Decyzja 2023/855 w sprawie partnerskiej misji Unii Europejskiej w Mołdawii (EUPM Moldova)

DECYZJA RADY (WPZiB) 2023/855

z dnia 24 kwietnia 2023 r.

w sprawie partnerskiej misji Unii Europejskiej w Mołdawii (EUPM Moldova)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 42 ust. 4 i art. 43 ust. 2,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W konkluzjach z dnia 24 czerwca 2022 r. Rada Europejska uznała europejską perspektywę między innymi Republiki Mołdawii, potwierdziła, że przyszłość Republiki Mołdawii i jej obywateli jest związana z Unią Europejską oraz postanowiła przyznać Republice Mołdawii, wraz z Ukrainą, status kraju kandydującego.

(2) W swoich konkluzjach z dnia 15 grudnia 2022 r. Rada Europejska potwierdziła, że Unia będzie w dalszym ciągu zapewniać wszelkie stosowne wsparcie Republice Mołdawii, ponieważ państwo to zmaga się z wieloaspektowymi skutkami rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie.

(3) W piśmie z dnia 28 stycznia 2023 r. skierowanym do Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa premier Republiki Mołdawii zwróciła się do Unii o rozmieszczenie cywilnej misji w Republice Mołdawii w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO).

(4) W dniu 31 stycznia 2023 r. Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa zatwierdził polityczne ramy podejścia kryzysowego w Republice Mołdawii.

(5) W dniu 5 kwietnia 2023 r. Rada zatwierdziła koncepcję zarządzania kryzysowego dotyczącą możliwości utworzenia w Republice Mołdawii cywilnej misji w dziedzinie WPBiO. Misję tę należy zatem utworzyć.

(6) Misja w ramach WPBiO w Republice Mołdawii będzie prowadzona w sytuacji, która może ulec pogorszeniu i mogłaby utrudnić osiągnięcie celów działań zewnętrznych Unii określonych w art. 21 Traktatu,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Misja

Unia tworzy niniejszym partnerską misję cywilną Unii Europejskiej w Republice Mołdawii (EUPM Moldova) w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.

Artykuł  2

Mandat

1. EUPM Moldova przyczynia się do zwiększenia odporności sektora bezpieczeństwa w Republice Mołdawii w obszarach zarządzania kryzysowego i zagrożeń hybrydowych, w tym cyberbezpieczeństwa i przeciwdziałania zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje.

2. W tym celu EUPM Moldova:

a) 1  przyczynia się do wzmocnienia mołdawskich struktur zarządzania kryzysowego z naciskiem na sektor bezpieczeństwa poprzez:

(i) udzielanie mołdawskim władzom doradztwa strategicznego;

(ii) określenie potrzeb w zakresie organizacji, szkoleń i wyposażenia;

(iii) stopniowe wdrażanie proponowanych działań i znalezionych rozwiązań;

b) pomaga zwiększać odporność na zagrożenia hybrydowe poprzez:

(i) doradztwo na poziomie strategicznym w zakresie opracowywania strategii i polityk mających na celu przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym oraz zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje, w tym dezinformacji, zwiększanie cyberbezpieczeństwa oraz ochronę informacji niejawnych;

(ii) określenie potrzeb dotyczących budowania zdolności w sektorze bezpieczeństwa w zakresie wczesnego ostrzegania o zagrożeniach, ich wykrywania, identyfikowania, określania ich źródła oraz reagowania na nie;

(iii) przyczynianie się do wdrażania proponowanych działań i znalezionych rozwiązań;

c) wspiera wdrażanie powyższych zadań za pomocą komórki ds. projektów oferującej ukierunkowane wsparcie operacyjne, stosownie do potrzeb, zgodnie ze zintegrowanym podejściem i w miarę możliwości w ścisłej koordynacji z innymi podmiotami.

3. W planowaniu strategicznym i operacyjnym, działaniach i sprawozdawczości EUPM Moldova w pełni uwzględnia się i aktywnie propaguje międzynarodowe prawo humanitarne, prawa człowieka i zasadę równości płci, ochronę ludności cywilnej, a także programy działań określone w rezolucjach Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1325 (2000) w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, nr 2250 (2015) w sprawie młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa oraz nr 1612 (2005) w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych.

