Wstępny staż pracy absolwentów szkół.

UCHWAŁA Nr 126
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 lipca 1971 r.
w sprawie wstępnego stażu pracy absolwentów szkół.

Na podstawie art. 7, 18 ust. 2, art. 20 i 21 ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z 1958 r. Nr 45, poz. 226 i z 1961 r. Nr 32, poz. 160) Rada Ministrów w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Przepisy uchwały stosuje się do absolwentów zasadniczych i średnich szkół zawodowych, średnich szkół ogólnokształcących oraz szkół wyższych, zwanych dalej "absolwentami".
2.
Absolwentami są osoby, które uzyskały świadectwo (dyplom) ukończenia szkoły określonej w ust. 1.
3.
Absolwentami średnich szkół zawodowych w rozumieniu niniejszej uchwały są również absolwenci policealnych studiów zawodowych.
§  2.
1.
Absolwenci podejmujący w uspołecznionych zakładach pracy pierwszą po ukończeniu szkoły pracę w zawodzie wyuczonym lub pokrewnym obowiązani są do odbycia wstępnego stażu pracy.
2.
Absolwenci średnich szkół ogólnokształcących objęci są obowiązkiem odbycia wstępnego stażu pracy, jeżeli podejmują w uspołecznionych zakładach pracy pierwszą po ukończeniu szkoły pracę zawodową na stanowisku, które przewidziane jest dla pracowników posiadających średnie wykształcenie.
3.
Absolwenci szkół wymienionych w § 1 ust. 1 podejmujący pracę w zawodzie (na stanowisku), do którego nie posiadają wymaganych kwalifikacji zawodowych, odbywają przygotowanie zawodowe na zasadach określonych odrębnymi przepisami.
§  3.
Celem wstępnego stażu pracy jest:
1)
adaptacja zawodowa i społeczna absolwenta,
2)
ogólne zapoznanie absolwenta z zakładem pracy, charakterem jego działalności oraz przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy,
3)
szczegółowe zapoznanie absolwenta z określonym rodzajem pracy oraz wdrożenie go do pracy, którą będzie wykonywał po ukończeniu wstępnego stażu.
§  4.
1.
Zakład pracy, przyjmując absolwenta do odbycia wstępnego stażu pracy, zawiera z nim na piśmie umowę o pracę na czas nieokreślony, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
2.
Umowa o pracę powinna określać w szczególności:
1)
czas trwania i miejsce odbywania wstępnego stażu pracy,
2)
zasadnicze prawa i obowiązki pracownika; zakład pracy może powołać się na obowiązujący układ zbiorowy pracy lub na inne przepisy szczególne określające prawa i obowiązki pracowników,
3)
stanowisko oraz wysokość wynagrodzenia w czasie wstępnego stażu pracy, a w odniesieniu do absolwentów szkół wyższych także przewidywane stanowisko po ukończeniu wstępnego stażu.
3.
Po ukończeniu wstępnego stażu pracy zakład pracy uzupełnia zawartą z pracownikiem umowę o pracę w szczególności przez określenie przydzielonego pracownikowi stanowiska pracy i wysokości wynagrodzenia lub kategorii osobistego zaszeregowania.
§  5.
Stosunek pracy absolwentów w czasie odbywania wstępnego stażu pracy normują przepisy obowiązujące w danym zakładzie pracy.
§  6.
1.
Absolwenci odbywają wstępny staż pracy zgodnie z programem stażu. Program wstępnego stażu pracy dla poszczególnych zawodów ustala zakład pracy.
2.
Czas wstępnego stażu pracy wlicza się do okresu pracy zawodowej.
§  7.
1.
Czas wstępnego stażu pracy wynosi:
1)
3 miesiące dla:
a)
absolwentów zasadniczych szkół zawodowych,
b)
absolwentów średnich szkół zawodowych o kierunkach nietechnicznych i średnich szkół ogólnokształcących,
c)
absolwentów średnich szkół zawodowych, podejmujących pracę na stanowiskach robotniczych i przewidzianych na stanowiska robotnicze;
2)
od 3 do 6 miesięcy dla:
a)
absolwentów średnich szkół zawodowych o kierunkach technicznych,
b)
absolwentów szkół wyższych;
3)
12 miesięcy dla absolwentów wydziałów lekarskich (bez oddziałów stomatologicznych) akademii medycznych.
2.
