Sprawa C-236/23, Matmut: Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 19 września 2024 r. - Mutuelle assurance des travailleurs mutualistes v. TN, MAAF assurances SA, Fonds de garantie des assurances obligatoires de dommages, PQ

Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 19 września 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Cour de cassation - Francja) - Mutuelle assurance des travailleurs mutualistes (Matmut)/TN, MAAF assurances SA, Fonds de garantie des assurances obligatoires de dommages (FGAO), PQ

(Sprawa C-236/23 1 , Matmut)

(Odesłanie prejudycjalne - Obowiązkowe ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych - Dyrektywa 2009/103/WE - Artykuły 3 i 13 - Umowa ubezpieczenia zawarta na podstawie umyślnego fałszywego oświadczenia dotyczącego głównego kierowcy - Uregulowanie krajowe uznające, że wobec "poszkodowanego pasażera", który jest również ubezpieczającym, można powołać się na nieważność umowy ubezpieczenia wynikającą z umyślnego złożenia przez niego fałszywego oświadczenia w chwili zawarcia umowy - Nadużycie prawa - Powództwo przeciwko ubezpieczającemu zmierzające do pociągnięcia go do odpowiedzialności z tytułu umyślnego fałszywego oświadczenia)

(C/2024/6390)

Język postępowania: francuski

(Dz.U.UE C z dnia 4 listopada 2024 r.)

Sąd odsyłający

Cour de cassation

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Mutuelle assurance des travailleurs mutualistes (Matmut)

Strona pozwana: TN, MAAF assurances SA, Fonds de garantie des assurances obligatoires de dommages (FGAO), PQ

Sentencja

Artykuł 3 akapit pierwszy i art. 13 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności

należy interpretować w ten sposób, że:

stoją one na przeszkodzie - chyba że sąd odsyłający stwierdzi istnienie nadużycia prawa - uregulowaniu krajowemu, które pozwala, po pierwsze, powołać się wobec pasażera pojazdu, który uczestniczył w wypadku drogowym, będącego poszkodowanym w tym wypadku, jeżeli jest on również ubezpieczającym, na nieważność umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wynikającą z fałszywego oświadczenia tego ubezpieczającego złożonego przy zawarciu tej umowy, co do tożsamości głównego kierowcy danego pojazdu, oraz po drugie, ubezpieczycielowi, w przypadku gdy na taką nieważność nie można się faktycznie powołać wobec takiego "poszkodowanego pasażera", na uzyskanie zwrotu całości kwot, które ubezpieczyciel wypłacił temu pasażerowi w wykonaniu umowy ubezpieczenia, w drodze powództwa wytoczonego przeciwko temu pasażerowi, opartego na jego winie umyślnej przy zawarciu tej umowy, ponieważ taki zwrot prowadziłby do pozbawienia przepisów tej dyrektywy wszelkiej skuteczności (effet utile), ograniczając w sposób nieproporcjonalny prawo poszkodowanego do uzyskania odszkodowania z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych.

1 Dz.U. C 296 z 21.8.2023.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.6390

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawa C-236/23, Matmut: Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 19 września 2024 r. - Mutuelle assurance des travailleurs mutualistes v. TN, MAAF assurances SA, Fonds de garantie des assurances obligatoires de dommages, PQ
Data aktu: 19/09/2024
Data ogłoszenia: 04/11/2024