Przygotowanie wieloletnich ram finansowych dotyczących finansowania współpracy UE na rzecz państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku oraz krajów i terytoriów zamorskich na lata 2014-2020 (11. Europejski Fundusz Rozwoju) (2012/2222(INI)).

Finansowanie współpracy UE na rzecz państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku oraz krajów i terytoriów zamorskich na lata 2014-2020

P7_TA(2013)0076

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie przygotowania wieloletnich ram finansowych dotyczących finansowania współpracy UE na rzecz państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku oraz krajów i terytoriów zamorskich na lata 2014-2020 (11. Europejski Fundusz Rozwoju) (2012/2222(INI))

(2016/C 036/05)

(Dz.U.UE C z dnia 29 stycznia 2016 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając umowę z Kotonu zawartą między państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi w dniu 23 czerwca 2000 r. 1 ,
-
uwzględniając część IV Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) i decyzję o stowarzyszeniu zamorskim z dnia 27 listopada 2001 r. 2 dotyczącą stowarzyszenia między UE (wcześniej WE) a szeregiem krajów i terytoriów zamorskich (KTZ),
-
uwzględniając przyjęty przez Komisję w dniu 16 lipca 2012 r. wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich z Unią Europejską (decyzja o stowarzyszeniu zamorskim) (COM(2012) 0362), który jest obecnie przedmiotem negocjacji w Radzie,
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 grudnia 2011 r. pt. "Przygotowanie wieloletnich ram finansowania współpracy UE z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku oraz krajami i terytoriami zamorskimi w latach 2014-2020 (11. Europejski Fundusz Rozwoju)" (COM(2011)0837),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 października 2011 r. pt. "Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju - Program działań na rzecz zmian" (COM(2011)0637),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 czerwca 2001 r. pt. "Program działania na rzecz włączenia kwestii równości płci do wspólnotowej współpracy w dziedzinie rozwoju" (COM(2001)0295),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 września 2012 r. pt. "Korzenie demokracji i zrównoważonego rozwoju: Współpraca Europy ze społeczeństwem obywatelskim w dziedzinie stosunków zewnętrznych (COM(2012)0492),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 czerwca 2011 r. zatytułowany "Budżet z perspektywy"Europy 2020""(COM (2011)0500),
-
uwzględniając konsensus europejski w sprawie rozwoju z dnia 20 grudnia 2005 r., podobnie jak europejski plan działań w dziedzinie rozwoju i wynikające z niego wytyczne,
-
uwzględniając europejski konsensus w sprawie pomocy humanitarnej z dnia 18 grudnia 2007 r.,
-
uwzględniając konkluzje Rady z dni 29 czerwca 2012 r. oraz 15 października 2012 r.,
-
uwzględniając art. 32 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych ratyfikowanej przez Unię Europejską w dniu 23 grudnia 2010 r.,
-
uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w sprawie integracji osób niepełnosprawnych w krajach rozwijających się (ACP-EU/100.954/11),
-
uwzględniając plan działania Unii Europejskiej na rzecz równości płci oraz wzmocnienia pozycji kobiet w kontekście współpracy na rzecz rozwoju (2010-2015),
-
uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz zwalczania wszelkich form ich dyskryminacji,
-
uwzględniając art. 48 Regulaminu,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinie Komisji Budżetowej i Komisji Praw Kobiet i Równo-uprawnienia(A7-0049/2013),
A.
mając na uwadze, że umowa wewnętrzna ustanawiająca 10. EFR wygaśnie w dniu 31 grudnia 2013 r. i że Komisja w swoim komunikacie COM(2011)0837 przedstawiła projekt umowy wewnętrznej, która od 1 stycznia 2014 r. ma zastąpić wcześniejszą umowę;
B.
