Zasady udzielania nauczycielom urlopów na kształcenie się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 28 lipca 1989 r.
w sprawie zasad udzielania nauczycielom urlopów na kształcenie się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem.

Na podstawie art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19, Nr 25, poz. 187 i Nr 31, poz. 214, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1988 r. Nr 19, poz. 132 oraz z 1989 r. Nr 4, poz. 24 i Nr 35, poz. 192) zarządza się, co następuje:
§  1.
Przepisy zarządzenia mają zastosowanie do nauczycieli, którzy odbywają naukę na podstawie skierowania organu bezpośrednio nadzorującego szkołę lub dyrektora szkoły.
§  2.
Nauczycielom ubiegającym się o przyjęcie na studia w szkole wyższej przysługuje na podstawie udokumentowanych wniosków płatne zwolnienie od pracy na czas niezbędny do załatwienia formalności związanych z przyjęciem na studia i na przystąpienie do egzaminów wstępnych w wymiarze 6 dni roboczych.
§  3.
1.
Nauczycielom odbywającym studia wieczorowe lub zaoczne w szkołach wyższych przysługują płatne urlopy szkoleniowe w każdym roku studiów, przeznaczone na udział w obowiązkowych zajęciach oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminów, w wymiarze:
1)
na studiach zaocznych - 28 dni roboczych,
2)
na studiach wieczorowych - 21 dni roboczych.
2.
W ostatnim roku studiów, niezależnie od urlopów przewidzianych w ust. 1, przysługuje dodatkowo 21 dni roboczych płatnego urlopu na przygotowanie pracy magisterskiej (dyplomowej) oraz przystąpienie do egzaminu magisterskiego (dyplomowego).
3.
Jeżeli ostatni rok studiów w szkole wyższej trwa tylko jeden semestr, płatny urlop szkoleniowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, ulega skróceniu o połowę.
§  4.
Nauczycielom, którzy przystępują do egzaminów z zakresu programu określonego kierunku studiów wyższych jako eksterni, przysługują płatne zwolnienia od pracy na czas niezbędny do przystąpienia do tych egzaminów. Na przygotowanie pracy magisterskiej (dyplomowej) nauczycielom tym przysługuje ponadto 10 dni roboczych płatnego urlopu szkoleniowego.
§  5.
Nauczycielom odbywającym naukę w zaocznych lub wieczorowych studiach nauczycielskich albo studiach wychowania przedszkolnego przysługuje płatny urlop szkoleniowy w wymiarze 21 dni roboczych w każdym roku nauki.
§  6.
1.
Nauczyciele, o których mowa w § 3 i 5, którzy nie zaliczyli roku studiów, tracą prawo do ulg i świadczeń przewidzianych w zarządzeniu na okres powtarzania roku studiów.
2.
Organ nadzorujący szkołę może przyznać nauczycielowi, o którym mowa w ust. 1, ulgi i świadczenia przewidziane w zarządzeniu, jeżeli nauczyciel powtarza rok z powodu choroby lub innych wypadków losowych.
3.
Nauczyciel powtarzający rok studiów, który nie uzyskał ulg i świadczeń w trybie, o którym mowa w ust. 2, ma prawo do bezpłatnych zwolnień od pracy na czas obowiązkowych zajęć i egzaminów.
§  7.
Jeżeli nauczyciel zachoruje w czasie trwania urlopu szkoleniowego, a jego niezdolność do pracy wskutek choroby trwa nieprzerwanie nie mniej niż 3 dni, należy - w zależności od wniosku nauczyciela - przedłużyć okres urlopu szkoleniowego o okres niezdolności do pracy albo części urlopu szkoleniowego nie wykorzystanej z powodu niezdolności do pracy udzielić w terminie późniejszym.
§  8.
Nauczycielom odbywającym naukę systemem wieczorowym w szkołach wyższych oraz w szkołach, o których mowa w § 5, dyrektorzy szkół, na wniosek nauczyciela udokumentowany zaświadczeniem stwierdzającym, w jakich dniach tygodnia odbywają się zajęcia na studiach oraz czas ich rozpoczynania, ustalą taki rozkład godzin pracy, aby uczestnictwo w zajęciach w szkole nie powodowało konieczności zwalniania z realizacji obowiązującego wymiaru zajęć.
§  9.
1.
Nauczycielom odbywającym studia wyższe oraz nauczycielom, o których mowa w § 5, przysługuje zwrot kosztów przejazdu na obowiązkowe zajęcia i egzaminy na zasadach stosowanych przy podróżach służbowych na obszarze kraju.
2.
Zwrot kosztów przejazdu następuje na podstawie przedstawionego przez nauczyciela zaświadczenia o uczestnictwie w obowiązkowych zajęciach w szkole.
§  10.
1.
