Decyzja 2024/2084 w sprawie mianowania Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie

DECYZJA RADY (WPZiB) 2024/2084

z dnia 26 lipca 2024 r.

w sprawie mianowania Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie ^*

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 33 i art. 31 ust. 2,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 4 lutego 2008 r. Rada zgodziła się mianować Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej (SPUE) w Kosowie.

(2) W dniu 30 lipca 2020 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2020/1135 ¹ , na podstawie której Tomáš SZUNYOG został mianowany SPUE w Kosowie.

(3) W dniu 20 lipca 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/1527 ² , na podstawie której przedłużono mandat Tomáša SZUNYOGA jako SPUE w Kosowie. Mandat SPUE ma wygasnąć w dniu 31 sierpnia 2024 r.

(4) Aivo ORAV powinien zostać mianowany SPUE w Kosowie na okres od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2026 r.

(5) SPUE będzie wykonywać mandat w sytuacji, która może ulec pogorszeniu i mogłaby utrudnić osiągnięcie celów działań zewnętrznych Unii określonych w art. 21 Traktatu,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Specjalny Przedstawiciel Unii Europejskiej

Aivo ORAV zostaje niniejszym mianowany Specjalnym Przedstawicielem Unii Europejskiej (SPUE) w Kosowie na okres od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2026 r. Rada może zadecydować o przedłużeniu lub o wcześniejszym zakończeniu mandatu SPUE w oparciu o ocenę dokonaną przez Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB) oraz wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (WP).

Artykuł  2

Cele polityki

Podstawą mandatu SPUE są następujące cele polityki Unii wobec Kosowa:

a) odgrywanie wiodącej roli w promowaniu stabilnego, samodzielnego, pokojowego, demokratycznego i wielonarodowego Kosowa, które angażuje się we współpracę regionalną;

b) wzmacnianie stabilności w regionie i przyczynianie się do ogólnej współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich na Bałkanach Zachodnich;

c) propagowanie w Kosowie zaangażowania na rzecz praworządności oraz ochrony mniejszości i dziedzictwa kulturowego i religijnego;

d) wspieranie europejskiej perspektywy Kosowa i jego zbliżenia z Unią zgodnie z perspektywą regionu i zgodnie z Układem o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Kosowem, z drugiej strony ³  (zwanym dalej "układem o stabilizacji i stowarzyszeniu") oraz z decyzją Rady (UE) 2015/1988 ⁴ , a także zgodnie z odpowiednimi konkluzjami Rady.

Artykuł  3

Mandat

Aby zrealizować cele polityki, mandat SPUE obejmuje następujące elementy:

a) wspieranie europejskiej perspektywy Kosowa i zbliżenia z Unią zgodnie jej perspektywą regionalną i z układem o stabilizacji i stowarzyszeniu oraz z decyzją (UE) 2015/1988, a także zgodnie z odpowiednimi konkluzjami Rady, za pośrednictwem ukierunkowanego przekazu społecznego i działań informacyjnych Unii, mających zapewnić szersze zrozumienie kwestii związanych z Unią, w tym działania misji EULEX KOSOWO, oraz poparcie dla nich w społeczeństwie Kosowa;

b) monitorowanie, wspomaganie i ułatwianie - poprzez wykorzystanie wszelkich dostępnych SPUE środków i instrumentów oraz przy wsparciu ze strony Biura Unii w Kosowie - postępów w realizacji priorytetów politycznych, gospodarczych i europejskich, w tym w zakresie zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, zgodnie z kompetencjami i obowiązkami poszczególnych instytucji, oraz wspieranie wykonywania układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, w tym za pośrednictwem europejskiego programu reform;

c) przyczynianie się do zwiększenia i umocnienia poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w Kosowie - w tym w odniesieniu do kobiet i dzieci, płci, różnorodności oraz inkluzywności - oraz ochrony mniejszości, zgodnie z polityką Unii dotyczącą praw człowieka i unijnymi wytycznymi dotyczącymi praw człowieka;

d) wspieranie ogólnej koordynacji politycznej Unii w Kosowie;

e) wzmacnianie obecności Unii w Kosowie oraz zapewnianie spójności, skuteczności i wyeksponowania jej działań; koordynowanie strategii komunikacji publicznej Unii w Kosowie, w tym poprzez ścisłą współpracę ze SPUE ds. dialogu między Belgradem a Prisztiną oraz szefem misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie (EULEX KOSOVO);

