Ustalenie wzoru umowy o dzierżawę obwodu łowieckiego oraz zasady ustalania czynszu dzierżawnego za dzierżawę obwodu łowieckiego.

ZARZĄDZENIE
MINISTRÓW LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO ORAZ ROLNICTWA
z dnia 26 stycznia 1960 r.
w sprawie ustalenia wzoru umowy o dzierżawę obwodu łowieckiego oraz zasad ustalania czynszu dzierżawnego za dzierżawę obwodu łowieckiego.

Na podstawie art. 15 ust. 9 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim (Dz. U. Nr 36, poz. 226) zarządza się, co następuje:
§  1.
Umowę o dzierżawę obwodu łowieckiego zawiera się według wzoru stanowiącego załącznik do zarządzenia.
§  2.
Wysokość czynszu dzierżawnego za dzierżawę obwodów łowieckich ustala się na podstawie zakwalifikowania jakości gruntów ornych, łąk i innych gruntów nieleśnych, zwanych dalej "terenami polnymi", i jakości terenów leśnych, z uwzględnieniem warunków mających wpływ na łowieckie zagospodarowanie tych terenów.
§  3.
Dla ustalenia czynszu dzierżawnego za dzierżawę obwodów łowieckich przyjmuje się trzy kategorie terenów polnych i leśnych: dobre, średnie i słabe.
§  4.
Do kategorii terenów dobrych zalicza się:
1)
tereny polne o przewadze gleby żyznej (pszenno-buraczanej) przepuszczalnej, z dostateczną ilością wody dla zwierzyny, z łąkami mineralnymi wśród pól oraz remizami i zaroślami krzaczastymi, stanowiącymi wystarczającą osłonę dla zwierzyny,
2)
tereny leśne - siedliska olsów, lasów liściastych, lasów mieszanych i borów mieszanych z bogatym runem i podszytami.
§  5.
Do kategorii terenów średnich zalicza się:
1)
tereny polne o przewadze gleby średnio żyznej (żytnio-kartoflanej) z dostateczną ilością wody dla zwierzyny, lecz nie podmokłe, z miedzami porośniętymi krzewami bądź z innymi zaroślami oraz z łąkami przy ściekach wód,
2)
tereny leśne - siedliska boru świeżego ze średnio zasobnym runem i ze zróżnicowanymi podszytami.
§  6.
Do kategorii terenów słabych zalicza się:
1)
tereny polne o glebach ubogich, zimnych i podmokłych, piaski-żwiry, kwaśne łąki, bagna i nieużytki,
2)
tereny leśne - siedliska borów suchych i borów bagiennych bez podszycia i o skąpym runie,
3)
tereny górskie oraz grunty pod wodami.
§  7.
W każdym obwodzie łowieckim kwalifikuje się osobno część polną i osobno część leśną obwodu przyjmując dla każdej z tych części kategorie, do których zaliczono większą część terenów polnych lub leśnych wchodzących w skład obwodu.
§  8.
1.
Wysokość rocznego czynszu dzierżawnego za dzierżawę terenów wchodzących w skład obwodu łowieckiego ustala się następująco:
1)
dla terenów zakwalifikowanych jako dobre - 0,40 zł za każdy hektar,
2)
dla terenów zakwalifikowanych jako średnie - 0,30 zł za każdy hektar,
3)
dla terenów zakwalifikowanych jako słabe - 0,25 zł za każdy hektar.
2.
Za tereny polne wchodzące w skład obwodów łowieckich znajdujących się w warunkach szczególnie utrudniających prowadzenie prawidłowej gospodarki łowieckiej czynsz dzierżawny może być obniżony, nie więcej jednak niż o 50%.
3.
Za tereny leśne, na których znajduje się ponadnormatywny stan zwierzyny płowej, to znaczy stan zimowy jeleni, danieli i sarn jest wyższy od ustalonej pojemności łowisk, co utrudnia prowadzenie prawidłowej gospodarki lasów państwowych lub wymaga dodatkowych nakładów finansowych - czynsz dzierżawny może być podwyższony, nie więcej jednak niż o 50%.
§  9.
1.
Zaliczenia terenów wchodzących w skład obwodów łowieckich do jednej z kategorii jakości dokonuje organ do spraw rolnych i leśnych prezydium właściwej powiatowej rady narodowej na wniosek przedsiębiorstwa lasów państwowych w odniesieniu do części leśnej obwodu, a na wniosek powiatowej komisji łowieckiej - w odniesieniu do części polnej obwodu.
2.
O obniżeniu czynszu dzierżawnego za tereny polne z przyczyn określonych w § 8 ust. 2 decyduje organ do spraw rolnych i leśnych prezydium właściwej powiatowej rady narodowej na wniosek dzierżawcy terenu po zasięgnięciu opinii powiatowej komisji łowieckiej.
3.
O podwyższeniu czynszu dzierżawnego za tereny leśne z przyczyn określonych w § 8 ust. 3 decyduje organ do spraw rolnych i leśnych prezydium właściwej powiatowej rady narodowej na wniosek okręgowego zarządu lasów państwowych.
§  10.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

UMOWA O DZIERŻAWĘ OBWODU ŁOWIECKIEGO

Wstęp.

