Ustalenie wykazów chorób i schorzeń pozostających w związku ze służbą w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 9 października 1995 r.
w sprawie ustalenia wykazów chorób i schorzeń pozostających w związku ze służbą w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze. *

Na podstawie art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 i z 1995 r. Nr 4, poz. 17) i art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej (Dz. U. Nr 53, poz. 345, z 1983 r. Nr 16, poz. 79, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 192) zarządza się, co następuje:
§  1.
Wykaz chorób, z tytułu których przysługują świadczenia wymienione w ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej (Dz. U. Nr 53, poz. 345, z 1983 r. Nr 16, poz. 79, z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 38, poz. 181 oraz z 1989 r. Nr 35, poz. 192) oraz chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, powodujących inwalidztwo w związku ze służbą, a także wywołujące je przyczyny, ustala się w załączniku nr 1 do zarządzenia.
§  2.
Wykaz chorób i schorzeń, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby wskutek szczególnych właściwości lub warunków służby na określonych stanowiskach, ustala się w załączniku nr 2 do zarządzenia.
§  3.
Traci moc zarządzenie nr 43 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 1973 r. w sprawie wykazu chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, z tytułu których przysługują odszkodowania i renty (Dz. Urz. MSW Nr 4-A, poz. 14).
§  4.
Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYKAZ CHORÓB POWSTAŁYCH W ZWIĄZKU ZE SZCZEGÓLNYMI WŁAŚCIWOŚCIAMI LUB WARUNKAMI SŁUŻBY

Lp. Nazwa choroby Szczególne właściwości i warunki służby, wywołujące chorobę
1 2 3
1 Zatrucia ostre i przewlekłe substancjami chemicznymi oraz następstwa tych zatruć Prace, przy których istnieje narażenie na działanie szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych
2 Pylice płuc Prace narażające na wdychanie pyłów mogących wywołać zwłóknienie tkanki płucnej
3 Przewlekłe choroby układu oddechowego, powstałe w następstwie działania substancji: toksycznych, drażniących, uczulających (alergenów) lub czynników mechanicznych (nasilone wydechy) Prace narażające na działanie substancji toksycznych lub drażniących, pyłów, par, gazów, aerozoli o właściwościach uczulających (działanie alergenów, gra na instrumentach dętych)
4 Choroby spowodowane działaniem promieni jonizujących i ciał promieniotwórczych (również nowotwory, choroby narządu wzroku i skóry spowodowane działaniem tych czynników) Prace narażające na działanie promieniowania jonizującego i ciał promieniotwórczych
5 Trwałe uszkodzenie zdrowia w wyniku oddziaływania pola elektromagnetycznego Prace narażające na działanie pola elektromagnetycznego
6 Odmrożenia lub trwałe skutki odmrożeń Prace w warunkach działania ujemnych temperatur
7 Zmiany w układzie nerwowym, naczyniowym i ruchowym, wywołane działaniem drgań mechanicznych (zespół wibracyjny) Prace narażające na działanie drgań mechanicznych (wibracje)
8 Przewlekłe choroby układu ruchu powstałe w warunkach służby (pracy) związanej z wymuszoną postawą ciała, nadmiernym przeciążeniem i mikrourazami: złamania powolne, zapalenie pochewek ścięgnistych i kaletek maziowych, uszkodzenia i zwyrodnienia łękotek, zmiany zapalne mięśni przyczepów ścięgnistych, martwica kości nadgarstka i uszkodzenie krążka międzykręgowego, przeciążeniowe zmiany zwyrodnieniowe Prace wymagające długotrwałego obciążenia ograniczonych grup mięśni, przymusowej postawy ciała lub narażające na często powtarzające się mikrourazy albo powodujące ucisk na pnie nerwów, ruchy monotypowe, wykonywane w szybkim tempie, np. u radiotelegrafistów, stenografów, oraz inne prace narażające na stały ucisk i nadmierne obciążenie aparatu kostno-stawowego
9 Choroby narządu wzroku wywołane zawodowymi czynnikami fizycznymi lub chemicznymi

