Doskonalenie i rozwój systemu orientacji poradnictwa zawodowego.

UCHWAŁA Nr 110
RADY MINISTRÓW
z dnia 3 maja 1974 r.
w sprawie doskonalenia i rozwoju systemu orientacji i poradnictwa zawodowego.

W celu doskonalenia i rozszerzania pomocy młodzieży szkolnej, młodocianym nie pobierającym nauki i pełnoletnim kandydatom do pracy w prawidłowym wyborze zawodu lub pracy Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych uchwala, co następuje:
§  1.
Uchwała określa zasady organizowania pomocy młodzieży szkolnej oraz osobom młodocianym i pełnoletnim w wyborze zawodu lub pracy.
§  2.
1.
Pomocy związanej z prawidłowym wyborem lub zmianą zawodu albo pracy, zwanej dalej "orientacją i poradnictwem zawodowym", udzielają:
1)
młodzieży uczącej się i studiującej w ostatnich latach nauki - szkoły, szkoły wyższe oraz poradnie wychowawczo-zawodowe,
2)
młodocianym nie pobierającym nauki oraz pełnoletnim kandydatom do pracy lub przygotowania zawodowego (nauki zawodu) - terenowe organy administracji państwowej,
3)
młodocianym i pełnoletnim pracującym - zakłady pracy, w których są zatrudnieni, zwane dalej "zakładami pracy".
2.
Orzecznictwo lekarskie na potrzeby poradnictwa zawodowego w szkołach, w szkołach wyższych, w poradniach wychowawczo-zawodowych i w terenowych organach administracji państwowej oraz w zakładach pracy sprawują zakłady społeczne służby zdrowia.
§  3.
Instytucje i zakłady pracy, o których mowa w § 2, współpracują w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego z organizacjami społecznymi i młodzieżowymi oraz organizacjami spółdzielczymi i rzemieślniczymi.
§  4.
Zakłady pracy:
1)
współdziałają z terenowymi organami administracji państwowej, poradniami wychowawczo-zawodowymi i szkołami w zakresie orientacji zawodowej młodzieży szkolnej i studenckiej, w szczególności przez:
a)
udzielanie pełnej informacji o potrzebach kadrowych oraz wymaganiach niezbędnych do wykonywania pracy w poszczególnych zawodach i na stanowiskach pracy w zakładzie,
b)
utrzymywanie stałych kontaktów w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego ze szkołami, poradniami wychowawczo-zawodowymi i terenowymi organami administracji państwowej przez upoważnionego przedstawiciela służby pracowniczej,
2)
współdziałają z terenowymi organami administracji państwowej, instytucjami oświaty dorosłych oraz organizacjami społecznymi w organizowaniu orientacji i poradnictwa zawodowego dla pracowników w razie konieczności zmiany zawodu lub zatrudnienia, a także dla pracowników podnoszących bądź doskonalących swoje kwalifikacje zawodowe.
§  5.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych:
1)
w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministrami Oświaty i Wychowania, Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Zdrowia i Opieki Społecznej oraz wojewodami i prezydentami miast wyłączonych z województw ustali:
a)
zakres i kierunki działania w dziedzinie orientacji i poradnictwa zawodowego,
b)
zasady współdziałania oraz planowania i realizacji zadań w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego stosownie do tendencji rozwojowych i przewidywanych potrzeb kadrowych kraju, a także poszczególnych regionów,
2)
w porozumieniu z Ministrami Oświaty i Wychowania oraz Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki ustali zasady i warunki wspólnego dokształcania i doskonalenia - w zakresie problematyki wyboru zawodu, dalszej nauki i pracy - pracowników terenowych organów administracji państwowej, poradni wychowawczo-zawodowych, organizatorów orientacji zawodowej (doradców zawodowych) w szkołach, pełnomocników Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych do spraw zatrudniania absolwentów szkół wyższych, pełnomocników do spraw zatrudniania absolwentów szkół zawodowych oraz przedstawicieli zakładowej służby pracowniczej,
3)
zorganizuje prace nad charakterystykami i monografiami zawodów dla celów orientacji i poradnictwa zawodowego,
4)
określi dla resortów gospodarczych, zjednoczeń branżowych i zakładów pracy formy pomocy w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego, uwzględniając w tym dorobek pracowni psychologii i socjologii pracy.