W dniu........................................................................................................................ 19.. r.

pomiędzy.................................................... zwanym w dalszym ciągu umowy "wydzierżawiającym", reprezentowanym przez ob.............................................................., działających na podstawie............................................ z jednej strony, a.................................................... zwanym w dalszym ciągu umowy "dzierżawcą", reprezentowanym przez ob..........................................................., działających na podstawie........................................... obierających prawne miejsce zamieszkania w............................ z drugiej strony, zawarta została umowa o dzierżawę obwodu łowieckiego treści następującej:

§  1.
Wydzierżawiający oddaje, a dzierżawca bierze w dzierżawę obwód łowiecki nr......, położony w....................... w powiecie.................. w województwie............................. o powierzchni......... ha (słownie.................... hektarów), w tym terenów polnych.......... ha.

Czas trwania umowy.

§  2. 1
Umowa dzierżawy zawarta zostaje na lat........... (słownie..........................) od dnia................ 19.. r. do dnia 30 września 19 . . r.

Czynsz dzierżawny i opłaty.

§  3.
Tytułem czynszu dzierżawnego za obwód łowiecki nr..... dzierżawca zobowiązuje się płacić rocznie po zł............... (słownie zł..........................) według następującego wyliczenia:
1)
za..... ha terenów leśnych zakwalifikowanych jako.........., po zł..... za 1 ha..... zł,
2)
za..... ha terenów polnych zakwalifikowanych jako.......... po zł..... za 1 ha..... zł.
§  4.
1. 2
Ustalony czynsz dzierżawny dzierżawca obowiązany jest wpłacać do.......... w..... ratach półrocznych z góry do dnia 15 października i 15 kwietnia każdego roku dzierżawy, z wyjątkiem pierwszej raty, którą dzierżawca wpłaca w dniu podpisania umowy.
2.
Wysokość pierwszej raty oblicza się od daty zawarcia umowy do najbliższego terminu płatności, tj. od dnia.......... 19.. r., co stanowi sumę zł........ (słownie zł.................................).
3.
W razie nieuiszczenia przez dzierżawcę czynszu za którekolwiek półrocze w wyznaczonym wyżej terminie dzierżawca obowiązany będzie uiścić wydzierżawiającemu za czas zwłoki ustawowe odsetki, licząc każdy rozpoczęty miesiąc za pełny.
4.
W razie dokonania w czasie trwania umowy zmian granic i powierzchni obwodu łowieckiego oraz ponownego jakościowego zakwalifikowania gruntów wchodzących w jego skład, czynsz dzierżawny podlega ponownemu ustaleniu zgodnie z przepisami zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w sprawie ustalenia wzoru umowy o dzierżawę obwodu łowieckiego oraz zasad ustalania czynszu dzierżawnego za dzierżawę obwodów łowieckich, wydanego na podstawie art. 15 ust. 9 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim (Dz. U. Nr 36, poz. 226) - zwanej dalej "ustawą" - poczynając od najbliższego terminu płatności czynszu po dniu dokonania zmian w danym obwodzie.
§  5.
Oprócz czynszu dzierżawnego dzierżawca obwodu łowieckiego uiszcza na rzecz przedsiębiorstw lasów państwowych i na rzecz wydzierżawiającego określoną w art. 16 ust. 2 ustawy część wartości pozyskanej zwierzyny.

Hodowla i ochrona zwierzyny.