f) zapewnianie szefowi misji EULEX KOSOVO wskazówek politycznych dotyczących sytuacji na miejscu, w tym dotyczących politycznych aspektów kwestii związanych z obowiązkami wykonawczymi misji, a także ewentualnego przekazania jej działań do SPUE lub do Biura Unii w Kosowie lub do władz lokalnych, w stosownych przypadkach oraz jeżeli pozwalają na to lokalne uwarunkowania;

g) wspieranie, w razie potrzeby, dialogu między Belgradem a Prisztiną wspieranego przez WP, z naciskiem na promowanie otoczenia sprzyjającego temu procesowi; służenie SPUE ds. dialogu między Belgradem a Prisztiną lokalnym doradztwem politycznym i lokalną wiedzą fachową;

h) wspieranie mandatu, stosownie do przypadku, wyspecjalizowanych izb sądowych i wyspecjalizowanej prokuratury, w porozumieniu z EULEX KOSOVO, w tym poprzez komunikację i działania informacyjne.

Artykuł  4

Wykonywanie mandatu

1. SPUE jest odpowiedzialny za wykonywanie mandatu, działając pod zwierzchnictwem WP.

2. KPiB utrzymuje uprzywilejowane stosunki ze SPUE i jest podstawowym punktem kontaktowym SPUE z Radą. KPiB ukierunkowuje pod względem strategicznym i politycznym działania prowadzone przez SPUE w ramach mandatu, bez uszczerbku dla uprawnień WP.

3. SPUE ściśle koordynuje swoje działania z działaniami Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) i jej odpowiednich działów.

Artykuł  5

Finansowanie

1. 5  Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych z mandatem SPUE na okres od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2026 r. wynosi 5 469 515,44 EUR.

2. Wydatkami zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii.

3. Zarządzanie wydatkami podlega umowie między SPUE a Komisją. SPUE odpowiada przed Komisją za wszystkie wydatki.

Artykuł  6

Powołanie i skład zespołu

1. W granicach swojego mandatu i odpowiednich udostępnionych środków finansowych SPUE jest odpowiedzialny za powołanie zespołu. Zespół musi dysponować wiedzą fachową na temat konkretnych kwestii politycznych związanych z mandatem. SPUE niezwłocznie informuje Radę i Komisję o składzie tego zespołu.

2. Państwa członkowskie, instytucje Unii i ESDZ mogą zaproponować oddelegowanie personelu do współpracy ze SPUE. Wynagrodzenie takiego oddelegowanego personelu jest pokrywane, odpowiednio, przez państwo członkowskie, daną instytucję Unii lub przez ESDZ. Eksperci oddelegowani przez państwa członkowskie do instytucji Unii lub do ESDZ również mogą być kierowani do współpracy ze SPUE. Zatrudniani na podstawie umów członkowie personelu międzynarodowego muszą mieć obywatelstwo państwa członkowskiego.

3. Cały oddelegowany personel nadal podlega administracyjnie wysyłającemu państwu członkowskiemu, wysyłającej instytucji Unii lub ESDZ oraz wypełnia swoje obowiązki i podejmuje działania w interesie mandatu SPUE.

Artykuł  7

Przywileje i immunitety SPUE i personelu SPUE

Przywileje, immunitety i dalsze gwarancje niezbędne do wykonania i sprawnego działania misji SPUE i członków personelu SPUE ustala się odpowiednio ze stronami przyjmującymi. Państwa członkowskie i ESDZ zapewniają w tym celu wszelkie niezbędne wsparcie.

Artykuł  8

Bezpieczeństwo informacji niejawnych UE

1. SPUE i członkowie jego zespołu przestrzegają zasad i minimalnych norm bezpieczeństwa ustanowionych decyzją Rady 2013/488/UE ⁶ .

2. WP jest upoważniony do udostępniania NATO/KFOR informacji i dokumentów niejawnych UE, sporządzonych do celów odnośnego działania, objętych klauzulą tajności do poziomu "CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL", zgodnie z przepisami bezpieczeństwa dotyczącymi ochrony informacji niejawnych UE.

