Zmiany niemieckich ustaw o sądach przemysłowych i kupieckich.

USTAWA
z dnia 30 maja 1922 r.
w przedmiocie zmian niemieckich ustaw o sądach przemysłowych i kupieckich.

Art.  1. 1

Niemiecka ustawa o sądach przemysłowych w układzie, nadanym jej obwieszczeniem z dnia 29 września 1901 r. (Dz. Ust, Rzeszy str. 353), ulega następującym zmianom:

1.
W § 3 ustępie drugim zastępuje się słowa: "dwa tysiące" słowami: "dwadzieścia cztery miljony".
2.
Po § 9 dodaje się. § 9-a o brzmieniu następującem:

"Sądy przemysłowe winny używać pieczęci, przepisanej dla władz i urzędów państwowych w ustawie z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej (wzór 3) (Dz. U. R. P. № 69, poz. 416), a opatrzonej na wstędze dokoła orła napisem:

"Sąd przemysłowy w ......"

3.
Zdanie pierwsze ustępu pierwszego § 11 otrzymuje brzmienie następujące:

"Urząd ławnika sądu przemysłowego jest urzędem honorowym. Ma członka sądu przemysłowego powinna być powołana jedynie osoba, która jest obywatelem Państwa Polskiego, ukończyła trzydziesty rok życia, a przytem w ciągu roku poprzedzającego wybór nie pobierała 2 funduszów publicznych ani dla siebie, ani dla swej rodziny wsparcia, przeznaczonego dla ubogich, chyba że pobrane wsparcie zwróciła".

4.
W § 11 ustępie drugim skreśla się "§ 31".
5.
Ustęp pierwszy § 14 otrzymuje brzmienie następujące:

"Czynne prawo wyborcze posiadają osoby obojga płci, które;

a) ukończyły 21 rok życia,

b) w okręgu sądu przemysłowego mają miejsce zamieszkania lub zatrudnienia,

c) są obywatelami Państwa Polskiego. Osoby, wskazane w § 11 ustępie 2, nie mają prawa głosowania".

6.
W § 23 słowa: "do trzystu marek" zastępuje się słowami: "do trzystu tysięcy marek".
7.
Ustęp trzeci § 36 otrzymuje brzmienie następujące:

"Co do utrzymania porządku na posiedzeniach i języka urzędowego stosują się przepisy § 176 do 185 i § 188 do 193 ustawy o ustroju sądownictwa z uwzględnieniem zmian, wprowadzonych rozporządzeniem Ministra b. Dzielnicy Pruskiej Z dnia 15 grudnia 1919 r. o języku urzędowym w sądownictwie i notarjacie w b. dzielnicy pruskiej (Tygodnik Urzędowy Na 70, str. 412)".

8.
W § 42 ustępie pierwszym zastępuje się słowo: "sto" słowami: "trzysta tysięcy".
9.
W § 55 w zdaniu drugiem ustępu pierwsze go zastępuje się słowo "sio" słowami: "miljon".
10.
W § 57 ustępie drugim zastępuje się słowo: "trzysta" słowami; "trzy miljony".
11.
W § 66 ustępie pierwszym zastępuje się słowo; "sto" słowami: "trzysta tysięcy".
Art.  2. 2

Niemiecka ustawa o sądach kupieckich z dnia 6 lipca 1904 r. (Dz. Ust. Rzeszy str. 266) ulega następującym zmianom:

1.
W § 4 zastępuje się słowa: "pięć tysięcy" słowami: "trzydzieści sześć miljonów".
2.
Po § 8 dodaje się § 8-a o brzmieniu następującem:

"Sądy kupieckie winny używać pieczęci, przepisanej dla władz i urzędów państwowych w ustawie i dnia i sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej (wzór 3) (Dz. U. R. P. № 69, poz. 416), a opatrzonej na wstędze dokoła orła napisem:

"Sąd kupiecki w .........".

3.
§ 13 otrzymuje brzmienie następujące:

"Czynne prawo wyborcze posiadają osoby obojga płci, które:

a) ukończyły 21 rok życia,

b) w okręgu sądu kupieckiego mają przedsiębiorstwo handlowe lub miejsce zatrudnienia,

c) są obywatelami Państwa Polskiego. Osoby, wymienione w § 10 cz. 1 ust. 2-5 nie

mają prawa głosowania".

4.
W § 15 ustępie ostatnim zastępuje się słowa: "pięć tysięcy" słowami: "trzydzieści sześć miljonów".
5.
W § 16 ustępie pierwszym zastępuje się słowo: "trzysta" słowami: "miljon".
Art.  3.

Radę Ministrów upoważnia się, by w miarę zmiany stosunków ekonomicznych podwyższała lub obniżała sumy, określone artykułami 1 i 2 niniejszej ustawy.

Art.  4.

Postanowienia tej ustawy mają zastosowanie do wszystkich sporów, które w dniu wejścia w życie ustawy zawisły w sądach przemysłowych lub kupieckich, a jeszcze do tego dnia nie są ukończone.

Ustawa ta nie dotyczy sporów, które wedle przepisów, obowiązujących przed wejściem w życie niniejszej ustawy, zawisły w sądach zwykłych (powiatowych, okręgowych).

Upoważnia się Ministra Spraw Wewnętrznych do zarządzenia przeprowadzenia nowych wyborów przewodniczących i ławników do sądów przemysłowych i kupieckich dla całej byłej dzielnicy pruskiej lub jej części.

Art.  5.

Wykonanie tej ustawy powierza się Ministrowi Sprawiedliwości i Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

Art.  6.

Ustawa niniejsza obowiązuje w b. dzielnicy pruskiej i wchodzi w życie w miesiąc po jej Ogłoszeniu.

1 Art. 1:

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1922 r. w przedmiocie podwyższenia kompetencji sądów przemysłowych i kupieckich w b. dzielnicy pruskiej. (Dz.U.22.116.1050) z dniem 14 stycznia 1923 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 6 sierpnia 1923 r. w przedmiocie podwyższenia kompetencji sądów przemysłowych i kupieckich w województwie poznańskiem i pomorskiem. (Dz.U.23.84.651) z dniem 9 września 1923 r.

2 Art. 2:

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1922 r. w przedmiocie podwyższenia kompetencji sądów przemysłowych i kupieckich w b. dzielnicy pruskiej. (Dz.U.22.116.1050) z dniem 14 stycznia 1923 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 6 sierpnia 1923 r. w przedmiocie podwyższenia kompetencji sądów przemysłowych i kupieckich w województwie poznańskiem i pomorskiem. (Dz.U.23.84.651) z dniem 9 września 1923 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1922.46.386

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zmiany niemieckich ustaw o sądach przemysłowych i kupieckich.
Data aktu: 30/05/1922
Data ogłoszenia: 22/06/1922
Data wejścia w życie: 23/07/1922