mając na uwadze, że projekt ten, przewidziany na lata 2014-2020, jest obecnie negocjowany w Radzie, w czym Parlament nie bierze udziału; mając na uwadze, że nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by Parlament, opierając się na komunikacie Komisji zawierającym projekt umowy wewnętrznej, sporządził sprawozdanie z własnej inicjatywy dotyczące 11. EFR;
C.
mając na uwadze, że Komisja nie przewiduje ujęcia EFR w budżecie w 2014 r., lecz dopiero od 2021 r., co jest godne ubolewania; mając jednak na uwadze, że warto się do tego przygotować już teraz, aby nie doprowadziło to do zmniejszenia środków przyznawanych na partnerstwo AKP-UE oraz na pomoc rozwojową ogółem;
D.
mając na uwadze konieczność przyznania wystarczających środków na 11. EFR, aby UE wywiązała się ze zobowiązań w dziedzinie rozwoju uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym i przeznaczyła 0,7 % PKB na pomoc na rzecz rozwoju, przyczyniając się w ten sposób do realizacji milenijnych celów rozwoju (MCR);
E.
mając na uwadze, że sprawozdania dotyczące postępów w dziedzinie milenijnych celów rozwoju obrazują nierówne postępy oraz że milenijne cele rozwoju w dziedzinie zdrowia matek i dzieci nie zostaną zrealizowane w roku 2015 w większości krajów AKP;
F.
mając na uwadze, że propozycje finansowe na lata 2014-2020, omawiane obecnie w Radzie, są niepokojące w kontekście przyszłości europejskiej polityki na rzecz rozwoju, a także w kontekście stowarzyszenia, które łączy KTZ z UE;
G.
mając na uwadze, że choć pozostaje jeszcze wiele do zrobienia w celu osiągnięcia istotnego postępu, pomoc UE jest coraz bardziej skuteczna oraz że wspólnotowe działania na rzecz międzynarodowej solidarności cieszą się poparciem u ponad trzech czwartych obywateli europejskich;
H.
mając na uwadze, że innowacyjne metody finansowania są niezbędne do zwiększenia oficjalnej pomocy rozwojowej, gdyż zapewniają sprawiedliwszy wkład sektora gospodarczego i finansowego;
I.
mając na uwadze, że donatorzy muszą przestać popierać stosowanie zasady własnej odpowiedzialności krajów partnerskich i tym samym pozbawiać ich środków finansowych, które potrzebują do wzmocnienia swoich instytucji i usług publicznych;
J.
mając na uwadze, że państwa rozwijające muszą pilnie ustanowić system podatkowy, w którym uwzględnią zdolność własnych obywateli do płacenia podatków;
K.
mając na uwadze, że w swym komunikacie dotyczącym programu działań na rzecz zmian Komisja wyraża chęć stosowania zasady zróżnicowania w przydziale środków europejskiej polityki na rzecz rozwoju, do której należy 11. EFR oraz wprowadza zasadę tematycznej koncentracji działań, a także stosowanie łączenia pożyczek i dotacji i wsparcie dla sektora prywatnego;
L.
mając na uwadze, że konsensus europejski w sprawie rozwoju i umowa z Kontonu przypisują organizacjom społeczeństwa obywatelskiego oraz władzom lokalnym i regionalnym zasadniczą rolę w zwalczaniu ubóstwa i w działaniach na rzecz dobrego sprawowania rządów;
M.
mając na uwadze, że wniosek w sprawie decyzji o stowarzyszeniu zamorskim uznaje specyfikę krajów i terytoriów zamorskich(KTZ), które zmagają się z odmiennymi problemami niż problemy krajów AKP; mając na uwadze, że stowarzyszenia zamorskie nie powinny w związku z tym być już obejmowane EFR, lecz instrumentem finansowym ad hoc ujętym w budżecie UE;
N.
mając na uwadze, że umowa o partnerstwie 2000/483/WE między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, podpisana w Kotonu w dniu 23 czerwca 2000 r., stanowi, iż sytuacja kobiet i kwestie równości płci należy systematycznie uwzględniać we wszystkich dziedzinach, zarówno politycznych i gospodarczych, jak i społecznych;
O.
mając na uwadze, że w planie działania Unii Europejskiej uznano, że udział kobiet w życiu publicznym i aspekt równości płci są istotne dla rozwoju jej krajów partnerskich i osiągnięcia milenijnych celów rozwoju; mając na uwadze, że w ramach programu działań na rzecz zmian równość kobiet i mężczyzn stanowi główną oś działań Unii;

