Nadzór nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany.

USTAWA
z dnia 23 marca 1920 r.
o nadzorze nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany.

Art.  1.

Do otwierania i prowadzenia domów bankowych i kantorów wymiany wymagana jest koncesja, wydana przez Ministra Skarbu, którego specjalnemu nadzorowi takie przedsiębiorstwa podlegają.

Zakres działania domów bankowych obejmuje wszelkie interesy bankierskie. Kantory wymiany mogą dokonywać wyłącznie kasowych operacji wymiennych i tylko walorami i papierami procentowemi notowanemi na giełdach polskich.

Ustawa niniejsza nie obejmuje - z wyjątkiem wypadku, przewidzianego w art. 9 ust. 2 - spółek akcyjnych, spółdzielni, ani tych instytucji kredytowych, które rządzą się statutami, zatwierdzonemi przez władzę państwową.

Art.  2.

Czynnościami wymienionemi w art. 1 wolno trudnić się tylko osobom do tego upoważnionym i tylko w lokalach na ten cel przeznaczonych.

Art.  3.

Ministra Skarbu upoważnia się:

1)
do udzielania w miarę swego uznania koncesji lub odmowy na otwarcie i prowadzenie przedsiębiorstw, wymienionych w art. 1 ust. 1;
2)
do ustalania minimalnej wysokości kapitału zakładowego takich przedsiębiorstw;
3)
do ustanawiania nadzoru rządowego nad ich operacjami, oraz wydawania zarządzeń regulujących ten nadzór i ustalania kosztów nadzoru, obciążających te przedsiębiorstwa.
Art.  4.

Osoby, ubiegające się o koncesję na otwarcie i prowadzenie domu bankowego lub kantoru wymiany, winny jednocześnie ze złożeniem podania udowodnić posiadanie kapitału zakładowego, potrzebnego do prowadzenia przedsiębiorstwa.

Art.  5.

Od koncesji, wydanych w myśl art. 1 ust. 1, ustanawia się, niezależnie od obowiązku uiszczania opłat i podatków, wprowadzonych przed ogłoszeniem niniejszej ustawy, jednorazową opłatę specjalną, pobieraną w złocie, w wysokości 1% od kapitału zakładowego. Opłata ta w każdym razie nie może wynosić mniej niż tysiąc marek w złocie.

Art.  6.

Osoby, które po zadosyćuczynieniu wymaganiom art. 4 i 5 uzyskały zezwolenie na prowadzenie przedsiębiorstw wymienionych w art. 1 ust. 1, obowiązane są przed otrzymaniem dowodu koncesji wpłacić do Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w gotowiźnie lub w polskich papierach procentowych do depozytu Ministerstwa Skarbu, tytułem zabezpieczenia roszczeń z prowadzenia przedsiębiorstwa wyniknąć mogących, kaucję w wysokości 10% sumy kapitału zakładowego. Kaucja ta pozostaje w depozycie Ministerstwa Skarbu przez cały czas trwania przedsiębiorstwa.

Art.  7.

Koncesja na prowadzenie przedsiębiorstw, wymienionych w art. 1. ust. 1, nie może być odstąpiona osobie trzeciej bez zgody Ministra Skarbu. Przedsiębiorstwa, czynne na mocy niniejszej ustawy, nie mogą być wydzierżawiane ani oddawane w administrację poręczającą lub w zastaw.

Art.  8.

Właściciele przedsiębiorstw, wymienionych w art. 1 ust. 1, są obowiązani:

1)
utrzymywać i prowadzić księgi handlowe, podług zasad podwójnej księgowości handlowej;
2)
wykonywać wszelkie zarządzenia Ministra Skarbu, wydawane na mocy niniejszej ustawy, zarówno ogólnie obowiązujące, jakoteż dotyczące poszczególnych przedsiębiorstw (art. 3 ust. 3);
3)
dostarczać na każde żądanie Ministra Skarbu wiadomości i sprawozdań o stanie interesów przedsiębiorstwa.

Właściciele domów bankowych obowiązani są ponadto ogłaszać wiadomości o działalności tych przedsiębiorstw i ich stanie majątkowym w Gazecie Urzędowej i w Organach prasy, przez Ministra Skarbu wskazanych.

Art.  9.

Przedsiębiorstwa wymienione w art. 1 podlegają nadzorowi rządowemu, ustanawianemu i normowanemu w myśl art. 3 ust. 3 niniejszej ustawy.

Ministrowi Skarbu służy prawo rozciągnięcia mocy obowiązującej przepisów, zawartych w niniejszym artykule oraz w art. 3 ust. 3, również na instytucje kredytowe bądź akcyjne, bądź spółdzielcze lub rządzące się własnemi statutami, zatwierdzonemu przez władzę państwową.

Prawa i obowiązki oraz porządek czynności osób, sprawujących nadzór, ustali Minister Skarbu.

Art.  10.

Przekroczenie lub niewykonanie przepisów niniejszej ustawy lub wydanych na mocy jej zarządzeń będzie karane grzywną do wysokości 500.000 marek lub w razie jej nieściągalności aresztem do 6 miesięcy.

W razie ponowienia czynu karygodnego lub jeżeli czyn taki z powodu mieszczących się w nim znamion przestępstwa, ustawą karno-sądową przewidzianego, spowodował karno-sądowe skazanie winnego, Minister Skarbu może orzec odebranie przewidzianej w art. 1 ust. 1 koncesji oraz konfiskatę kaucji (art. 6) na rzecz Skarbu Państwa. W tym wypadku dom bankowy ulegnie likwidacji, kantor wymiany zwinięciu.

Przekroczenie art. 2 niniejszej ustawy karane będzie sądownie aresztem do trzech miesięcy, a nadto grzywną do wysokości 500.000 marek.

Art.  11.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. Z tą chwilą tracą moc obowiązującą wszelkiego rodzaju przepisy, stosowane dotychczas na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w przedmiocie przedsiębiorstw bankowych i kantorów wymiany, o ile są sprzeczne z niniejszą ustawą.

Art.  12.

Właściciele domów bankowych i kantorów wymiany, czynnych w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, obowiązani są w terminie, określonym przez władzę wykonawczą (art. 13), uzyskać koncesję na dalsze prowadzenie swych przedsiębiorstw, w myśl postanowień niniejszej ustawy, Istniejącym domom bankowym, które nie otrzymają potwierdzenia koncesji, wyznaczy Minister Skarbu odpowiedni termin do przeprowadzenia likwidacji.

Art.  13.

Wykonanie niniejszej ustawy poleca się Ministrowi Skarbu, o ile zaś chodzi o wykonanie jej na obszarze b. dzielnicy pruskiej - Ministrowi Skarbu w porozumieniu z Ministrem b. Dzielnicy Pruskiej.

Sprostowania.

Do ustawy z dn. 23 marca 1920 r. o nadzorze nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany (Dz. Ust. R. P. № 30, poz. 175).

W № 30 Dz. Ust. z r. 1920 na stronicy 473 ostatni podpis pod ustawą wydrukowano: "Minister b. Dzielnicy Pruskiej: Bohdan Chełmski" winno być "Minister b. Dzielnicy Pruskiej: w z. Bohdan Chełmicki".

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024