Przejęcie przedsiębiorstw na własność Państwa.

ORZECZENIE NR 6
MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 21 czerwca 1947 r.
o przejęciu przedsiębiorstw na własność Państwa.

Na zasadzie art. 3 ust. 1 i 5 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. R. P. Nr 3, poz. 17) oraz § 65 ust. 1 pkt. b i § 71 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność Państwa (Dz. U. R. P. Nr 16, poz. 62),
orzekam:

Na własność państwa zostają przejęte z dniem ogłoszenia niniejszego orzeczenia przedsiębiorstwa firm wymienionych w załączniku.

Przedsiębiorstwa te umieszczone zostały w szóstym wykazie przedsiębiorstw ogłoszonym w Monitorze Polskim Nr 146 z dnia 28 grudnia 1946 r. poz. 293 na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu z dnia 25 listopada 1946 r. i co do nich nie zostały zgłoszone prawa lub zarzuty w terminie, określonym w §§ 28 i 32 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r.

Przedsiębiorstwa firm wymienionych w załączniku przechodzą na własność Państwa za odszkodowaniem w całości wraz z nieruchomym i ruchomym majątkiem oraz wszelkimi prawami, wolne od obciążeń i zobowiązań z wyjątkiem zobowiązań o charakterze publiczno-prawnym, zobowiązań na rzecz polskich osób prawnych prawa publicznego, zobowiązań na rzecz osób prawnych stanowiących własność polskich osób prawnych prawa publicznego, służebności gruntowych oraz zobowiązań, mających swe źródło w stosunku najmu pracy lub odpowiedzialności za czyny niedozwolone.

Nie mają znaczenia prawnego niedokładności w określeniu nazwy lub przedmiotu przedsiębiorstwa, jeżeli z orzeczenia wynika, o jakie przedsiębiorstwo chodzi.

Orzeczenie to jest ostateczne i nie ulega zaskarżeniu do Najwyższego Trybunału Administracyjnego.