Cele 11. EFR

1.
przypomina, że głównym celem zarówno europejskiej polityki na rzecz rozwoju (zgodnie z art. 208 TFUE), jak i umowy z Kotonu i europejskiego konsensusu na rzecz rozwoju jest ograniczenie, a docelowo wyeliminowanie ubóstwa; nalega w związku z tym, aby co najmniej 90 % środków przyznanych dla państw AKP w ramach 11. EFR spełniało kryteria oficjalnej pomocy rozwojowej, ustanowione przez Komitet Pomocy Rozwojowej OECD;
2.
uważa, że osiągnięcie tego celu wymaga zwiększenia wysiłków w zakresie realizacji milenijnych celów rozwoju, w przypadku których odnotowano najmniejsze postępy, w szczególności tych dotyczących podstawowych sektorów społecznych i równości płci zgodnie z art. 22, 25 i 31 umowy z Kotonu; ponownie wyraża swoje poparcie dla inicjatywy i umów dotyczących milenijnych celów rozwoju i wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w porozumieniu z krajami AKP w 11. EFR przyznały 20 % środków na świadczenie podstawowych usług społecznych, w szczególności w dziedzinie zdrowia i podstawowej edukacji, aby zapewnić realizację milenijnych celów rozwoju 2, 3, 4, 5 i 6 oraz innych zobowiązań w zakresie rozwoju ustanowionych na szczeblu międzynarodowym; w związku z tym apeluje, aby do 11. EFR i jego programowania stosować wskaźniki skuteczności działania dotyczące równości płci, proponowane w europejskim planie działań na rzecz uwzględnienia równości kobiet i mężczyzn w unijnej współpracy na rzecz rozwoju, co pozwoli zapewnić właściwą i ciągłą realizację działań sporadycznych oraz propagowanie kwestii płci we wszystkich programach;
3.
z naciskiem apeluje do Komisji i krajów partnerskich o priorytetowe traktowanie wsparcia przeznaczonego na umocnienie systemów opieki zdrowotnej, aby zapewnić dostęp do podstawowych świadczeń w dziedzinie zdrowia matek, zdrowia reprodukcyjnego i zdrowia dzieci ze szczególnym uwzględnieniem najuboższej ludności oraz walki z HIV/AIDS, przypominając, że cele te są milenijnymi celami rozwoju, w stosunku do których postępy okazały się niezadowalające w wielu krajach AKP;
4.
uważa, że dla osiągnięcia powyższego celu niezwykle ważne jest angażowanie najsłabszych grup społecznych, w tym kobiet, dzieci i osób niepełnosprawnych, we wszystkie projekty, które mają na celu eliminację ubóstwa, na etapie ich planowania, realizacji i oceny;
5.
wyraża uznanie dla okazywanej przez Komisję woli bardziej strategicznego i skoordynowanego działania w obszarze zabezpieczenia społecznego w krajach rozwijających się i wzywa do prowadzenia - w partnerstwie z krajami AKP - zintegrowanej polityki zabezpieczenia społecznego obejmującej także wsparcie dla podstawowych mechanizmów, takich jak utworzenie progów zabezpieczenia społecznego z tytułu 11. EFR;

Wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego KTZ

6.
przypomina, że EFR finansuje nie tylko partnerstwo AKP-UE, ale również stowarzyszenie KTZ-UE, złożone w szczególności z 26 KTZ;
7.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wniosek w sprawie decyzji o stowarzyszeniu dostrzega potrzebę wprowadzenia nowego zrównoważonego partnerstwa z KTZ, skupiającego się na czterech nowych celach:
-
zwiększeniu konkurencyjności KTZ,
-
zwiększeniu ich zdolności do przystosowania się,
-
zmniejszeniu ich podatności na zagrożenia,
-
wspieraniu ich współpracy z innymi partnerami;
8.
ubolewa nad brakiem instrumentu finansowego poświęconego wyłącznie KTZ i włączonego do budżetu UE, co umożliwiłoby demokratyczną i przejrzystą kontrolę przyznawanych w ten sposób środków;
9.
wzywa do lepszej współpracy między regionami najbardziej oddalonymi, krajami AKP i krajami trzecimi sąsiadującymi z KTZ, do połączonego wykorzystywania poszczególnych instrumentów finansowych przeznaczonych dla tych regionów, krajów AKP i państw trzecich, a także do ułatwionego dostępu KTZ i regionów najbardziej oddalonych do posiedzeń plenarnych Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w charakterze obserwatorów, z zastrzeżeniem regulaminu Zgromadzenia;

Ujęcie w budżecie i koperta finansowa

10.
ponownie wzywa do budżetyzacji Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) w następnym okresie programowania, a gdyby to nie nastąpiło, począwszy od 2021 r. w połączeniu z pełnym przeniesieniem do sekcji 4 wieloletnich ram finansowych ("UE jako partner globalny"), ponieważ przyczyniłoby się to do bardziej skutecznego promowania priorytetów Unii oraz wsparcia tematycznego, a także zwiększyłoby kontrolę demokratyczną, widoczność, przewidywalność oraz spójność działań UE jako największego światowego dostarczyciela pomocy na rzecz rozwoju;
11.
zwraca się do Komisji, by przygotowała budżetyzację EFR na jak najlepszych warunkach, regularnie informowała Parlament Europejski o tych przygotowaniach i prowadziła ścisłą współpracę z krajami AKP, by zapewnić ich przyszły udział w realizacji EFR;
12.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że klucze podziału proponowane przez państwa członkowskie w 11. EFR są zbliżone do kluczy podziału w przypadku budżetu UE i z zadowoleniem przyjmuje również dostosowanie okresu programowania 11. EFR do okresu realizacji wieloletnich ram finansowych UE;
13.
popiera propozycję Komisji dotyczącą przeznaczenia na 11. EFR maksymalnej łącznej kwoty 30 319 000 000 EUR (w cenach z 2011 r.) i chciałby, by kwoty przyjęte dla 11. ERF i dla innych instrumentów współpracy, w tym instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju, pozwalały utrzymać oficjalną pomoc rozwojową UE na jej aktualnym poziomie, względnie ją zwiększyć i przyczynić się w ten sposób do osiągnięcia przez państwa członkowskie UE wspólnego celu polegającego na przeznaczeniu 0,7 % ich PKB na oficjalną pomoc rozwojową;
14.
podkreśla konieczność - z uwagi na dużą podatność niektórych krajów AKP na zagrożenie katastrofami - dokonania dużych inwestycji w ograniczenie ryzyka katastrof w programach na rzecz rozwoju finansowanych przez EFR; podkreśla, że inwestycje te mają zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia potrzeb pojawiających się w nagłych sytuacjach oraz dla zwiększenia odporności krajów AKP na takie sytuacje;
15.
głęboko ubolewa nad umową zawartą przez państwa członkowskie w dniu 8 lutego 2013 r. dotyczącą obniżenia o 11 % puli środków dla 11. EFR zaproponowanej w lipcu 2012 r. przez Komisję; zwraca uwagę na poważną sprzeczność, jak istnieje między wielokrotnymi zobowiązaniami Rady do osiągnięcia do 2015 r. celów w zakresie pomocy na rzecz rozwoju a poważnymi cięciami środków przeznaczonych na solidarność międzynarodową poczynionymi zarówno w budżetach państw członkowskich, jak i UE;
16.
uważa, że dokonując tego rodzaju cięć budżetowych, UE i państwa członkowskie, jako główni donatorzy oficjalnej pomocy rozwojowej, będą w dużej części ponosili odpowiedzialność, jeżeli w 2015 r. nie zostanie osiągnięty cel zmniejszenia ubóstwa na świecie o połowę;
17.
podkreśla znaczenie posiadania budżetu UE odpowiadającego wyzwaniom, jakim należy sprostać, zwłaszcza w czasach kryzysu, z uwagi na to, że umożliwia on finansowanie, które nie mogłoby zostać zapewnione na szczeblu krajowym, w szczególności finansowanie rozwoju; w tym kontekście i z myślą o tym, aby budżet UE nie zależał wyłącznie od poziomu płatności, nalega na konieczność stworzenia zasobów własnych, takich jak podatek od transakcji finansowych;
18.
pragnie, aby, niezależnie od klucza podziału i ostatecznych kwot przyjętych dla 11. EFR, kwota przewidziana na KTZ w łącznej puli środków EFR była taka sama jak kwota zaproponowana przez Komisję;
19.
pragnie, aby w 11. EFR część środków przeznaczona na program Intra-AKP oraz na programy regionalne była taka sama, jak w 10. EFR, przy jednoczesnym przewidzeniu elastycznej kwoty środków bez konkretnego przeznaczenia oraz zapewnieniu maksymalnej komplementarności między tymi środkami a przyszłym programem panafrykańskim przewidzianym w przyszłym instrumencie finansowania współpracy na rzecz rozwoju, ponieważ środki te w części posłużą do finansowania nowego instrumentu reagowania na kryzysy zewnętrzne o wymiarze międzynarodowym (np. kryzys finansowy, żywnościowy czy humanitarny), które mogą dotknąć jakiś kraj AKP, a także pilnej pomocy humanitarnej; podkreśla znaczenie tych programów, które przyczyniają się do zwiększenia możliwości przygotowania się krajów AKP na sytuacje nagłe, ich odporności na nie oraz koordynacji działań w sytuacjach nadzwyczajnych, odbudowy i rozwoju;
20.
uważa, że należy przyznać około 5 % zasobów 11. EFR na wydatki wspierające Komisji w celu zapewnienia efektywnego zarządzania tym instrumentem;

