Decyzja 2024/1496 zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii

DECYZJA RADY (WPZIB) 2024/1496

z dnia 27 maja 2024 r.

zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 31 maja 2013 r. Rada przyjęła decyzję 2013/255/WPZiB ¹ .

(2) Rada jest nadal głęboko zaniepokojona sytuacją w Syrii. Po ponad 13 latach konflikt w Syrii jest daleki od zakończenia i pozostaje źródłem cierpienia i niestabilności. Tragiczne trzęsienie ziemi, które miało miejscu w dniu 6 lutego 2023 r., pogorszyło już i tak dramatyczną sytuację humanitarną w tym kraju i zwiększyło potrzeby ludności syryjskiej.

(3) Rada przypomina, że unijne środki ograniczające, w tym środki przyjęte w związku z sytuacją w Syrii, nie mają na celu blokowania ani utrudniania dostarczania pomocy humanitarnej, w tym pomocy medycznej. Handel w większości sektorów między Unią a Syrią, w tym handel żywnością i lekami, nie jest ograniczony środkami ograniczającymi przyjętymi w związku z sytuacją w Syrii. Ponadto, jeżeli chodzi o środki indywidualne, istnieją wyjątki dopuszczające udostępnienie środków pieniężnych i zasobów gospodarczych wyznaczonym osobom i podmiotom, w przypadku gdy takie środki pieniężne lub zasoby gospodarcze są niezbędne wyłącznie w celu dostarczania pomocy humanitarnej w Syrii lub pomocy ludności cywilnej w tym państwie. W niektórych przypadkach niezbędne jest uzyskanie wcześniejszego zezwolenia odpowiedniego właściwego organu krajowego.

(4) W konkluzjach z dnia 20 maja 2021 r. dotyczących komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady "w sprawie operacji humanitarnych UE: nowe wyzwania, te same zasady" Rada potwierdziła swoje zobowiązanie do unikania, a tam, gdzie jest to nieuniknione, łagodzenia w możliwie największym stopniu, wszelkich potencjalnych niezamierzonych negatywnych skutków unijnych środków ograniczających w odniesieniu do opartych na zasadach operacji humanitarnych. Rada przypomniała, że unijne środki ograniczające są zgodne ze wszystkimi zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego, w szczególności z prawa międzynarodowego praw człowieka, międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa uchodźczego. Podkreśliła znaczenie pełnego przestrzegania w unijnej polityce sankcyjnej zasad humanitarnych i międzynarodowego prawa humanitarnego, w tym, w stosownych przypadkach, przez konsekwentne włączanie wyjątków ze względów humanitarnych do unijnych systemów środków ograniczających oraz przez zapewnienie skutecznych ram stosowania takich wyjątków przez organizacje humanitarne.

(5) W dniu 9 grudnia 2022 r. Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) przyjęła rezolucję RB ONZ nr 2664 (2022), w której przypomniała o poprzednich rezolucjach nakładających sankcje w odpowiedzi na zagrożenia dla pokoju i bezpieczeństwa na świecie i podkreśliła, że środki podjęte przez państwa członkowskie ONZ w celu wdrożenia sankcji muszą być zgodne z ich zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego, nie mają służyć wywołaniu negatywnych skutków humanitarnych dla ludności cywilnej ani negatywnych skutków dla działań humanitarnych lub dla tych, którzy je prowadzą. W punkcie 1 rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) Rada Bezpieczeństwa ONZ postanowiła, że zapewnianie, przetwarzanie lub wypłacanie środków pieniężnych, innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych lub dostarczanie towarów i świadczenie usług niezbędnych do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wsparcia innych prowadzonych przez niektóre podmioty działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie jest dozwolone i że nie stanowi naruszenia zamrożenia aktywów nałożonego przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji.

(6) W dniu 14 lutego 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/338 ²  wprowadzającą zwolnienie ze względów humanitarnych na podstawie rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) do unijnych systemów środków ograniczających, które nadają skuteczność środkom przyjętym przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji. W dniu 31 marca 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/726 ³ , wprowadzającą na podstawie rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) zwolnienie ze względów humanitarnych do unijnych systemów środków ograniczających, które nadają skuteczność środkom przyjętym przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji, oraz do środków uzupełniających przyjętych przez Radę. W dniu 27 listopada 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/2686 ⁴  wprowadzającą zwolnienie ze względów humanitarnych do niektórych unijnych systemów środków ograniczających na rzecz podmiotów, o których mowa w rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022), organizacji i agencji, którym Unia przyznała certyfikat partnerstwa humanitarnego, organizacji i agencji, które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie, oraz wyspecjalizowanych agencji państw członkowskich.

