Dyrektywa delegowana 2025/1801 dostosowująca do postępu naukowo-technicznego załączniki I i II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1999 w sprawie ujednoliconych procedur kontroli drogowego transportu towarów niebezpiecznych

DYREKTYWA DELEGOWANA KOMISJI (UE) 2025/1801

z dnia 23 czerwca 2025 r.

dostosowująca do postępu naukowo-technicznego załączniki I i II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1999 w sprawie ujednoliconych procedur kontroli drogowego transportu towarów niebezpiecznych

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1999 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie ujednoliconych procedur kontroli drogowego transportu towarów niebezpiecznych ¹ , w szczególności jej art. 10,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z sekcją I.1 załącznika I do dyrektywy 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ²  załączniki A i B do Umowy dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), zawartej w Genewie w dniu 30 września 1957 r. ³ , mają zastosowanie do przewozów krajowych w obrębie Unii.

(2) W dyrektywie 2008/68/WE upoważniono Komisję do przyjmowania aktów delegowanych zmieniających załączniki do tej dyrektywy w celu uwzględnienia zmian w ADR, w szczególności wynikających z postępu naukowo- technicznego. Na mocy dyrektywy (UE) 2022/1999 Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zmieniających załączniki do tej dyrektywy, w szczególności w celu uwzględnienia zmian w dyrektywie 2008/68/WE, a w konsekwencji - zmian w ADR.

(3) Załączniki do dyrektywy 2008/68/WE, w szczególności załącznik I, który dotyczy transportu drogowego towarów niebezpiecznych, były zmieniane dziewięciokrotnie, a po raz ostatni - dyrektywą delegowaną Komisji (UE) 2022/149 ⁴ .

(4) Aby zapewnić właściwe egzekwowanie obowiązujących przepisów dotyczących transportu towarów niebezpiecznych, należy dostosować wykaz kontrolny stosowany na potrzeby przeprowadzania kontroli na drodze, określony w załączniku I do dyrektywy (UE) 2022/1999, do ADR, która ma zastosowanie zgodnie z sekcją I.1 załącznika I do dyrektywy 2008/68/WE.

(5) W szczególności w rozdziale 1.4 załącznika A do ADR określono odpowiednie obowiązki w zakresie bezpieczeństwa, które spoczywają na uczestnikach łańcucha transportowego towarów niebezpiecznych, a mianowicie na nadawcach, przewoźnikach, odbiorcach, załadowcach, pakujących, napełniających, operatorach cystern i rozładowcach, co zapewnia jasność, przejrzystość i możliwość egzekwowania tych obowiązków. Wykaz kontrolny określony w załączniku I do dyrektywy (UE) 2022/1999 powinien odzwierciedlać te postanowienia ADR poprzez wskazanie uczestników łańcucha transportowego, którzy mogą ponosić odpowiedzialność za dane naruszenie. Takie informacje mogą służyć za podstawę przeprowadzania dalszych kontroli przez organy krajowe.

(6) W wykazie kontrolnym określonym w załączniku I do dyrektywy (UE) 2022/1999 należy zamieścić odniesienia do konkretnych postanowień ADR, aby ułatwić organom egzekwującym oraz uczestnikom łańcucha transportowego identyfikację zmienionych postanowień ADR.

(7) Zgodnie z art. 9 ust. 1 dyrektywy (UE) 2022/1999 państwa członkowskie przesyłają Komisji za każdy rok kalendarzowy sprawozdania z przeprowadzonych kontroli zawierające liczbę stwierdzonych naruszeń według kategorii ryzyka, o których mowa w załączniku II do tej dyrektywy. W celu ułatwienia tej sprawozdawczości w wykazie kontrolnym określonym w załączniku I konieczne jest podanie kategorii ryzyka stwierdzonego naruszenia, ustalonej zgodnie z załącznikiem II.

(8) W załączniku II do dyrektywy (UE) 2022/1999 sklasyfikowano naruszenia ADR według poziomu ryzyka, jakie stwarzają. Listę tę należy aktualizować z uwzględnieniem zmian w ADR, która ma zastosowanie zgodnie z sekcją I.1 załącznika I do dyrektywy 2008/68/WE.

