Fundusz aktywizacji zawodowej.

UCHWAŁA Nr 18
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 stycznia 1982 r.
w sprawie funduszu aktywizacji zawodowej.

Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 25 listopada 1970 r. - Prawo budżetowe (Dz. U. Nr 29, poz. 244) oraz art. 79 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i z 1981 r. Nr 6, poz. 23) Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
Tworzy się fundusz aktywizacji zawodowej, zwany dalej "funduszem".
§  2.
1.
Dochodami funduszu są:
1)
środki pochodzące z obciążeń przyrostu przeciętnych wynagrodzeń, zgodnie z zasadami określonymi w § 26-28 uchwały nr 243 Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie zasad działalności przedsiębiorstw państwowych w 1982 r. (Monitor Polski Nr 32, poz. 287),
2)
dotacje z budżetu centralnego,
3)
środki pochodzące z innych źródeł na podstawie odrębnych przepisów.
2.
Kwoty obciążeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, podlegają wpłatom na konto dysponenta głównego funduszu w terminie 35 dni kalendarzowych po zakończeniu kwartału.
3.
Kontrolę prawidłowości naliczeń i terminowości wpłat obciążeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, sprawują okręgowe zarządy dochodów państwa i kontroli finansowej.
§  3.
Środki funduszu przeznacza się na finansowanie:
1)
przygotowania zawodowego osób czasowo pozostającym bez pracy lub zmieniających pracę, które nie mają kwalifikacji lub powinny zmienić kwalifikacje w celu nabycia uprawnień do wykonywania nowej pracy, w tym również zawodu rolnika bądź wykonywania rzemiosła albo innej działalności zarobkowej, której rozwój na danym terenie uznany został przez terenowy organ administracji państwowej za celowy,
2)
dodatkowych miejsc pracy organizowanych przez jednostki gospodarki uspołecznionej w miejscowościach, w których nie ma możliwości zatrudnienia osób czasowo pozostających bez pracy lub zmieniających pracę, w tym także osób o zmniejszonej sprawności do pracy oraz absolwentów szkół wyższych dla niepracujących, podejmujących po raz pierwszy pracę zawodową,
3)
robót interwencyjnych organizowanych dla osób czasowo pozostających bez pracy oraz dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy, którym udzielono urlopu bezpłatnego w związku z okresowym wstrzymaniem lub ograniczeniem produkcji,
4)
zasiłków dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy, którym udzielono urlopu bezpłatnego w związku z okresowym wstrzymaniem lub ograniczeniem produkcji na skutek braku zaopatrzenia surowcowo-materiałowego bądź dostaw energii i paliw, a także na skutek decyzji właściwego ministra (kierownika urzędu centralnego) lub terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego,
5)
dodatków wyrównawczych do wynagrodzeń pracowników w nowym zakładzie pracy, jeżeli otrzymali wynagrodzenie niższe od pobieranego w poprzednim zakładzie pracy:
a)
z którego zostali zwolnieni w trybie uchwały nr 169 Rady Ministrów z dnia 17 sierpnia 1981 r. w sprawie dodatkowych świadczeń dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy zmieniających pracę (Monitor Polski Nr 21, poz. 195),
b)
w którym udzielono im urlopu bezpłatnego w związku z okresowym wstrzymaniem lub ograniczeniem produkcji, o którym mowa w pkt 4,
6)
zasiłków dla osób czasowo pozostających bez pracy z powodu niemożności jej otrzymania lub niemożności podjęcia szkolenia zawodowego, a także dla osób przygotowywanych zawodowo,
7)
zasiłków dla młodocianych zatrudnionych w zakładach gospodarki uspołecznionej w celu przygotowania zawodowego, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej,
8)
działalności informacyjnej i informatycznej wynikającej z zadań pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego oraz przejazdów osób kierowanych do pracy poza miejscem ich zamieszkania,
