Szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz rozliczania dopłat budżetowych dla przedsiębiorstw gospodarki komunalnej.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 29 stycznia 1976 r.
w sprawie szczegółowych zasad przyznawania i rozliczania dopłat budżetowych dla przedsiębiorstw gospodarki komunalnej oraz przeznaczania na cele rozwojowe części zysku osiągniętego ze świadczenia usług dla ludności przez te przedsiębiorstwa. 1

Na podstawie § 36 pkt 2 uchwały nr 18 Rady Ministrów z dnia 23 stycznia 1976 r. w sprawie gospodarki finansowej objętych planowaniem terenowym przedsiębiorstw gospodarki komunalnej i budownictwa komunalnego oraz ich zjednoczeń (Monitor Polski Nr 7, poz. 33) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ilekroć w zarządzeniu jest mowa:
1)
o przedsiębiorstwie, należy przez to rozumieć:
a)
jednobranżowe przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej,
b)
wielobranżowe przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej lub wielobranżowe przedsiębiorstwo gospodarki komunalnej i mieszkaniowej,
2)
o jednostce udzielającej dopłaty, należy przez to rozumieć terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego lub wojewódzkiego albo zjednoczenie gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, udzielające przedsiębiorstwu dopłaty i dokonujące rozliczenia tej dopłaty.
§  2.
1.
Jeżeli obowiązujące opłaty i stawki taryfowe nie pokrywają planowanych kosztów własnych świadczonych usług powiększonych o planowaną stawkę zysku w wysokości 2,7%, przedsiębiorstwo otrzymuje na wyrównanie różnicy odpowiednią dopłatę z budżetu.
2.
Wysokość dopłaty budżetowej ustalana jest przy uchwalaniu planu i budżetu właściwej rady narodowej i powinna uwzględniać łącznie wszelkie formy działalności podstawowej przedsiębiorstwa.
3.
Zmiana wysokości planowanej dopłaty budżetowej w ciągu roku może nastąpić wskutek zmiany rentowności przedsiębiorstwa spowodowanej warunkami niezależnymi od niego.
§  3.
Przedsiębiorstwo otrzymuje dopłatę, o której mowa w § 2, z budżetu rady narodowej stopnia podstawowego bądź wojewódzkiego, stosownie do uchwały rady narodowej stopnia wojewódzkiego.
§  4.
1.
Podstawą do otrzymania przez przedsiębiorstwo dopłaty są zadania określone w zatwierdzonym planie rocznym. Dopłaty podlegają zróżnicowaniu w okresach kwartalnych zależnie od sezonowości usług występujących w poszczególnych kwartałach.
2.
Zwiększenie w ciągu roku planowanej dopłaty budżetowej z tytułu przekroczenia planu usług deficytowych przedsiębiorstwa uzależnia się od przyznania dodatkowej dopłaty przez jednostkę udzielającą dopłaty.
3.
Jeżeli roczna suma dopłat budżetowych zaplanowana w budżecie nie wystarcza na pokrycie należnych dopłat wskutek przekroczenia za zgodą jednostki udzielającej dopłaty planu usług deficytowych, przedsiębiorstwo może otrzymać pożyczkę z funduszu rezerwowego zjednoczenia do czasu przyznania dodatkowej dopłaty budżetowej albo dotację z tego funduszu. W razie braku środków funduszu rezerwowego zjednoczenia przedsiębiorstwo może korzystać z kredytu bankowego.
§  5. 2
 
1.
Wysokość dopłaty budżetowej powinna być ustalana:
1)
w jednobranżowych przedsiębiorstwach komunikacji miejskiej w stosunku do przebiegu wozu na trasie o długości jednego kilometra, zwanego dalej "jednostką przebiegu",
2)
w innych przedsiębiorstwach proporcjonalnie do planowanej wartości sprzedaży deficytowych usług zakładów (oddziałów) działalności podstawowej;

ustaloną w ten sposób kwotę dopłaty zmniejsza się o planowaną nadwyżkę zysku (przekraczającą 2,7% rentowności) planowo rentownych trakcji lub zakładów (oddziałów) działalności podstawowej przedsiębiorstwa.