Artykuł  3

Łańcuch dowodzenia i organizacja

1. EUPM Moldova, jako operacja zarządzania kryzysowego, ma jednolity łańcuch dowodzenia.

2. Dowództwo EUPM Moldova znajduje się w Republice Mołdawii.

3. Struktura EUPM Moldova jest zgodna z jej dokumentami dotyczącymi planowania.

Artykuł  4

Dowódca operacji cywilnej

1. Dyrektor zarządzający Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych (CPCC) jest dowódcą operacji cywilnej EUPM Moldova. CPCC pozostaje w dyspozycji dowódcy operacji cywilnej do celów planowania i prowadzenia EUPM Moldova.

2. Dowódca operacji cywilnej, pod kontrolą polityczną i kierownictwem strategicznym Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa (KPiB) oraz ogólnym zwierzchnictwem Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwanego dalej "Wysokim Przedstawicielem"), sprawuje dowództwo i kontrolę nad EUPM Moldova na poziomie strategicznym.

3. Dowódca operacji cywilnej zapewnia właściwe i skuteczne wykonywanie decyzji Rady i KPiB w odniesieniu do prowadzenia operacji, w tym przez wydawanie szefowi misji, w razie potrzeby, instrukcji na poziomie strategicznym oraz służenie mu doradztwem i wsparciem technicznym.

4. Dowódca operacji cywilnej składa sprawozdania Radzie za pośrednictwem Wysokiego Przedstawiciela.

5. Cały oddelegowany personel pozostaje w pełnym zakresie pod dowództwem, odpowiednio, organów krajowych państwa wysyłającego, zgodnie z przepisami krajowymi, stosownej instytucji Unii lub Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ). Organy te przekazują kontrolę operacyjną (OPCON) nad swoim personelem dowódcy operacji cywilnej.

6. Dowódca operacji cywilnej ponosi całkowitą odpowiedzialność za zapewnienie należytego wywiązania się ze spoczywającego na Unii obowiązku dochowania należytej staranności.

7. Dowódca operacji cywilnej i szef delegatury UE w Republice Mołdawii konsultują się z sobą w razie potrzeby.

Artykuł  5

Szef misji

1. Szef misji, na poziomie teatru działań, przyjmuje odpowiedzialność za EUPM Moldova oraz sprawuje nad nią dowództwo i kontrolę. Szef EUPM Moldova odpowiada bezpośrednio przed dowódcą operacji cywilnej i prowadzi działania zgodnie z jego instrukcjami.

2. Szef misji reprezentuje EUPM Moldova na obszarze, za który ponosi odpowiedzialność.

3. Szef misji odpowiada za administrację i logistykę EUPM Moldova, ponosi także odpowiedzialność za mienie, zasoby oraz informacje, którymi dysponuje EUPM Moldova. Szef misji może delegować, zachowując całościową odpowiedzialność za EUPM Moldova, zadania w zakresie zarządzania kadrowego i finansowego na członków personelu EUPM Moldova.

4. Szef misji sprawuje kontrolę dyscyplinarną nad personelem EUPM Moldova. Działania dyscyplinarne w odniesieniu do personelu oddelegowanego są podejmowane odpowiednio przez organy krajowe państwa wysyłającego, zgodnie z przepisami krajowymi, przez stosowną instytucję Unii lub przez ESDZ.

5. Szef misji zapewnia, aby EUPM Moldova była należycie eksponowana.

6. Szef misji, bez uszczerbku dla łańcucha dowodzenia, przyjmuje od szefa delegatury Unii w Republice Mołdawii wskazówki polityczne dotyczące sytuacji na miejscu.

Artykuł  6

Personel

1. W skład EUPM Moldova wchodzi głównie personel oddelegowany przez państwa członkowskie, instytucje Unii lub ESDZ. Państwa członkowskie, instytucje Unii oraz ESDZ ponoszą koszty związane z całym oddelegowanym przez siebie personelem, w tym koszty podróży do i z miejsca rozmieszczenia, wynagrodzenia, koszty opieki medycznej oraz dodatki inne niż obowiązujące diety dzienne.

2. Państwo członkowskie, instytucja Unii lub ESDZ, odpowiednio, są odpowiedzialne za reagowanie na wszelkie roszczenia związane z oddelegowaniem, zgłaszane przez członka oddelegowanego przez siebie personelu lub go dotyczące, oraz za wnoszenie wszelkich powództw przeciwko tym osobom.

3. EUPM Moldova może zatrudniać na podstawie umów personel międzynarodowy i miejscowy, jeżeli wymagane zadania nie mogą zostać wykonane przez personel oddelegowany przez państwa członkowskie. Wyjątkowo, w należycie uzasadnionych przypadkach, gdy brakuje wykwalifikowanych kandydatów z państw członkowskich, można w stosownym przypadku zatrudnić na podstawie umów obywateli uczestniczących państw trzecich.

