Przejście przedsiębiorstw na własność Państwa.

ORZECZENIE NR 12
MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 1 grudnia 1947 r.
o przejściu przedsiębiorstw na własność Państwa.

Na podstawie art. 2 ust. 7, oraz art. 6 ust. 1, ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. R. P. Nr 3, poz. 17) oraz § 65 ust. 1 pkt. d rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa (Dz. U. R. P. Nr 16, poz. 62),
orzekam:

Na własność Państwa przechodzą przedsiębiorstwa firm wymienionych w załączniku.

Przedsiębiorstwa te umieszczone zostały w pierwszym wykazie przedsiębiorstw ogłoszonym w Monitorze Polskim Nr 94 z dnia 23 września 1946 r. poz. 176 na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu z dnia 29 sierpnia 1946 r. Prawa i zarzuty zgłoszone w trybie określonym w §§ 28 i 32 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. zostały rozpatrzone przez Główną Komisję do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw, a postanowienia Głównej Komisji o przedstawieniu wniosku o wydanie orzeczenia o przejściu tych przedsiębiorstw na własność Państwa nie zostały zaskarżone w terminie zakreślonym w § 60 wspomnianego rozporządzenia Rady Ministrów.

Przedsiębiorstwa firm wymienionych w załączniku przechodzą na własność Państwa za odszkodowaniem w całości wraz z nieruchomym i ruchomym majątkiem oraz wszelkimi prawami, wolne od obciążeń i zobowiązań z wyjątkiem zobowiązań o charakterze publiczno-prawnym, zobowiązań na rzecz polskich osób prawnych prawa publicznego, zobowiązań na rzecz osób prawnych stanowiących własność polskich osób prawnych prawa publicznego, służebności gruntowych oraz zobowiązań, mających swe źródło w stosunku najmu pracy lub odpowiedzialności za czyny niedozwolone.

Nie mają znaczenia prawnego niedokładności w określeniu nazwy lub przedmiotu przedsiębiorstwa, jeżeli z orzeczenia wynika, o jakie przedsiębiorstwo chodzi.

Orzeczenie to jest ostateczne i nie ulega zaskarżeniu do Najwyższego Trybunału Administracyjnego.

ZAŁĄCZNIK  1

Lp. Lp. wykazu Data i numer postanowienia Głównej Komisji do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw. Nazwa przedsiębiorstwa (firma) i miejsce położenia (siedziba). Przedmiot przedsiębiorstwa
Uwagi.
1 1 1 października 1947 Nr. I. A. 121/46. Generalna Dyrekcja Księcia Donnersmarcka - Fürst von Donnersmarck'sche Generaldirektion - Książę von Donnersmarck i Kraft hr. Henckel v. Donnersmarck. Spółka Jawna - Swierklaniec, pow. Tarnowskie Góry Eksploatacja kopalń, hut, cegielni, elektrowni i majątków.
2 2 29 października 1947 Nr. I. A. 7/47. The Henckel von Donnersmarck Reuthen Estates Limited in London - Tarnowskie Góry - Bytom Wydobywanie węgla i wytwarzanie prądu oraz wydobywanie kamienia wapiennego i produkcji wapna.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego.
3 9 1 października 1947. Nr. I. A. 122/46. Schaffgotsch Bergwerkgesellschaft mit beschränkter Haftung (dawniej Gräfflich Schaffgotsche Werke G. m. b. H.) - Gliwice Wydobywanie węgla, produkcja ???, prądu elektrycznego, cegły tlenu, eksploatacja piasku.
4 11 1 października 1947. Nr. I. A. 123/46. Bergwerksverwaltung Oberschleslen Gesellschaft mit bóschränkter Haftung - der Reichswerke "Herman Göring" - Katowice Wydobywanie węgla, przemysł górniczy, produkcja cegły.
5 18 16 lipca 1947. Nr. I. A. 124/46. Rudzkie Gwarectwo Węglowe - Ruda Śląska Eksploatacja kopalń własnych i dzierżawnych, użytkowanie nadań górniczych, produkcja koksu, prądu elektrycznego, cegły i wyrobów drzewnych.
6 23 1 października 1947. Nr. I. A. 126/46. "Godula" Spółka Akcyjna - Katowice Wydobywanie węgla, produkcja koksu, gwoździ, cegły, spirytusu.
7 60 9 lipca 1947. Nr. I. A. 127/46. Didier-Werke Aktiengesellschaft - Berlin Eksploatacja kopalń, kwarcytu, kaolinu, glinki ogniotrwałej i piasku produkcja materiałów ogniotrwałych.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego.
8 75 21 lipca 1947. Nr. I A. 71/47. Karpathen Oel Aktiengesellschaft - Berlin Eksploatacja kopalń nafty i gazu ziemnego oraz rafinerii.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego.
9 77 9 lipca 1947. Nr. I. A. 71/45. "Ropita" Przedsiębiorstwo Naftowe. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Kraków Wydobywanie ropy i gazu.
10 107 1 października 1947. Nr. I. A. 15/40 i Nr. I. A. 80/47 oraz 22 października 1947 Nr. I. A. 86/47. I. G. Farbenindustrie, Aktiengesellschaft - Frankfurt n/Menem Wytwarzanie paliw syntetycznych i sztucznego kauczuku oraz przetworów pochodnych.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego. Orzeczenie obejmuje zakłady objęte zarządzeniem Ministra Przemysłu z dn. 25.11.1946 o ogłoszeniu trzeciego wykazu przedsiębiorstw przechodzących na własność Państwa opublikowanym w Monitorze Polskim z dn. 28.12.1946. Nr. 148. poz. 200 (Lp. wykazu 35) oraz zarządzeniem Ministra Przemysłu z dn. 30.11.1946 r. o ogłoszeniu piątego wykazu przedsiębiorstw przechodzących na własność Państwa opublikowanym w Monitorze Polskim z dn. 28.12.1919 Nr. 146, poz. 202 (Lp. wykazu 56).
11 139 10 wrzenia 1947. Nr. I. A. 6/46 Chorzowska Gazownia Spółka Akcyjna - Chorzów I. Wytwarzanie i przesyłanie gazu świetlnego.
Nie podlega przejęciu na własność Państwa nieruchomość w Królewskiej Hucie tom 50 wykaz I. 1945 oraz udział odpowiadający 946 akcjom jako stanowiące własność gminy m. Chorzowa.
12 142 1 października 1947. Nr. I. A. 128/46. Deutsche Continental - Gas - Gesellschaft - Aktlengesellschaft - Dessau Wytwarzanie i rozdział gazu świetlnego.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego.
13 (skreślona)
14 174 15 września 1947. Nr. I. A. 144/46. Prinzlisches Elektrizitätswerk Kamenz in Schlesien - Kamieniec Wytwarzanie i rozdzielanie energii elektrycznej.
15 416 1 października 1947. Nr. I. A, 73/47. "Dynamit" Aktiengesellschaft vormals Alfred Nobel et Co. - Trolsdorf b/Kölln Wyrób materiałów wybuchowych dla górnictwa.
Przejęciu na własność Państwa ulegają zakłady przedsiębiorstwa, znajdujące się na terenie Państwa Polskiego.
1 Załącznik zmieniony przez orzeczenie nr 2 Ministra Administracji Publicznej z dnia 1 października 1949 r. (M.P.49.A-94.1135) zmieniające nin. orzeczenie z dniem 5 grudnia 1949 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1948.5.26

Rodzaj: Orzeczenie
Tytuł: Przejście przedsiębiorstw na własność Państwa.
Data aktu: 01/12/1947
Data ogłoszenia: 19/01/1948