ZAŁĄCZNIK  1

L.p. L.p. wykazu Nazwa przedsiębiorstwa (firma) i miejsce położenia (siedziba) Przedmiot działania
1 1 Towarzystwo Zakładów Przędzalni Bawełny, Tkalni i Blacharni "Zawiercie" Spółka Akcyjna - Zawiercie Przędzalnia i tkalnia bawełny oraz sztucznych włókien.
2 2 Zakłady Przemysłowe Włókiennicze "Lenko" Spółka Akcyjna - Bielsko Przędzalnia i tkalnia lnu, juty, konopi, papieru, fabryka szpagatu, tkalnia brezentów, tkalnia pasów, taśm, węży, fabryka ceraty, linoleum i sztucznej skóry, farbiarnia i impregnacja.
3 3 Zakłady Przemysłu Lnianego "Wilamowice" - Wilamowice k/Bielska Tkalnia wyrobów lnianych.
4 4 Wytwórnia maszyn inż. J. Banachiewicz i Spółka. Spółka Akcyjna - Zawiercie Przemysł żelazo-przetwórczy.
5 5 Walcownia Metali Spółka Akcyjna - Dziedzice Walcownia i odlewnia metali.
6 6 Polskie Zakłady Babcock i Zieleniewski. Spółka Akcyjna - Sosnowiec Fabryka kotłów parowych, wodnorurkowych i lokomotywowych konstrukcji żelaznych i wszelkich aparatów dla kotłowni.
7 7 H. Koetz, Nast. Spółka Akcyjna "Fabryka Maszyn i Kotłów Parowych" - Katowice Fabryka kotłów parowych, walców drogowych, motorowych i parowych, konstrukcji żelaznych, obrotnic, przesuwnic, dźwigów, odlewów żeliwnych.
8 9 M. Łempicki, Spółka Akcyjna - Przedsiębiorstwo Górnicze, Wiertnicze i Hydrotechniczne - Sosnowiec Wiertnictwo górnicze i hydrotechniczne.
9 10 "Pik" Przedsiębiorstwo Instalacji Kopalnianych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Sosnowiec Budowa urządzeń skipowych i płóczek.
10 11 Towarzystwo Fabryk Portland-Cementu "Wysoka" Spółka Akcyjna - Wysoka Fabryka cementu.
11 12 Goleszowska Fabryka Portland-Cementu Spółka Akcyjna - Goleszów Fabryka cementu oraz wapienniki.
12 13 Spółka Akcyjna Przemysłu Elektrycznego "Czechowice" - Czechowice Produkcja sprzętu instalacyjno-elektrotechnicznego.
13 14 S. W. Niemojewski, Fabryka Papieru i Tektury Spółka Akcyjna - Bielsk Wyrób papieru i tektury.
14 15 Górnośląska Fabryka Celulozy i Papieru Spółka Akcyjna - Czułów Fabryka papieru i tektury
15 16 Kluczewska Fabryka Celulozy i Papieru Spółka. Spółka Akcyjna - Klucze k/Olkusza Wyrób celulozy, papieru i zeszytów.
16 18 "Thonet - Mondus" Polskie Fabryki Mebli Giętych. Spółka Akcyjna - Bielsk Fabryka mebli giętych.
17 20 Polska Spółka Obuwia "Bata" Spółka Akcyjna - Kraków Fabryka obuwia.
18 22 Polskie Zakłady Garbarskie. Spółka Akcyjna - Kraków Garbarnia.
19 23 Spółka Akcyjna Przemysłu Cementowego "Wiek" - Ogrodzieniec Fabryka cementu.
20 24 "Worek" Fabryka Worków Papierowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Szczakowa Fabryka worków papierowych.
21 26 Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce Spółka Akcyjna - Chrzanów Budowa i remont parowozów, produkcja zestawów kołowych i części zaporowych.
22 27 Żywiecka Fabryka Papieru "Solali" Spółka Akcyjna - Żywiec Produkcja papieru i bibułek.
23 30 Zjednoczone Fabryki Maszyn, Kotłów i Wagonów L. Zieleniewski i Fitzner Gamper. Spółka Akcyjna - Kraków Fabryka maszyn i urządzeń mechanicznych.
24 32 Krakowskie Zakłady Gumowe. Spółka Akcyjna (dawniej "Semperit" Polskie Zakłady Gumowe S.A.) - Kraków Produkcja przedmiotów gumowych.
25 33 Towarzystwo Zakładów Żyrardowskich. Spółka Akcyjna - Żyrardów Przędzalnia i tkalnia lnu, bawełny i sztucznych włókien oraz fabryka pończoch i trykotaży.