Uwaga: zmiany wywołane działaniem

promieniowania jonizującego

należy kwalifikować według

lp. 4

Prace narażające na działanie długotrwałe promieniowania podczerwonego, nadfioletowego, pola elektromagnetycznego wysokiej częstotliwości, spójnego promieniowania świetlnego, generowanego przez układy laserowe, drażniących substancji chemicznych, długotrwała praca związana z wykonywaniem czynności wymagających podwyższonej koncentracji wzroku na zminiaturyzowanych elementach, w warunkach niewystarczającego oświetlenia oraz praca przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych
10 Uszkodzenie narządu słuchu związane z narażeniem na: działanie nadmiernego hałasu lub dźwięków o wysokich i niskich częstotliwościach Prace narażające na długotrwałe działanie hałasu o dużej intensywności lub dźwięków o wysokich i niskich częstotliwościach
11 Przewlekłe choroby krtani (niedowłady strun głosowych, guzki śpiewacze) Prace związane z nadmiernym, długotrwałym obciążeniem narządu głosu (praca wykładowców, telefonistów itp.)
12 Przewlekłe choroby skóry i błon śluzowych spowodowane warunkami pracy

Uwaga: zmiany o charakterze

złośliwym należy

kwalifikować według lp. 13,

zmiany wywołane działaniem

promieniowania jonizującego

według lp. 4, a choroby

zakaźne, inwazyjne

(pasożytnicze) według lp.

15

Prace narażające na styczność z substancjami drażniącymi lub uczulającymi
13 Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie styczności z czynnikami rakotwórczymi:

a) nowotwory skóry,

b) nowotwory dróg moczowych,

c) nowotwory układu oddechowego

Uwaga: nowotwory powstałe w

następstwie działania

promieniowania jonizującego

należy kwalifikować według

lp. 4

Prace narażające na długotrwałą styczność z produktami suchej destylacji węgla, ropy naftowej, łupków bitumicznych, smołowca oraz asfaltu.

Prace narażające na długotrwałą styczność z benzenoaminami oraz ich pochodnymi, jak np. alfa- i beta-naftyloamina, benzydyna.

Prace narażające na wdychanie substancji rakotwórczych

14 Choroby wywołane pracą w podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu atmosferycznym oraz w warunkach działania przeciążeń grawitacyjnych (przyśpieszeń) Prace wykonywane w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia atmosferycznego narażające na nagłe zmiany ciśnienia oraz działania przeciążeń
15 Choroby zakaźne i inwazyjne (choroby pasożytnicze, odzwierzęce oraz tropikalne u osób przebywających w krajach egzotycznych i inne, jak np. promienica, drożdżyca, aspergilloza), w przypadkach gdy źródło choroby znajdowało się w środowisku służby Prace wymagające bezpośredniego stykania się z zakaźnym środowiskiem i materiałem
16 Żylaki podudzi z trudno gojącymi się owrzodzeniami Prace wymagające długotrwałego przebywania w pozycji stojącej lub przymusowej
17 Ostry zespół przegrzania i jego następstwa Praca w warunkach znacznego dyskomfortu cieplnego
18 Psychozy reaktywne oporne na leczenie, powstałe w szczególnych warunkach służby Ostre lub przewlekłe urazy psychiczne (stres psychiczny) spowodowane zdarzeniami zaistniałymi w czasie pełnienia służby w powietrzu, na wodzie i lądzie

ZAŁĄCZNIK Nr  2

WYKAZ CHORÓB I SCHORZEŃ, KTÓRE ISTNIAŁY PRZED PRZYJĘCIEM DO SŁUŻBY, LECZ ULEGŁY POGORSZENIU LUB UJAWNIŁY SIĘ W CZASIE TRWANIA SŁUŻBY WSKUTEK SZCZEGÓLNYCH WŁAŚCIWOŚCI LUB WARUNKÓW SŁUŻBY NA OKREŚLONYCH STANOWISKACH

