Ograniczenie żądania zaświadczeń od obywateli.

ZARZĄDZENIE Nr 79
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 14 lipca 1971 r.
w sprawie ograniczenia żądania zaświadczeń od obywateli.

W celu ograniczenia żądania różnego rodzaju zaświadczeń od obywateli, a zwłaszcza dla ustalenia okoliczności, które mogą być stwierdzone danymi z dowodu osobistego lub innymi dokumentami wydanymi przez organy administracji państwowej i instytucje państwowe, zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Urzędy i instytucje państwowe oraz jednostki gospodarki uspołecznionej powinny zorganizować załatwianie spraw obywateli w sposób wyłączający zbędne żądanie różnego rodzaju zaświadczeń oraz wypisów z ksiąg stanu cywilnego. W szczególności nie powinny żądać:
1)
od osób posiadających dowody osobiste lub tymczasowe zaświadczenia tożsamości - osobnych dokumentów dla stwierdzenia okoliczności podanych w dowodzie osobistym lub tymczasowym zaświadczeniu tożsamości (np. obywatelstwa polskiego, daty i miejsca urodzenia, imion rodziców, stanu cywilnego, nazwiska panieńskiego mężatki, miejsca zamieszkania, miejsca i wpisanych okresów zatrudnienia);
2)
od osób posiadających legitymacje ubezpieczeniowe - osobnych dokumentów dla stwierdzenia okresów zatrudnienia, wysokości już wpisanych zarobków oraz innych okoliczności podanych w legitymacji;
3)
od osób posiadających aktualny nakaz płatniczy dotyczący wymiaru zobowiązania pieniężnego (właściciele - samoistni posiadacze gospodarstw rolnych) - osobnych dokumentów stwierdzających wielkość gospodarstwa rolnego i roczny przychód szacunkowy z tego gospodarstwa.
2.
W razie potrzeby ustalenia okoliczności, które mogą być stwierdzone na podstawie dowodu osobistego, tymczasowego zaświadczenia tożsamości, legitymacji ubezpieczeniowej lub nakazu płatniczego, należy ograniczyć się do żądania dowodu osobistego, tymczasowego zaświadczenia tożsamości, legitymacji ubezpieczeniowej lub nakazu płatniczego i na ich podstawie pracownik załatwiający sprawę powinien sporządzić odpowiednią notatkę służbową (z podaniem rodzaju dokumentu, jego serii i numeru oraz organu, który wydał dokument), załączając ją następnie do akt sprawy.
§  2.
Żądanie od obywateli zaświadczeń oraz wypisów z ksiąg stanu cywilnego jest dopuszczalne tylko w wypadku, gdy wymaganie przedstawienia zaświadczenia lub wypisu wynika z przepisów ustawy (dekretu) lub wydanych na jej podstawie aktów normatywnych. W pozostałych wypadkach zamiast zaświadczeń lub wypisów z ksiąg stanu cywilnego urzędy i instytucje państwowe oraz jednostki gospodarki uspołecznionej powinny przyjmować oświadczenia obywateli składane pod rygorem odpowiedzialności z art. 247 Kodeksu karnego.
§  3.
1.
Przy zapisywaniu dziecka do żłobka, przedszkola lub szkoły podstawowej nie należy żądać wypisu z ksiąg stanu cywilnego, ale niezbędne dane ustalić na podstawie dowodu osobistego rodzica, do którego dziecko jest wpisane.
2.
Przy zapisywaniu kandydata do innej niż określona w ust. 1 szkoły (w tym również szkoły wyższej) niezbędne dane należy ustalać na podstawie świadectwa otrzymanego ze szkoły, do której kandydat uprzednio uczęszczał.
§  4.
Zakłady pracy powinny:
1)
ściśle przestrzegać obowiązku zamieszczania w dowodach osobistych (tymczasowych zaświadczeniach tożsamości) wpisów dotyczących przyjmowania do pracy i zwalniania;
2)
sprawdzać aktualność wpisów o miejscu zamieszkania w dowodach osobistych (tymczasowych zaświadczeniach tożsamości) pracowników zatrudnionych w zakładzie;
3)
przestrzegać ustalonych zasad dokonywania wpisów do legitymacji ubezpieczeniowych.
§  5.
Ministrowie (kierownicy urzędów centralnych):
1)
dokonają w terminie do dnia 30 września 1971 r. zmiany przepisów prawnych, z których wynika obowiązek wystawiania zaświadczeń (poświadczeń), pod kątem zniesienia bądź ograniczenia tego obowiązku bądź w tym samym terminie przedstawią stosowne wnioski;
2)
spowodują wprowadzenie zmian w obowiązujących formularzach i wzorach podań, wniosków, blankietów itp. pod kątem dostosowania treści tych formularzy i wniosków do przepisów zarządzenia.
§  6.
Prezydia wojewódzkich rad narodowych (rad narodowych miast wyłączonych z województw) zapewnią podjęcie uchwał w sprawie ograniczenia liczby żądanych przy załatwianiu sprawy załączników oraz zobowiążą prezydia rad narodowych niższych stopni do zaniechania żądania dokumentów i danych, które można uzyskać we własnym zakresie.
§  7.
Ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) i przewodniczący prezydiów wojewódzkich rad narodowych (rad narodowych miast wyłączonych z województw) spowodują objęcie kontrolą działalności podległych organów również problematyki niniejszego zarządzenia.
§  8.
Zaleca się organizacjom społecznym ograniczenie żądania zaświadczeń od obywateli, analogiczne do ustalonego w zarządzeniu.
§  9.
Tracą moc:
1)
okólnik nr 181 Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1953 r. w sprawie stwierdzania na podstawie dowodów osobistych i tymczasowych zaświadczeń tożsamości obywatelstwa polskiego, podstawowych danych z aktu urodzenia oraz miejsca zamieszkania (Monitor Polski Nr A-117, poz. 1524),
2)
okólnik nr 242 Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 września 1956 r. w sprawie trybu postępowania przy korzystaniu z dokumentów stanu cywilnego przez urzędy, instytucje państwowe, jednostki gospodarki uspołecznionej oraz związki zawodowe (Monitor Polski Nr 75, poz. 883).
§  10.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1971.39.253

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Ograniczenie żądania zaświadczeń od obywateli.
Data aktu: 14/07/1971
Data ogłoszenia: 24/07/1971
Data wejścia w życie: 24/07/1971