9)
zadań innych niż wymienione w pkt 1-8, zleconych przez Radę Ministrów lub z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.
§  4.
1.
Środkami funduszu dysponuje Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, zwany dalej "dysponentem głównym".
2.
Dysponentami drugiego stopnia są terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, a dysponentami trzeciego stopnia - terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego.
3.
Dysponent główny zatwierdza roczne plany funduszu i podział środków na poszczególne województwa - w zależności od potrzeb wynikających z sytuacji w zatrudnieniu i na rynku pracy.
4.
Środki funduszu, o których mowa w ust. 3, nie wykorzystane w danym roku podlegają zwrotowi na rachunek bankowy dysponenta głównego.
§  5.
1.
Przygotowanie zawodowe osób, o których mowa w § 3 pkt 1, inicjują terenowe organy administracji państwowej wykonujące pośrednictwo pracy.
2.
Przygotowanie zawodowe może być organizowane przez:
1)
uspołecznione zakłady pracy, w których występują niedobory pracowników o określonych kwalifikacjach zawodowych lub przyuczonych do wykonywania określonych prac,
2)
ośrodki szkoleniowe,
3)
organizacje społeczne i spółdzielcze mające zezwolenie Ministra Oświaty i Wychowania na prowadzenie działalności szkoleniowej.
3.
Środki funduszu, przeznaczone na finansowanie przygotowania zawodowego, mogą być wydatkowane na:
1)
koszty szkolenia oraz koszty egzaminów państwowych na tytuły kwalifikacyjne i uprawnienia zawodowe,
2)
wynagrodzenia lub zasiłki szkoleniowe dla osób przygotowywanych zawodowo,
3)
koszty zakwaterowania, przejazdów i ubezpieczenia osób, o których mowa w pkt 2.
4.
Osobom przygotowywanym zawodowo w trybie niniejszej uchwały, które ukończyły szkolenie i w okresie 3 miesięcy podjęły pracę w wyuczonym zawodzie, zalicza się okres tego szkolenia do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych.
§  6.
1.
Środki funduszu przeznaczone na organizowanie dodatkowych miejsc pracy, o których mowa w § 3 pkt 2, mogą być wydatkowane na:
1)
remonty pomieszczeń, zakupy lub najem maszyn, narzędzi, środków transportowych i innych niezbędnych urządzeń,
2)
finansowanie kosztów czasowego, uzasadnionego ekonomicznie i merytorycznie - zatrudnienia absolwentów szkół wyższych pozostających bez pracy.
2.
Przy organizowaniu dodatkowych miejsc pracy należy wykorzystywać przede wszystkim możliwości nabywania od jednostek gospodarki uspołecznionej zbędnych maszyn i urządzeń oraz innych środków trwałych.
§  7.
1.
Roboty interwencyjne, o których mowa w § 3 pkt 3, mogą być organizowane przez jednostki gospodarki uspołecznionej lub terenowe organy administracji państwowej we własnym zakresie. Warunkiem prowadzenia robót jest zapewnienie prawidłowej ich organizacji, gwarantującej osiągnięcie określonych celów społecznych i efektów ekonomicznych.
2.
Środki funduszu przeznaczone na organizowanie robót interwencyjnych mogą być wydatkowane wyłącznie na wynagrodzenia, dodatki i dopłaty do wynagrodzeń oraz świadczenia dla osób zatrudnionych przy robotach, a także na składki ubezpieczenia społecznego tych osób.
§  8.
1.
Zakład pracy okresowo wstrzymujący lub ograniczający produkcję z przyczyn, o których mowa w § 3 pkt 4, może udzielić pracownikom za ich zgodą urlopów bezpłatnych. Urlop ten może być udzielony po upływie 14 dni od wstrzymania lub ograniczenia produkcji. W razie wznowienia produkcji lub powstania możliwości skierowania pracownika do pracy zastępczej, zakład pracy może odwołać pracownika z urlopu.
2.
W okresie urlopu bezpłatnego pracownikowi przysługują:
1)
zasiłek finansowy z funduszu,
2)