3. WP jest upoważniony do udostępniania Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie - zgodnie z potrzebami operacyjnymi SPUE - informacji i dokumentów niejawnych UE sporządzonych do celów odnośnego działania, objętych klauzulą tajności do poziomu "RESTREINT UE/EU RESTRICTED", zgodnie z przepisami bezpieczeństwa dotyczącymi ochrony informacji niejawnych UE. W tym celu dokonuje się uzgodnień lokalnych.

4. WP jest upoważniony do udostępniania stronom trzecim, które przyłączyły się do niniejszej decyzji, dokumentów jawnych UE odnoszących się do treści obrad Rady dotyczących odnośnego działania, które są objęte tajemnicą zawodową na podstawie art. 6 ust. 1 regulaminu wewnętrznego Rady ⁷ .

Artykuł  9

Dostęp do informacji i wsparcie logistyczne

1. Państwa członkowskie, Komisja, ESDZ oraz Sekretariat Generalny Rady zapewniają SPUE dostęp do wszelkich odpowiednich informacji.

2. Biuro Unii lub państwa członkowskie, w zależności od sytuacji, zapewniają SPUE wsparcie logistyczne.

Artykuł  10

Bezpieczeństwo

Zgodnie z polityką Unii dotyczącą bezpieczeństwa personelu rozmieszczonego poza terytorium Unii w ramach zadań operacyjnych na podstawie tytułu V Traktatu, SPUE podejmuje wszelkie działania możliwe do zrealizowania w uzasadnionych granicach, zgodne z mandatem SPUE oraz ze stanem bezpieczeństwa na obszarze, za który jest odpowiedzialny, służące zapewnieniu bezpieczeństwa całemu personelowi bezpośrednio podlegającemu SPUE, w szczególności:

a) sporządza szczegółowy plan bezpieczeństwa oparty na wskazówkach z ESDZ, obejmujący konkretne fizyczne, organizacyjne i proceduralne środki bezpieczeństwa i regulujący zarządzanie bezpiecznym przemieszczaniem się personelu do obszaru, za który jest odpowiedzialny, i w jego obrębie, a także reagowanie na zdarzenia związane z naruszaniem bezpieczeństwa, oraz określa plan awaryjny i ewakuacyjny;

b) zapewnia objęcie całego personelu rozmieszczonego poza terytorium Unii ubezpieczeniem od wysokiego ryzyka odpowiednio do warunków panujących na obszarze, za który jest odpowiedzialny;

c) zapewnia, aby wszyscy członkowie zespołu SPUE, którzy mają być rozmieszczeni poza terytorium Unii, w tym zatrudniony na podstawie umów personel miejscowy, odbyli przed przyjazdem lub niezwłocznie po przyjeździe na obszar, za który jest odpowiedzialny, odpowiednie szkolenie w zakresie bezpieczeństwa, na podstawie wskaźników ryzyka określonych dla tego obszaru przez ESDZ;

d) zapewnia wprowadzanie w życie wszelkich uzgodnionych zaleceń wydawanych w następstwie regularnych ocen bezpieczeństwa oraz przekazuje Radzie, WP i Komisji pisemne sprawozdania na temat realizacji tych zaleceń oraz innych kwestii związanych z bezpieczeństwem w ramach regularnych sprawozdań z postępów prac oraz kompleksowego sprawozdania końcowego z wykonania mandatu.

Artykuł  11

Składanie sprawozdań

SPUE regularnie przedstawia WP i KPiB sprawozdania. W razie potrzeby składa również sprawozdania grupom roboczym Rady. Regularne sprawozdania są rozprowadzane poprzez sieć COREU. SPUE może przedstawiać sprawozdania Radzie do Spraw Zagranicznych. SPUE może uczestniczyć w informowaniu Parlamentu Europejskiego.

Artykuł  12

Koordynacja

1. SPUE przyczynia się do jedności, spójności i efektywności działania Unii oraz pomaga w zapewnieniu spójnego wykorzystania wszystkich instrumentów Unii i działań państw członkowskich, aby osiągnąć cele unijnej polityki. W stosownych przypadkach SPUE dąży do współdziałania z państwami członkowskimi. SPUE koordynuje swoje działania z działaniami Komisji, a także - w stosownych przypadkach - z działaniami innych SPUE działających w regionie. SPUE regularnie przekazuje informacje misjom państw członkowskich i delegaturom Unii.

