Formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej - skargi bezpośrednie [2024/2996]

FORMULARZ WNIOSKU O PRZYZNANIE POMOCY PRAWNEJ
SKARGI BEZPOŚREDNIE 1
[2024/2996]

Przed wypełnieniem poszczególnych rubryk formularza osoby fizyczne lub prawne, niezależnie od tego, czy są reprezentowane przez adwokata lub radcę prawnego, które zamierzają zwrócić się o przyznanie pomocy prawnej w celu wniesienia skargi bezpośredniej do Sądu lub w ramach postępowania w sprawie ze skargi bezpośredniej, którego są stroną, powinny zapoznać się z poniższymi informacjami. "Wykaz kontrolny - Pomoc prawna" jest też dostępny na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Korzystanie z niniejszego formularza przy składaniu wniosku o przyznanie pomocy prawnej jest obowiązkowe zarówno przed wniesieniem skargi bezpośredniej, jak i w ramach toczącego się postępowania. Niniejszy formularz nie służy do składania wniosków o przyznanie pomocy prawnej w kontekście spraw prejudycjalnych. W przypadku wniosków składanych w kontekście tego typu spraw należy zapoznać się z przepisami art. 239-242 regulaminu postępowania przed Sądem oraz pkt 266-270 praktycznych przepisów wykonawczych do regulaminu postępowania. Nie istnieje specjalny formularz dla tych wniosków.

1. Ramy prawne

Przepisy odnoszące się do pomocy prawnej w kontekście skarg bezpośrednich są zawarte w regulaminie postępowania przed Sądem (art. 146-150) oraz w praktycznych przepisach wykonawczych do regulaminu postępowania przed Sądem (pkt 15-17, 33, 49, 171, 172 i 256-265, zwanych dalej "praktycznymi przepisami wykonawczymi").

Regulamin postępowania przed Sądem oraz praktyczne przepisy wykonawcze są dostępne na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (http://curia.europa.eu) w zakładce Sąd/Procedura.

2. Zasady reprezentacji przed Sądem

W art. 19 protokołu w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ustanowiono zasadę obowiązkowego zastępstwa procesowego stron innych niż państwa członkowskie, instytucje Unii Europejskiej, państwa będące stronami Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Urząd Nadzoru EFTA. W związku z tym w celu wniesienia skargi bezpośredniej do Sądu każda osoba fizyczna lub prawna powinna być reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego uprawnionego do występowania przed sądami jednego z państw członkowskich lub innego państwa będącego stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (art. 51 regulaminu postępowania).

Jeżeli osoba ta, ze względu na swoją sytuację materialną, nie jest w stanie w całości lub w części ponieść kosztów postępowania, to zgodnie z regulaminem postępowania jest ona uprawniona do uzyskania pomocy prawnej (art. 146 § 1 regulaminu postępowania). W odróżnieniu od skargi, która powinna zostać złożona przez adwokata lub radcę prawnego reprezentującego stronę skarżącą, wniosek o przyznanie pomocy prawnej może zostać złożony również bez udziału adwokata lub radcy prawnego.

3. Właściwość Sądu i przesłanki dopuszczalności

Pomocy prawnej nie przyznaje się, jeżeli Sąd jest oczywiście niewłaściwy do rozpoznania skarg, dla której wnosi się o jej przyznanie (art. 146 § 2 regulaminu postępowania).

Na mocy traktatów oraz protokołu w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Sąd jest właściwy między innymi do orzekania w przedmiocie następujących skarg bezpośrednich:

- skarg wnoszonych przez jednostki mających na celu stwierdzenie nieważności aktów instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej, stwierdzenie bezprawnego zaniechania działania przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii Europejskiej lub uzyskanie naprawienia poniesionej szkody, jak również skarg opartych na klauzuli arbitrażowej;

- skarg dotyczących praw własności intelektualnej mających na celu stwierdzenie nieważności decyzji izb odwoławczych Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) oraz Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin (CPVO);

- skarg dotyczących sporów między instytucjami Unii Europejskiej a jej pracownikami dotyczących ich stosunków pracy oraz systemu zabezpieczenia społecznego.

Wynika z tego, że wniosek o przyznanie pomocy prawnej nie zostanie uwzględniony z powodu braku właściwości Sądu do rozpoznania skargi, jeżeli zostanie ona wniesiona w celu:

- podważenia zgodności z prawem aktu organów krajowych (zarówno administracyjnych, jak i sądowych);

- podważenia rozstrzygnięcia instytucji międzynarodowej, która nie należy do systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej (na przykład Europejskiego Trybunału Praw Człowieka).

Pomocy prawnej nie przyznaje się również, jeżeli czynność, dla której wnosi się o jej przyznanie, jest oczywiście niedopuszczalna lub prawnie oczywiście bezzasadna (art. 146 § 2 regulaminu postępowania).