Reforma europejskiej polityki na rzecz rozwoju i 11. EFR

21.
przypomina, że umowa z Kotonu nadal powinna stanowić podstawowe ramy odniesienia dla 11. EFR;
22.
uważa, że rzeczywiste wprowadzenie w życie zasady zróżnicowania w dostępie do środków 11. EFR może przynieść pozytywne skutki tylko wtedy, gdy zasada jest równoważona przez wskaźnik podatności na zagrożenia, uzupełniający kryterium PKB, łączący krajowy wskaźnik pomiaru ubóstwa i nierówności oraz uwzględniający szczególną sytuację małych wyspowych krajów rozwijających się, zgodnie z art. 2 tiret ostatnie umowy z Kotonu; przypomina, że tylko utrzymanie ścisłego dialogu politycznego będzie warunkowało zaakceptowanie tej zasady przez naszych partnerów z grupy AKP;
23.
przyznaje jednak, że zastosowanie zasady zróżnicowania jest niezbędne w dialogu politycznym, by zachęcić kraje AKP o średnich dochodach i dochodach mieszczących się w górnej strefie dochodów średnich do stworzenia państwa opiekuńczego i opracowania krajowej polityki redystrybucji bogactw oraz zwalczania ubóstwa i nierówności;
24.
pragnie jednak zwrócić uwagę na znaczenie utrzymania wszystkich krajowych pul środków przeznaczonych na 11. EFR, ponieważ europejska pomoc rozwojowa może jeszcze mieć decydujący wpływ w niektórych krajach AKP o średnich dochodach i dochodach mieszczących się w górnej strefie dochodów średnich przez wspieraniu reform prawodawstwa mających na celu zmniejszenie nierówności;
25.
uważa, że w ramach zróżnicowania należy uwzględnić również szczególną sytuację państw niestabilnych, wychodząc z założenia, że konsekwencje dla ludności upadłego państwa są bardzo negatywne i niweczą postęp osiągnięty w obszarze rozwoju; podkreśla, że przywrócenie rządów prawa w upadłym państwie wydaje się być o wiele bardziej kosztowne i długotrwałe niż zwiększenie wsparcia dla państw uznanych za niestabilne i domaga się w związku z tym, aby w ramach programowania 11. EFR szczególną uwagę poświęcono regionowi Sahelu i Rogowi Afryki;
26.
zauważa, że program na rzecz zmian zawiera nowe propozycje, zwłaszcza propozycję łączenia dotacji i pożyczek oraz propozycję wsparcia sektora prywatnego; uznaje, że wykorzystanie tych mechanizmów powinno mieć na celu przede wszystkim wyrwanie obywateli krajów rozwijających się z ubóstwa i uzależnienia od pomocy oraz przyczynienie się do wzmocnienia sektora prywatnego w krajach AKP, gdyż w przeciwnym przypadku sprzyjałyby one rozwojowi i wzrostowi, które nie byłyby zrównoważone; zwraca się do Komisji o poinformowanie Parlamentu Europejskiego o wynikach niedawno zamówionej analizy udziału sektora prywatnego w rozwoju i rozszerzaniu działalności w obszarze łączenia dotacji i pożyczek UE;
27.
przyznaje, że nowe sposoby finansowania, takie jak łączenie dotacji i pożyczek, posiadają na pewno zalety w kontekście zmniejszania się zasobów publicznych; niemniej jednak apeluje do Komisji i EBI o wykonanie niezależnych i dogłębnych ocen skutków, aby zmierzyć wpływ tych nowych sposobów finansowania na ograniczenie ubóstwa, środowisko itp.; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie "Results Measurement Framework" (REM), wskaźnika umożliwiającego EBI zmierzenie wpływu na rozwój wszystkich jego działań przeprowadzanych poza UE; wzywa Komisję do opublikowania wytycznych i precyzyjnych kryteriów wyjaśniających zasady, jakimi należy się kierować przy wyborze projektów w ramach wdrażania tych nowych narzędzi; apeluje wreszcie o wzmocnienie synergii i uzupełniającego charakteru działań Komisji, EBI oraz innych europejskich dwustronnych instytucji finansowych, takich jak banki rozwoju;