Nauczycielom odbywającym zaoczne studia wyższe lub kształcącym się zaocznie w szkołach wymienionych w § 5 przysługuje:
1)
bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie w czasie obowiązkowych sesji zaocznych,
2)
ryczałt na pokrycie kosztów odpłatnego zakwaterowania i wyżywienia w czasie obowiązkowych konsultacji.
2.
Świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zapewniają organizatorzy kształcenia na swój koszt.
3.
Wysokość ryczałtu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ustala się:
1)
ryczałtu na wyżywienie - w wysokości diety obliczonej według zasad obowiązujących w zakresie podróży służbowych na obszarze kraju, jeżeli konsultacja odbywa się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania lub pracy nauczyciela,
2)
ryczałtu na zakwaterowanie - w wysokości ryczałtu należnego pracownikowi, który w czasie podróży służbowej odbywanej na obszarze kraju nie korzystał z noclegu w służbowym pokoju gościnnym lub nie przedstawił rachunku z kwatery prywatnej bądź z hotelu.
4.
Nauczycielom, którym w czasie obowiązkowych konsultacji zapewniono odpłatne zakwaterowanie w służbowym pokoju gościnnym (w domu studenckim, internacie szkolnym itp.), przysługuje zwrot kosztów zakwaterowania na podstawie przedstawionego rachunku.
§  11.
Świadczenia wymienione w § 9 ust. 1 i § 10 ust. 1 pkt 2 wypłaca organ nadzorujący szkołę lub z jego upoważnienia dyrektor szkoły.
§  12.
1.
Nauczyciele obowiązani są do systematycznej nauki i ukończenia studiów w terminie ustalonym w organizacji studiów oraz przestrzegania regulaminu studiów.
2.
Nauczyciele obowiązani są również do informowania dyrektora szkoły (placówki), w której są zatrudnieni, o przebiegu studiów.
§  13.
Organy nadzorujące szkoły oraz dyrektorzy szkół obowiązani są do udzielania pomocy nauczycielom kształcącym się, a w szczególności do wyposażania bibliotek szkolnych i pedagogicznych w niezbędne publikacje, skrypty i inne pomoce naukowe.
§  14.
Szkoły wyższe prowadzące studia dla pracujących nauczycieli powinny organizować zajęcia w takich okresach i terminach, aby nauczyciele mogli uczestniczyć w tych zajęciach bez oderwania od pracy w szkole, oraz otoczyć ich opieką dydaktyczną.
§  15.
Urlopy płatne dla celów naukowych, artystycznych lub oświatowych mogą być udzielane nauczycielom w wymiarze do miesiąca na opracowanie środków dydaktycznych, ważnych problemów z zakresu teorii lub praktyki pedagogicznej albo innych problemów z zakresu oświaty i wychowania, które mogą mieć istotne znaczenie w unowocześnianiu i doskonaleniu procesu dydaktyczno-wychowawczego oraz systemu oświaty i wychowania, jeżeli z tego tytułu nauczyciel nie otrzymuje wynagrodzenia.
§  16.
Nauczyciele mogą otrzymać na umotywowany wniosek urlop bezpłatny dla celów naukowych, oświatowych, artystycznych albo z innych ważnych przyczyn. Urlopy te mogą być udzielane wyłącznie na czas określony i pod warunkiem, że nie spowoduje to zakłócenia toku pracy szkoły.
§  17.
Uprawnienia nauczycieli skierowanych na studia doktoranckie lub podnoszących kwalifikacje w formach pozaszkolnych albo skierowanych na kształcenie za granicą regulują odrębne przepisy.
§  18.
Za czas urlopu szkoleniowego oraz płatnego zwolnienia od pracy nauczyciele zachowują prawo do wynagrodzenia jak za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, przydzielone nauczycielowi w planie organizacyjnym szkoły i przypadające do realizacji w okresie urlopu szkoleniowego, wypłaca się jak za czas usprawiedliwionego nieodbycia zajęć.
§  19.
Świadczenia wymienione w § 2-8 są udzielane przez dyrektora szkoły (placówki) na podstawie skierowania wydanego nauczycielowi oraz dokumentacji dotyczącej przebiegu studiów. Pozostałe świadczenia udzielane są przez organ nadzorujący szkołę, w której nauczyciel jest zatrudniony, lub z jego upoważnienia - dyrektora szkoły.
§  20.
Zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz. U. Nr 35, poz. 192) traci moc uchwała nr 179 Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1982 r. w sprawie zasad udzielania nauczycielom urlopów na kształcenie się, w celach naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem (Monitor Polski Nr 22, poz. 189).
§  21.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1989 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1989.27.215

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady udzielania nauczycielom urlopów na kształcenie się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem.
Data aktu: 28/07/1989
Data ogłoszenia: 16/08/1989
Data wejścia w życie: 16/08/1989, 01/07/1989