Czas wstępnego stażu pracy dla absolwentów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ustala kierownik zakładu pracy w zależności od:
1)
zakresu i wyników odbytej przez absolwenta praktyki zawodowej w tym zakładzie pracy,
2)
zatrudnienia w tym samym lub pokrewnym zawodzie przed ukończeniem nauki w szkole,
3)
wyników nauki w szkole,
4)
charakteru pracy zawodowej, jaką absolwent ma wykonywać po ukończeniu wstępnego stażu pracy.
3.
Kierownik zakładu pracy może w zależności od uzdolnień absolwenta oraz jego aktywności zawodowej i społecznej skrócić lub przedłużyć okres wstępnego stażu pracy w granicach ustalonych w ust. 1 pkt 2.
4.
Kierownik zakładu pracy jest odpowiedzialny za właściwą organizację i przebieg wstępnego stażu pracy.
5.
Zakończenie wstępnego stażu pracy następuje bez poddania absolwenta egzaminowi.
§  8.
1.
Do okresu wstępnego stażu pracy nie wlicza się przerw w odbywaniu wstępnego stażu pracy trwających dłużej niż 2 tygodnie.
2.
W razie rozwiązania umowy o pracę przed zakończeniem wstępnego stażu pracy nowy zakład pracy może zaliczyć do stażu pracy w całości lub w części czas odbytego wstępnego stażu pracy w poprzednim zakładzie pracy.
§  9.
1.
Absolwenci średnich szkół zawodowych o kierunkach technicznych oraz absolwenci wyższych szkół technicznych powinni odbywać wstępny staż pracy w zakładach produkcyjnych lub usługowych.
2.
Absolwenci średnich szkół zawodowych o kierunkach technicznych przewidziani na stanowiska pracowników umysłowych powinni część wstępnego stażu pracy odbyć na stanowiskach robotniczych.
3.
Właściwi ministrowie w uzgodnieniu z zarządami głównymi właściwych związków zawodowych określą stanowiska, na których absolwenci szkół określonych w ust. 1 mogą odbywać wstępny staż pracy w nieprodukcyjnych zakładach pracy.
§  10.
1.
Absolwentom zasadniczych szkół zawodowych w czasie odbywania wstępnego stażu pracy na stanowiskach robotniczych w zakładach pracy, w których obowiązują taryfikatory kwalifikacyjne i dziewięciostopniowa tabela płac, przysługuje wynagrodzenie zasadnicze według II lub III kategorii zaszeregowania robotników oraz premia przyznawana na warunkach przewidzianych w obowiązujących w danym zakładzie przepisach. Wysokość premii nie może przekraczać 25% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
2.
Absolwentom średnich szkół zawodowych w czasie odbywania wstępnego stażu pracy na stanowiskach robotniczych w zakładach pracy, w których obowiązują taryfikatory kwalifikacyjne i dziewięciostopniowa tabela płac, przysługuje wynagrodzenie zasadnicze według III lub IV kategorii zaszeregowania robotników oraz premia przyznawana na warunkach przewidzianych w obowiązujących w danym zakładzie przepisach. Wysokość premii nie może przekraczać 25% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
3.
Absolwenci szkół wymienionych w ust. 1 i 2 mogą być zatrudniani w czasie odbywania wstępnego stażu pracy w akordzie tylko w wypadkach uzasadnionych szczególnymi warunkami pracy.
4.
Właściwi ministrowie w uzgodnieniu z zarządami głównymi właściwych związków zawodowych określą dla absolwentów szkół wymienionych w ust. 1 i 2 wysokość wynagrodzenia w czasie odbywania wstępnego stażu pracy na stanowiskach robotniczych w zakładach pracy, w których nie obowiązują taryfikatory kwalifikacyjne, i w zakładach, w których stosowane są inne niż dziewięciostopniowe tabele płac. Wysokość tego wynagrodzenia powinna być odpowiednia do wysokości wynagrodzeń określonych w ust. 1 i 2.
§  11.
1.
Absolwenci szkół średnich i szkół wyższych przyjmowani na wstępny staż pracy na stanowiska pracowników umysłowych powinni być zatrudniani na stanowiskach stażystów (praktykantów) i wynagradzani według stawek przewidzianych dla tych stanowisk.
2.