2.
W wielobranżowych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej, w których skład wchodzą zakłady działalności podstawowej: taksówkowe, oczyszczania, gazownictwa bezprzewodowego, łaźni lub pogrzebowe, kwotę dopłaty budżetowej zmniejsza się o połowę planowanej nadwyżki zysku tych zakładów, przekraczającego 2,7% rentowności ze świadczenia planowo rentownych usług dla ludności.
§  6.
1.
W terminie do dnia 7 każdego miesiąca przedsiębiorstwo otrzymuje zaliczkowo jedną trzecią dopłaty budżetowej planowanej na kwartał.
2.
W kwartalnych i rocznych sprawozdaniach finansowych przedsiębiorstwo wykazuje dopłaty budżetowe należne za okres sprawozdawczy. W terminie 7 dni od daty otrzymania kwartalnego i rocznego sprawozdania finansowego jednostka udzielająca dopłaty przekazuje różnicę dopłat budżetowych należnych przedsiębiorstwu.
3.
Przedsiębiorstwo ustala i rozlicza należne dopłaty budżetowe raz na kwartał na formularzach według wzoru Min. Fin. nr 2094 lub 2095.
4.
Jeżeli dopłaty budżetowe przekazane przedsiębiorstwu zaliczkowo przekraczają kwotę należnych dopłat, jednostka udzielająca dopłaty może zaliczyć nadpłacone kwoty na poczet okresu następnego lub zażądać zwrotu tych kwot w określonym terminie.
§  7.
Jednostka udzielająca dopłaty może wstrzymać przekazanie należnych dopłat budżetowych przedsiębiorstwu, które nie dokonało rozliczenia (§ 6 ust. 3) lub nie dokonało zwrotu nadpłaconych kwot w obowiązującym terminie (§ 6 ust. 4).
§  8.
1.
W przedsiębiorstwie komunikacji miejskiej podstawą do ustalania i rozliczania dopłaty budżetowej jest plan jednostek przebiegu zatwierdzony przez jednostkę udzielającą dopłaty. W planie należy dla poszczególnych trakcji wyodrębnić jednostki przebiegu wykonywane przez wozy kursujące cały dzień oraz kursujące dodatkowo w godzinach największego nasilenia ruchu (godziny szczytu).
2.
Przez poszczególne trakcje należy rozumieć trakcję tramwajową, autobusową, trolejbusową, taksówkową osobową, taksówkową bagażową i mikrobusową.
§  9.
1.
Planowaną dopłatę budżetową dla przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej ustala się w następujący sposób:
1)
w poszczególnych trakcjach deficytowych kwotę planowanych kosztów zwiększa się o 2,7% stawki zysku, a następnie od tak ustalonej kwoty odejmuje się planowaną wartość sprzedaży usług tej trakcji,
2)
w sposób określony w pkt 1 ustala się także planowaną dopłatę w stosunku do trakcji o planowanej rentowności niższej od 2,7%,
3)
w trakcjach o planowanej rentowności ponad 2,7% nadwyżka zysku przekraczająca granicę 2,7% rentowności zmniejsza zapotrzebowanie na planowaną dopłatę dotyczącą trakcji deficytowych,
4)
planowana dopłata budżetowa do działalności podstawowej przedsiębiorstwa stanowi sumę dopłat (pkt 1 i 2) zmniejszonych o nadwyżkę zysku (pkt 3).
2.
W celu rozliczenia planowanej dopłaty budżetowej w poszczególnych trakcjach ustala się:
1)
planowaną dopłatę do jednostki przebiegu wynikającą z podzielenia kwoty dopłaty dotyczącej określonej trakcji (ust. 1 pkt 1 lub 2) przez planowaną do wykonania liczbę jednostek przebiegu tej trakcji,
2)
planowany koszt jednostki przebiegu wynikający z podzielenia planowanych kosztów określonej trakcji, zwiększonych o 2,7% stawki zysku, przez planowaną liczbę jednostek przebiegu.
§  10.
1.
Ustalenie należnej dopłaty przedsiębiorstwu komunikacji miejskiej za okres sprawozdawczy oblicza się w następujący sposób:
1)
w razie niewykonania zaplanowanych jednostek przebiegu zmniejsza się planowaną dopłatę z tytułu nie zrealizowanych:
a)
jednostek przebiegu przez wozy kursujące cały dzień,
b)
jednostek przebiegu przez wozy kursujące dodatkowo w godzinach szczytu;

w tych wypadkach suma nie wykonanych obu rodzajów jednostek przebiegu pomnożona przez planowaną dopłatę jednostkową (§ 9 ust. 2 pkt 1) stanowi podstawę do zmniejszenia planowanej dopłaty tej trakcji,

