Ustalenie wysokości zysku brutto w obrotach handlowych przedsiębiorstw gastronomicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 13 listopada 1947 r.
w sprawie ustalenia wysokości zysku brutto w obrotach handlowych przedsiębiorstw gastronomicznych. *

Na podstawie art. 19 ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o zwalczaniu drożyzny i nadmiernych zysków w obrocie handlowym (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 218) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 października 1947 r. w sprawie normowania wynagrodzeń za usługi oraz za wartość pracy i wydatków przy umowie o dzieło i przy wytwarzaniu lub przetwarzaniu artykułów pierwszej potrzeby (Dz. U. R. P. Nr 67, poz. 418) zarządzam, co następuje:
§  1.
1.
Ustala się dopuszczalną wysokość zysku brutto odrębnie dla każdej z niżej wymienionych kategorii przedsiębiorstw gastronomicznych, jak następuje:

dla kategorii I - przedsiębiorstwa reprezentacyjne przy potrawach i wyrobach cukierniczych - 100% od ceny zakupu towaru

przy napojach - 100% od ceny zakupu towaru;

dla kategorii Ia - przedsiębiorstwa o kuchni wyborowej przy potrawach i wyrobach cukierniczych - 70% od ceny zakupu towaru

przy napojach - 100% od ceny zakupu towaru;

dla kategorii II - przedsiębiorstwa średnie przy potrawach i wyrobach cukierniczych - 60% od ceny zakupu towaru

przy napojach - 80% od ceny zakupu towaru;

dla kategorii III - przedsiębiorstwa peryferyjne przy potrawach i wyrobach cukierniczych - 85% od ceny zakupu towaru

przy napojach - 70% od ceny zakupu towaru;

dla kategorii IV - przedsiębiorstwa podmiejskie i prowincjonalne przy potrawach - 80% od ceny zakupu towaru

przy napojach - 60% od ceny zakupu towaru.