4. Warunki zatrudnienia oraz prawa i obowiązki personelu międzynarodowego i miejscowego określa się w umowach między EUPM Moldova a danym członkiem personelu.

Artykuł  7

Status misji i jej personelu

Status EUPM Moldova i jej personelu, w tym w stosownych przypadkach przywileje, immunitety i dalsze gwarancje niezbędne do realizacji EUPM Moldova i jej sprawnego przebiegu, stanowi przedmiot umowy zawieranej na podstawie art. 37 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), zgodnie z procedurą określoną w art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Artykuł  8

Kontrola polityczna i kierownictwo strategiczne

1. KPiB sprawuje w ramach odpowiedzialności Rady i Wysokiego Przedstawiciela kontrolę polityczną i kierownictwo strategiczne nad EUPM Moldova. Rada upoważnia niniejszym KPiB do podejmowania w tym celu stosownych decyzji zgodnie z art. 38 akapit trzeci TUE. Upoważnienie to obejmuje uprawnienia do mianowania szefa misji na wniosek Wysokiego Przedstawiciela oraz uprawnienie do wprowadzania zmian w planie operacji (OPLAN). Uprawnienia do podejmowania decyzji w sprawie celów i zakończenia EUPM Moldova pozostają uprawnieniami Rady. Decyzje KPiB dotyczące mianowania szefa misji publikuje się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. KPiB przedstawia Radzie regularnie sprawozdania.

3. KPiB otrzymuje, regularnie i stosownie do potrzeb, sprawozdania od dowódcy operacji cywilnej i od szefa misji dotyczące kwestii objętych zakresem ich odpowiedzialności.

Artykuł  9

Udział państw trzecich

1. Bez uszczerbku dla autonomii decyzyjnej Unii i dla jej jednolitych ram instytucjonalnych, państwa trzecie mogą zostać zaproszone do wniesienia wkładu w EUPM Moldova, pod warunkiem ponoszenia przez nie, w stosownych przypadkach, kosztów oddelegowanego przez siebie personelu, w tym wynagrodzeń, ubezpieczeń od wszelkiego rodzaju ryzyka, diet dziennych oraz kosztów podróży do Republiki Mołdawii i z tego państwa, oraz wnoszenia stosownego wkładu na pokrycie bieżących wydatków EUPM Moldova.

2. Państwa trzecie uczestniczące w EUPM Moldova mają te same prawa i obowiązki co państwa członkowskie w odniesieniu do bieżącego zarządzania tą misją.

3. Rada upoważnia niniejszym KPiB do podejmowania stosownych decyzji dotyczących akceptacji proponowanych wkładów oraz do ustanowienia komitetu uczestników.

4. Szczegółowe uzgodnienia dotyczące udziału państw trzecich są przedmiotem umów zawieranych zgodnie z art. 37 TUE i, w niezbędnych przypadkach, dodatkowych ustaleń technicznych. W przypadku gdy Unia i państwo trzecie zawierają lub zawarły umowę ustanawiającą ramy udziału tego państwa trzeciego w unijnych operacjach zarządzania kryzysowego, postanowienia tej umowy mają zastosowanie w kontekście EUPM Moldova.

Artykuł  10

Bezpieczeństwo

1. Dowódca operacji cywilnej kieruje planowaniem przez szefa misji środków bezpieczeństwa oraz zapewnia ich właściwe i skuteczne wdrażanie przez EUPM Moldova zgodnie z art. 4.

2. Szef misji jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo EUPM Moldova i za zapewnienie przestrzegania minimalnych wymogów bezpieczeństwa mających zastosowanie do tej misji, zgodnie z polityką Unii dotyczącą bezpieczeństwa personelu rozmieszczonego poza terytorium Unii w ramach zadań operacyjnych na podstawie tytułu V TUE, jak również z jej instrumentami uzupełniającymi.

3. Szef misji jest wspierany przez funkcjonariusza ds. bezpieczeństwa misji, który podlega szefowi misji i pozostaje również w ścisłym stosunku służbowym z ESDZ.

4. Przed objęciem funkcji personel EUPM Moldova uczestniczy w obowiązkowym szkoleniu w zakresie bezpieczeństwa, zgodnie z OPLAN. Personel ten uczestniczy również w regularnie organizowanych przez funkcjonariusza ds. bezpieczeństwa misji szkoleniach aktualizujących w teatrze działań.

