Społeczna opieka nad zabytkami.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA KULTURY I SZTUKI
z dnia 26 stycznia 1963 r.
w sprawie społecznej opieki nad zabytkami. *

Na podstawie art. 71 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i muzeach (Dz. U. Nr 10, poz. 48) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Ilekroć w dalszych przepisach mowa jest o konserwatorze, należy przez to rozumieć wojewódzkiego konserwatora zabytków (konserwatora miasta wyłączonego z województwa).
2.
Użyty w dalszych przepisach skrót "PTTK" oznacza Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
§  2.
1.
Przedmiotem opieki społecznej nad zabytkami może być każdy zabytek nieruchomy.

Zakres opieki społecznej obejmuje:

1)
podejmowanie starań o utrzymanie w należytym stanie zabytku i jego najbliższego otoczenia,
2)
troska o należyte zagospodarowanie zabytku,
3)
popularyzację znaczenia historycznego, naukowego lub artystycznego zabytku dla celów dydaktyczno-oświatowych.
2.
Organizację opieki społecznej nad zabytkami powierza się Polskiemu Towarzystwu Turystyczno-Krajoznawczemu.
§  3.
1.
Opiekę społeczną nad zabytkami sprawują opiekunowie społeczni nad zabytkami, zwani dalej opiekunami.
2.
Opiekunami mogą być:
1)
osoby fizyczne pełnoletnie, nie karane sądownie za przestępstwa z chęci zysku,
2)
osoby prawne,
3)
zespoły osób zarejestrowane w instytucjach, organizacjach, stowarzyszeniach lub szkołach, które wykazały zainteresowanie celami opieki społecznej nad zabytkami lub posiadają pewien dorobek w tej dziedzinie.
§  4.
Kandydat na opiekuna zgłasza zamiar sprawowania opieki nad wybranym przez siebie zabytkiem lub grupą zabytków zarządowi okręgu PTTK, właściwemu ze względu na miejsce znajdowania się zabytku.
§  5.
1.
Zarząd okręgu PTTK wpisuje kandydata na listę opiekunów po uzyskaniu zgody właściwego konserwatora.
2.
Konserwator wyrażając zgodę na osobę kandydata określa zabytek lub grupę zabytków powierzonych jego opiece.
§  6.
1.
Zarząd okręgu PTTK zawiadamia kandydata o wpisaniu na listę opiekunów.
2.
Odpisy zawiadomień przesyła się do wiadomości właściwym ze względu na miejsce znajdowania się zabytku:
1)
prezydium gromadzkiej rady narodowej lub rady narodowej osiedla,
2)
prezydium powiatowej (miejskiej, dzielnicowej) rady narodowej,
3)
konserwatora.
§  7.
1.
Opiekun otrzymuje legitymację wystawioną przez Zarząd Główny PTTK na wniosek zarządu okręgu PTTK i poświadczoną przez konserwatora.
2.
Wzór legitymacji ustala Zarząd Główny PTTK w porozumieniu z Zarządem Muzeów i Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Sztuki.
§  8.
Zakres czynności opiekuna obejmuje udzielanie pomocy organom służby konserwatorskiej w sprawach dotyczących ochrony zabytku lub zabytków powierzonych jego opiece, a w szczególności:
1)
zawiadamianie właściwego konserwatora oraz prezydium rady narodowej właściwych ze względu na miejsce położenia zabytku o zagrożeniu całości lub części zabytku, a ponadto
2)
zawiadomienie organów Milicji Obywatelskiej o okolicznościach, stanowiących bezpośrednie zagrożenie zabytku, jeżeli zwłoka w działaniu mogłaby spowodować szkodę.
§  9.
W działalności swojej opiekun obowiązany jest stosować się do zarządzeń i wskazówek organów służby konserwatorskiej.
§  10.
1.
W razie odbywania podróży na zlecenie konserwatora opiekunowi przysługuje zwrot kosztów podróży oraz diety w wysokości i na zasadach ustalonych dla pracowników państwowych.
2.
Wydatki z tego tytułu pokrywa się z kredytów budżetu terenowego, przewidzianych na ochronę zabytków.
§  11.
Wykonanie zarządzenia zleca się dyrektorowi Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków, wojewódzkim konserwatorom zabytków (konserwatorom zabytków miast wyłączonych z województw) oraz zarządowi głównemu PTTK.
§  12.
Traci moc zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie społecznych opiekunów nad zabytkami (Monitor Polski z 1955 r. Nr 18, poz. 189).
§  13.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Niniejsze zarządzenie traci moc z dniem 1 stycznia 1999 r. w części sprzecznej z ustawą z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury (Dz.U.62.10.48) w brzmieniu ustalonym przez art. 18 pkt 26 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U.98.106.668).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1963.17.97

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Społeczna opieka nad zabytkami.
Data aktu: 26/01/1963
Data ogłoszenia: 04/03/1963
Data wejścia w życie: 04/03/1963