Decyzja 2021/1923 w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia budowania zdolności sił zbrojnych Bośni i Hercegowiny

DECYZJA RADY (UE) 2021/1923

z dnia 4 listopada 2021 r.

w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia budowania zdolności sił zbrojnych Bośni i Hercegowiny

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 41 ust. 2,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Decyzją Rady (WPZiB) 2021/509 ¹  ustanowiono Europejski Instrument na rzecz Pokoju (zwany dalej "EPF") w celu finansowania przez państwa członkowskie działań Unii w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa służących utrzymaniu pokoju, zapobieganiu konfliktom i umacnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego na podstawie art. 21 ust. 2 lit. c) Traktatu. W szczególności, zgodnie z art. 1 ust. 2 lit. b) ppkt (i) decyzji (WPZiB) 2021/509, EPF może finansować działania służące wzmocnieniu zdolności państw trzecich oraz organizacji regionalnych i międzynarodowych w kwestiach wojskowych i obronnych.

(2) Bośnia i Hercegowina pozostaje jednym z najbardziej zaminowanych krajów na świecie, głównie w wyniku konfliktu w latach 1992-1995. Obecność min i niewybuchów nadal stanowi poważny problem dla bezpieczeństwa kraju, bezpośrednie zagrożenie dla ludności i poważnie utrudnia odbudowę pokonfliktową i ożywienie gospodarcze. Takie przedmioty stanowią również zagrożenie dla personelu rozmieszczonego w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz dla innego personelu UE.

(3) Umowa na rzecz pokoju z Dayton, załącznik 1-A dotyczący wojskowych aspektów umowy na rzecz pokoju i instrukcje dowódcy EUFOR dla stron, zmiana 25, rozdział 5, nakłada na władze Bośni i Hercegowiny obowiązek usuwania min. Ustawa o obronności Bośni i Hercegowiny określa działania na rzecz usuwania min jako jedną z pięciu głównych misji sił zbrojnych Bośni i Hercegowiny (AFBiH). AFBiH jest największą organizacją zajmującą się roz- minowywaniem w Bośni i Hercegowinie, a jej obowiązujące procedury działania obejmują usuwanie min i niewybuchów oraz szkolenia w zakresie świadomości ryzyka z nimi związanego. Procedury zostały zharmonizowane zarówno z normą Bośni i Hercegowiny dotyczącą rozminowywania i usuwania niewybuchów, jak i z odpowiednimi normami międzynarodowymi, w tym z międzynarodowymi standardami w rozminowywaniu.

(4) W konkluzjach Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa z dnia 1 lipca 2021 r. w sprawie strategicznych wytycznych Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju na okres od lipca do grudnia 2021 r. za jeden z kluczowych priorytetów na ten okres uznano środek pomocy w celu wsparcia AFBiH. Celem działania środka pomocy jest poprawa zdolności AFBiH z myślą o ich wykorzystaniu w kontekście udziału Bośni i Hercegowiny w misjach wojskowych WPBiO oraz bez uszczerbku dla wszelkiego innego wsparcia w zakresie rozminowywania finansowanego przez Unię Europejską i ogólnie rozminowywania w celach humanitarnych.

(5) W regularnie przygotowywanym półrocznym sprawozdaniu z operacji Althea Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej "Wysokim Przedstawicielem") konsekwentnie podkreślał potrzebę wsparcia batalionu saperów AFBiH.

(6) W dniu 9 września 2021 r., po przedstawieniu 36. półrocznego sprawozdania dotyczącego operacji EUFOR Althea, Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB) odnotował ciągłą pilną potrzebę znalezienia rozwiązania służącego poprawie zdolności operacyjnej batalionu saperów AFBiH. W tym celu KPiB zwrócił się do Wysokiego Przedstawiciela, by przedstawił propozycje do rozważenia, w tym propozycje w ramach EPF.

(7) W dniu 18 października 2021 r. Rada przyjęła konkluzje w sprawie Bośni i Hercegowiny/operacji EUFOR Althea, w których wezwała władze Bośni i Hercegowiny, by - przy wsparciu społeczności międzynarodowej - nasiliły wysiłki na rzecz dalszego usuwania nadwyżek amunicji, broni i materiałów wybuchowych oraz rozminowywania w celach humanitarnych.