28.
uznaje ponadto znaczenie wspierania sektora prywatnego, a zwłaszcza mikroprzedsiębiorstw i MŚP w krajach AKP, aby sprzyjać tworzeniu bogactwa i powstawaniu uwarunkowań korzystnych dla przedsiębiorstw, co umożliwi wzrost bardziej sprzyjający włączeniu społecznemu, zrównoważony oraz mający wpływ na ograniczanie ubóstwa;
29.
odnotowuje powstanie unijnej platformy na rzecz współpracy zewnętrznej i rozwoju, w obrębie której Parlament Europejski jest obserwatorem, przeznaczonej do ukierunkowywania istniejących mieszanych mechanizmów łączenia dotacji i pożyczek; uważa, że ani EBI, ani społeczeństwo obywatelskie nie są odpowiednio zaangażowane w tę nową strukturę; apeluje zatem do Komisji o zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego bezpośrednio w prace platformy oraz o uznanie niepowtarzalnej roli EBI jako instytucji finansowej UE w zarządzaniu platformą;
30.
przyjmuje do wiadomości propozycję tematycznej koncentracji działań, którą Komisja przedstawia w swoim programie na rzecz zmian; podkreśla, że koncentrowanie działań nie powinno przesłaniać szczególnych potrzeb niektórych państw i przypomina, że skoro podstawą skuteczności pomocy jest odpowiedzialność demokratyczna, to centralnym elementem przy określaniu sektorów, w których powinna się skupiać pomoc i które zostaną uwzględnione w krajowych programach orientacyjnych, musi być dialog z wszystkimi podmiotami działającymi w sferze rozwoju, w szczególności z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego i władzami lokalnymi oraz elastyczność;
31.
apeluje o niezwłoczne wdrożenie rezolucji Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w sprawie integracji osób niepełnosprawnych w krajach rozwijających się, szczególnie jej art. 19, 20, 21 i 22, w celu zagwarantowania, że 11. EFR będzie sprzyjał włączeniu społecznemu i będzie dostępny dla wszystkich;
32.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że UE przeznaczyła na opracowaną przez ONZ inicjatywę "Zrównoważona energia dla wszystkich" dotację ze środków 10. EFR w wysokości 500 mln EUR i zwraca się o kontynuowanie tego działania w ramach 11. EFR;
33.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rolnictwo, a zwłaszcza pomoc dla gospodarstw rodzinnych, znajduje się wśród priorytetów tematycznych przyszłej europejskiej polityki rozwoju; przypomina o zobowiązaniu - kontynuowanym w niewielkim stopniu - podjętym przez państwa AKP w deklaracji z Maputo, dotyczącym przeznaczania przynajmniej 10 % ich rocznych budżetów krajowych na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich;
34.
kładzie nacisk na fakt, że koncentracja tematyczna nie może zagrażać ogólnemu wsparciu budżetowemu, które powinno pozwalać zwiększyć dobre zarządzanie finansami publicznymi beneficjentów; pragnie, aby narzędzie to zachowało istotne miejsce w 11. EFR, zacieśniając zarazem dialog dotyczący praw człowieka prowadzony przez Komisję i państwa AKP;