5. Szef misji zapewnia ochronę informacji niejawnych UE zgodnie z decyzją Rady 2013/488/UE ² .

Artykuł  11

Komórka Monitorująca

Do celów EUPM Moldova należy uruchomić Komórkę Monitorującą.

Artykuł  12

Uzgodnienia prawne

EUPM Moldova ma zdolność do nabywania usług i towarów, do zawierania umów i porozumień administracyjnych, do zatrudniania personelu, do posiadania rachunków bankowych, do nabywania i zbywania aktywów i do regulowania swojego zadłużenia, a także do występowania jako strona postępowania sądowego - odpowiednio do potrzeb związanych z wykonaniem niniejszej decyzji.

Artykuł  13

Uzgodnienia finansowe

1. 3  Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych z EUPM Moldova w okresie od dnia 24 kwietnia 2023 r. do dnia 21 maja 2025 r. wynosi 13 356 508,08 EUR.

Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych z EUPM Moldova w okresie od dnia 22 maja 2025 r. do dnia 31 maja 2027 r. wynosi 19 817 594,70 EUR.

2. Wszystkimi wydatkami zarządza się zgodnie z przepisami i procedurami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii. Osoby fizyczne i prawne mogą uczestniczyć bez ograniczeń w procedurach udzielania zamówień publicznych przez EUPM Moldova. Ponadto do towarów zakupionych przez EUPM Moldova nie mają zastosowania reguły pochodzenia. Z zastrzeżeniem uzyskania zgody Komisji EUPM Moldova może dokonywać z państwami członkowskimi, państwem przyjmującym, uczestniczącymi państwami trzecimi i innymi podmiotami międzynarodowymi uzgodnień technicznych dotyczących wyposażenia, usług i lokali dla EUPM Moldova.

3. EUPM Moldova odpowiada za wykonanie swojego budżetu. W tym celu EUPM Moldova podpisuje umowę z Komisją. Uzgodnienia finansowe uwzględniają łańcuch dowodzenia przewidziany w art. 3, 4 i 5 oraz wymogi operacyjne EUPM Moldova.

4. EUPM Moldova składa Komisji szczegółowe sprawozdania z działań w zakresie finansów podjętych w ramach umowy, o której mowa w ust. 3, i podlega nadzorowi ze strony Komisji w tym zakresie.

5. Wydatki związane z EUPM Moldova kwalifikują się do pokrycia od dnia przyjęcia niniejszej decyzji.

Artykuł  14

Komórka ds. projektów

1. 4  EUPM Moldova posiada komórkę ds. projektów, której zadaniem jest przygotowywanie i realizacja projektów zgodnie z doradztwem strategicznym zapewnianym na podstawie jej mandatu określonego w art. 2 ust. 2. W stosownych przypadkach EUPM Moldova ułatwia realizację projektów - w obszarach związanych z EUPM Moldova i w ramach wspierania jej celów - wdrażanych przez państwa członkowskie i państwa trzecie w ramach ich odpowiedzialności oraz doradza w zakresie tych projektów.

2. Z zastrzeżeniem ust. 3 EUPM Moldova jest uprawniona do korzystania z wkładów finansowych państw członkowskich lub państw trzecich w celu realizacji projektów określonych jako stanowiące spójne uzupełnienie innych działań EUPM Moldova, jeżeli dane projekty:

a) zostały uwzględnione w ocenie skutków finansowych dotyczącej niniejszej decyzji; lub

b) zostały włączone w trakcie trwania mandatu misji w drodze zmiany tej oceny skutków finansowych na wniosek szefa misji.

EUPM Moldova zawiera z państwami wnoszącymi wkład porozumienia, które w szczególności obejmują szczególne zasady postępowania z wszelkiego rodzaju skargami stron trzecich dotyczącymi szkód zaistniałych z powodu działań lub zanie- chań EUPM Moldova w związku z korzystaniem ze środków finansowych udostępnionych przez te państwa. W żadnym razie Unia ani Wysoki Przedstawiciel nie ponoszą odpowiedzialności wobec państw wnoszących wkład za działania lub zaniechania EUPM Moldova w związku z korzystaniem ze środków finansowych udostępnionych przez te państwa.

3. 5  Przyjęcie wkładu finansowego państw trzecich na rzecz komórki ds. projektów podlega zatwierdzeniu przez KPiB.

Artykuł  15

Spójność unijnej reakcji oraz koordynacja

1. Wysoki Przedstawiciel zapewnia spójność wdrażania niniejszej decyzji z ogółem działań zewnętrznych Unii, w tym z unijnymi programami pomocowymi.