(8) W piśmie z dnia 8 stycznia 2020 r. skierowanym do dowódcy EUFOR, minister obrony Bośni i Hercegowiny zwrócił się o pilne wsparcie dla AFBiH w postaci kluczowego sprzętu do rozminowywania, wskazując iż obecnie używany sprzęt jest bardzo przestarzały, co uniemożliwia osiągnięcie wyznaczonego celu, jakim jest całkowite rozminowywa- nie kraju do 2027 r.

(9) W piśmie z dnia 7 października 2021 r. skierowanym do Wysokiego Przedstawiciela, Ministerstwo Obrony Bośni i Hercegowiny ponowiło wniosek skierowany do Unii o wsparcie AFBiH w zamawianiu kluczowego sprzętu do roz- minowywania w celu zwiększenia skuteczności działań w zakresie rozminowywania prowadzonych przez AFBiH.

(10) Działania w ramach środka pomocy będą realizowane z uwzględnieniem zasad i wymogów określonych w decyzji (WPZiB) 2021/509, w szczególności zgodnie ze wspólnym stanowiskiem Rady 2008/944/WPZiB ²  oraz z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków w ramach EPF.

(11) Rada potwierdza, że jest zdecydowana chronić, propagować i urzeczywistniać prawa człowieka, podstawowe wolności i zasady demokratyczne, umacniać praworządność i dobre sprawowanie władzy zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, Powszechną deklaracją praw człowieka i prawem międzynarodowym, w szczególności prawem międzynarodowym w zakresie praw człowieka oraz międzynarodowym prawem humanitarnym,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Ustanowienie, cele, zakres i czas trwania

1. Niniejszym ustanawia się środek pomocy na rzecz Ministerstwa Obrony Bośni i Hercegowiny (zwanego dalej "beneficjentem"), który ma być sfinansowany z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju.

2. Celem środka pomocy jest zwiększenie i udoskonalenie zdolności batalionu saperów AFBiH poprzez zapewnienie odpowiedniego sprzętu. Przyczyni się to do umożliwienia Bośni i Hercegowinie lepszej ochrony ludności cywilnej i zwiększenia wkładu AFBiH w wojskowe operacje i misje WPBiO, przy jednoczesnym wzmocnieniu współpracy euroatlantyckiej oraz współpracy z Organizacją Narodów Zjednoczonych poprzez zwiększenie i udoskonalenie zdolności batalionu saperów AFBiH.

3. Aby osiągnąć cel, o którym mowa w ust. 2, w ramach środka pomocy finansuje się następujące rodzaje sprzętu:

a) Mobilność: 34 pojazdy transportowe (4*4);

b) Wsparcie: 34 pojazdy medyczne (4*4);

c) Technologia: 150 wykrywaczy metali.

4. Okres obowiązywania środka pomocy wynosi 30 miesięcy od przyjęcia niniejszej decyzji.

Artykuł  2

Uzgodnienia finansowe

1. Kwota referencyjna przewidziana na pokrycie wydatków związanych ze środkiem pomocy wynosi 10 000 000 EUR.

2. Wszystkimi wydatkami zarządza się zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków w ramach

EPF.

3. Wydatki w ramach środka pomocy kwalifikują się do finansowania przez 48 miesięcy od przyjęcia niniejszej decyzji.

Artykuł  3

Ustalenia z beneficjentem

1. Wysoki Przedstawiciel dokonuje z beneficjentem niezbędnych ustaleń, by zapewnić przestrzeganie przez niego wymogów i warunków ustanowionych niniejszą decyzją, jako warunku udzielenia wsparcia w ramach środka pomocy.

