Używanie ciężarowych pojazdów mechanicznych.

OKÓLNIK NR 27
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 18 sierpnia 1948 r.
w sprawie używania ciężarowych pojazdów mechanicznych.

W wykonaniu uchwały Rady Ministrów z dnia 23 lutego 1948 r. w sprawie zasad gospodarki samochodami państwowymi zarządzam co następuje:
§  1.
1.
Używanie ciężarowego pojazdu mechanicznego oddanego do obsługiwania potrzeb władz, urzędów, zakładów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych, samorządowych i spółdzielczych, przedsiębiorstw będących pod zarządem państwowym oraz instytucji, zakładów i przedsiębiorstw, działających przy udziale finansowym Państwa lub przez Państwo subwencjonowanych, określonych niżej jako jednostki służbowe, winno się odbywać w ramach zaspakajania wyłącznie tylko służbowych potrzeb komunikacyjno-transportowych.
2.
Wyjątkowo tylko użycie tych samochodów może być dokonane na zaspokojenie innych potrzeb (np. do odpłatnego przewozu pracowników do i z miejsca pracy, o ile inne publiczne środki przewozowe są niewystarczające).
3.
Przewozy towarów powinny być w zasadzie wykonywane publicznymi środkami transportowymi.
4.
Przewóz własnym taborem samochodowym winien być stosowany jedynie w przypadku:
a)
albo gdy przewóz publicznymi środkami przewozowymi jest niemożliwy;
b)
albo gdy przeprowadzona ścisła kalkulacja całkowitych kosztów przewozu wykaże, że jest on tańszy, niż innymi środkami transportowymi;
c)
lub gdy szybkość przewozu decyduje o zaspokojeniu potrzeby.
5.
Samochody, których ekonomiczna eksploatacja nie jest zapewniona, winny ulec stopniowej likwidacji w sposób określony obowiązującymi przepisami.
§  2.
Służbowe samochody ciężarowe dzieli się na:
a)
gospodarcze (G), przeznaczone do zaspakajania wyłącznie gospodarczych potrzeb własnych jednostek służbowych (jak dowóz opału, artykułów aprowizacyjnych, materiałów itp.);
b)
robocze (P), przeznaczone do wykonywania zadań przewozowych, które wynikają z zakresu i rodzaju działalności jednostki służbowej lub stanowią nieodzowną czynność pomocniczą w tej działalności (np. ambulanse pocztowe, samochody pogotowia, samochody ciężarowe przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych, służące do dowozu lub rozwozu towarów itp.).
§  3.
Wszystkimi ciężarowymi samochodami dysponują przełożeni jednostek służbowych, do których obsługi samochody są przydzielone. Na nich leży odpowiedzialność za prawidłowe, celowe i ekonomiczne ich używanie.
§  4.
1.
W celu jak najlepszego wykorzystania ciężarowych samochodów dla wykonania ciążących na nich zadań przewozowych (§ 1) jednostki służbowe zobowiązane są do planowania przewozów samochodowych i do składania sprawozdań eksploatacyjnych i przewozowych w sposób ustalony przez Ministerstwo Komunikacji.
2.
Jednostki służbowe powinny dbać o to, by jak największa ilość jazd samochodów ciężarowych była wykorzystana dla przewozu w obu kierunkach, przyczym wykorzystanie ładowności samochodów winno wynosić co najmniej 60%.
3.
Do czasu opracowania państwowego planu przewozów jednostki służbowe przedstawiać będą samochodowe plany przewozowe w trybie i terminach ustalonych przez właściwych ministrów. Zbiorowe plany przewozowe resortów powinny być przed ich zatwierdzeniem uzgodnione z Ministerstwem Komunikacji.
4.
Wszystkie władze centralne dostarczać będą Ministerstwu Komunikacji dane statystyczne z eksploatacji samochodów i przewozów samochodowych w sposób i terminach ustalonych zarządzeniem Ministerstwa Komunikacji.
§  5.
Każdy ciężarowy samochód zaopatrzony być winien w kartę kontrolną pracy wozu wg. wzoru ustalonego przez Ministerstwo Komunikacji.