§  6.
1.
Wojewodowie, prezydenci miast i naczelnicy powiatów, miast stanowiących powiaty oraz miast i powiatów:
1)
podejmą przy współudziale organizacji społecznych działanie w celu organizowania w ramach pracy społecznej pomocy w wyborze zawodu lub pracy zwłaszcza w tych powiatach (miastach), w których nie są zorganizowane poradnie wychowawczo-zawodowe; w pracach tych powinni brać udział doświadczeni pracownicy instytucji oświatowych, służby zdrowia, terenowych organów administracji państwowej oraz zakładów pracy,
2)
zapewnią sukcesywne organizowanie w urzędach terenowych organów administracji państwowej - poczynając od dnia 1 stycznia 1975 r. w pierwszej kolejności w miastach-siedzibach urzędów wojewódzkich, a następnie w miastach o zatrudnieniu w gospodarce uspołecznionej wynoszącym ponad 25 tys. osób - punktów orientacji i poradnictwa zawodowego dla kandydatów do pracy lub przygotowania zawodowego (nauki zawodu), współdziałających z instytucjami oświatowymi,
3)
zapewnią warunki kadrowego i organizacyjnego wzmocnienia istniejących poradni wychowawczo-zawodowych oraz stopniowe organizowanie, tam gdzie to jest uzasadnione, poradni w powiatach (miastach), w których nie ma dotychczas takich poradni,
4)
zapewnią stałą współpracę urzędów wojewódzkich, powiatowych i miejskich z poradniami wychowawczo-zawodowymi i zakładami pracy w zakresie pomocy w wyborze zawodu, dalszej nauki oraz zatrudniania uczniów z niepełną sprawnością fizyczną lub umysłową albo innymi zaburzeniami.
2.
Zasady organizowania punktów orientacji i poradnictwa zawodowego ustala Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Do zadań punktów należy w szczególności zapewnianie kandydatom do pracy lub przygotowania zawodowego (nauki zawodu):
1)
informacji o zawodach, warunkach pracy i płac w zakładach pracy, możliwościach uzupełniania, podnoszenia kwalifikacji zawodowych i awansu w zawodzie, perspektywach rynku pracy, w tym zwłaszcza o zawodach mało popularnych,
2)
indywidualnych porad zawodowych, stosownie do potrzeb osób mających podjąć pracę lub przygotowanie zawodowe (naukę zawodu).
3.
Zasady organizowania poradni wychowawczo-zawodowych określa Minister Oświaty i Wychowania.
§  7.
Minister Oświaty i Wychowania zapewni podniesienie poziomu i rozwój orientacji zawodowej i poradnictwa zawodowego dla ogółu młodzieży w okresie ostatnich lat nauki w szkołach podstawowych, średnich ogólnokształcących i w szkołach zawodowych, jako integralnej części procesu nauczania i wychowania, w szczególności przez:
1)
przekazywanie - w ramach nauczania przedmiotów szkolnych - elementarnej wiedzy o zawodach i kształtowanie w toku procesu wychowawczego pożądanej postawy i dążeń zawodowych młodzieży,
2)
powierzenie we wszystkich szkołach jednemu z nauczycieli, po odpowiednim przeszkoleniu, dodatkowej funkcji organizatora orientacji zawodowej (doradcy zawodowego) i określenie jego praw i obowiązków wynikających z wykonywania tych zadań,
3)
zastosowanie w pracy szkół systematycznej obserwacji cech osobowości ucznia, charakteryzującej jego rozwój w ciągu nauki szkolnej,
4)
działanie przy współpracy organizacji młodzieżowych na rzecz ujawniania i rozwoju uzdolnień młodzieży,
5)
rozszerzenie - w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa - orientacji i poradnictwa zawodowego w zakresie nabywania, uzupełniania i doskonalenia kwalifikacji pracowników w zawodach niezbędnych dla rozwoju rolnictwa i usług na wsi,
6)
opracowywanie i przekazywanie do użytku poradni wychowawczo-zawodowych, szkół i administracji szkolnej materiałów metodyczno-instruktażowych, diagnostycznych i informacyjnych w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego,
7)
kształcenie pomocniczego personelu na potrzeby orientacji i poradnictwa zawodowego,
8)
powołanie centralnego ośrodka orientacji i poradnictwa zawodowego.