(9) W sekcji 9 załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 ⁵  naruszenia określone w sekcji I.1 załącznika I do dyrektywy 2008/68/WE sklasyfikowano według ich wpływu na dobrą reputację przewoźników. Sekcja ta została sporządzona w sposób spójny z załącznikiem II do dyrektywy (UE) 2022/1999. Należy zatem zachować spójność brzmienia nowego załącznika II do dyrektywy (UE) 2022/1999 z sekcją 9 załącznika I do rozporządzenia (UE) 2016/403.

(10) W związku z tym załączniki I i II do dyrektywy (UE) 2022/1999 należy odpowiednio zmienić, a dla zapewnienia przejrzystości - zastąpić je nowym brzmieniem.

(11) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających ⁶  państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o środkach transpozycji, jednego lub większej liczby dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1

Zmiany w dyrektywie (UE) 2022/1999

Załączniki I i II do dyrektywy (UE) 2022/1999 zastępuje się tekstem znajdującym się w załączniku do niniejszej dyrektywy.

Artykuł  2

Transpozycja

1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej do dnia 23 czerwca 2026 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 24 czerwca 2026 r.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł  3

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł  4

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 czerwca 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

"ZAŁĄCZNIK I

Wykaz kontrolny na potrzeby przeprowadzania kontroli na drodze

grafika

ZAŁĄCZNIK  II

Naruszenia

Do celów niniejszej dyrektywy poniższa niewyczerpująca lista podzielona na trzy kategorie ryzyka (przy czym kategoria I oznacza najwyższy poziom ryzyka) zapewnia wytyczne do ustalania, czym jest naruszenie.

Odpowiednią kategorię ryzyka określa się z uwzględnieniem konkretnych okoliczności danego naruszenia oraz według uznania organu egzekwującego/funkcjonariusza przeprowadzającego kontrolę, co oznacza, że kategoria ryzyka dla danego naruszenia może zostać podwyższona lub obniżona.

Naruszenia niewymienione na liście klasyfikuje się zgodnie z opisami kategorii ryzyka.

W przypadku kilku naruszeń na jednostkę transportową jedynie najpoważniejsza kategoria jest wykorzystywana do celów sprawozdawczych (zgodnie z wzorcowym formularzem standardowym określonym w załączniku III).

1. I kategoria ryzyka

Dotyczy naruszeń postanowień ADR, które wiążą się z wysokim ryzykiem śmierci, poważnych obrażeń cielesnych lub znacznej szkody dla środowiska. W przypadku stwierdzenia takich naruszeń podczas kontroli na drodze co do zasady należy niezwłocznie zastosować odpowiednie środki naprawcze, takie jak unieruchomienie pojazdu; w przypadku stwierdzenia takich naruszeń podczas kontroli w pomieszczeniach podmiotu zazwyczaj stosuje się inne odpowiednie środki.

Niedopełnienia w tej kategorii obejmują:

1. przewóz towarów niebezpiecznych, których przewóz jest zabroniony;

2. przewóz towarów niebezpiecznych w zabronionej lub niezatwierdzonej jednostce ładunkowej w sposób zagrażający życiu lub środowisku w takim stopniu, że podjęto decyzję o unieruchomieniu pojazdu;

3. przewóz towarów niebezpiecznych bez oznakowania pojazdu, w sposób zagrażający życiu lub środowisku w takim stopniu, że podjęto decyzję o unieruchomieniu pojazdu;

4. wyciek materiałów niebezpiecznych;

5. przewóz w zakazany sposób;

6. przewóz luzem w pojeździe lub kontenerze, który nie nadaje się do użytku ze względów konstrukcyjnych;

7. przewóz pojazdem bez odpowiedniego świadectwa dopuszczenia;

8. eksploatację pojazdu, który nie spełnia już norm dopuszczenia i stwarza bezpośrednie zagrożenie (w przeciwnym razie naruszenie to kwalifikuje się do II kategorii ryzyka);

9. użycie niedopuszczonych opakowań, cystern, kontenerów lub pojazdów;