26 34 Fabryka Przędzy i Tkanin Sztucznych "Chodaków" Spółka Akcyjna - Chodaków Wytwarzanie sztuczno-jedwabnej przędzy i sztucznego włókna ciętego.
27 37 Mirkowska Fabryka Papieru. Spółka Akcyjna - Jeziorna k/Warszawy Produkcja papieru, bibułki i wyrobów papierowych.
26 39 Towarzystwo Schloesserowskiej Przędzalni Bawełny i Tkalni. Spółka Akcyjna - Ozorków Przędzalnia i tkalnia bawełny.
29 40 Tomaszowska Fabryka Sztucznego Jedwabiu. Spółka Akcyjna - Tomaszów Mazowiecki Wytwarzanie przędzy sztucznego jedwabiu i sztucznych włókien.
30 42 Przemysł Chemiczny "Boruta" Spółka Akcyjna - Zgierz Produkcja barwników syntetycznych i chemikalii.
31 46 Zakłady Elektrotechniczne - Bracia Borkowcy Spółka Akcyjna - Warszawa Produkcja i sprzedaż artykułów elektrotechnicznych.
32 47 Fabryka Aparatów Elektrycznych K. Szpotański i Ska. Spółka Akcyjna - Warszawa Produkcja aparatów elektrycznych.
33 48 Zjednoczone Fabryki Portland-Cementu "Firley" Spółka Akcyjna - Warszawa Produkcja cementu portlandzkiego, wapna, płyt i dachówek.
34 49 Bracia Kobylańscy. Spółka Akcyjna dla Przemysłu i Handlu Wyrobami Stalowymi - znak fabryczny "Gerlach" - Warszawa Produkcja wyrobów stalowych ostrych i narzędzi technicznych.
35 51 Steinhagen i Saenger. Fabryka papieru i Celulozy Spółka Akcyjna - Warszawa Produkcja celulozy, miazgi drzewnej i papieru.
35 52 Warszawsko-Ryska Fabryka Wyrobów Gumowych "Rygawar" Spółka Akcyjna - Warszawa Produkcja przedmiotów gumowych.
37 53 Francuska Spółka Akcyjna - Société Anonyme Francaise - "Peroune" - Francuskie Towarzystwo Akcyjne "Perun" - Warszawa Produkcja tlenu, acetylenu i azotu oraz sprzętu spawalniczego i elektrod.
38 55 Fabryka Fajansu Cz. Szrama i W. Kapczyński w Chodzieży - Chodzież Produkcja porcelitu stołowego.
39 57 Zakłady Przemysłu Lnianego "Krosno" Spółka Akcyjna - Krosno Roszarnia, czesalnia, przędzalnia i tkalnia lnu.
40 59 Towarzystwo Przędzalnicze - "La Czenstochovienne" Spółka Akcyjna - Częstochowa (Société Textile "La Czenstochovienne") Przędzalnia bawełny i juty oraz wyrób tkanin papierowych i jutowych.
41 60 "Union Textile" Spółka Akcyjna - Częstochowa Przędzalnia wełny czesankowej i włókna sztucznego.
42 61 Fabryka Kapeluszy i Wyrobów Włókienniczych. Spółka Akcyjna - Częstochowa Produkcja kapeluszy.
43 62 Francuska Spółka Akcyjna : Towarzystwo Akcyjne Przemysłu Włókienniczego - Częstochowa Przędzalnia i farbiarnia wełny czesankowej.
44 63 Myszkowska Przędzalnia August Schmelzer. Spółka Akcyjna - Myszków Przędzalnia i tkalnia.
45 64 Częstochowskie Zakłady Wyrobów Włókienniczych "Stradom" Spółka Akcyjna - Częstochowa Przędzalnia i tkalnia lnianych, konopi i jut.
46 65 Przędzalnia i Tkalnia Juty i Lnu "Warta" Spółka Akcyjna - Częstochowa Przędzalnia i tkalnia juty, lnu i konopi.
47 67 Huta "Ludwików" Spółka Akcyjna - Kielce Produkcja motorów, wyrobów z blachy, odlewów i sygnalizacji kolejowej.
48 68 Belgijska Spółka Akcyjna Verreries du Midi de la Pologne anciennement Glaces du Midi de la Russie - Towarzystwo Południowe Polskich Hut Szklanych dawniej Południowo-Rosyjskich Hut Lustrzanych - Ząbkowice Huty szkła taflowego.
49 70 Włókiennicza Spółka Akcyjna N. Eltingon i Spółka - Łódź Przędzalnia bawełny, tkalnia, bielnik, farbiarnia, drukarnia i wykańczalnia.
50 71 (skreślona)
