Ustanowienie roku 2026 Rokiem Miasta Gdyni

UCHWAŁA
SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 14 maja 2025 r.
w sprawie ustanowienia roku 2026 Rokiem Miasta Gdyni

Gdynia, miasto niezwykłe - symbol dynamicznego rozwoju gospodarczego i nowoczesności w polskiej historii - w 2026 roku obchodzi 100. rocznicę nadania praw miejskich. Rozporządzenie zezwalające wiejskiej gminie Gdynia na uzyskanie statusu miasta wydała Rada Ministrów w dniu 10 lutego 1926 roku, dokładnie w 6. rocznicę zaślubin Polski z morzem.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Polska uzyskała dostęp do Morza Bałtyckiego. Budowa niezależnego i nowoczesnego portu stała się jednym z priorytetów ówczesnych władz, przede wszystkim ze względu na dążenie do niezależności gospodarczej oraz potrzebę zwiększenia potencjału militarnego kraju. "Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia" - napisał w raporcie, w czerwcu 1920 roku, inż. Tadeusz Wenda, główny projektant i budowniczy portu. 23 września 1922 roku Sejm Ustawodawczy II Rzeczypospolitej przyjął ustawę o budowie portu w Gdyni, która dawała gwarancje i zapewniała ciągłość finansowania inwestycji. Tak rozpoczęła się transformacja małej wioski rybackiej w prężnie rozwijające się miasto z jednym z najnowocześniejszych i największych portów morskich na Bałtyku i w Europie.

Zarówno decyzja o rozpoczęciu budowy, jak i sama budowa Gdyni zyskały poparcie wszystkich głównych sił politycznych w kraju. Niespotykana dotąd skala przedsięwzięcia pod względem urbanistycznym i inżynieryjnym, nowatorstwo i błyskawiczne tempo prowadzonych prac były wynikiem ogromnego wsparcia rządowego i, nie mniej ważnej, determinacji społeczeństwa. Do miasta ciągnęli ludzie z różnych regionów Polski i świata, co stworzyło niepowtarzalną mieszankę tradycji, języków i kultur. Wielkiej budowie towarzyszyły entuzjazm i duma całego narodu, jednoczące Polaków głęboko podzielonych po okresie zaborów. Uznaje się, że projekt ten był głównym elementem procesu państwotwórczego II Rzeczypospolitej.

W latach 30. XX wieku, nazywanych "złotą erą" Gdyni, port rocznie obsługiwał ponad 6 tysięcy statków, rozwijał się przemysł stoczniowy, działała Państwowa Szkoła Morska kształcąca przyszłych oficerów marynarki. To stąd w 1934 roku, pod biało-czerwoną banderą, wypłynął w rejs dookoła świata "Dar Pomorza" - nowy żaglowiec szkoleniowy. Gdynia piękniała, przyciągała literatów i artystów, szczególnie malarzy i muzyków, stawała się atrakcyjnym miejscem do wypoczynku, nauki i zamieszkania. W 1936 roku była już miastem ponad 100-tysięcznym.

II wojna światowa odcisnęła okrutne piętno na Gdyni i jej mieszkańcach. Już 14 września 1939 roku władzę przejęła marynarka wojenna III Rzeszy, a port i stocznia stały się jej bazą. Rozpoczęły się aresztowania, wielu gdynian zostało rozstrzelanych w lasach pobliskiej Piaśnicy - miejscu kaźni ludności polskiej na Pomorzu. Na przełomie października i listopada 1939 roku z Gdyni deportowano dziesiątki tysięcy mieszkańców. Pod koniec 1943 roku obiekty militarne stały się celem nalotów bombowych wojsk alianckich, a ostatecznego "dzieła" zniszczenia infrastruktury portowej i stoczniowej dokonali wycofujący się Niemcy w marcu 1945 roku.