10. użycie opakowań niezgodnych z obowiązującymi instrukcjami pakowania; użycie cystern, pojazdów i kontenerów niezgodnych z obowiązującymi przepisami;

11. nieprzestrzeganie szczególnych przepisów dotyczących pakowania mieszanego;

12. nieprzestrzeganie reguł rządzących zabezpieczeniem i rozmieszczeniem ładunku;

13. nieprzestrzeganie przepisów dotyczących żywności, innych artykułów spożywczych oraz pasz dla zwierząt;

14. nieprzestrzeganie reguł rządzących mieszanym załadunkiem opakowań;

15. nieprzestrzeganie postanowień ograniczających ilości dopuszczone do przewozu w jednej jednostce transportowej, w tym dopuszczalne stopnie napełniania cystern i opakowań;

16. przewóz towarów niebezpiecznych bez wymaganych dokumentów, dostępnych w pojeździe lub w odpowiednim formacie elektronicznym, jeżeli taki jest dopuszczony;

17. przewóz towarów niebezpiecznych w opakowaniach nieposiadających wymaganego oznakowania, wymaganych etykiet lub innych znaków identyfikacyjnych;

18. przewóz towarów niebezpiecznych bez nalepek ostrzegawczych, oznakowania (w tym oznakowania w postaci pomarańczowych tablic) lub innych znaków identyfikacyjnych na pojeździe;

19. niepełne lub nieprawidłowe informacje o przewożonej substancji (dotyczące na przykład numeru UN, właściwej nazwy ładunku, grupy pakowania), pozwalające na stwierdzenie naruszenia należącego do I kategorii ryzyka;

20. brak ważnego zaświadczenia o przeszkoleniu zawodowym kierowcy;

21. korzystanie z ognia lub niezabezpieczonego źródła światła;

22. nieprzestrzeganie zakazu palenia;

23. brak wyznaczenia doradcy ds. bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie, jeżeli jest to wymagane;

24. nieprzestrzeganie postanowień dotyczących bezpieczeństwa określonych w ADR 1.10, jeżeli mają zastosowanie.

2. II kategoria ryzyka

Dotyczy naruszeń postanowień ADR związanych z ryzykiem obrażeń cielesnych lub szkody dla środowiska. W przypadku stwierdzenia takich naruszeń podczas kontroli na drodze z reguły należy zastosować odpowiednie środki naprawcze, takie jak doprowadzenie do zgodności na miejscu kontroli, o ile jest to wykonalne, a w przeciwnym razie - nie później niż po zakończeniu bieżącej operacji transportowej; w przypadku stwierdzenia takich naruszeń podczas kontroli w pomieszczeniach podmiotu zazwyczaj stosuje się inne odpowiednie środki.

Niedopełnienia w tej kategorii obejmują:

1. eksploatację jednostki transportowej składającej się z więcej niż jednej przyczepy/naczepy;

2. eksploatację pojazdu, który nie spełnia już norm dopuszczenia, ale nie stwarza bezpośredniego zagrożenia;

3. brak w pojeździe wymaganych nadających się do użycia gaśnic; niezgodność sprzętu gaśniczego z postanowieniami szczegółowymi;

4. brak w pojeździe wyposażenia wymaganego na mocy ADR lub pisemnych instrukcji;

5. nieprzestrzeganie terminów testów i kontroli oraz okresów użytkowania opakowań, dużych pojemników do przewozu luzem (DPPL), dużych opakowań, cystern, pojazdów lub kontenerów;

6. przewóz towarów w uszkodzonych opakowaniach, uszkodzonych DPPL lub uszkodzonych dużych opakowaniach lub przewóz uszkodzonych i nieoczyszczonych pustych opakowań;

7. przewóz zapakowanych towarów w pojeździe lub kontenerze, który nie nadaje się do użytku ze względów konstrukcyjnych;

8. nieodpowiednie zamknięcie cystern/kontenerów-cystern, pojazdów, kontenerów lub opakowań (w tym pustych i nieoczyszczonych);

9. nieprawidłowe oznaczenia, oznakowania (w tym pomarańczowe tablice), nalepki ostrzegawcze lub inne znaki identyfikacyjne na opakowaniach, cysternach, pojazdach lub jednostkach ładunkowych;

