Zasady i tryb cofania pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych i wkładek kontrolnych do karty traktorzysty oraz pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych dla praktykanta i kontrolne sprawdzanie kwalifikacji kierowcy, traktorzysty i praktykanta.

INSTRUKCJA
MINISTRA TRANSPORTU DROGOWEGO I LOTNICZEGO
z dnia 19 grudnia 1955 r.
w sprawie zasad i trybu cofania pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych i wkładek kontrolnych do karty traktorzysty oraz pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych dla praktykanta i kontrolnego sprawdzania kwalifikacji kierowcy, traktorzysty i praktykanta.

Przepisy ogólne.

§  1.
Przy cofaniu pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych i wkładek kontrolnych do karty traktorzysty oraz pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych dla praktykanta i kontrolnym sprawdzaniu kwalifikacji kierowcy, traktorzysty i praktykanta, w myśl przepisów rozporządzenia z dnia 27 października 1937 r. o ruchu pojazdów mechanicznych na drogach publicznych, w brzmieniu ustalonym rozporządzeniem z dnia 15 grudnia 1953 r. (Dz. U. z 1954 r. Nr 3, poz. 6) i w myśl przepisów zarządzenia Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego z dnia 5 września 1954 r. w sprawie pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych (Monitor Polski Nr 85, poz. 974) należy stosować zasady i tryb postępowania, ustalone w niniejszej instrukcji.
§  2.
Ilekroć w instrukcji jest mowa:
1)
o pozwoleniu, należy przez to rozumieć pozwolenie na prowadzenie pojazdów mechanicznych,
2)
o pozwoleniu praktykanta, należy przez to rozumieć pozwolenie na prowadzenie pojazdów mechanicznych dla praktykanta,
3)
o pojeździe, należy przez to rozumieć pojazd mechaniczny,
4)
o wkładce traktorzysty, należy przez to rozumieć wkładkę kontrolną do karty traktorzysty.

Przepisy szczegółowe.

Cofnięcie pozwolenia praktykanta.

§  3.
1.
Cofnięcie pozwolenia praktykanta następuje, jeżeli praktykant:
1)
w okresie odbywania praktyki znajdował się w czasie prowadzenia pojazdów w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka,
2)
nie wykazał w czasie odbywania praktyki odpowiednich umiejętności w kierowaniu pojazdem i znajomości przepisów o ruchu pojazdów mimo przedłużenia okresu praktyki,
3)
w okresie praktyki swoim zachowaniem się okazał, iż nie zasługuje na dopuszczenie go do zawodu kierowcy, np. w czasie odbywania praktyki dopuszczał się notorycznie wybryków chuligańskich lub został ukarany w drodze orzeczenia karno-administracyjnego bądź wyroku sądowego za wybryk chuligański.
2.
Cofnięcie pozwolenia praktykanta (ust. 1) następuje tylko na stałe.

Cofnięcie pozwolenia i wkładki traktorzysty na okres od 3 miesięcy do roku.

§  4.
Pozwolenie bądź wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście:
1)
na okres 3 miesięcy, jeżeli kierowca bądź traktorzysta, który posiada wkładkę kontrolną B bez odcinków, dopuścił się naruszenia przepisów o ruchu drogowym uzasadniających oddzielenie jednego lub dwóch odcinków wkładki,
2)
na okres od 3 do 6 miesięcy, jeżeli kierowca bądź traktorzysta posiadający wkładkę kontrolną B w czasie prowadzenia pojazdu albo okolicznościowego postoju pojazdu znajdował się po raz pierwszy w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka, pomimo że nie naruszył jakiegokolwiek innego przepisu o ruchu drogowym,
3)
na okres od 3 do 9 miesięcy, jeżeli kierowca bądź traktorzysta w czasie prowadzenia pojazdu lub okolicznościowego postoju pojazdu znajdując się w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka naruszył inne przepisy o ruchu drogowym, a nie spowodował przez to wypadku drogowego lub spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego powstała nieznaczna szkoda materialna o wartości powyżej 300 zł, ale nie przekraczającej 1.000 zł,
4)
na okres od 3 miesięcy do roku, jeżeli:
a)
kierowca bądź traktorzysta w czasie przewożenia osób (np. pracowników, wycieczki z dziećmi itp.) bądź ładunku niebezpiecznego (np. materiałów wybuchowych, benzyny itp.) lub okolicznościowego postoju pojazdów znajdował się w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka, pomimo że nie naruszył jakiegokolwiek innego przepisu o ruchu drogowym,
b)
kierowca bądź traktorzysta w czasie prowadzenia pojazdu lub okolicznościowego postoju pojazdu znajdował się po raz drugi w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka, pomimo że nie naruszył jakiegokolwiek innego przepisu o ruchu drogowym,
c)
kierowca bądź traktorzysta spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego ofiara wypadku poniosła lekkie uszkodzenie ciała,
d)
kierowca bądź traktorzysta spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego powstała poważniejsza szkoda materialna o wartości powyżej 1.000 zł.

