Paragwaj: aspekty prawne związane z przypadkami ciąży u dzieci (2015/2733(RSP)).

Paragwaj: aspekty prawne związane z przypadkami ciąży u dzieci

P8_TA(2015)0230

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 czerwca 2015 r. w sprawie Paragwaju: aspekty prawne związane z przypadkami ciąży u dzieci (2015/2733(RSP))

(2016/C 407/09)

(Dz.U.UE C z dnia 4 listopada 2016 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając międzyregionalną ramową umowę o współpracy zawartą w 1999 r. między UE a Mercosurem,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2013 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie 1 ,
-
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1567/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie pomocy w odniesieniu do polityk oraz działań i praw dotyczących zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego w krajach rozwijających się 2 ,
-
uwzględniając kodeks karny Paragwaju (ustawa nr 1160/97) z dnia 26 listopada 1997 r., zwłaszcza jego art. 109 ust. 4,
-
uwzględniając piąty milenijny cel rozwoju (poprawa stanu zdrowia matek),
-
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka, w szczególności jej art. 3,
-
uwzględniając Konwencję ONZ z 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW),
-
uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska),
-
uwzględniając wydane w dniu 11 maja 2015 r. oświadczenie grupy roboczej ONZ ds. dyskryminacji kobiet w prawie i w praktyce,
-
uwzględniając konwencję ONZ przeciwko torturom, która weszła w życie w dniu 26 czerwca 1987 r.,
-
uwzględniając wniosek Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ z marca 2015 r., by Paragwaj przeprowadził przegląd swoich przepisów aborcyjnych i zmienił je w celu zapewnienia ich zgodności z innymi prawami, np. prawem do zdrowia i życia,
-
uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,
A.
mając na uwadze, że według niedawnych danych ONZ w Paragwaju 19 % ciężarnych dziewcząt jest niepełnoletnich, codziennie rodzą dwie dziewczęta poniżej 14 roku życia, a 2,13 % przypadków zgonów okołoporodowych dotyczy dziewczynek w wieku od 10 do 14 lat; mając na uwadze, że co roku w Paragwaju, kraju liczącym 6,8 miliona mieszkańców, zachodzi w ciążę około 600 dziewcząt w wieku do 14 lat, a także mając na uwadze, że odsetek ciąż u dzieci jest tu aż 10 razy wyższy niż w innych krajach regionu;
B.
mając na uwadze, że ryzyko zgonu okołoporodowego w Ameryce Łacińskiej jest czterokrotnie wyższe wśród nastolatek poniżej 16 roku życia, a 65 % przypadków przetoki położniczej występuje u ciężarnych nastolatek, co niesie ze sobą poważne konsekwencje dla życia, w tym poważne problemy zdrowotne i wykluczenie społeczne; mając na uwadze, że ciąża w młodym wieku jest również niebezpieczna dla noworodków, wśród których współczynnik umieralności jest 50 % wyższy niż przeciętnie; mając na uwadze, że nawet 40 % kobiet w regionie pada ofiarą przemocy seksualnej, a 95 % aborcji w Ameryce Łacińskiej wykonuje się w niebezpiecznych warunkach;
C.
mając na uwadze, że w dniu 21 kwietnia 2015 r. do Centrum Matki i Dziecka pod wezwaniem św. Trójcy w Asunción trafiła dziesięcioletnia dziewczynka w 21. tygodniu ciąży; mając na uwadze, że po zbadaniu dziewczynki dyrektor szpitala publicznie przyznał, że ciąża stanowi poważne zagrożenie; mając na uwadze, że zbiegłego ojczyma aresztowano w dniu 9 maja 2015 r. i oskarżono o gwałt na pasierbicy; mając na uwadze, że od stycznia 2015 r. dziewczynka zgłaszała się do różnych ośrodków zdrowia, skarżąc się na bóle brzucha, ale ciążę potwierdzono dopiero w dniu 21 kwietnia;
D.