2. W terenie utrzymywane są bliskie kontakty z szefami delegatur Unii oraz z szefami misji państw członkowskich w regionie. Dokładają oni wszelkich starań, aby wspierać SPUE w wykonywaniu jego mandatu. SPUE udziela szefowi EULEX KOSOVO wskazówek politycznych dotyczących sytuacji na miejscu, w tym na temat politycznych aspektów kwestii związanych z obowiązkami wykonawczymi. SPUE i cywilny dowódca operacji konsultują się ze sobą stosownie do potrzeb. SPUE ściśle koordynuje swoje działania ze SPUE ds. dialogu między Belgradem a Prisztiną oraz będzie służyć lokalnym doradztwem politycznym i lokalną wiedzą fachową. SPUE nawiązuje także kontakty z odpowiednimi podmiotami lokalnymi oraz innymi podmiotami regionalnymi i międzynarodowymi obecnymi w terenie.

3. SPUE wraz z innymi podmiotami Unii obecnymi w terenie zapewnia rozpowszechnianie i przekazywanie sobie wzajemnie informacji przez podmioty Unii obecne w terenie, tak aby osiągnąć wysoki stopień zbieżności pod względem orientacji sytuacyjnej i oceny sytuacji.

Artykuł  13

Pomoc w zakresie roszczeń

SPUE i jego personel udzielają wsparcia w celu przygotowania odpowiedzi na wszelkie roszczenia i zobowiązania wynikające z mandatów wcześniejszych SPUE dla Kosowa oraz udzielają pomocy administracyjnej i udostępniają odpowiednie dokumenty w tym celu.

Artykuł  13a  ⁸  

Dostęp do dokumentów i ochrona danych

1. SPUE stosuje przepisy rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady ⁹ . Wysoki Przedstawiciel przyjmuje odpowiednie przepisy wykonawcze dotyczące SPUE.

2. SPUE chroni osoby w związku z przetwarzaniem ich danych osobowych zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 ¹⁰ . Wysoki Przedstawiciel przyjmuje odpowiednie przepisy wykonawcze dotyczące SPUE.

Artykuł  14

Przegląd

Wykonywanie niniejszej decyzji i jej spójność z innymi działaniami Unii w regionie są przedmiotem regularnych przeglądów. SPUE przedstawia Radzie, WP i Komisji regularne sprawozdania z postępu prac oraz kompleksowe sprawozdanie końcowe z wykonania mandatu do dnia 30 maja 2026 r.

Artykuł  15

Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

Sporządzono w Brukseli dnia 26 lipca 2024 r.

* Użycie tej nazwy nie wpływa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244/1999 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2020/1135 z dnia 30 lipca 2020 r. w sprawie mianowania Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie (Dz.U. L 247 z 31.7.2020, s. 25).

2 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/1527 z dnia 20 lipca 2023 r. w sprawie przedłużenia mandatu Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie oraz zmiany decyzji (WPZiB) 2020/1135 (Dz.U. L 185 z 24.7.2023, s. 30).

3 Dz.U. L 71 z 16.3.2016, s. 3.

4 Decyzja Rady (UE) 2015/1988 z dnia 22 października 2015 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii, Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Kosowem, z drugiej strony (Dz.U. L 290 z 6.11.2015, s. 4).

5 Art. 5 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 decyzji nr 2025/176 z dnia 27 stycznia 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.176) zmieniającej nin. decyzję z dniem 27 stycznia 2025 r.

6 Decyzja Rady 2013/488/UE z dnia 23 września 2013 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 274 z 15.10.2013, s. 1).

7 Decyzja Rady 2009/937/UE z dnia 1 grudnia 2009 r. dotycząca przyjęcia regulaminu wewnętrznego Rady (Dz.U. L 325 z 11.12.2009, s. 35).

8 Art. 13a dodany przez art. 1 pkt 2 decyzji nr 2025/176 z dnia 27 stycznia 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.176) zmieniającej nin. decyzję z dniem 27 stycznia 2025 r.

9 Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2001/1049/oj).

10 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2018/1725/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.2084
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2024/2084 w sprawie mianowania Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Kosowie
• Data aktu: 26/07/2024
• Data ogłoszenia: 29/07/2024