Decyzja 2024/1025 zmieniająca decyzję (WPZiB) 2020/1999 w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka

DECYZJA RADY (WPZiB) 2024/1025
z dnia 4 kwietnia 2024 r.
zmieniająca decyzję (WPZiB) 2020/1999 w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka

RADA UNII EUROPEJSKIEJ:

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 7 grudnia 2020 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2020/1999 1 .

(2) W konkluzjach z dnia 20 maja 2021 r. dotyczących "Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady

w sprawie operacji humanitarnych UE: nowe wyzwania, te same zasady" Rada potwierdziła swoje zobowiązanie do unikania, a tam, gdzie jest to nieuniknione, łagodzenia w możliwie największym stopniu, wszelkich potencjalnych niezamierzonych negatywnych skutków unijnych środków ograniczających w odniesieniu do opartych na zasadach operacji humanitarnych. Rada przypomniała, że unijne środki ograniczające są zgodne ze wszystkimi zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego, w szczególności z prawa międzynarodowego praw człowieka, międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa uchodźczego. Podkreśliła znaczenie pełnego przestrzegania w unijnej polityce sankcyjnej zasad humanitarnych i międzynarodowego prawa humanitarnego, w tym, w odpowiednich przypadkach, przez konsekwentne włączanie wyjątków ze względów humanitarnych do unijnych systemów środków ograniczających oraz przez zapewnienie skutecznych ram stosowania takich wyjątków przez organizacje humanitarne.

(3) W dniu 9 grudnia 2022 r. Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) przyjęła rezolucję RB ONZ nr 2664 (2022), w której przypomniała o poprzednich rezolucjach nakładających sankcje w odpowiedzi na zagrożenia dla pokoju i bezpieczeństwa na świecie i podkreśliła, że środki podjęte przez państwa członkowskie ONZ w celu wdrożenia sankcji muszą być zgodne z ich zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego i nie mają służyć wywołaniu negatywnych skutków humanitarnych dla ludności cywilnej, negatywnych skutków dla działań humanitarnych ani też dla prowadzących je osób. W pkt 1 swojej rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) RB ONZ postanowiła, że zapewnianie, przetwarzanie lub wypłacanie środków finansowych, innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych lub dostarczanie towarów i świadczenie usług niezbędnych do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wsparcia innych prowadzonych przez niektóre podmioty działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie jest dozwolone i że nie stanowi naruszenia zamrożenia aktywów nałożonego przez RB ONZ lub jej komitety ds. sankcji.

(4) W dniu 14 lutego 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/338 2  wprowadzającą zwolnienie ze względów humanitarnych na podstawie rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) do unijnych systemów środków ograniczających, które nadają skuteczność środkom przyjętym przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji. W dniu 31 marca 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/726 3 , wprowadzającą na podstawie rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022) zwolnienie ze względów humanitarnych w unijnych systemach środków ograniczających, które nadają skuteczność środkom przyjętym przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub jej komitety ds. sankcji oraz środkom uzupełniającym, o których zadecydowała Rada. W dniu 27 listopada 2023 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2023/2686 4  wprowadzającą do niektórych unijnych systemów środków ograniczających zwolnienie ze względów humanitarnych na rzecz podmiotów, o których mowa w rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022), organizacji i agencji, którym Unia przyznała certyfikat partnerstwa humanitarnego, organizacji i agencji, które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie oraz przez wyspecjalizowane agencje państwa członkowskiego.

(5) Aby zwiększyć konsekwencję wszystkich systemów unijnych środków ograniczających oraz spójność między nimi a środkami przyjętymi przez RB ONZ lub jej komitety ds. sankcji, zapewnić terminowe dostarczanie pomocy humanitarnej lub wspierać inne działania wspierające podstawowe potrzeby ludzkie, należy wprowadzić zwolnienie ze środków polegających na zamrożeniu aktywów wskazanych osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów oraz na ograniczeniu udostępniania środków finansowych i zasobów gospodarczych takim osobom, podmiotom lub organom wyznaczonym na mocy decyzji (WPZiB) 2020/1999, na rzecz podmiotów, o których mowa w rezolucji RB ONZ nr 2664 (2022), organizacji i agencji, którym Unia przyznała certyfikat partnerstwa humanitarnego, organizacji i agencji, które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie oraz przez wyspecjalizowane agencje państw członkowskich. Ponadto Rada uważa, że należy zmienić obowiązujący mechanizm odstępstwa w odniesieniu do tych organizacji i podmiotów prowadzących działalność humanitarną, które nie mogą korzystać z tego zwolnienia. Rada uważa również, że należy stosować mechanizm odstępstwa, a nie zwolnienia w przypadkach, gdy stwierdzi ona, że wymagana jest kontrola ze strony właściwego organu krajowego z powodu ryzyka, iż przekazane środki finansowe lub zasoby gospodarcze zostaną nieprawidłowo wykorzystane na cele inne niż pomoc humanitarna.

(6) Unia powinna podjąć dalsze działania, aby wprowadzić w życie niektóre środki.