mając na uwadze, że w dniu 28 kwietnia 2015 r. matka dziewczynki zażądała przeprowadzenia u córki zabiegu przerwania ciąży ze względu na jej młody wiek i wysokie zagrożenie dla zdrowia i życia; mając na uwadze, że matka dziewczynki jest przetrzymywana pod zarzutem nieuchronienia jej przed wykorzystywaniem seksualnym, które doprowadziło do zajścia w ciążę; mając na uwadze, że według ostatnich doniesień dziesięciolatkę wysłano do ośrodka dla młodych matek i odseparowano od jej własnej matki;
E.
mając na uwadze, że w styczniu 2014 r. matka dziewczynki złożyła skargę dotyczącą wykorzystywania seksualnego córki przez ojczyma, ale prokurator nie wszczął postępowania, nie przeprowadził śledztwa i nie zapewnił środków ochronnych, ponieważ nie uznał, że dziewczynce grozi niebezpieczeństwo;
F.
mając na uwadze, że to tylko jeden z wielu podobnych przypadków w Paragwaju i innych krajach Ameryki Łacińskiej; mając na uwadze, że w Paragwaju ze względów religijnych nadal odmawia się dziewczynkom dostępu do bezpiecznej i legalnej aborcji, łamiąc ich prawo do zdrowia, życia oraz nienaruszalności fizycznej i psychicznej; mając na uwadze, że urodzenie dziecka oznacza dla dziewczynki ryzyko psychologiczne i zdrowotne ze względu na jej młody wiek i okoliczności zajścia w ciążę; mając na uwadze, że w dniu 7 maja 2015 r. powołano interdyscyplinarną grupę ekspertów, złożoną z trzech specjalistów wytypowanych przez miejscowe organizacje, trzech przedstawicieli ministerstwa zdrowia i trzech członków sądu najwyższego, mającą monitorować stan zdrowia dziewczynki;
G.
mając na uwadze, że według art. 109 ust. 4 paragwajskiego kodeksu zdrowia aborcja jest zakazana we wszystkich przypadkach z wyjątkiem komplikacji stanowiących zagrożenie dla życia kobiety lub dziewczynki, nie przewiduje się natomiast żadnych innych wyjątków, nawet w przypadku gwałtu, kazirodztwa lub niezdolności płodu do samodzielnego życia; mając na uwadze, że władze argumentują, iż zdrowie dziewczynki nie jest zagrożone; mając na uwadze, że w związku z tym dziesięcioletnia ofiara gwałtu jest zmuszona donosić niechcianą ciążę i urodzić;
H.
mając na uwadze, że eksperci ONZ przestrzegają, iż decyzja władz Paragwaju stanowi poważne naruszenie praw dziewczynki do życia, zdrowia i nienaruszalności fizycznej i psychicznej, a także jej prawa do edukacji, co naraża na szwank jej szanse gospodarcze i społeczne;
I.
mając na uwadze, że zgodnie z art. 3 Konwencji ONZ o prawach dziecka dobro dziecka musi być zawsze sprawą nadrzędną we wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, organy administracji lub ciała ustawodawcze, a także mając na uwadze, że państwa mają obowiązek zapewnić dostęp do bezpiecznej i legalnej aborcji w razie zagrożenia dla życia ciężarnej;
J.
mając na uwadze, że w marcu 2015 r. Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ zwrócił się do Paragwaju o przeprowadzenie przeglądu jego przepisów aborcyjnych i ich zmiany w celu zapewnienia ich zgodności z innymi prawami, np. prawem do zdrowia i życia; mając na uwadze, że przemoc fizyczna, seksualna i psychiczna wobec kobiet stanowi rażący przykład łamania praw człowieka;
K.
mając na uwadze, że Paragwaj aktywnie uczestniczył w 59. sesji Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet, oraz mając na uwadze, że wszystkie strony powinny nadal wspierać realizację pekińskiej platformy działania ONZ, m.in. w odniesieniu do dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej jako podstawowych praw człowieka, a także w odniesieniu do praw seksualnych i reprodukcyjnych;
L.
mając na uwadze, że organy traktatowe ONZ, w tym Komitet Praw Człowieka i Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW), wezwały część państw Ameryki Łacińskiej do wprowadzenia wyjątków w restrykcyjnych przepisach aborcyjnych, w tym w przypadku, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety, płód jest dotknięty poważną niepełnosprawnością lub ciąża jest wynikiem gwałtu lub kazirodztwa;
M.