(7) W dniu 23 lutego 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/408 ⁵  wprowadzającą zwolnienie dotyczące zamrożenia aktywów wyznaczonych osób fizycznych lub prawnych i podmiotów oraz ograniczeń w zakresie udostępniania środków pieniężnych i zasobów gospodarczych wyznaczonym osobom fizycznym lub prawnym i podmiotom na rzecz organizacji międzynarodowych i niektórych określonych kategorii podmiotów prowadzących działalność humanitarną na początkowy okres sześciu miesięcy, do dnia 24 sierpnia 2023 r. W dniu 14 lipca 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/1467 ⁶  przedłużającą to zwolnienie do dnia 24 lutego 2024 r. W dniu 18 grudnia 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/2876 ⁷  ponownie przedłużającą to zwolnienie do dnia 1 czerwca 2024 r. - aby ułatwić szybkie dostarczanie pomocy oraz zapewnić przewidywalność i pewność prawa podmiotom korzystającym ze zwolnienia.

(8) Aby zwiększyć spójność wszystkich systemów unijnych środków ograniczających oraz spójność między nimi a środkami przyjętymi przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji oraz aby zapewnić nieprzerwane terminowe dostarczanie pomocy humanitarnej lub wspierać inne działania wspierające podstawowe potrzeby ludzkie, Rada stwierdza, że zwolnienie wprowadzone decyzją (WPZiB) 2023/408 należy zastąpić zwolnieniem ze środków polegających na zamrożeniu aktywów osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów wyznaczonych na mocy decyzji 2013/255/WPZiB oraz na ograniczeniu udostępniania środków pieniężnych i zasobów gospodarczych takim osobom, podmiotom lub organom, na rzecz podmiotów, o których mowa w rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022), organizacji i agencji, którym Unia przyznała certyfikat partnerstwa humanitarnego, organizacji i agencji, które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie, oraz na rzecz wyspecjalizowanych agencji państw członkowskich. Zwolnienie to powinno mieć zastosowanie do dnia 1 czerwca 2025 r., zgodnie z datą końcową stosowania decyzji 2013/255/WPZiB, mając na uwadze fakt, że bez uszczerbku dla przeglądu decyzji 2013/255/WPZiB, Rada przewiduje przedłużenie tego zwolnienia na okres po dniu 1 czerwca 2025 r. Ponadto Rada uważa, że należy zmienić obowiązujący mechanizm odstępstwa w odniesieniu do tych organizacji i podmiotów prowadzących działalność humanitarną, które nie mogą korzystać z tego zwolnienia. Rada uważa również, że należy wprowadzić klauzulę przeglądową związaną z tym wyjątkami.

(9) Niezbędne jest podjęcie przez Unię dalszych działań w celu wprowadzenia w życie niektórych środków przewidzianych w niniejszej decyzji.

(10) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2013/255/WPZiB,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

W decyzji 2013/255/WPZiB wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 28a otrzymuje brzmienie:

"Artykuł 28a

1. Do dnia 1 czerwca 2025 r. zakazy określone w art. 28 ust. 1, 2 i 5 nie mają zastosowania do zapewniania, przetwarzania lub wypłacania środków pieniężnych, innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych ani do dostarczania towarów i świadczenia usług niezbędnych do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wspierania innych działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie, w przypadku gdy takiej pomocy dostarczają i takie inne działania realizują:

a) Organizacja Narodów Zjednoczonych, w tym jej programy, fundusze i inne podmioty i organy, a także jej wyspecjalizowane agencje i powiązane organizacje;

b) organizacje międzynarodowe;

c) organizacje humanitarne posiadające status obserwatora w Zgromadzeniu Ogólnym Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz członkowie tych organizacji humanitarnych;

d) dwustronnie lub wielostronnie finansowane organizacje pozarządowe uczestniczące w organizowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych programach pomocy humanitarnej, programach pomocy Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz uchodźców, innych apelach Organizacji Narodów Zjednoczonych lub klastrach pomocy humanitarnej koordynowanych przez Biuro Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej;

e) organizacje i agencje, którym Unia przyznała certyfikat partnerstwa humanitarnego lub które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie z procedurami krajowymi;

f) wyspecjalizowane agencje państw członkowskich; lub

g) pracownicy, beneficjenci, jednostki zależne lub partnerzy wykonawczy podmiotów, o których mowa w lit. a)-f), w czasie i w zakresie, w jakim działają w takim charakterze.