4. Obowiązkowy formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej

Formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej, opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, jest dostępny na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakładce Sąd/ Procedura.

Korzystanie z tego formularza przy składaniu wniosku o przyznanie pomocy prawnej jest obowiązkowe zarówno przed wniesieniem skargi bezpośredniej, jak i w ramach toczącego się postępowania. Wniosek o przyznanie pomocy prawnej w kontekście skargi bezpośredniej, który nie został wniesiony na formularzu, pozostawia się bez rozpoznania (art. 147 regulaminu postępowania i pkt 256 praktycznych przepisów wykonawczych).

Wniosek o przyznanie pomocy prawnej złożony po wydaniu przez Sąd orzeczenia w sprawie ze skargi, której wniosek ten dotyczy, pozostawia się bez rozpoznania. Wniosek o przyznanie pomocy prawnej w celu wniesienia do Trybunału Sprawiedliwości odwołania od orzeczenia Sądu składa się do Trybunału Sprawiedliwości.

5. Zawartość wniosku o przyznanie pomocy prawnej i materiały o charakterze dowodowym

Formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej ma na celu, zgodnie z art. 147 §§ 3 i 4 regulaminu postępowania, dostarczenie Sądowi informacji niezbędnych w celu użytecznego rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku o przyznanie pomocy prawnej. Mowa tu o informacjach:

- dotyczących sytuacji materialnej wnioskodawcy

oraz,

- w sytuacji gdy skarga nie została jeszcze wniesiona, informacji dotyczących przedmiotu rzeczonej skargi, stanu faktycznego sprawy i argumentacji powoływanej na poparcie skargi (pkt 259 praktycznych przepisów wykonawczych).

a) Sytuacja materialna wnioskodawcy

Do wniosku o przyznanie pomocy prawnej załącza się wszelkie informacje i dokumenty pozwalające ocenić sytuację materialną wnioskodawcy, na przykład zaświadczenie właściwych organów krajowych potwierdzające tę sytuację (art. 147 § 3 regulaminu postępowania).

Możliwości finansowe wnioskodawcy są oceniane na podstawie elementów potwierdzających jego sytuację materialnego niedostatku:

- osoba fizyczna nie może więc ograniczyć się do przedłożenia Sądowi informacji dotyczących jej dochodów i różnego rodzaju zasiłków, lecz powinna również przedstawić, przykładowo, deklaracje podatkowe, zaświadczenia o wynagrodzeniu, zaświadczenia z urzędu ds. pomocy społecznej lub urzędu pracy, pisma z banku lub wyciągi z rachunków bankowych, a także dane pozwalające oszacować jej kapitał (wartość mienia ruchomego lub nieruchomego), jak i dokumenty dotyczące ponoszonych przez tę stronę wydatków (takie jak przykładowo umowa najmu lub umowa kredytu, zaświadczenie dotyczące wydatków na edukację dziecka pozostającego na utrzymaniu, rachunki lub faktury);

- osoba prawna nie może poprzestać na powołaniu się na brak zdolności płatniczej, lecz powinna udzielić informacji dotyczących swej formy prawnej, posiadania lub nieposiadania celu zarobkowego, możliwości finansowych wspólnika/wspólników lub akcjonariuszy oraz przedstawić, przykładowo, bilanse lub każdy inny dokument potwierdzający jej sytuację księgową, a także wszelkie dowody potwierdzające, że znajduje się ona w stanie upadłości, jest w trakcie sądowego postępowania naprawczego, w stanie zaprzestania płatności lub likwidacji sądowej.

Solenne oświadczenia, wypełnione i podpisane przez samego wnioskodawcę, nie mogą stanowić dowodu potwierdzającego sytuację materialnego niedostatku.

Zawarte w formularzu informacje dotyczące sytuacji majątkowej wnioskodawcy oraz materiały złożone na ich poparcie mają na celu przedstawienie pełnego obrazu jego sytuacji majątkowej.

Wniosek, w którym niemożność sprostania przez wnioskodawcę kosztom postępowania nie zostanie wykazana w sposób wystarczający pod względem prawnym, zostanie oddalony.

b) Przedmiot przyszłej skargi

Jeżeli wniosek o przyznanie pomocy prawnej zostaje złożony przed wniesieniem skargi, wnioskodawca musi przedstawić zwięźle przedmiot tej skargi, stan faktyczny sprawy oraz argumentację, którą zamierza powołać na poparcie skargi. Formularz zawiera przewidzianą do tego celu rubrykę.

Należy załączyć kopie wszelkich dokumentów istotnych dla oceny dopuszczalności i zasadności skargi. Za przykład może służyć korespondencja prowadzona z przyszłą stroną pozwaną, lub, w przypadku skargi o stwierdzenie nieważności, decyzja, której zgodność z prawem jest kwestionowana.