mając na uwadze, że opisane nieludzkie działania doprowadziły do poważnego zagrożenia dla organizmu wspomnianej dziesięciolatki, ważącej przed zajściem w ciążę zaledwie 34 kg; mając na uwadze, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznaje ciążę za zagrożenie dla dziewcząt, których ciało nie jest jeszcze w pełni rozwinięte; mając na uwadze, że WHO definiuje zdrowie jako stan pełnego komfortu fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie jedynie jako brak choroby lub kalectwa;
N.
mając na uwadze, że Komitet ONZ przeciwko Torturom uznaje, iż niektóre ograniczenia w dostępie do usług zdrowia reprodukcyjnego, a także nadużycia, do których dochodzi, kiedy kobiety starają się uzyskać dostęp do takich usług, mogą stanowić naruszenie Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania - ratyfikowanej przez Paragwaj i wszystkie państwa członkowskie UE - gdyż takie ograniczenia i nadużycia zagrażają zdrowiu i życiu kobiet lub mogą w inny sposób powodować u nich poważny ból lub cierpienia fizyczne lub psychiczne;
O.
mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet i dziewcząt, zarówno fizyczna, seksualna, jak i psychiczna, ciągle należy do najpowszechniejszych form łamania praw człowieka występujących we wszystkich warstwach społecznych, lecz jest jednym z najrzadziej zgłaszanych przestępstw;
1.
ponownie wyraża potępienie dla wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt, zwłaszcza dla stosowania przemocy seksualnej jako narzędzia walki, a także dla przemocy domowej; wzywa Paragwaj do zapewnienia kobietom i dziewczętom dostępu do bezpiecznej i legalnej aborcji, przynajmniej w sytuacji, gdy zagrożone jest ich zdrowie i życie, płód jest dotknięty poważną niepełnosprawnością lub ciąża jest wynikiem gwałtu lub kazirodztwa;
2.
wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że w Paragwaju odnotowuje się wysoką liczbę ciąż u dzieci; apeluje do władz Paragwaju, by wypełniły swoje zobowiązania międzynarodowe i chroniły prawa człowieka, zapewniając wszystkim dziewczętom dostęp do wszelkich możliwych informacji oraz usług medycznych niezbędnych w przypadku ciąży będącej wynikiem gwałtu i stanowiącej poważne zagrożenie;
3.
apeluje do władz Paragwaju, by przeprowadziły niezależnie i bezstronne dochodzenie w sprawie wspomnianego gwałtu i by postawiły sprawcę przed sądem; wzywa władze Paragwaju do natychmiastowego zwolnienia matki dziewczynki; z zadowoleniem przyjmuje propozycję paragwajskich kongresmenów, aby podnieść maksymalny wymiar kary za gwałt na małoletnich z 10 do 30 lat pozbawienia wolności;
4.
z zadowoleniem przyjmuje utworzenie interdyscyplinarnego zespołu ekspertów i oczekuje, że przeprowadzi on wszechstronną ocenę stanu zdrowia dziewczynki oraz zapewni poszanowanie wszystkich przynależnych jej praw człowieka, w szczególności prawa do życia, zdrowia oraz nienaruszalności fizycznej i psychicznej;
5.
uważa za godne ubolewania, że ciała kobiet i dziewcząt, zwłaszcza jeśli chodzi o prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne, są nadal ideologicznym polem walki, i wzywa Paragwaj do uznania niezbywalnych praw kobiet i dziewcząt do nienaruszalności cielesnej i samodzielnego podejmowania decyzji, m.in. w odniesieniu do dostępu do dobrowolnego planowania rodziny oraz bezpiecznej i legalnej aborcji; jest zdania, że ogólny zakaz wykonywania aborcji ze względu na stan zdrowia oraz w przypadku ciąż będących wynikiem gwałtu i kazirodztwa, a także odmowa zapewnienia bezpłatnej opieki medycznej w przypadku gwałtu równa się stosowaniu tortur;
6.