(7) Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję (WPZiB) 2020/1999,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

W decyzji (WPZiB) 2020/1999 wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 4 wprowadza się następujące zmiany:
a)
dodaje się ustępy w brzmieniu:

"-1. Art. 3 ust. 1 i 2 nie mają zastosowania do zapewniania, przetwarzania lub wypłacania środków finansowych, innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych ani do dostarczania towarów i świadczenia usług niezbędnych do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wspierania innych działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie, w przypadku gdy takiej pomocy dostarczają lub takie działania realizują:

a) Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), w tym jej programy, fundusze oraz inne jednostki i organy, jak również jej wyspecjalizowane agencje i powiązane organizacje;

b) organizacje międzynarodowe;

c) organizacje humanitarne posiadające status obserwatora w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ oraz członkowie tych organizacji humanitarnych;

d) dwustronnie lub wielostronnie finansowane organizacje pozarządowe uczestniczące w organizowanych przez ONZ programach pomocy humanitarnej, programach pomocy na rzecz uchodźców, innych apelach ONZ lub klastrach pomocy humanitarnej koordynowanych przez Biuro ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej;

e) organizacje i agencje, którym Unia wydała certyfikat partnerstwa humanitarnego lub które zostały certyfikowane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie z procedurami krajowymi;

f) wyspecjalizowane agencje państw członkowskich; lub

g) pracownicy, beneficjenci, jednostki zależne lub partnerzy wykonawczy podmiotów, o których mowa w lit. a)-f), w takim czasie i w takim zakresie, w jakim działają w tym charakterze.

-1a. Zwolnienie określone w ust. -1 nie ma zastosowania do osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów oznaczonych w załączniku gwiazdką.";

b)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Bez uszczerbku dla ust. -1 i na zasadzie odstępstwa od art. 3 ust. 1 i 2 właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na uwolnienie niektórych zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych lub na udostępnienie niektórych środków finansowych lub zasobów gospodarczych, na warunkach, jakie uznają za stosowne, po ustaleniu, że przekazanie takich środków lub zasobów gospodarczych jest niezbędne do zapewnienia terminowego dostarczania pomocy humanitarnej lub do wspierania innych działań wspierających podstawowe potrzeby ludzkie.';

c)
dodaje się ustęp w brzmieniu:

"1a. W przypadku gdy odpowiedni właściwy organ nie wyda decyzji odmownej, nie wystąpi z wnioskiem o udzielnie informacji lub nie dokona zawiadomienia o dodatkowym terminie w terminie pięciu dni roboczych od dnia otrzymania wniosku o udzielenie upoważnienia na podstawie ust. 1, upoważnienie uważa się za udzielone.";

d)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie i Komisję o każdym zezwoleniu udzielonym na podstawie niniejszego artykułu w terminie czterech tygodni od udzielenia takiego zezwolenia.";

2)
art. 10 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Wyjątki, o których mowa w art. 4, w odniesieniu do art. 3 ust. 1 i 2, poddawane są przeglądowi w regularnych odstępach czasu, co najmniej raz na 12 miesięcy, lub na pilny wniosek złożony przez którekolwiek z państw członkowskich, Wysokiego Przedstawiciela lub Komisję w związku z zasadniczą zmianą okoliczności.";

3)
w załączniku wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.
Artykuł  2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 4 kwietnia 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

W załączniku do decyzji (WPZiB) 2020/1999 ("Wykaz osób fizycznych i prawnych, podmiotów i organów, o których mowa w art. 2 i 3") wprowadza się następujące zmiany:
1)
w sekcji A (Osoby fizyczne) wprowadza się następujące zmiany:
a)
w kolumnie "Imię i nazwisko (transliteracja na alfabet łaciński)" dodaje się gwiazdkę pod imionami i nazwiskami we wpisach: 1-4, 13, 14, 16-26, 29-32, 36-56 i 62-105;
b)
pod tabelą dodaje się zdanie w brzmieniu:

"* Art. 4 ust. -1 nie stosuje się do wpisów oznaczonych gwiazdką.";

2)
w sekcji B ("Osoby prawne, podmioty i organy") wprowadza się następujące zmiany:
a)
w kolumnie "Nazwa (transliteracja na alfabet łaciński)" dodaje się gwiazdkę pod nazwami we wpisach: 5-12 i 16-23;
b)
pod tabelą dodaje się zdanie w brzmieniu:

"* Art. 4 ust. -1 nie stosuje się do wpisów oznaczonych gwiazdką.".

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2020/1999 z dnia 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka (Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 13).
2 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/338 z dnia 14 lutego 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady i wspólne stanowiska Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących zwolnienia ze względów humanitarnych (Dz.U. L 47 z 15.2.2023, s. 50).
3 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/726 z dnia 31 marca 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących zwolnienia ze względów humanitarnych (Dz.U. L 94 z 3.4.2023, s. 48).
4 Decyzja Rady (WPZiB) 2023/2686 z dnia 27 listopada 2023 r. zmieniająca niektóre decyzje Rady w sprawie środków ograniczających w celu dodania przepisów dotyczących wyjątków ze względów humanitarnych (Dz.U. L 2023/2686 z 28.11.2023, ELI: http://data. europa.eu/eli/dec/2023/2686/oj).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024