2)
w razie przekroczenia w trakcjach planowo deficytowych (§ 9 ust. 1 pkt 1 i 2) zaplanowanych jednostek przebiegu zwiększa się dopłatę w wysokości:
a)
przekroczenia planowanej liczby jednostek przebiegu pomnożonych przez planowaną jednostkową dopłatę w danej trakcji (§ 9 ust. 2 pkt 1) w odniesieniu do wozów kursujących cały dzień,
b)
sumy wynikającej z pomnożenia przekroczonych ponad plan jednostek przebiegu przez planowany koszt jednostki przebiegu (§ 9 ust. 2 pkt 2) w odniesieniu do wozów kursujących dodatkowo w godzinach szczytu,
3)
jeżeli przedsiębiorstwo przekroczy w tej samej trakcji planowaną liczbę jednostek przebiegu w godzinach szczytu przy równoczesnym niewykonaniu jednostek przebiegu przez wozy kursujące cały dzień, dopłata dodatkowa przysługuje wówczas, gdy ogólna suma wykonanych jednostek przebiegu (przez wozy kursujące cały dzień i przez wozy kursujące w godzinach szczytu) jest wyższa od łącznej liczby planowanych jednostek dla obu rodzajów przewozów, z tym że dopłata dodatkowa przysługuje nie dla całego przekroczenia liczby ponadplanowanych jednostek przebiegu w godzinach szczytu, a jedynie dla przekroczenia ponad ogólną sumę jednostek przebiegu tej trakcji,
4)
w razie niewykonania planu jednostek przebiegu przez trakcje objęte dopłatą i jednoczesnego przekroczenia planu przez inne trakcje, do których przysługuje dopłata, ustala się:
a)
kwotę zmniejszenia dopłaty z tytułu niewykonania planowanych jednostek przebiegu (pkt 1),
b)
dodatkową dopłatę za przekroczenie planowanych jednostek przebiegu (pkt 2 i 3),
c)
różnicę między dodatkową dopłatą a kwotą z tytułu niewykonania planu jednostek przebiegu;

jeżeli zmniejszenie jest większe od dodatkowej dopłaty, wówczas o różnicę tę zmniejsza się kwotę dopłaty należną - w porównaniu z planem - przedsiębiorstwu; jeżeli dodatkowa dopłata przekracza kwotę zmniejszenia, wówczas różnica stanowi podstawę do przyznania dopłaty wyższej od kwoty ujętej w planie na dany okres,

5)
po ustaleniu należnej dopłaty dla każdej trakcji planowo deficytowej i nie osiągającej 2,7% stawki zysku dopłatę kumuluje się i przed wyliczeniem dopłaty dla przedsiębiorstwa odlicza się przypadającą za ten sam okres planowaną nadwyżkę zysku (ponad 2,7% rentowności) z trakcji planowo rentownych.
2.
Dodatkowych dopłat nie stosuje się w trakcjach taksówkowych i mikrobusowych.
§  11.
1.
Planowaną kwotę dopłaty budżetowej obliczanej proporcjonalnie do wartości sprzedaży usług (§ 5 pkt 2) ustala się następująco:
1)
od planowanych kosztów własnych sprzedaży, zwiększonych o 2,7% stawki zysku, planowo deficytowych zakładów (oddziałów) przedsiębiorstwa odejmuje się planowaną wartość sprzedaży usług tych zakładów (oddziałów); w analogiczny sposób ustala się dopłatę budżetową dla zakładów (oddziałów) o rentowności niższej od 2,7%,
2) 3
od ustalonej w pkt 1 różnicy odlicza się planowaną nadwyżkę (przekraczającą 2,7% rentowności) planowo rentownych zakładów (oddziałów) przedsiębiorstwa, z tym że w wielobranżowych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej, w których istnieją zakłady określone w § 5 ust. 2, kwotę dopłaty zmniejsza się o połowę planowanej nadwyżki zysku przekraczającego 2,7% rentowności tych zakładów.
2.
W celu rozliczenia planowanej dopłaty ustala się stawkę dopłaty na 1 zł wartości sprzedaży usług, którą otrzymuje się przez podzielenie planowanej sumy dopłaty budżetowej (ust. 1 pkt 1) za okres od początku roku do końca okresu sprawozdawczego przez sumę planowanej wartości sprzedaży usług planowo deficytowych zakładów (oddziałów) przedsiębiorstwa za ten sam okres.
§  12.
Dla ustalenia dopłaty budżetowej należnej przedsiębiorstwu za okres sprawozdawczy należy:
1)
pomnożyć sumę wartości sprzedaży usług w planowo deficytowych zakładach (oddziałach) przedsiębiorstwa, zrealizowanej za okres od początku roku do końca okresu sprawozdawczego przez stawkę planowanej dopłaty budżetowej na 1 zł wartości sprzedaży usług (§ 11 ust. 2),
2) 4
zmniejszyć kwotę ustaloną w sposób określony w pkt 1 o planowaną za ten sam okres nadwyżkę zysku (przekraczającą 2,7% rentowności) w planowo rentownych zakładach (oddziałach) przedsiębiorstwa, z tym że w wielobranżowych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej, w których istnieją zakłady określone w § 5 ust. 2, kwotę dopłaty zmniejsza się o połowę planowanej nadwyżki zysku przekraczającego 2,7% rentowności tych zakładów.
§  12a. 5
 