51 72 Fabryka Wyrobów Włókienniczych Hirszberg i Birnbaum. Spółka Akcyjna - Łódź Przędzalnia y tkalnia bawełny.
52 73 Przemysł Włókienniczy Bracia Zajbert. Spółka Akcyjna - Łódź Przędzalnia u tkalnia bawełny.
53 74 Przędzalnia Bawełny Bornstein, Rzechte i Spółka - Łódź Przędzalnia bawełny.
54 75 Towarzystwo Akcyjne Łódzkiej Fabryki Nici - Łódź Produkcja nici z przędzy bawełnianej
55 76 Zakłady Przemysłu Bawełnianego "Ludwik Geyer" Spółka Akcyjna - Łódź Przędzalnia i tkalnia bawełny oraz farbiarnia i drukarnia.
56 77 Spółka Akcyjna Przemysłu Bawełnianego B. Freidenberg - Łódź Przędzalnia odpadków i bawełny.
57 78 Zakłady Przemysłu Włókienniczego "Polana" Spółka Akcyjna - Łódź Wyrób włókien sztucznych.
58 79 Spółka Akcyjna Wyrobów Wełnianych i Bawełnianych M. Silberstein - Łódź Przędzalnia i tkalnia bawełny.
59 80 Przemysł Bawełniany "Adam Osser". Spółka Akcyjna - Łódź Przędzalnia bawełny.
60 81 Towarzystwo Akcyjne Manufaktury Wełnianej Hugo Wulfson - Łódź Przędzalnia i tkalnia wełny.
61 82 Jeneralna Kompania Przemysłu Przędzalnianego Towarzystwo Anonimowe Zakładów Allart, Rousseau i Ska. Spółka Akcyjna - Łódź Sortownia i pralnia wełny, zgrzebiarnia i czesalnia wełny i argony.
62 83 Przemysł wełniany S. Barciński i S-ka Spółka Akcyjna - Łódź Fabryka wyrobów wełnianych.
63 84 Przędzalnia Wełny Czesankowej Markus Kohn Spółka Akcyjna - Łódź (Obecnie Łódzkie Zakłady Przemysłu Czesankowego Spółka Akcyjna - Łódź) Fabryka wyrobów wełnianych.
64 85 Towarzystwo Akcyjne Sukiennej Manufaktury Leonhardt Wölker i Girbardt. Spółka Akcyjna - Łódź (Obecnie Łódzkie Zakłady Przemysłu Czesankowego Spółka Akcyjna - Łódź) Przędzalnia wełny czesankowej.
65 86 Towarzystwo Wyrobów Trykotowych i Dzianych J. Hirschberg i Wilczyński. Spółka Akcyjna - Łódź Produkcja wyrobów dzianych.
66 87 Przędzalnia Bawełny S. Danziger i Spółka - Łódź Przędzalnia bawełny.
67 88 Rudzka Przędzalnia Bawełny. Spółka Akcyjna Ruda Pabianicka Przędzalnia bawełny.
68 91 Angielsko-Polski Przemysł Gumowy "Gentelman" Spółka Akcyjna - Łódź Produkcja wyrobów gumowych.
69 92 Towarzystwo Zgierskiej Manufaktury Bawełnianej Spółka Akcyjna - Zgierz Przędzalnia bawełny.
70 93 "Giesche" Fabryka Chemiczna. Spółka Akcyjna - Katowice Wytwarzanie nawozów sztucznych i produktów chemicznych.
71 94 Przędzalnia Lnu i Konopi. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Głogów Przędzalnia lnu, tkalnia i wyrób szpagatu.
SPROSTOWANIE

W załączniku do orzeczenia Nr 1 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 16 czerwca 1947 r. ogłoszonego w Monitorze Polski z dnia 21 czerwca 1947 r. Nr 88 poz. 605 skreśla się Lp. 73 wykazu 136 Schlesische Elektrizitäts - und Gas Aktiengesellschaft - Gliwice - Wytwarzanie i rozdzielanie energii elektrycznej oraz gazu,

a w załączniku do orzeczenia Nr 6 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 21 czerwca 1947 r. Nr 93 poz. 618 skreśla się Lp 70 Lp. wykazu 93 "Giesche" Fabryka Chemiczna Spółka Akcyjna - Katowice - Wytwarzanie nawozów sztucznych i produktów chemicznych.

1 Załącznik zmieniony przez obwieszczenie nr 30 z dnia 8 stycznia 1950 r. (M.P.50.A-22.232) zmieniające nin. orzeczenie z dniem 28 lutego 1950 r.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1947.93.618

Rodzaj: Orzeczenie
Tytuł: Przejęcie przedsiębiorstw na własność Państwa.
Data aktu: 21/06/1947
Data ogłoszenia: 04/07/1947