Właściwe wykorzystywanie pracowniczych legitymacji ubezpieczeniowych.

PISMO OKÓLNE Nr 8
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 16 stycznia 1968 r.
w sprawie właściwego wykorzystywania pracowniczych legitymacji ubezpieczeniowych.

Przeprowadzone przez Komitet Pracy i Płac oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontrole wykazały, że nie wszystkie zakłady pracy przestrzegają przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 października 1959 r. w sprawie legitymacji ubezpieczeniowych (Dz. U. z 1959 r. Nr 56, poz. 338 i z 1962 r. Nr 6, poz. 24).
Stwierdzono w szczególności, że niektóre zakłady pracy:

- nie sprawdzają przy przyjmowaniu do pracy, czy pracownik ma legitymację ubezpieczeniową,

- nie wydają w obowiązującym terminie legitymacji ubezpieczeniowej nowo przyjętemu do pracy pracownikowi, który nie ma legitymacji,

- nie sprawdzają, czy nowo przyjętemu pracownikowi, który ma już legitymację ubezpieczeniową, poprzedni zakład pracy wpisał dane o zatrudnieniu,

- nie wpisują do legitymacji ubezpieczeniowej danych o zatrudnieniu i zarobkach pracownika,

- nie kontrolują, czy pracownik, który przedkłada zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy, ma wpisany okres tej niezdolności do legitymacji ubezpieczeniowej.

Legitymacja ubezpieczeniowa jest niezbędnym dokumentem przy kierowaniu do pracy osób poszukujących pracy przez właściwy organ zatrudnienia prezydium rady narodowej, jak również przy przyjmowaniu ich do pracy przez zakład pracy, oraz podstawowym dokumentem dla uzyskania przez pracownika świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Właściwe korzystanie z legitymacji ubezpieczeniowej jest uzależnione od prawidłowego i terminowego dokonywania w niej wymaganych obowiązującymi przepisami wpisów.

W związku ze stwierdzonymi wyżej zaniedbaniami ustala się, co następuje:

1.
1) Dyrektorzy (kierownicy) zakładów pracy powinni dopilnować:

- żądania okazania legitymacji ubezpieczeniowej przez nowo przyjmowanego pracownika jako niezbędnego warunku przyjęcia do pracy - z wyjątkiem osób przystępujących do pracy po raz pierwszy,

- wydawania legitymacji ubezpieczeniowej pracownikowi, który dotąd jej nie ma, po przyjęciu go do pracy, nie później niż w ciągu 2 tygodni od rozpoczęcia pracy,

- sprawdzania, czy poprzedni zakład pracy dokonał w legitymacji ubezpieczeniowej wpisu zatrudnienia, a w razie jego braku lub niekompletności - żądania od pracownika, aby uzyskał uzupełnienie wpisu, i gdy zajdzie potrzeba - udzielenia mu pomocy w jego uzyskaniu,

- niezwłocznego wypełniania w legitymacji ubezpieczeniowej pracownika przyjętego do pracy odpowiednich rubryk w części pt. "Zaświadczenie zakładu pracy (pracodawcy) o stosunku pracy (służbowym) ubezpieczonego...", a w szczególności rubryk, dotyczących początku zatrudnienia i rodzaju wykonywanej pracy (stanowiska pracy, specjalności itp.), przy czym w rubryce dotyczącej rodzaju wykonywanej pracy należy również wpisywać grupę zaszeregowania pracownika oraz w jakim systemie pracuje (np. jednozmianowym, dwuzmianowym lub trzyzmianowym bądź w czterobrygadowym systemie pracy),

- zamieszczania w legitymacji ubezpieczeniowej odpowiedniego wpisu o korzystaniu przez pracownika z opieki zdrowotnej przychodni przyzakładowej lub międzyzakładowej,

- sprawdzania, czy każde orzeczenie o niezdolności do pracy zostało wpisane w legitymacji ubezpieczeniowej, a w razie braku odpowiedniego wpisu - zwracania legitymacji wraz z zaświadczeniem o czasowej niezdolności do pracy pracownikowi w celu uzyskania u lekarza wpisu okresu niezdolności do pracy,

- wpisywania w legitymacji ubezpieczeniowej wysokości zarobków i grupy zaszeregowania pracownika w każdym roku za poprzedni rok kalendarzowy, a jeżeli zatrudnienie ustało przed upływem roku kalendarzowego - do dnia ustania zatrudnienia,

- wpisania daty rozwiązania stosunku pracy bezpośrednio przed jego rozwiązaniem;

2)
kierownicy zakładów społecznych służby zdrowia powinni dopilnować:

- odnotowywania w legitymacji ubezpieczeniowej okresu niezdolności do pracy w każdym wypadku wydawania pracownikowi zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy,

- wpisywania w legitymacji ubezpieczeniowej pracownikowi, który był umieszczony w zakładzie opieki zdrowotnej zamkniętej, okresu pobytu w tym zakładzie.

2.
Dyrektorzy (kierownicy) zakładów pracy powinni dopilnować przestrzegania przez zakłady pracy obowiązku odnotowania faktu zatrudnienia w dowodzie osobistym nowo zatrudnionego pracownika. W związku z tym przy wydawaniu legitymacji ubezpieczeniowej bądź przy dokonywaniu wpisów do legitymacji ubezpieczeniowej należy sprawdzać aktualność adnotacji o zatrudnieniu w dowodzie osobistym.
3.
Ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) oraz przewodniczący prezydiów rad narodowych roztoczą nadzór i kontrolę nad wykonywaniem przez nadzorowane jednostki obowiązków określonych w ust. 1 pkt 1, a Minister Zdrowia i Opieki Społecznej - obowiązków określonych w ust. 1 pkt 2 niniejszego pisma.
4.
Za niedopełnienie obowiązków związanych z wystawianiem legitymacji ubezpieczeniowych i dokonywaniem w nich wpisów należy dyrektorów (kierowników) zakładów pracy i pracowników odpowiedzialnych za wykonywanie tych zadań pociągać do odpowiedzialności służbowej.
5.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zapewni wzmożenie kontroli nad wykonywaniem przez zakłady pracy obowiązków dotyczących wydawania legitymacji ubezpieczeniowych i prawidłowego dokonywania w nich wpisów.
6.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej ustali szczegółowy tryb przekazywania karty informacyjnej o stanie zdrowia pracownika, objętego opieką zakładu przemysłowej służby zdrowia, a zmieniającego miejsce pracy.
7.
Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określi obowiązki wydziałów zatrudnienia prezydiów rad narodowych i zakładów pracy w zakresie wykorzystywania zapisów w legitymacjach ubezpieczeniowych pracownika przy kierowaniu do pracy i przyjmowaniu do pracy osób przez zakłady pracy, a także tryb postępowania w razie zagubienia legitymacji ubezpieczeniowej.

Zmiany w prawie

Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Środowisko psychologów i psychoterapeutów bez prawa do opiniowania projektu ustawy?

Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1968.7.41

Rodzaj: Pismo okólne
Tytuł: Właściwe wykorzystywanie pracowniczych legitymacji ubezpieczeniowych.
Data aktu: 06/01/1968
Data ogłoszenia: 19/02/1968
Data wejścia w życie: 19/02/1968