2. Zakaz ustanowiony w art. 28 ust. 5 nie ma zastosowania do środków pieniężnych ani zasobów gospodarczych udostępnianych osobom fizycznym lub prawnym i podmiotom wymienionym w załącznikach I i II przez organy publiczne lub przez osoby prawne lub podmioty, które otrzymują środki z funduszy publicznych w celu udzielenia pomocy humanitarnej w Syrii lub pomocy ludności cywilnej w Syrii, jeżeli zapewnienie takich środków pieniężnych lub zasobów gospodarczych ma na celu zakup lub transport wyrobów naftowych lub powiązanego finansowania lub pomocy finansowej, przeznaczonych wyłącznie na udzielenie pomocy humanitarnej w Syrii lub pomocy na rzecz ludności cywilnej w Syrii zgodne z art. 5 ust. 3

3. W przypadkach nieobjętych ust. 1 i 2 niniejszego artykułu i na zasadzie odstępstwa od zakazów ustanowionych w art. 28 ust. 1, 2 i 5 właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na uwolnienie niektórych zamrożonych środków pieniężnych lub zasobów gospodarczych lub na udostępnienie niektórych środków pieniężnych lub zasobów gospodarczych, na warunkach, jakie uznają za stosowne, po ustaleniu, że zapewnienie takich środków pieniężnych lub zasobów gospodarczych jest niezbędne do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wspierania innych działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie.

4. W przypadku braku decyzji odmownej, wniosku o udzielenie informacji lub zawiadomienia o dodatkowym terminie od odpowiedniego właściwego organu w terminie pięciu dni roboczych od dnia otrzymania wniosku o udzielenie zezwolenia na podstawie ust. 2, zezwolenie uważa się za udzielone.

5. Zakaz ustanowiony w art. 28 ust. 5 nie ma zastosowania do środków pieniężnych ani zasobów gospodarczych udostępnionych osobom fizycznym lub prawnym lub podmiotom wymienionym w załącznikach I i II przez misje dyplomatyczne lub konsularne, jeżeli zapewnienie takich środków pieniężnych lub zasobów gospodarczych jest zgodne z art. 5 ust. 4.

6. Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o każdym zezwoleniu udzielonym na podstawie ust. 3 i 4 w terminie 4 tygodni od udzielenia takiego zezwolenia.";

2) w art. 34 dodaje się akapit w brzmieniu:

"Wyjątki, o których mowa w art. 28a ust. 1 i 4, w odniesieniu do art. 28 ust. 1, 2 i 5, poddawane są przeglądowi w regularnych odstępach czasu, co najmniej raz na 12 miesięcy, lub na pilny wniosek złożony przez jedno z państw członkowskich, Wysokiego Przedstawiciela lub Komisję w związku z zasadniczą zmianą okoliczności.".

Artykuł  2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 27 maja 2024 r.

1 Decyzja Rady 2013/255/WPZiB z dnia 31 maja 2013 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz. U. L 147 z 1.6.2013, s. 14).

2 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/338 z dnia 14 lutego 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady i wspólne stanowiska Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących zwolnienia ze względów humanitarnych (Dz.U. L 47 z 15.2.2023, s. 50).

3 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/726 z dnia 31 marca 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących zwolnienia ze względów humanitarnych (Dz.U. L 94 z 3.4.2023, s. 48).

4 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/2686 z dnia 27 listopada 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących wyjątków ze względów humanitarnych (Dz.U. L, 2023/2686, 28.11.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2023/2686/oj).

5 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/408 z dnia 23 lutego 2023 r. zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L 56 I z 23.2.2023, s. 4).

6 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/1467 z dnia 14 lipca 2023 r. zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L 180 z 17.7.2023, s. 41).

7 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/2876 z dnia 18 grudnia 2023 r. zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L, 2023/2876, 19.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2023/2876/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.1496
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2024/1496 zmieniająca decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii
• Data aktu: 27/05/2024
• Data ogłoszenia: 28/05/2024
• Data wejścia w życie: 29/05/2024