W okresie odbywania wstępnego stażu pracy na stanowisku stażysty (praktykanta) (ust. 1) absolwentowi może być przyznana premia za osiągnięcia w pracy, jeżeli zgodnie z obowiązującymi w zakładzie pracy przepisami pracownicy mogą być premiowani. Wysokość premii nie może przekraczać 25% miesięcznego zasadniczego wynagrodzenia stażysty.
§  12.
1.
Właściwi ministrowie, w uzgodnieniu z Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac oraz z zarządami głównymi właściwych związków zawodowych, w przepisanym trybie:
1)
wprowadzą do tabel płac i wykazu stanowisk pracy dla pracowników umysłowych stanowisko "stażysta" oraz określą wysokość wynagrodzenia zasadniczego,
2)
dostosują do postanowień uchwały wymagania kwalifikacyjne w zakresie stażu pracy dla stanowisk, na których mają być zatrudnieni absolwenci bezpośrednio po odbyciu wstępnego stażu pracy.
2.
W odniesieniu do stanowisk w prezydiach rad narodowych dostosowania wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, dokonuje Prezes Rady Ministrów.
§  13.
Od obowiązku odbycia wstępnego stażu pracy zwolnieni są absolwenci:
1)
szkół przysposabiających do zawodu,
2)
zasadniczych szkół zawodowych (przyzakładowych i dokształcających) dla pracujących,
3)
zasadniczych szkół zawodowych dla nie pracujących, którzy odbyli praktyczną naukę zawodu w uspołecznionych zakładach pracy,
4)
średnich szkół zawodowych i średnich szkół ogólnokształcących dla pracujących,
5)
studiów wyższych dla pracujących,
6)
średnich szkół zawodowych dla nie pracujących podejmujących pracę na stanowiskach przy obsłudze klientów w obrocie towarowym,
7)
średnich szkół zawodowych resortu górnictwa i energetyki oraz resortu przemysłu ciężkiego, podejmujących pracę na stanowiskach robotniczych w zakładach górniczych,
8)
szkół dla nie pracujących, którzy przed rozpoczęciem wstępnego stażu pracy odbywali zasadniczą służbę wojskową w zawodzie wyuczonym lub w zawodzie pokrewnym i przedstawią odpowiednie zaświadczenie właściwego organu wojskowego,
9)
szkół artystycznych, księgarskich oraz kulturalno-oświatowych i bibliotekarskich,
10)
szkół, podejmujących pracę w rzemieślniczych zakładach pracy,
11)
którzy przed ukończeniem nauki w szkole byli zatrudnieni w tym samym lub pokrewnym zawodzie albo na takim samym lub pokrewnym stanowisku co najmniej przez okres pół roku,
12)
średnich szkół medycznych oraz akademii medycznych z zastrzeżeniem wynikającym z § 7 ust. 1 pkt 3.
§  14.
Ministrowie Rolnictwa i Komunikacji w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac oraz Ministrem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego ustalą odmienne zasady odbywania wstępnego stażu pracy w szczególności w zakresie programów i okresu trwania wstępnego stażu pracy dla absolwentów średnich i wyższych szkół rolniczych oraz dla absolwentów, podejmujących pracę w przedsiębiorstwie "Polskie Koleje Państwowe".
§  15.
Przepisów niniejszej uchwały nie stosuje się do absolwentów:
1)
dla których przewidziany jest obowiązek odbycia praktyki zawodowej w szczególnych przepisach prawnych,
2)
podejmujących pracę w zawodzie nauczycielskim,
3)
wyższych szkół morskich.
§  16.
1.
Do absolwentów, którzy w dniu wejścia w życie uchwały odbywają wstępny staż pracy, stosuje się zasady ustalone w uchwale, z tym że okres odbytego stażu wlicza się do okresu obowiązującego w myśl § 7.
2.
Absolwenci, o których mowa w ust. 1, zachowują w okresie odbywania wstępnego stażu pracy prawo do dotychczas pobieranego wynagrodzenia.
§  17.
Przepisy uchwały dotyczące ministrów stosuje się odpowiednio do kierowników urzędów centralnych.
§  18.
Zaleca się centralnym organizacjom spółdzielczym stosowanie analogicznych zasad odbywania wstępnego stażu pracy.
§  19.
1.
§ 5 ust. 1 uchwały nr 367 Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 1959 r. w sprawie przyznawania robotnikom tytułów kwalifikacyjnych (Monitor Polski Nr 76, poz. 402) otrzymuje brzmienie:

"1. Tytuł wykwalifikowanego robotnika przysługuje bez egzaminu pracownikom, którzy:

1) ukończyli zasadniczą szkołę zawodową lub równorzędną i wstępny staż pracy, jeżeli jest wymagany, albo

2) ukończyli technikum zawodowe lub szkołę równorzędną i odbyli - jeżeli jest wymagany - wstępny staż pracy na stanowisku robotnika, albo

3) odbyli naukę zawodu w zakładzie pracy zakończoną złożeniem egzaminu i uzyskali świadectwo stwierdzające ukończenie nauki dokształcającej odpowiadającej programowo zawodowi, w którym odbywali naukę w zakładzie pracy."

2.
W § 7 ust. 1 uchwały nr 58 Rady Ministrów z dnia 6 maja 1970 r. w sprawie zasad zatrudniania absolwentów szkół zawodowych i ogólnokształcących (Monitor Polski Nr 14, poz. 116) skreśla się wyrazy "odpowiednio umowy o odbycie wstępnego stażu pracy lub".
§  20.
Tracą moc:
1)
uchwała nr 195 Rady Ministrów z dnia 13 czerwca 1958 r. o wstępnym stażu pracy absolwentów szkół wyższych (Monitor Polski z 1958 r. Nr 47, poz. 272, z 1968 r. Nr 37, poz. 259 i z 1969 r. Nr 19, poz. 156),
2)
uchwała nr 196 Rady Ministrów z dnia 13 czerwca 1958 r. o wstępnym stażu pracy absolwentów zasadniczych i średnich szkół zawodowych oraz średnich szkół ogólnokształcących (Monitor Polski z 1958 r. Nr 47, poz. 273 i z 1969 r. Nr 19, poz. 156),
3)
uchwała nr 389 Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1963 r. w sprawie odbywania praktyki na stanowiskach pracowniczych w prezydiach rad narodowych (Monitor Polski Nr 93, poz. 432),
4)
w zakresie unormowanym niniejszą uchwałą - uchwała nr 364 Rady Ministrów z dnia 26 września 1958 r. w sprawie zatrudniania młodocianych przez zakłady pracy w celu nauki zawodu, przyuczania do określonej pracy i odbycia wstępnego stażu pracy (Monitor Polski Nr 78, poz. 453).
§  21.
Wykonanie uchwały porucza się Prezesowi Rady Ministrów, wszystkim ministrom (kierownikom urzędów centralnych) oraz prezydiom rad narodowych.
§  22.
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 września 1971 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1971.37.239

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Wstępny staż pracy absolwentów szkół.
Data aktu: 02/07/1971
Data ogłoszenia: 14/07/1971
Data wejścia w życie: 01/09/1971