10. brak pisemnych instrukcji zgodnych z ADR;

11. niewłaściwy nadzór lub zaparkowanie pojazdu;

12. przewóz w jednostkach transportowych przewożących towary niebezpieczne osób innych niż członkowie załogi;

13. nieprzestrzeganie przepisów wykonawczych, określonych w sekcji 7.5.10 ADR, dotyczących środków ostrożności zapobiegających powstawaniu ładunków elektrostatycznych podczas operacji napełniania i opróżniania;

14. nieprzestrzeganie przepisów wykonawczych regulujących zasady obowiązujące po przybyciu do miejsca załadunku i rozładunku;

15. nieprzestrzeganie przepisów wykonawczych dotyczących roli, obowiązków i certyfikatów doradcy ds. bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie, jeżeli wyznaczenie takiego doradcy jest wymagane;

16. nieprzestrzeganie przepisów wykonawczych dotyczących minimalnego okresu przechowywania dokumentu przewozowego towarów niebezpiecznych oraz dodatkowych informacji i dokumentów określonych w ADR;

17. nieprzestrzeganie przepisów wykonawczych dotyczących szkolenia osób uczestniczących w przewozie towarów niebezpiecznych;

18. nieprzedłożenie wymaganych dokumentów lub sprawozdań właściwym organom.

3. III kategoria ryzyka

Dotyczy naruszeń postanowień ADR związanych z niskim ryzykiem obrażeń cielesnych lub szkody dla środowiska i nie wymaga zastosowania odpowiednich środków naprawczych na drodze, ale pozwala na podjęcie przez dane przedsiębiorstwo stosownych kroków w późniejszym terminie; w przypadku stwierdzenia takich naruszeń podczas kontroli w pomieszczeniach podmiotu zazwyczaj stosuje się inne odpowiednie środki.

Niedopełnienia w tej kategorii obejmują:

1. nieprzestrzeganie przepisów dotyczących wielkości nalepek ostrzegawczych lub oznaczeń lub wielkości liter, cyfr lub symboli na nalepkach ostrzegawczych lub oznaczeniach;

2. brak innych informacji w dokumentacji transportowej oprócz tych wymienionych w I kategorii ryzyka;

3. brak w pojeździe zaświadczenia o przeszkoleniu kierowcy, ale istnieją dowody, że kierowca jest w posiadaniu takiego

zaświadczenia;

4. brak dokumentu tożsamości ze zdjęciem u któregokolwiek członka załogi pojazdu;

5. nieprawidłowe umieszczenie nalepek ostrzegawczych i oznakowań (w tym oznakowań w postaci pomarańczowych tablic) lub innych znaków identyfikacyjnych;

6. opóźnione przekazanie wymaganych dokumentów lub sprawozdań właściwym organom.""

1 Dz.U. L 274 z 24.10.2022, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2022/1999/oj.

2 Dyrektywa 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 września 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych (Dz.U. L 260 z 30.9.2008, s. 13, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2008/68/oj).

3 https://unece.org/transport/standards/transport/dangerous-goods/adr-2023-agreement-concerning-international-carriage.

4 Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2025/149 z dnia 15 listopada 2024 r. zmieniająca załączniki do dyrektywy 2008/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego (Dz.U. L, 2025/149, 24.1.2025, ELI: http:// data.europa.eu/eli/dir_del/2025/149/oj).

5 Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 w odniesieniu do klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego, oraz zmieniające załącznik III do dyrektywy 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 74 z 19.3.2016, s. 8, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2016/403/oj).

6 Dz.U. C 369 z 17.12.2011, s. 14.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2025.1801
• Rodzaj: Dyrektywa
• Tytuł: Dyrektywa delegowana 2025/1801 dostosowująca do postępu naukowo-technicznego załączniki I i II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1999 w sprawie ujednoliconych procedur kontroli drogowego transportu towarów niebezpiecznych
• Data aktu: 23/06/2025
• Data ogłoszenia: 13/10/2025
• Data wejścia w życie: 02/11/2025