zasiłek rodzinny na zasadach przewidzianych odrębnymi przepisami, finansowany z funduszu,
3)
świadczenia socjalne, z których korzystają pracownicy danego zakładu, finansowane przez zakład pracy.
3.
Okres urlopu bezpłatnego traktuje się jako okres zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym pracownik korzystał z tego urlopu.
§  9.
1.
Pracownik w okresie urlopu bezpłatnego może podjąć pracę zastępczą w innym uspołecznionym zakładzie pracy, wskazanym przez dysponenta funduszu; w czasie wykonywania pracy zastępczej pracownikowi nie przysługuje zasiłek, o którym mowa w § 8 ust. 2 pkt 1.
2.
Zakład pracy zawiera z pracownikiem korzystającym z urlopu bezpłatnego umowę o pracę na czas określony.
3.
Pracownikowi, o którym mowa w ust. 1, przysługuje finansowany z funduszu dodatek wyrównawczy do wysokości wynagrodzenia pobieranego w zakładzie pracy, w którym pracownik korzysta z urlopu.
4.
Jeżeli zakład pracy, który udzielił pracownikowi urlopu bezpłatnego, wznawia produkcję lub dysponuje pracą zastępczą na terenie zakładu, pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia za trzydniowym uprzedzeniem.
5.
Do pracownika, o którym mowa w ust. 1, mają zastosowanie przepisy § 8 ust. 2 pkt 2 i 3 oraz ust. 3.
§  10.
1.
Zasiłki, o których mowa w § 3 pkt 6, przyznają i wypłacają terenowe organy administracji państwowej wykonujące pośrednictwo pracy.
2.
Osobom pobierającym zasiłki, o których mowa w ust. 1, przysługują na zasadach przewidzianych dla pracowników:
1)
dodatek pieniężny w wysokości zasiłku rodzinnego, który przysługiwałby w razie pozostawania w stosunku pracy,
2)
rekompensaty wzrostu kosztów utrzymania z tytułu podwyżek cen - na ogólnych zasadach,
3)
świadczenia społecznej służby zdrowia,
4)
karty zaopatrzenia w artykuły reglamentowane.
§  11.
Wypłaty dokonywane ze środków funduszu nie wchodzą do podstawy opodatkowania i wszelkich odpisów na fundusze zakładowe.
§  12.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Ministrem Finansów określi:
1)
szczegółowe zasady gospodarowania funduszem oraz terminy składania zapotrzebowań na środki funduszu i rozliczeń ich wykorzystania,
2)
zasady organizacji i finansowania przygotowania zawodowego osób czasowo pozostających bez pracy lub zmieniających pracę, zasady organizacji i finansowania dodatkowych miejsc pracy dla tych osób oraz koszt utworzenia jednego stanowiska pracy,
3)
zasady organizacji i finansowania robót interwencyjnych dla osób czasowo pozostających bez pracy oraz dla pracowników uspołecznionych zakładów pracy, którym udzielono urlopu bezpłatnego,
4)
zasady przyznawania zasiłków pracownikom uspołecznionych zakładów pracy, którym udzielono urlopu bezpłatnego, oraz wysokość zasiłków i okres ich wypłacania,
5)
zasady refundacji dodatków wyrównawczych do wynagrodzeń wypłacanych przez zakłady pracy nowo przyjętym pracownikom, o których mowa w § 3 pkt 5,
6)
wysokość zasiłków i zasady ich przyznawania osobom przygotowywanym zawodowo i osobom czasowo pozostającym bez pracy, a także młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego,
7)
rodzaje działalności informacyjnej i informatycznej wynikającej z zadań pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego oraz osoby uprawnione do kredytowania przejazdów do pracy poza miejscem zamieszkania.
§  13.
Traci moc uchwała nr 44 Rady Ministrów z dnia 8 lutego 1974 r. w sprawie funduszu aktywizacji zawodowej (Monitor Polski Nr 8, poz. 55).
§  14.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1982 r.

Zmiany w prawie

Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1982.3.14

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Fundusz aktywizacji zawodowej.
Data aktu: 20/01/1982
Data ogłoszenia: 25/01/1982
Data wejścia w życie: 01/01/1982, 25/01/1982