Tymczasowa bezpośrednia komunikacja osobowa, bagażowa i towarowa między stacjami kolei polskich i stacjami, położonemi na obszarze Wolnego Miasta Gdańska oraz między stacjami kolei polskich przez obszar W.M. Gdańska.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KOLEI ŻELAZNYCH
z dnia 11 maja 1920 r.
o tymczasowej bezpośredniej komunikacji osobowej, bagażowej i towarowej między stacjami kolei polskich i stacjami, położonemi na obszarze Wolnego Miasta Gdańska oraz między stacjami kolei polskich przez obszar W. M. Gdańska.

Na mocy dekretu z dnia 7 lutego 1919 r. (Dz. Pr. № 14), konstytucyjnie zatwierdzonego w dniu 7 kwietnia 191-9 (Mon. Polski № 82 z 10/W 1919) i w porozumieniu z Ministerstwem Skarbu oraz Przemysłu i Handlu zarządzam co następuje:
Z dniem 20 maja r. b. wchodzą w życie następujące postanowienia:

A.

KOMUNIKACJA OSOBOWA I BAGAŻOWA.

1)
Przewóz osób i bagaży między Wolnem Miastem Gdańskiem a odzyskanemi przez Polskę od Prus obszarami odbywa się na podstawie dotychczasowych taryf bezpośrednich.

W komunikacji z Gdańska będą pobierane należności w walucie gdańskiej, w odwrotnym kierunku w walucie polskiej.

2)
Te same przepisy obowiązują także w komunikacji tranzytowej między polskiemi stacjami przez terytorjum Gdańska.
3)
W komunikacji między Gdańskiem z jednej, a b.Kongresówką i Galicją z drugiej strony, odprawa osób i bagaży odbywa się oddzielnie od i do dawnych niemiecko-rosyjskich pogranicznych stacji przejściowych.

B.

PRZESYŁKI NADZWYCZAJNE.

1)
Przesyłki nadzwyczajne należy w zasadzie przyjmować do przewozu i to przy zastosowaniu istniejących stawek przewozowych.
2)
Odnośne zarządy kolejowe ustalą pociągi, któremi ma się je przewozić i ilości, jakie można przyjąć do przewozu i podadzą to w jak najkrótszym czasie do publicznej wiadomości.
3)
W komunikacji z Gdańska pobierane będą należności przewozowe w walucie gdańskiej, w odwrotnym kierunku w walucie polskiej.
4)
Te same przepisy obowiązują także w komunikacji tranzytowe) między polskiemi stacjami przez terytorjum Gdańska.

C.

ZWŁOKI I ZWIERZĘTA ŻYWE.

1)
Zwłoki i zwierzęta żywe przyjmuje się do bezpośredniego przewozu na zasadzie ustawowych postanowień, obowiązujących na interesowanych obszarach.
2)
W komunikacji miedzy Wolnem Miastem Gdańskiem a obszarami., odzyskanemi przez Polskę, od Prus, odprawia się rzeczone transporty do stacji przeznaczenia na podstawie istniejących bezpośrednich taryf stacji nadawczej za pobraniem z góry należności przewozowych w walucie stacji nadawczej.
3)
Te same przepisy obowiązują także w komunikacji tranzytowej między polskiemi stacjami przez obszar W. M. Gdańska.
4)
W komunikacji pomiędzy W. M. Gdańskiem z jednej, a b. Kongresówką i Galicja, z drugiej strony, odprawa odbywa się oddzielnie do i od dawnych przejściowych stacji niemiecko-rosyjskich i to na następujących zasadach:
a)
Transportom zwłok dodaje się rachunek frankaturowy (t. zw. Frankaiurrechnung) po uprzedniem złożeniu przez nadawcę takiej sumy, któraby w zupełności wystarczyła na pokrycie całego przewoźnego oraz wszelkich innych opłat dodatkowych. Wszystkie aż po stację przeznaczenia narosłe należności pobierze stacja wysyłająca w walucie miejsca nadania z deponatu nadawcy po zwrocie rachunku frankaturowego.
b)
Przy transportach żywych zwierząt pobiera się należność przewozową zgóry za przestrzeń aż po stację graniczną, stąd zaś przekazuje się ją na nadawcę i to w walucie, obowiązującej w miejscu zapłaty.

D. 

KOMUNIKACJA TOWAROWA.

1.
Towary przyjmuje się do przewozu tak w komunikacji sąsiedzkiej, jak i tranzytowej za bezpośredniemi listami przewozowemi. W komunikacji sąsiedzkiej używa się wewnętrznych listów przewozowych o tekście polsko-niemieckim. Aż do dostarczenia nowych formularzy można używać dotychczasowych formularzy o tekście w jednym języku. W komunikacji tranzytowej można używać zamiast rzeczonych listów przewozowych o tekście polsko-niemieckim także takich listów przewozowych, których używa się w komunikacji wewnętrznej kolei nadawczych.

Zapiski odręczne uskutecznia się w języku tego terytorjum, w którem przyjęto towar do przewozu. Na granicy, o ile zachodzi potrzeba, ma przejmująca kolej przetłómaczyć zapiski listu przewozowego. Kolej uważa się w tym wypadku za mandatarjuszkę nadawcy, który sam ponosi wszelkie skutki, wynikające z ew. niedokładnego przetłómaczenia. Nadawcy przysługuje jednakowoż prawo zapiski listu przewozowego podać w obu językach.