§  6.
1.
Dzierżawca obowiązany jest prowadzić w wydzierżawionym obwodzie łowieckim racjonalną gospodarkę łowiecką. W tym celu dzierżawca obowiązany jest opracować corocznie plan hodowlany na rok następny i przedstawić go do zatwierdzenia prezydium powiatowej rady narodowej.
2.
W razie stwierdzonego przez prezydium powiatowej rady narodowej nieusprawiedliwionego niewykonania przez dzierżawcę we właściwych terminach planu hodowlanego, prezydium powiatowej rady narodowej może dokonać zastępczego wykonania potrzebnych czynności na koszt dzierżawcy, niezależnie od uprawnień do rozwiązania umowy określonych w § 14.
§  7.
1.
W obwodzie łowieckim obejmującym obszary lasów państwowych obowiązki dzierżawcy w zakresie współdziałania w hodowli i ochronie zwierzyny określa oddzielne zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, wydane na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy.
2.
W razie przekazania hodowli i ochrony zwierzyny na obszarach lasów państwowych dzierżawcy obwodu łowieckiego, dzierżawca obowiązany jest do wykonywania w stosunku do tych obszarów obowiązków określonych w § 6.
3.
Dla przeprowadzenia należytej ochrony zwierzyny oraz zabiegów hodowlanych dzierżawca obowiązany jest utrzymywać strażnika łowieckiego dla części polnej i leśnej lasów nie stanowiących własności Państwa, jeżeli łączna powierzchnia tych części wynosi nie mniej niż 500 ha.
§  7a. 3
Wydzierżawiający obowiązany jest w miarę możliwości do okazania dzierżawcy niezbędnej pomocy w wykonywaniu zadań wynikających z łowieckiego planu hodowlanego, a w szczególności do przydzielenia dzierżawcy odpowiedniej ilości gruntów niezbędnych do założenia poletek karmowych i remiz dla zwierzyny oraz ułatwienia dzierżawcy zakupu odpowiedniej ilości karmy.

Wykonywanie polowania.

§  8.
1.
Wykonywanie polowania może odbywać się wyłącznie na podstawie zatwierdzonego planu pozyskania zwierzyny.
2.
Jeżeli niewykonanie przewidzianego w planie hodowlanym odstrzału lub odłowu dzika spowoduje szkody w rolnictwie, właściwy do spraw rolnych i leśnych organ prezydium powiatowej rady narodowej może zlecić zastępcze wykonanie odstrzału Polskiemu Związkowi Łowieckiemu po uprzednim zawiadomieniu dzierżawcy obwodu łowieckiego. Wykonanie zastępczego odstrzału następuje na koszt dzierżawcy.
3.
Ponadto dzierżawca obowiązany jest zwalczać szkodniki łowieckie.
§  9. 4
Dzierżawca przy polowaniach na zające ma prawo opolować corocznie tylko 1/2 powierzchni obwodu łowieckiego, a 1/2 powierzchni obwodu łowieckiego obowiązany jest pozostawić nie opolowaną jako matecznik dla rozmnoży zajęcy. Matecznik powinien tworzyć ciągłą powierzchnię i powinien być corocznie zmieniany. Teren przeznaczony do polowania na zające może być opolowany tylko jeden raz w roku, przy czym dzierżawcy wolno stosować wyłącznie system polowań zbiorowych.
§  10. 5
Dzierżawca obwodu łowieckiego obowiązany jest umożliwić administracji lasów państwowych bezpośrednio po polowaniu ocenę prawidłowości dokonanego odstrzału zwierzyny na terenie leśnym lub mającej swoją ostoję w lasach; co do samców zwierzyny płowej i muflonów wystarcza okazanie poroża lub ślimów.
§  11.
W obwodzie łowieckim, obejmującym obszary lasów, dzierżawcy nie przysługuje prawo zgłaszania pretensji z powodu przeszkód w wykonywaniu polowania wywołanych czynnościami gospodarczo-leśnymi. W miarę możności nadleśnictwo wstrzyma prace gospodarczo-leśne w pobliżu miejsca polowania lub ofladrowanych wilków. O zamierzonych polowaniach zbiorowych na terenach leśnych dzierżawca obowiązany jest powiadomić nadleśnictwo (bądź leśnictwo) co najmniej na trzy dni przed zamierzonym polowaniem ze wskazaniem daty, miejsca i rodzaju polowania.

Odszkodowanie.

§  12.
Dzierżawca jest obowiązany do wynagrodzenia szkód, wyrządzonych przy wykonywaniu polowania.

Kaucje.

§  13.
1.
Dla zabezpieczenia dotrzymania warunków niniejszej umowy dzierżawnej dzierżawca wpłaca kaucję gotówką w wysokości półrocznej tenuty dzierżawnej, tj. złotych............ (słownie zł...................................).
2.
Od sumy kaucyjnej dzierżawca nie będzie otrzymywał odsetek.
3.
W razie dokonania przez wydzierżawiającego potrąceń ze złożonej kaucji dzierżawca obowiązany jest w ciągu miesiąca od otrzymania wezwania uzupełnić kaucję do pierwotnej wysokości.

Rozwiązanie umowy.