Lp. Nazwa choroby Szczególne właściwości i warunki służby powodujące pogorszenie stanów chorobowych w czasie trwania służby
1 2 3
1 Gruźlica Służba w warunkach trudnych (atmosferycznych, polowych), specjalnie niekorzystne warunki zakwaterowania sprzyjające zachorowaniu itp.
2 Choroba reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie zesztywniające stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa stawów Długotrwała służba związana z działaniem ujemnych wpływów atmosferycznych oraz z pracą fizyczną narażającą stale na urazy mechaniczne
3 Przewlekłe schorzenia układu oddechowego i zatok przynosowych oraz trwałe następstwa tych schorzeń Długotrwała służba w szkodliwych dla zdrowia warunkach ujemnego oddziaływania na ustrój wpływów atmosferycznych lub środowiska pracy
4 Przewlekłe stany zapalne nerwów Długotrwała służba narażająca na ujemne wpływy atmosferyczne, oziębienie itp.
5 Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz przewlekłe powtarzające się nieżyty jelit lub żołądka upośledzające stan odżywienia Długotrwała służba w warunkach nadmiernego napięcia nerwowego, zwiększonej odpowiedzialności i nieregularnego trybu odżywiania
6 Przewlekłe zapalenie nerek Długotrwała ciężka praca w warunkach oziębienia ciała i działania wilgoci
7 Choroba wieńcowa Długotrwała służba na odpowiedzialnych stanowiskach, wymagająca napięcia nerwowego oraz nienormowanego czasu pracy
8 Zapalenie mięśnia sercowego w przebiegu chorób infekcyjnych (o etiologii wirusowej, bakteryjnej lub pasożytniczej) oraz osierdzia w przebiegu tych chorób Służba w warunkach długotrwałego narażenia na ujemne wpływy atmosferyczne usposabiające do powstawania chorób infekcyjnych lub w niekorzystnych warunkach zakwaterowania
9 Nadciśnienie tętnicze nie poddające się leczeniu w warunkach służby i powikłania w jego przebiegu Długotrwała służba w warunkach wymagających dużego napięcia nerwowego, zwiększonej odpowiedzialności, nienormowanego czasu pracy
10 Encefalopatie różnego pochodzenia (po urazach czaszki, zatruciach, po neuroinfekcjach) powstałe po wstąpieniu do służby, przebiegające pod postacią zaburzeń o obrazie nerwicy, zespołu nerwicowego lub charakteropatii Długotrwała służba związana z nienormowanym czasem pracy, długotrwałymi i częstymi stanami napięć emocjonalnych.

Mikrourazy i zatrucia nadpręgowe (np. spalinami) wywołujące ujawnienie się lub zaostrzenie kompensowanych dotąd wad psychicznych, usposabiające do nawarstwienia reakcji nerwicowych

11 Zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń - choroba Bürgera Długotrwała służba w warunkach częstego znacznego ochłodzenia atmosferycznego
12 Przewlekłe nerwice wywołane warunkami służby Długotrwała służba na odpowiedzialnych stanowiskach, wymagająca długotrwałego i nadmiernego napięcia nerwowego, o nieregularnym trybie życia
* Z dniem 6 lutego 2003 r. nin. zarządzenie traci moc w zakresie dotyczącym Policji w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie wykazu chorób pozostających w związku ze służbą w Policji, z tytułu których przysługują odszkodowania określone w ustawie (Dz.U.03.6.75) - zob. art. 15 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o kontroli skarbowej, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o Służbie Więziennej oraz ustawy o Inspekcji Celnej (Dz.U.01.81.877).

Z dniem 1 marca 2003 r. nin. zarządzenie traci moc w stosunku do funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 stycznia 2003 r. w sprawie wykazu chorób funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby oraz chorób i schorzeń, które istniały przed przyjęciem do służby, lecz uległy pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby na określonych stanowiskach (Dz.U.03.26.229) - zob. art. 15 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o kontroli skarbowej, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o Służbie Więziennej oraz ustawy o Inspekcji Celnej (Dz.U.01.81.877).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1995.55.611

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Ustalenie wykazów chorób i schorzeń pozostających w związku ze służbą w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, z tytułu których przysługują świadczenia rentowe i odszkodowawcze.
Data aktu: 09/10/1995
Data ogłoszenia: 03/11/1995
Data wejścia w życie: 18/11/1995