2. Ustalenia, o których mowa w ust. 1, obejmują przepisy zobowiązujące beneficjenta do zapewnienia:

a) zgodności batalionu saperów AFBiH z odpowiednim prawem międzynarodowym, w szczególności z międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka i międzynarodowym prawem humanitarnym;

b) właściwego i efektywnego wykorzystania wszelkich aktywów dostarczonych w ramach środka pomocy do celów, do których zostały one dostarczone;

c) wystarczającego konserwowania wszelkich aktywów dostarczonych w ramach środka pomocy w celu zapewnienia ich użyteczności i dostępności operacyjnej przez cały cykl ich życia;

d) by żadne aktywa dostarczone w ramach środka pomocy nie zostały utracone ani przekazane bez zgody Komitetu Instrumentu ustanowionego na podstawie decyzji (WPZiB) 2021/509 na rzecz osób lub podmiotów innych niż określone w odnośnych ustaleniach, po zakończeniu cyklu życia aktywów.

3. Ustalenia, o których mowa w ust. 1, obejmują postanowienia dotyczące zawieszenia i zakończenia wsparcia w ramach

środka pomocy w przypadku stwierdzenia, że beneficjent naruszył obowiązki przewidziane w ust. 2.

Artykuł  4

Wykonanie

Wysoki Przedstawiciel jest odpowiedzialny za zapewnienie wykonania niniejszej decyzji zgodnie z decyzją (WPZiB) 2021/509 oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF, oraz zgodnie ze zintegrowanymi ramami metodologicznymi dla oceny i określenia środków i kontroli wymaganych w związku ze środkami pomocy w ramach EPF.

Artykuł  5

Monitorowanie, kontrola i ocena

1. Wysoki Przedstawiciel zapewnia monitorowanie przestrzegania przez beneficjenta obowiązków określonych w art. 3. Monitorowanie to zapewnia świadomość kontekstu i ryzyka naruszenia obowiązków określonych w art. 3 oraz przyczynia się do zapobiegania takim naruszeniom, w tym naruszaniu międzynarodowych praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez jednostki AFBiH wspierane w ramach środka pomocy.

2. Kontrola po wysyłce sprzętu jest zorganizowana w następujący sposób:

(i) weryfikacja dostaw, zgodnie z którą certyfikaty dostaw środka wsparcia EPF są podpisywane przez siły użytkowników końcowych w momencie przeniesienia prawa własności;

(ii) kontrola na miejscu, zgodnie z którą beneficjent zapewnia Wysokiemu Przedstawicielowi możliwość kontroli na miejscu na jego wniosek.

3. Wysoki Przedstawiciel przeprowadza pierwszą ocenę środka pomocy 18 miesięcy po dostarczeniu sprzętu. W razie potrzeby może to wiązać się z kontrolą dostarczonego sprzętu na miejscu. Po zakończeniu stosowania środka pomocy przeprowadzana jest ocena końcowa. Obejmuje ona szerszą analizę zebranych doświadczeń.

Artykuł  6

Sprawozdawczość

W okresie wdrażania Wysoki Przedstawiciel przedstawia KPiB półroczne sprawozdania z realizacji środka pomocy, zgodnie z art. 63 decyzji (WPZiB) 2021/509. Administrator środka pomocy informuje regularnie Komitet Instrumentu, utworzony decyzją (WPZiB) 2021/509 o realizacji dochodów i wydatków, zgodnie z art. 38 tej decyzji.

Artykuł  7

Zawieszenie i zakończenie

KPiB może podjąć decyzję o całkowitym lub częściowym zawieszeniu realizacji środka pomocy zgodnie z art. 64 decyzji (WPZiB) 2021/509.

Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa może również zalecić Radzie zakończenie środka pomocy.

Artykuł  8

Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem przyjęcia.

Sporządzono w Brukseli dnia 4 listopada 2021 r.

	W imieniu Rady
	G. DOVZAN
	Przewodniczący

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2021/509 z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju oraz uchylenia decyzji (WPZiB) 2015/528 (Dz.U. L 102 z 24.3.2021, s. 14).

2 Wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (Dz.U. L 335 z 13.12.2008, s. 99).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2021.391.45
• Rodzaj: Decyzja
• Tytuł: Decyzja 2021/1923 w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia budowania zdolności sił zbrojnych Bośni i Hercegowiny
• Data aktu: 04/11/2021
• Data ogłoszenia: 05/11/2021
• Data wejścia w życie: 04/11/2021