązującą pruskiej ustawy z dnia 6 maja 1869 r. o egzaminach prawniczych i o przygotowaniu do wyższej służby sądowej (Zbiór Pruskich Ustaw str. 656).

Art.  15.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie w górnośląskiej części Województwa Śląskiego z dniem ogłoszenia.

• Identyfikator: Dz.U.1922.46.393
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Aplikacja sądowa w górnośląskiej części Województwa Śląskiego.
• Data aktu: 16/06/1922
• Data ogłoszenia: 22/06/1922
• Data wejścia w życie: 22/06/1922