Cofnięcie pozwolenia bądź wkładki traktorzysty na okres od 1 do 5 lat.

§  5.
1.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście:
1)
na okres od 1 do 2 lat, jeżeli kierowca bądź traktorzysta znajdując się w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego powstała szkoda materialna o wartości powyżej 1.000 zł do 5.000 zł, a dotychczasowe zachowanie się kierowcy bądź traktorzysty było bez zarzutu,
2)
na okres od 1 do 3 lat, jeżeli kierowca bądź traktorzysta znajdując się w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego powstała szkoda materialna o wartości powyżej 1.000 zł do 5.000 zł, a kierowcy albo traktorzyście było już cofnięte pozwolenie bądź wkładka traktorzysty, lub też jeżeli szkoda materialna przewyższa 5.000 zł.
2.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście, który znajdując się w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego ofiara wypadku uległa lekkiemu uszkodzeniu ciała:
1)
na okres od 1 do 3 lat, jeżeli dotychczasowe zachowanie się kierowcy bądź traktorzysty było bez zarzutu,
2)
na okres od 1 do 5 lat, jeżeli kierowcy bądź traktorzyście było już cofnięte pozwolenie lub wkładka traktorzysty.
3.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście, który spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego ofiara wypadku uległa ciężkiemu uszkodzeniu ciała:
1)
na okres od 1 do 2 lat, jeżeli dotychczasowe zachowanie się kierowcy bądź traktorzysty było bez zarzutu,
2)
na okres od 1 do 3 lat, jeżeli kierowcy bądź traktorzyście było już cofnięte pozwolenie lub wkładka traktorzysty.
4.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście na okres powyżej roku do 3 lat, jeżeli kierowca bądź traktorzysta w czasie prowadzenia pojazdu lub okolicznościowego postoju pojazdu znajdował się po raz trzeci w stanie wskazującym na użycie alkoholu albo innego podobnie działającego środka, pomimo że nie naruszył jakiegokolwiek innego przepisu o ruchu drogowym.
5.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście, który spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego ofiara wypadku zmarła:
1)
na okres od 1 do 4 lat, jeżeli dotychczasowe zachowanie się kierowcy bądź traktorzysty było bez zarzutu,
2)
na okres od 1 do 5 lat, jeżeli kierowcy bądź traktorzyście było już cofnięte pozwolenie lub wkładka traktorzysty.

Cofnięcie pozwolenia bądź wkładki traktorzysty na stałe.

§  6.
Pozwolenie lub wkładkę traktorzysty należy cofnąć kierowcy bądź traktorzyście na stałe:
1)
jeżeli kierowca bądź traktorzysta znajdując się w stanie wskazującym na użycie alkoholu lub innego podobnie działającego środka spowodował wypadek drogowy, skutkiem którego ofiara wypadku uległa ciężkiemu uszkodzeniu ciała lub zmarła,
2)
jeżeli kierowca lub traktorzysta po spowodowaniu wypadku drogowego nie udzielił pomocy ofiarom wypadku,
3)
jeżeli kierowca bądź traktorzysta w czasie prowadzenia pojazdu lub okolicznościowego postoju pojazdu znajdował się po raz czwarty w stanie wskazującym na użycie alkoholu lub innego podobnie działającego środka, pomimo że nie naruszył jakiegokolwiek innego przepisu o ruchu drogowym.

Czasowe zatrzymanie pozwolenia bądź wkładki traktorzysty do czasu uprawomocnienia się wyroku sądowego.