Kontrola demokratyczna

35.
odnotowuje dobrowolne zobowiązanie się Komisji do informowania Parlamentu Europejskiego o dokumentach strategicznych 11. EFR, ale ubolewa nad brakiem konkretnych uprawnień Parlamentu w odniesieniu do środków przyjętych w ten sposób przez Komisję; przypomina także o równie kluczowej roli, jaką Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP-UE może odegrać w zakresie kontroli demokratycznej wszystkich tych dokumentów strategicznych EFR, zgodnie z art. 17 umowy z Kotonu, a zwłaszcza z jego ust. 2 tiret trzecie;
36.
przypomina o znaczeniu przestrzegania zasady odpowiedzialności demokratycznej, określonej w programie na rzecz skuteczności pomocy; w tym celu zwraca się do Komisji o kontynuowanie wsparcia na rzecz zwiększania potencjału parlamentów krajowych i trybunałów obrachunkowych krajów AKP oraz informowania społeczeństwa obywatelskiego i zachęca kraje AKP do zapewnienia bardziej czynnego udziału ich parlamentów krajowych, aby przekazywanie środków przewidzianych w krajowych dokumentach strategicznych podlegało kontroli parlamentarnej a posteriori; w związku z tym z uznaniem odnotowuje nieocenioną pracę wykonaną przez Urząd ds. Promowania Demokracji Parlamentarnej; ponadto, aby wspomniane dokumenty dostarczały wszechstronną diagnozę potrzeb rozwojowych na szczeblu krajowym, zaleca, by w rozmowach krajowego urzędnika zatwierdzającego z daną delegaturą UE uczestniczyły wszystkie ministerstwa;
37.
podkreśla, że istotna jest przejrzystość i odpowiedzialność przy przyznawaniu środków z EFR i realizacji finansowanych projektów, w tym w odniesieniu do bezpośredniego wsparcia budżetów krajowych;
38.
kładzie nacisk na niezbędny wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz władz lokalnych i regionalnych w świadczenie podstawowych usług, kontrolę demokratyczną, wspieranie grup marginalizowanych i propagowanie praw człowieka i równości płci oraz zwraca się do Komisji i krajów AKP, by podczas programowania zasięgały opinii organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz władz lokalnych i regionalnych, a także by ścisłe z nimi współpracowały w ramach realizacji i oceny 11. EFR, zgodnie z art. 2, 6 i 70 umowy z Kotonu; wzywa Komisję do włączenia do sprawozdań z postępu prac, przewidzianych w celu monitorowania 11. EFR, części zawierającej szczegółowe informacje na temat stanu zaawansowania konsultacji prowadzonych przez delegatury UE z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz władzami lokalnymi i regionalnymi na szczeblu krajowym;