Wysiedleni mieszkańcy czuli, że zostawili swoje serca w Gdyni, większość tych, którzy przeżyli, wróciła tu po wojnie, a miasto stało się swoistą ziemią obiecaną także dla innych. Rozwój gospodarki morskiej znów nabierał dynamiki. Port udało się uruchomić już w czerwcu 1945 roku, a pierwszy statek wpłynął w połowie lipca.

17 grudnia 1970 roku to jeden z najtragiczniejszych dni w historii miasta - Czarny Czwartek. Uzbrojone oddziały wojska i milicji otworzyły ogień do idących rano do pracy bezbronnych stoczniowców. Według oficjalnych danych w Gdyni tego dnia zginęło 18 osób, a wiele zostało rannych, pobitych, aresztowanych. Podczas wydarzeń grudniowych władze komunistyczne bezwzględnie pacyfikowały strajki robotników protestujących przeciwko drastycznym podwyżkom cen, domagających się godnych warunków pracy, ale również powołania niezależnych związków zawodowych. Doświadczenia Grudnia '70 miały wielki wpływ na kolejne protesty, które przetoczyły się przez Polskę latem 1980 roku, rozpoczęte 14 sierpnia strajkiem okupacyjnym w Stoczni Gdańskiej. Stocznia w Gdyni dołączyła już następnego dnia. Chociaż do wolności była jeszcze daleka droga, to rodząca się na Wybrzeżu "Solidarność" dawała nadzieję.

Dziś Gdynia liczy blisko ćwierć miliona mieszkańców. Łączy w sobie historyczny urok z nowoczesnością. Piękne plaże, unikatowa modernistyczna architektura Śródmieścia, bogata oferta kulturalna, w tym wydarzenia cykliczne, takie jak Festiwal Polskich Filmów Fabularnych promujący polską kinematografię czy Święto Morza mające korzenie w tradycjach kaszubskich, przyciągają turystów z całego świata. Jako ośrodek akademicki, z Uniwersytetem Morskim i Akademią Marynarki Wojennej na czele, Gdynia jest miastem otwartym dla studentów. Port wciąż ma kluczowe znaczenie dla gospodarki naszego kraju. Miasto, jako jeden z najważniejszych ośrodków morskich w Polsce, odgrywa również istotną rolę w integracji międzynarodowej.

W 100-lecie nadania Gdyni praw miejskich, pragnąc docenić ogromną rolę i kluczowe znaczenie miasta w rozwoju gospodarczym naszej Ojczyzny oraz przemianach ustrojowych, Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2026 Rokiem Miasta Gdyni.

Niech rok 2026 będzie czasem przypomnienia wyjątkowej historii Gdyni, która powstała w wyniku urzeczywistnienia wizjonerskich planów budowniczych II Rzeczypospolitej wybudowania nowego miasta nad morzem, czasem przybliżenia losów Kaszubów, którym przyszło współdzielić ziemie ojców z rodakami napływającymi z różnych zakątków kraju oraz czasem tworzenia impulsu do dalszego kreatywnego rozwoju, z poszanowaniem dotychczasowych osiągnięć i tradycji.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Zmiany w prawie

Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Orzeczenie sądu po latach nie usunie skutków decyzji PIP

Resort pracy opublikował trzecią już wersję projektu zmian w ustawie o PIP. Chce, żeby nawet wtedy, gdy decyzja inspektora pracy, stwierdzająca istnienie stosunku pracy, zostanie uchylona przez Głównego Inspektora Pracy albo decyzja GIP - uchylona przez sąd, to stwierdzony w niej stosunek pracy będzie trwał - od dnia doręczenia pracodawcy decyzji okręgowego inspektora pracy do dnia jej uchylenia przez GIP albo do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu albo do rozwiązania stosunku pracy, jeśli rozwiązanie to nastąpiło przed wydaniem prawomocnego orzeczenia. Utrzymano największe kontrowersje i pogłębiono wątpliwości - wskazują prawnicy.

Grażyna J. Leśniak 15.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.2025.462

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Ustanowienie roku 2026 Rokiem Miasta Gdyni
Data aktu: 14/05/2025
Data ogłoszenia: 19/05/2025