1.
Przedsiębiorstwa wymienione w § 5 ust. 2 oraz jednobranżowe i wielobranżowe przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej, które w ramach działalności pomocniczej prowadzą zakłady remontowo-budowlane świadczące usługi dla ludności, tworzą fundusz aktywizacji usług.
2.
Fundusz aktywizacji usług tworzy się:
1)
w przedsiębiorstwach posiadających zakłady określone w § 5 ust. 2 - z połowy planowanej nadwyżki zysku przekraczającego 2,7% rentowności tych zakładów ze świadczenia planowo rentownych usług dla ludności,
2)
w jednobranżowych i wielobranżowych przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej - z połowy zysku osiągniętego ze świadczenia planowo rentownych usług dla ludności przez zakłady remontowo-budowlane wchodzące w skład działalności pomocniczej tych przedsiębiorstw.
3.
Jeżeli w wyniku wykonania planu zakłady, o których mowa w § 5 ust. 2, uzyskają nadwyżkę przekraczającą nadwyżkę planowaną, różnicę między nadwyżką planowaną a faktycznie uzyskaną przekazuje się w całości na fundusz aktywizacji usług.
4.
Warunkiem dokonywania odpisów na fundusz aktywizacji usług jest wyodrębnienie w ewidencji księgowej przedsiębiorstwa wyniku działalności, o której mowa w ust. 2.
5.
Dla obliczenia wskaźnika rentowności przy ustalaniu należnych wpłat z zysku do budżetu od przedsiębiorstw gospodarki komunalnej wyłącza się odpis z zysku, określony w ust. 2 pkt 2.
§  12b. 6
 
1.
Środki funduszu aktywizacji usług przeznacza się na finansowanie potrzeb rozwojowych zakładów świadczących usługi dla ludności, a w szczególności na finansowanie środków obrotowych, a także na zasilenie funduszu inwestycyjnego przedsiębiorstwa.
2.
Nie wykorzystane środki funduszu aktywizacji usług przechodzą na rok następny.
§  13.
Traci moc zarządzenie Ministra Finansów z dnia 26 marca 1973 r. w sprawie udzielania przedsiębiorstwom gospodarki komunalnej dopłat budżetowych oraz przeznaczania przez te przedsiębiorstwa zysku ze świadczenia na rzecz ludności usług pralniczych i farbiarskich (Monitor Polski Nr 17, poz. 106), z tym że przepisy tego zarządzenia stosuje się do rozliczeń za 1975 r.
§  14.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 Tytuł zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.
2 § 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.
3 § 11 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.
4 § 12 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.
5 § 12a dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.
6 § 12b dodany przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 23 kwietnia 1977 r. (M.P.77.12.69) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 23 maja 1977 r.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1976.7.39

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz rozliczania dopłat budżetowych dla przedsiębiorstw gospodarki komunalnej.
Data aktu: 29/01/1976
Data ogłoszenia: 28/02/1976
Data wejścia w życie: 28/02/1976