Nadawca obowiązany jest dołączyć do listu przewozowego wszelkie zezwolenia wywozu, przywozu lub przewozu tranzytowego odnośnego obszaru, wymagane dla danej przesyłki.

Kolej nie jest obowiązana do badania autentyczności tych dokumentów. W razie stwierdzenia braku lub nieprawidłowości rzeczonych dokumentów na stacji nadawczej, kolej ma prawo nie przyjąć przesyłki do przewozu. Jeżeli to stwierdzenie nastąpiło dopiero na stacji pośredniej wzgl. odbiorczej, kolej może przesyłkę zatrzymać i oddać do rozporządzenia nadawcy, który ponosi powstałe z tego powodu wydatki (oddanie na skład, składowe, postojowe i t. p.).

2.
Podstawą dla umowy o przewóz stanowią wewnętrzne przepisy taryfowe i przewozowe terytorjów, biorących udział w przewozie towarów.
3.
Odprawa w ruchu towarowym sąsiedzkim między W. M. Gdańskiem a obszarami, odzyskanemi przez Polską od Prus, odbywa się bezpośrednio na podstawie istniejących bezpośrednich taryf.
4.
Te same przepisy obowiązują w komunikacji tranzytowej między polskiemi stacjami przez obszar W. M. Gdańska.
5.
Należności przewozowe i wszelkie inne opłaty dodatkowe pobiera się w walucie tego kraju, w którym się je opłaca.
6.
Należności przewozowe i opłaty dodatkowe, powstałe na stacji nadawczej, opłaca się zgóry w komunikacji z Gdańska do obszarów, odzyskanych przez Polskę od Prus, w komunikacji zaś odwrotnej przekazuje się je na odbiorcę.
7.
Odprawa towarów w komunikacji między W. M. Gdańskiem z jednej strony, a b. Kongresówką i Galicją z drugiej, odbywa się oddzielnie do i od dawnych rosyjsko-niemieckich stacji pogranicznych i należności przewozowe opłaca się zgóry do tych stacji pogranicznych, od nich zaś przekazuje się je na odbiorcę.

W komunikacji tranzytowej między obszarami, odzyskanemi przez Polskę od Prus z jednej, a b. Kongresówką i Galicją z drugiej strony, przez obszar gdański, odbywa się odprawa na podstawie bezpośrednich taryf polskich. i

8.
Wydatki w gotowiźnie, zaliczenia i ubezpieczenie terminu dostawy wyklucza się w komunikacji między W. M. Gdańskiem z jednej, a obszarami, odzyskanemi przez Polskę od Prus, b. Kongresówką i Galicją z drugiej strony.
9.
Odpowiedzialność kolei za zaginięcie, brak, uszkodzenie i "przekroczenie terminu dostawy wobec uprawnionego nadawcy lub odbiorcy określają postanowienia przepisów przewozowych i taryfowych, obowiązujących na odnośnych obszarach. Odstąpienie tego rodzaju praw komu innemu, jak nadawcy lub odbiorcy, jest niedopuszczalne.
10.
Bez żadnego dalszego dowodu można uważać za zaginioną:
a)
przesyłkę po spieszną, jeżeli najpóźniej 45 dnia po nadaniu nie nadeszła do stacji przeznaczenia.
b)
przesyłkę towarową, jeżeli:

aa) przy odległościach do 200 km. najpóźniej dnia 60-go zaś

bb) przy odległościach powyżej 200 km. najpóźniej dnia 90-go po nadaniu nie nadeszła do stacji przeznaczenia.

Przy obliczaniu powyższych czasokresów nie uwzględnia się jednak czasu trwania manipulacji celnych na stacjach pośrednich.

E.

POSTANOWIENIA KOŃCOWE.

W komunikacji tak między stacjami, położonemi na obszarze W. M. Gdańska z jednej a b. Kongresówką i Galicją z drugiej strony, jak i między obszarami, odzyskanemi przez Polskę od Prus, z jednej, a b. Kongresówką i Galicją z drugiej strony przez obszar gdański - o ile chodzi o obszary b. Kongresówki i Galicji - obowiązują na całej przestrzeni od i do dawnej niemiecko-rosyjskiej pogranicznej stacji przejściowej (Aleksandrów) wyłącznie przepisy taryfowe, stosowane w okręgu stacji odbiorczej wzgl. nadawczej w dniu przejścia przesyłki na obszar b. Kongresówki wzgl. w dniu nadania przesyłki do przewozu.

Powyższe zasady obejmują zarówno ogólne przepisy taryfowe, jak i sposób obliczania opłat przewozowych oraz należności ubocznych, klasyfikację towarów, wysokość stawek i t. p.

Należności, narosłe na stacjach pośrednich lub granicznych, zalicza się wedle przepisów taryfy obowiązującej w okręgu danej stacji pośredniej lub granicznej.

Stosowanie innych przepisów taryfowych przy przewozie przesyłek, objętych niniejszem rozporządzeniem, jest wykluczone i reklamacje w tym kierunku nie będą uwzględniane.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1920.39.238

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Tymczasowa bezpośrednia komunikacja osobowa, bagażowa i towarowa między stacjami kolei polskich i stacjami, położonemi na obszarze Wolnego Miasta Gdańska oraz między stacjami kolei polskich przez obszar W.M. Gdańska.
Data aktu: 11/05/1920
Data ogłoszenia: 19/05/1920
Data wejścia w życie: 20/05/1920