przyznaje, że przemoc związana z ciążą i porodem to połączenie przemocy instytucjonalnej z przemocą wobec kobiet, stanowiące poważne naruszenie praw człowieka, np. prawa do równości, niedyskryminacji, informacji, nienaruszalności oraz niezależności zdrowotnej i reprodukcyjnej, a konsekwencją tego są poniżające i nieludzkie porody, komplikacje zdrowotne, poważne cierpienia psychologiczne, urazy, a nawet śmierć;
7.
wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że rządy nie chcą dostrzegać nieludzkich przypadków ciąż u dzieci oraz wykorzystywania seksualnego kobiet, gdy tymczasem co trzecia kobieta na świecie przynajmniej raz w życiu doświadcza przemocy;
8.
podkreśla, że żadna dziesięciolatka nie jest gotowa, by zostać matką, i zaznacza, że dziewczętom w takim przypadku nieustannie przypomina się o popełnionej wobec nich przemocy, co powoduje poważny stres urazowy i niesie ze sobą ryzyko długotrwałych zaburzeń psychologicznych;
9.
apeluje do Komisji o przyspieszenie prac służących przedstawieniu Parlamentowi i Radzie wniosku umożliwiającemu UE ratyfikowanie i wdrożenie konwencji stambulskiej, by zapewnić spójność wewnętrznych i zewnętrznych działań UE dotyczących przemocy wobec dzieci, kobiet i dziewcząt;
10.
wzywa Radę do ujęcia kwestii bezpiecznej i legalnej aborcji ze względu na płeć w wytycznych UE w sprawie gwałtu i przemocy wobec kobiet i dziewcząt; wzywa Komisję do zapewnienia w europejskiej współpracy rozwojowej podejścia opartego na przestrzeganiu praw człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem równouprawnienia płci oraz zwalczania wszelkich form przemocy seksualnej wobec kobiet i dziewcząt; podkreśla, że powszechny dostęp do opieki zdrowotnej, zwłaszcza zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz związanych z nimi praw, jest podstawowym prawem człowieka, i podkreśla prawo do dobrowolnego dostępu do usług w zakresie planowania rodziny, w tym do bezpiecznej i legalnej opieki związanej z aborcją, a także konieczność informowania i edukowania w celu zmniejszania śmiertelności wśród matek i niemowląt oraz eliminowania wszelkich form przemocy motywowanej płcią, w tym okaleczania żeńskich narządów płciowych, zawierania małżeństw przez dzieci, na zbyt wczesnym etapie życia i pod przymusem, ludobójstwa ze względu na płeć, przymusowej sterylizacji i gwałtu małżeńskiego;
11.
zachęca Komisję i Radę do opracowania metod zbierania danych i wskaźników dotyczących tego zjawiska, a także zachęca Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do ujęcia tego zagadnienia w procesie opracowywania i wdrażania krajowych strategii na rzecz praw człowieka; ponadto wzywa ESDZ do określenia dobrych praktyk w zakresie walki z gwałtem i przemocą seksualną wobec kobiet i dziewcząt w państwach trzecich, by zlikwidować u źródła przyczyny tego problemu; apeluje, by pomoc humanitarna świadczona przez UE i państwa członkowskie nie podlegała ograniczeniom narzucanym przez innych partnerów udzielających pomocy, jeśli chodzi o niezbędne leczenie, w tym dostęp do bezpiecznej aborcji dla kobiet i dziewcząt, które padły ofiarą gwałtu lub kazirodztwa;
12.
wzywa przywódców państw i szefów rządów UE i CELAC (Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów), by na swoim drugim szczycie rozbudowali rozdział dotyczący przemocy motywowanej płcią należący do planu działań UE-CELAC na lata 2013-2015, przyjętego na pierwszym szczycie, który odbył się w Santiago de Chile w styczniu 2013 r., by określić jasny harmonogram działań i środków wykonawczych mających zagwarantować należytą staranność w kwestii zapobiegania aktom przemocy wobec kobiet, prowadzenia dochodzeń w sprawie takiej przemocy i karania za jej popełnianie, a także przyznawania ofiarom odpowiedniego odszkodowania;
13.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządowi i kongresowi Republiki Paragwaju, Urzędowi Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka, Parlamentowi Mercosuru, Euro-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.
1 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0076.
2 Dz.U. L 224 z 6.9.2003, s. 1.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024