§  14.
1.
Umowa wygasa z upływem czasu, na który została zawarta.
2. 6
Umowa może być rozwiązana przedterminowo przez wydzierżawiającego z zachowaniem postanowień zawartych w § 15 w razie naruszenia przez dzierżawcę przepisów ustawy, wydanych na jej podstawie rozporządzeń i zarządzeń lub istotnych warunków umowy, a w szczególności:
1)
nieprzeznaczania, stosownie do zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, wydanego na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy, kwot osiągniętych z pozyskanej zwierzyny na podniesienie hodowli i ochrony zwierzyny,
2)
prowadzenia hodowli i ochrony zwierzyny w sposób niezgodny ze wskazaniami planu hodowlanego,
3) 7
uchylania się dzierżawcy od przestrzegania zasad współdziałania z przedsiębiorstwem lasów państwowych w prowadzeniu gospodarki łowieckiej na terenach leśnych wchodzących w skład dzierżawionego obwodu łowieckiego, ustalonych zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego wydanym na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy,
4)
niepodporządkowania się zarządzeniom władz wydanym w związku ze stwierdzeniem enzootycznej choroby zwierzyny,
4a) 8
w razie wykluczenia koła z Polskiego Związku Łowieckiego lub rozwiązania koła, a także w razie niedostarczenia przez koło z jego winy pozyskanej zwierzyny w ilościach ustalonych w łowieckim planie hodowlanym przedsiębiorstwom lub instytucjom wyznaczonym przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego zarządzeniami wydanymi na podstawie art. 27 ust. 2 lub art. 28 ust. 3 ustawy,
5)
zbywania zwierzyny ubitej, jej mięsa i skóry innym przedsiębiorstwom i instytucjom niż wyznaczone przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego zarządzeniami wydanymi na podstawie art. 28 ust. 3 ustawy,
6)
odstępowania osobom wykonującym polowanie ubitej zwierzyny bez przestrzegania przepisów zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, wydanego na podstawie art. 28 ust. 4 ustawy,
7)
odmowy pokrycia kosztów związanych z odstrzałem zastępczym,
8)
nieutrzymywania strażników łowieckich zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego wydanego na podstawie art. 40 ustawy,
9) 9
(skreślony),
10)
niezapłacenia czynszu dzierżawnego w ciągu trzech miesięcy od daty płatności,
11)
nieuzupełnienia przez dzierżawcę kaucji do pierwotnej wysokości, w razie dokonania z niej potrąceń przez wydzierżawiającego.
3.
Umowa może być rozwiązana przedterminowo przez dzierżawcę w razie zmiany powierzchni wydzierżawionego obwodu łowieckiego lub czynszu.
4. 10
Przedterminowe rozwiązanie umowy może nastąpić również w drodze porozumienia stron.
§  15. 11
1.
O przedterminowym rozwiązaniu umowy z dzierżawcą nie dotrzymującym jej warunków rozstrzyga prezydium powiatowej rady narodowej po zasięgnięciu opinii lub na wniosek powiatowej komisji łowieckiej – zgodnie z art. 15 ust. 7 ustawy.
2.
Wszelkie inne spory wynikające z niniejszej umowy, poza określonym w ust. 1, rozstrzyga sąd właściwy miejscowo dla wydzierżawiającego.

Postanowienia końcowe.

§  16.
Umowa niniejsza obowiązuje z chwilą podpisania jej przez obydwie strony.
§  17.
Podatek od nabycia praw majątkowych, przypadający od niniejszej umowy, uiszcza dzierżawca.
§  18.
Umowa niniejsza spisana została w..... jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden pozostaje u wydzierżawiającego, drugi otrzymuje dzierżawca, a trzeci - organ do spraw rolnictwa i leśnictwa prezydium właściwej powiatowej rady narodowej.

Dzierżawca Wydzierżawiający

........................... ...........................

(podpis) (podpis)

______

Uwaga: Umowę spisuje się w trzech egzemplarzach tylko wówczas, gdy wydzierżawiającym jest przedsiębiorstwo lasów państwowych lub zarząd państwowych gospodarstw rolnych.

1 Załącznik § 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
2 Załącznik § 4 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
3 Załącznik § 7a dodany przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
4 Załącznik § 9 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
5 Załącznik § 10 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
6 Załącznik § 14 ust. 2 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 6 lit. a) zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
7 Załącznik § 14 ust. 2 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. b) zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
8 Załącznik § 14 ust. 2 pkt 4a dodana przez § 1 pkt 6 lit. c) zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
9 Załącznik § 14 ust. 2 pkt 9 skreślony przez § 1 pkt 6 lit. d) zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
10 Załącznik § 14 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 6 lit. e) zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.
11 Załącznik § 15 zmieniony przez § 1 pkt 8 zarządzenia z dnia 12 sierpnia 1964 r. (M.P.64.58.276) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 29 sierpnia 1964 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024