§  8.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej zapewni należytą organizację i poziom badań lekarskich w zakresie przydatności zawodowej uczniów wszystkich typów szkół w celu ustalania przeciwwskazań, a w szczególnie trudnych przypadkach - również wskazań, w wyborze zawodu i pracy, zwłaszcza przez:
1)
zapewnienie kadr fachowych dla orzecznictwa lekarskiego w poradnictwie zawodowym dla młodzieży i dorosłych,
2)
systematyczną współpracę szkolnej służby zdrowia z przemysłową służbą zdrowia i innymi jednostkami organizacyjnymi służby zdrowia,
3)
szersze uwzględnianie problematyki badań i orzecznictwa lekarskiego związanych z wyborem zawodu w programach dokształcania i doskonalenia lekarzy i pielęgniarek zatrudnionych w szkolnej i przemysłowej służbie zdrowia oraz w ośrodkach zdrowia na wsi,
4)
ustalenie jednostki wiodącej w kształceniu, dokształcaniu i doskonaleniu lekarzy - specjalistów w zakresie poradnictwa zawodowego,
5)
aktualizację - z lekarskiego punktu widzenia - kryteriów przydatności zawodowej młodzieży i pracowników dorosłych do poszczególnych zawodów i stanowisk pracy.
§  9.
Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki:
1)
zapewni w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych i Ministrem Oświaty i Wychowania kształcenie, dokształcanie i doskonalenie kadr z wyższym wykształceniem o odpowiednim profilu zawodowym i w rozmiarach umożliwiających dalszy rozwój orientacji i poradnictwa zawodowego,
2)
wprowadzi do programów nauczania szkół wyższych na kierunkach kształcących nauczycieli odrębny przedmiot lub zajęcia z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego,
3)
zapewni stałe współdziałanie szkół wyższych z okręgowymi poradniami wychowawczo-zawodowymi i szkołami średnimi w zakresie orientacji zawodowej młodzieży kandydującej na studia wyższe, a w szkołach wyższych - orientację zawodową dla studentów przed podjęciem pierwszej pracy,
4)
ustali w porozumieniu z Prezesem Polskiej Akademii Nauk, Ministrem Oświaty i Wychowania i z zainteresowanymi ministrami zakres i organizację badań naukowych dotyczących orientacji i poradnictwa zawodowego oraz nowych metod pracy stosowanych w poradnictwie dla młodzieży i dorosłych.
§  10.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustali zasady organizowania orientacji zawodowej oraz tryb udzielania porad zawodowych kandydatom do zawodów wojskowych i żołnierzom w czynnej służbie wojskowej.
§  11.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych zapewni zorganizowanie systemu orientacji i poradnictwa zawodowego osobom odbywającym karę pozbawienia wolności oraz nieletnim przebywającym w domach poprawczych.
§  12.
Zaleca się organizacjom społecznym, spółdzielczym i rzemieślniczym nawiązanie współpracy w zakresie orientacji i poradnictwa zawodowego z odpowiednimi instytucjami i zakładami pracy.
§  13.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1974.19.112

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Doskonalenie i rozwój systemu orientacji poradnictwa zawodowego.
Data aktu: 03/05/1974
Data ogłoszenia: 31/05/1974
Data wejścia w życie: 31/05/1974