§  7.
1.
W przypadkach uzasadniających cofnięcie pozwolenia bądź wkładki traktorzysty na okres od roku do pięciu lat lub na stałe i skierowanie sprawy na drogę karno-sądową prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) powinno wydać tymczasowe postanowienie (według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do instrukcji) o zatrzymaniu pozwolenia bądź wkładki traktorzysty do czasu uprawomocnienia się wyroku sądowego.
2.
Po uprawomocnieniu się wyroku prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) powinno wydać decyzję o cofnięciu pozwolenia bądź wkładki traktorzysty według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do instrukcji, dostosowując okres cofnięcia pozwolenia bądź wkładki traktorzysty do prawomocnego wyroku sądowego, chyba że względy bezpieczeństwa ruchu drogowego wymagają cofnięcia pozwolenia bądź wkładki traktorzysty:
1)
na stałe lub na okres dłuższy niż orzeczona przez sąd kara dodatkowa pozbawienia kierowcy bądź traktorzysty prawa wykonywania zawodu,
2)
mimo iż w wyroku sądowym nie orzeczono kary dodatkowej pozbawienia wykonywania zawodu.
3.
Postanowienie tymczasowe (ust. 1), jak również decyzję o cofnięciu pozwolenia lub wkładki traktorzysty (ust. 2) prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) sporządza w 2 jednobrzmiących egzemplarzach, z których:
1)
jeden przesyła zainteresowanemu listem poleconym lub za dowodem doręczenia bądź doręcza w urzędzie za pokwitowaniem,
2)
drugi z dowodem doręczenia lub z pokwitowaniem odbioru pierwszego egzemplarza dołącza do akt sprawy.

Zwrot cofniętego pozwolenia bądź wkładki traktorzysty.

§  8.
Jeżeli ponowne wydanie pozwolenia lub wkładki traktorzysty uzależnione jest od uzupełnienia i sprawdzenia kwalifikacji fachowych i stanu zdrowia kierowcy bądź traktorzysty ( § 47ust. 2 pkt 5 i § 50 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia, o którym mowa w § 1 instrukcji), prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) w decyzji o cofnięciu stwierdzi ponadto, iż kierowca bądź traktorzysta (po upływie okresu cofnięcia pozwolenia bądź wkładki traktorzysty) może ubiegać się o dopuszczenie go do egzaminu i zbadanie stanu zdrowia.

Zamiana wkładki kontrolnej bądź wkładki traktorzysty B na A.

§  9.
Kierowca bądź traktorzysta, posiadający pozwolenie z wkładką kontrolną B lub wkładką traktorzysty B, może ubiegać się o wkładkę A po upływie 6 miesięcy od daty wymiany wkładki A na B. Wydanie wkładki A może nastąpić po stwierdzeniu nienagannego zachowania się kierowcy w okresie 6 miesięcy oraz po sprawdzeniu jego znajomości przepisów o ruchu drogowym.

Kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy i traktorzysty.

§  10.
1.
W razie gdy na podstawie stwierdzenia kilkakrotnego naruszenia przez kierowcę bądź traktorzystę przepisów o ruchu drogowym, niewłaściwego prowadzenia lub obsługi pojazdu, nieznajomości przepisów o ruchu drogowym itp. zajdzie wątpliwość co do kwalifikacji fachowych kierowcy bądź traktorzysty lub ich stanu zdrowia, prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) wezwie kierowcę bądź traktorzystę do stawienia się w określonym terminie do sprawdzenia kwalifikacji fachowych lub stanu zdrowia.
2.
Wzór wezwania podaje instrukcja Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego z dnia 8 marca 1955 r. dla wydziałów komunikacji drogowej prezydiów rad narodowych w sprawie czynności kancelaryjnych przy wydawaniu pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych bądź wkładki traktorzysty (Monitor Polski Nr 26, poz. 259).
3.
W razie niestawienia się kierowcy bądź traktorzysty w oznaczonym terminie na wezwanie (ust. 1) prezydium rady narodowej (wydział komunikacji drogowej) wyda postanowienie tymczasowe o zatrzymaniu kierowcy pozwolenia albo traktorzyście wkładki traktorzysty do czasu zgłoszenia się kierowcy bądź traktorzysty w celu sprawdzenia kwalifikacji fachowych lub stanu zdrowia, posługując się wzorem stanowiącym załącznik nr 1 do instrukcji.
§  11.
Instrukcja wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

POSTANOWIENIE TYMCZASOWE*)

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

DECYZJA*)

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.1.10

Rodzaj: Instrukcja
Tytuł: Zasady i tryb cofania pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych i wkładek kontrolnych do karty traktorzysty oraz pozwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych dla praktykanta i kontrolne sprawdzanie kwalifikacji kierowcy, traktorzysty i praktykanta.
Data aktu: 19/12/1955
Data ogłoszenia: 13/01/1956
Data wejścia w życie: 13/01/1956