Prawidłowo wypełniony formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej oraz materiały załączone na jego poparcie powinny być same w sobie zrozumiałe.

c) Uzupełnienia

Wniosek o przyznanie pomocy prawnej nie może zostać uzupełniony przez późniejsze złożenie dodatkowych materiałów. Takie dodatkowe materiały, o ile nie zostały złożone na żądanie Sądu, nie zostaną przyjęte. Konieczne jest zatem zawarcie wszystkich niezbędnych informacji w formularzu i załączenie kopii każdego dokumentu, który może stanowić dowód prawdziwości tych informacji.

W wyjątkowych przypadkach materiały służące wykazaniu sytuacji materialnego niedostatku wnioskodawcy mogą jednakże zostać dopuszczone w terminie późniejszym, pod warunkiem odpowiedniego wytłumaczenia opóźnienia w ich złożeniu (pkt 264 praktycznych przepisów wykonawczych).

6. Złożenie wniosku

a) Przez samego wnioskodawcę

Osoba składająca wniosek o przyznanie pomocy prawnej, której nie reprezentuje adwokat lub radca prawny, powinna przesłać do sekretariatu Sądu lub złożyć w nim papierową wersję należycie wypełnionego i podpisanego formularza, jak również wymienione w nim materiały dowodowe.

Greffe du Tribunal de l'Union européenne

Rue du Fort Niedergrünewald

L-2925 Luksemburg

Formularz musi zostać podpisany odręcznie przez wnioskodawcę (art. 147 § 6 regulaminu postępowania; pkt 257 praktycznych przepisów wykonawczych). Brak odręcznego podpisu powoduje odstąpienie od analizy formularza.

b) Przez adwokata lub radcę prawnego wnioskodawcy

Jeżeli w chwili składania wniosku o przyznanie pomocy prawnej wnioskodawca jest reprezentowany przez adwokata lub radcę prawnego, adwokat lub radca prawny może złożyć formularz za pomocą aplikacji e-Curia, z uwzględnieniem wymogów zawartych w "Warunkach korzystania z aplikacji e-Curia" (pkt 258 praktycznych przepisów wykonawczych).

7. Zawieszenie i dalszy bieg terminu do wniesienia skargi

Złożenie wniosku o przyznanie pomocy prawnej powoduje zawieszenie biegu terminu na wniesienie skargi w odniesieniu do wnioskodawcy do dnia doręczenia postanowienia rozstrzygającego w przedmiocie tego wniosku lub, w przypadkach gdy w postanowieniu tym nie został wyznaczony adwokat lub radca prawny do reprezentowania osoby składającej wniosek o przyznanie pomocy prawnej, postanowienia o wyznaczeniu adwokata lub radcy prawnego, który będzie reprezentował wnioskodawcę (art. 147 § 7 regulaminu postępowania).

Przez okres rozpatrywania przez Sąd wniosku o przyznanie pomocy prawnej termin do wniesienia skargi ulega zatem zawieszeniu.

Po doręczeniu postanowienia rozstrzygającego w przedmiocie wniosku o przyznanie pomocy prawnej lub, jeżeli w postanowieniu tym nie został wyznaczony adwokat lub radca prawny do reprezentowania osoby składającej wniosek o przyznanie pomocy prawnej, postanowienia o wyznaczeniu adwokata lub radcy prawnego, który będzie reprezentował tego wnioskodawcę, pozostały termin do wniesienia skargi może być wyjątkowo krótki. Zaleca się zatem, by osoba, której przyznano pomoc prawną, należycie reprezentowana przez adwokata lub radcę prawnego, zwróciła szczególną uwagę na dochowanie prawem przepisanego terminu (pkt 265 praktycznych przepisów wykonawczych).

8. Informacja dodatkowa

Oryginały złożonych materiałów o charakterze dowodowym nie zostaną zwrócone. Zaleca się zatem, by przedkładać kserokopie materiałów złożonych na poparcie wniosku.

Jeżeli wnioskodawca ponownie składa wniosek, przy czym nowy wniosek nie jest oparty na nowych okolicznościach, wniosku nie rejestruje się, o czym zawiadamia się wnioskodawcę (pkt 263 praktycznych przepisów wykonawczych).

WNIOSEK O PRZYZNANIE POMOCY PRAWNEJ

grafika

1 Pojęcie "skarg bezpośrednich" zostało zdefiniowane w art. 1 § 2 lit. j) regulaminu postępowania jako oznaczające "skargi, które mogą zostać wniesione do Sądu, z wyjątkiem wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym".

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2024.2996

Rodzaj: Praktyczne instrukcje
Tytuł: Formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej - skargi bezpośrednie [2024/2996]
Data aktu: 05/12/2024
Data ogłoszenia: 05/12/2024
Data wejścia w życie: 05/12/2024