2.
Od godz. 22 do 5 rano dnia następnego dopuszczalne jest podwyższenie o 30% ustalonych w ust. 1 wysokości zysku brutto.
3.
Komisjom Cennikowym przy wojewodach i prezydentach m. st. Warszawy i m. Łodzi przysługuje prawo z ważkich i trwałych powodów lokalnych po uprzednim uzyskaniu zgody Ministerstwa Przemysłu i Handlu Biura Cen - obniżyć lub podwyższyć najwyżej o 1/10 ustalone w ust. 1 wysokości zysków brutto.
4.
Wymienione dopuszczalne wysokości zysku brutto odnoszą się do wszelkiego rodzaju napojów, podawanych w przedsiębiorstwach gastronomicznych z wyjątkiem napojów wymienionych w §§ 3 i 4 ust. 1 niniejszego zarządzenia.
§  2.
1.
Przedsiębiorstwa gastronomiczne, w których są sporządzane dania gorące, obowiązane są do wydawania w godzinach od 15 do 17 obiadów popularnych i klubowych oraz poza tymi godzinami w ciągu całego czasu otwarcia zakładu dwóch tanich dań.
2.
Komisje cennikowe przy wojewodach i prezydentach m. st. Warszawy i m. Łodzi po zasięgnięciu opinii właściwych zrzeszeń przemysłu gastronomicznego ustalą skład ilościowy i jakościowy obiadów popularnych, klubowych oraz tanich dań.
3.
Komisje cennikowe przy wojewodach i prezydentach m. st. Warszawy i m. Łodzi ustalają na podstawie zatwierdzonych cen maksymalnych na artykuły spożywcze w dniach 1 i 15 każdego miesiąca ceny maksymalne na wszystkie rodzaje potraw i pieczywo w przedsiębiorstwach gastronomicznych. Ustalone ceny będą ogłaszane przez komisje cennikowe przy starostach i prezydentach miast.
§  3.
1.
Ceny piwa beczkowego produkcji przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym nie mogą być wyższe w zakładach gastronomicznych od cen maksymalnych, cena zaś piwa butelkowego tejże produkcji dla spożycia na miejscu może przewyższyć o 5 zł cenę maksymalną piwa na wynos.
2.
Wysokość zysku brutto w zakładach gastronomicznych dla piwa produkcji innych przedsiębiorstw nie może być wyższa od wysokości stosowanej dla piwa produkcji przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym.
§  4.
1.
Ceny napojów gazowych (woda sodowa, kwas, lemoniada, oranżada) itp. i mineralnych w zakładach gastronomicznych nie mogą być wyższe od cen, jakie obowiązują w danej miejscowości w przedsiębiorstwach detalicznej sprzedaży takich napojów.
2.
Ust. 1 niniejszego paragrafu nie dotyczy napojów, jak mazagran, oranżada i lemoniada, spożytych w cukierniach, do których stosują się zyski brutto przewidziane w § 1 niniejszego zarządzenia.
§  5.
1.
Do wystawionych przez zakłady gastronomiczne rachunków mogą być doliczane:
a)
obowiązujący miejscowy podatek od spożycia, który ewentualnie nie może być wliczony do ceny w przypadku, o ile tym podatkiem przedsiębiorstwo obciążone jest ryczałtem;
b)
za usługę kelnerów w wysokości nieprzewyższającej 10% od rachunku.
2.
Zakazuje się pobierania dodatków przy rachunkach za występy muzyczne i artystyczne.
§  6.
Wszystkie przedsiębiorstwa gastronomiczne są zobowiązane wywieszać w oknie frontowym, względnie nazewnątrz lokali w ramkach spis o treści:
a)
do której kategorii należy przedsiębiorstwo,
b)
ceny poszczególnych potraw,
c)
obowiązujące dodatki do rachunków,
d)
godziny wydawania obiadów popularnych i klubowych, ich skład oraz ceny.
§  7.
1.
W terminie 7-dniowym od dnia wejścia w życie niniejszego zarządzenia zrzeszenia przemysłu gastronomicznego przedłożą w trzech egzemplarzach właściwym wydziałom przemysłu i handlu w urzędach wojewódzkich i zarządom m. st. Warszawy i m. Łodzi do zatwierdzenia w terminie 7-dniowym spisy podległych im miejscowo przedsiębiorstw gastronomicznych zaszeregowanych na kategorie w myśl § 1 niniejszego zarządzenia.
2.
Zarządy zrzeszeń gastronomicznych w terminie 5-dniowym od dnia otrzymania przez nie zatwierdzonych spisów, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, zawiadomią poszczególne przedsiębiorstwa na piśmie za potwierdzeniem odbioru, do jakiej kategorii zostało ono zaszeregowane przy równoczesnym pouczeniu o treści niniejszego zarządzenia.
§  8.
1.
Kto wykracza przeciwko przepisom niniejszego zarządzenia, podlega karze przewidzianej w ustawie z dnia 1 czerwca 1947 r. o zwalczaniu drożyzny i nadmiernych zysków w obrocie handlowym (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 218).
2.
W przypadkach tych mają odpowiednie zastosowanie art. 16, 17 ust. 1 pkt. A i B, ust. 4 i 5 ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o zwalczaniu drożyzny i nadmiernych zysków w obrocie handlowym (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 218).
§  9.
Zarządzenie niniejsze dotyczy przedsiębiorstw gastronomicznych, wymienionych w § 3 rozporządzenia Ministra Aprowizacji i Handlu z dnia 23 lutego 1946 r. w sprawie wykonania dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego (Dz. U. R. P. Nr 12, poz. 83).
§  10.
Zarządzenie niniejsze wchodzi w życie po upływie 15-tu dni od daty ogłoszenia.
* Zdniem 28 lutego 1951 r. Nin. zarządzenie traci moc obowiązującą w stosunku do przedsiębiorstw uspołecznionych, zgodnie z § 13 ust. 2 lit. a) zarządzenia z dnia 6 lutego 1951 r. w sprawie zasad kalkulacji w uspołecznionych przedsiębiorstwach gastronomicznych (M.P.51.A-31.393).

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1947.144.880

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Ustalenie wysokości zysku brutto w obrotach handlowych przedsiębiorstw gastronomicznych.
Data aktu: 13/11/1947
Data ogłoszenia: 05/12/1947
Data wejścia w życie: 21/12/1947