Dokument ten winien określać czas ważności jazdy samochodu, rodzaj towaru i jego wagę lub grupę osób przewożonych, odległość i drogę przewozu, przyczym winien podawać czy będzie to przewóz jednorazowy, wielokrotny lub częstotliwy.

§  6.
W każdej jednostce służbowej, a gdy chodzi o ministerstwa, w każdym ministerstwie zostanie zorganizowana kontrola nad przestrzeganiem postanowień §§ 1, 2, 3, 4 i 5 niniejszego okólnika przez wprowadzenie ścisłej ewidencji zużycia materiałów pędnych, ilości przebytych tonno-kilometrów, miejsca przeznaczenia, ilości przewiezionego towaru lub grup osobowych oraz celowości przewozu wg. wzoru ustalonego przez Ministerstwo Komunikacji.
§  7. 1
Do przeprowadzania kontroli nad stosowaniem przepisów okólnika upoważnieni są inspektorzy gospodarki samochodowej działający w prezydiach wojewódzkich rad narodowych (Rad Narodowych m. st. Warszawy i m. Łodzi) w ramach wydziałów komunikacji drogowej oraz nieetatowi inspektorzy gospodarki samochodowej powołani przez Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego.
§  8.
Karty kontrolne pracy samochodów ciężarowych sprawdzane będą co najmniej raz na miesiąc przez centralne organa kontroli wewnętrznej. Centralne organa kontroli wewnętrznej uprawnienia swe w tym zakresie mogą przelać na podległe im jednostki kontroli. Właściwy minister na wniosek organów kontroli wewnętrznej może odwołać powyższy tryb kontroli, nie wcześniej jednak jak z dniem 1 stycznia 1949 r.
§  9.
W przypadkach naruszenia postanowień niniejszego okólnika winni naruszenia pociągnięci zostaną do odpowiedzialności.
§  10.
Okólnik niniejszy nie dotyczy ciężarowych samochodów przydzielonych do obsługi Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Bezpieczeństwa Publicznego i jednostek służbowych podległych tym ministerstwom.

Minister Obrony Narodowej oraz Minister Bezpieczeństwa Publicznego wydadzą we własnym zakresie zarządzenia dotyczące używania ciężarowych samochodów.

§  11.
Okólnik niniejszy nie dotyczy ciężarowych samochodów przystosowanych swą budową do celów i przewozów specjalnych, jak również przeznaczonych do przewozów zarobkowych publicznych; używanie oraz sposób kontroli użycia tych samochodów określą specjalne zarządzenia Ministerstwa Komunikacji.
§  11a. 2
Minister Transportu Drogowego i Lotniczego określi wysokość opłat za używanie samochodów ciężarowych do zaspokojenia innych potrzeb niż służbowe (§ 1 ust. 2).
§  12.
1.
Właściwi ministrowie wydadzą i ogłoszą w Dziennikach Urzędowych w terminie do dnia 1 grudnia 1948 r. zarządzenia, mające na celu ścisłe wykonanie postanowień niniejszego okólnika.
2.
O wydanych zarządzeniach ministrowie zawiadomią Prezydium Rady Ministrów i Ministra Komunikacji.
§  13.
Zarządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 września 1948 r.
1 § 7 zmieniony przez § 22 pkt 1 zarządzenia nr 44 z dnia 19 lutego 1955 r. w sprawie zasad używania samochodów osobowych jednostek organizacyjnych administracji państwowej, gospodarki uspołecznionej, organizacji społecznych oraz kontroli ich stosowania (M.P.55.19.193) z dniem 10 marca 1955 r.
2 § 11a dodany przez § 22 pkt 2 zarządzenia nr 44 z dnia 19 lutego 1955 r. w sprawie zasad używania samochodów osobowych jednostek organizacyjnych administracji państwowej, gospodarki uspołecznionej, organizacji społecznych oraz kontroli ich stosowania (M.P.55.19.193) z dniem 10 marca 1955 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1948.A-69.546

Rodzaj: Okólnik
Tytuł: Używanie ciężarowych pojazdów mechanicznych.
Data aktu: 18/08/1948
Data ogłoszenia: 30/08/1948
Data wejścia w życie: 01/09/1948