2. Bez uszczerbku dla łańcucha dowodzenia, szef delegatury Unii w Republice Mołdawii przekazuje szefowi misji wskazówki polityczne dotyczące sytuacji na miejscu.

3. Szef misji zapewnia ścisłą koordynację działań z przedstawicielami państw członkowskich i partnerów międzynarodowych o podobnych poglądach w Republice Mołdawii.

Artykuł  16

Udostępnianie informacji

1. Wysoki Przedstawiciel jest upoważniony do udostępniania państwom trzecim, które przyłączą się do niniejszej decyzji, w odpowiednich przypadkach i stosownie do potrzeb EUPM Moldova, informacji niejawnych UE wytworzonych do celów EUPM Moldova, opatrzonych klauzulą tajności do poziomu "CONFIDENTIEL UE/EU CONFIDENTIAL", zgodnie z decyzją 2013/488/UE.

2. W przypadku szczególnej i natychmiastowej potrzeby operacyjnej Wysoki Przedstawiciel jest upoważniony do udostępnienia państwu przyjmującemu wszelkich informacji niejawnych UE wytworzonych do celów EUPM Moldova, opatrzonych klauzulą tajności do poziomu "RESTREINT UE/EU RESTRICTED", zgodnie z decyzją 2013/488/UE. W tym celu Wysoki Przedstawiciel oraz właściwe organy państwa przyjmującego dokonują niezbędnych uzgodnień.

3. Wysoki Przedstawiciel jest upoważniony do udostępnienia państwom trzecim, które przyłączą się do niniejszej decyzji, wszelkich dokumentów jawnych UE związanych z treścią obrad Rady dotyczących EUPM Moldova i objętych tajemnicą służbową na podstawie art. 6 ust. 1 regulaminu wewnętrznego Rady ⁶ .

4. Wysoki Przedstawiciel może powierzyć swoim podwładnym, dowódcy operacji cywilnej i szefowi misji uprawnienia, o których mowa w ust. 1-3 niniejszego artykułu, a także zdolność do dokonywania uzgodnień, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, zgodnie z sekcją VII załącznika VI do decyzji 2013/488/UE.

Artykuł  17

Uruchomienie EUPM Moldova

1. EUPM Moldova uruchamia się decyzją Rady w dniu zaleconym przez dowódcę operacji cywilnej EUPM Moldova, po osiągnięciu przez nią wstępnej zdolności operacyjnej.

2. Podstawowy zespół EUPM Moldova czyni niezbędne przygotowania, aby umożliwić EUPM Moldova osiągnięcie wstępnej zdolności operacyjnej.

Artykuł  18  ⁷  

Wejście w życie i okres obowiązywania

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem przyjęcia.

Niniejszą decyzję stosuje się do dnia 31 maja 2027 r.

Sporządzono w Brukseli dnia 24 kwietnia 2023 r.

1 Art. 2 ust. 2 lit. a) zmieniona przez art. 1 pkt 1 decyzji nr 2025/943 z dnia 20 maja 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.943) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 maja 2025 r.

2 Decyzja Rady z dnia 23 września 2013 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 274 z 15.10.2013, s. 1).

3 Art. 13 ust. 1:

- zmieniony przez art. 4 decyzji nr 2023/993 z dnia 22 maja 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.135.118) zmieniającej nin. decyzję z dniem 22 maja 2023 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 decyzji nr 2025/943 z dnia 20 maja 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.943) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 maja 2025 r.

4 Art. 14 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 3 lit. a decyzji nr 2025/943 z dnia 20 maja 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.943) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 maja 2025 r.

5 Art. 14 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 lit. b decyzji nr 2025/943 z dnia 20 maja 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.943) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 maja 2025 r.

6 Decyzja Rady 2009/937/UE z dnia 1 grudnia 2009 r. dotycząca przyjęcia regulaminu wewnętrznego Rady (Dz.U. L 325 z 11.12.2009, s. 35).

7 Art. 18 zmieniony przez art. 1 pkt 4 decyzji nr 2025/943 z dnia 20 maja 2025 r. (Dz.U.UE.L.2025.943) zmieniającej nin. decyzję z dniem 20 maja 2025 r.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2023.110.30
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2023/855 w sprawie partnerskiej misji Unii Europejskiej w Mołdawii (EUPM Moldova)
• Data aktu: 24/04/2023
• Data ogłoszenia: 25/04/2023
• Data wejścia w życie: 24/04/2023