Efektywność rozwoju

39.
potwierdza zalety wspólnego programowania pomocy przez UE i państwa członkowskie, które pozwala zwiększyć widoczność, wpływ i skuteczność europejskiej polityki na rzecz rozwoju, a zarazem uniknąć powielania działań i marnowania środków; zwraca jednak uwagę na potrzebę zgłębienia i wyjaśnienia zasad zapisanych we wspólnych ramach programowania wieloletniego; kładzie nacisk na pierwszoplanową rolę, jaką mogą odgrywać delegatury UE, które muszą wnosić w ten proces jeszcze więcej przejrzystości, zwłaszcza dzięki zaangażowaniu administracji, ale także podmiotów niepaństwowych zainteresowanych krajów beneficjentów;
40.
wzywa Komisję, aby skrupulatnie przestrzegała art. 19c ust. 1 załącznika IV do umowy z Kotonu, który czyni z przestrzegania norm społecznych i środowiskowych warunek uzyskania zamówień publicznych finansowanych z 11. EFR w krajach AKP w celu osiągnięcia postępów we wdrażaniu zasady zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw;
41.
podkreśla, że zwalczanie ubóstwa i skuteczność rozwoju zależy w szczególności od zdolności do zmobilizowania dochodów na szczeblu krajowym i w związku z tym wdrażanie skutecznych i sprawiedliwych mechanizmów poboru podatków powinno być jednym z priorytetów partnerstwa AKP-UE w celu poprawy poboru dochodów podatkowych i zapobieżenia unikaniu płacenia podatków i korzystaniu z rajów podatkowych;
42.
z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie przyszłego podejścia Unii Europejskiej do wsparcia budżetowego dla krajów trzecich; przypomina o znaczeniu art. 96 umowy z Kotonu, który umożliwia zawieszenie dostępu do pomocy w przypadku rażącego łamania zasad umowy przez dane państwo;
43.
przypomina, że wsparcie budżetowe ma bardzo wiele zalet, takie jak zapewnienie odpowiedzialności, dokładniejsza ocena wyników, większa spójność prowadzonej polityki, lepsza przewidywalność i maksymalne wykorzystanie środków bezpośrednio na rzecz ludności;
44.
podkreśla znaczenie postrzegania kobiet nie tylko jako słabszej grupy społecznej, ale także jako czynnej siły napędowej polityki rozwoju; zaznacza w związku z tym, że kobiety odgrywają zasadniczą rolę w dziedzinie żywienia i bezpieczeństwa żywnościowego, gdyż to one odpowiadają za 80 % działalności rolnej w Afryce, chociaż nadal niemal nie mają dostępu do własności uprawianych przez nie gruntów; zwraca także uwagę na potwierdzone kompetencje kobiet w rozwiązywaniu problemów i konfliktów; dlatego nalega, by Komisja i kraje AKP zwiększyły udział kobiet w grupach zadaniowych i roboczych;
45.
wzywa Komisję do stosowania wskaźników skuteczności działania określonych w europejskim planie działań na rzecz równości płci i uniezależnienia kobiet w działaniach dotyczących rozwoju:
46.
zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi stanu zaawansowania wdrażania europejskiego planu działań na rzecz równości płci i uniezależnienia kobiet w działaniach dotyczących rozwoju.

o

o o

47.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych (ESDZ) oraz rządom i parlamentom państw członkowskich i, w stosownym przypadku, państw grupy AKP i KTZ.
1 Dz.U. L 317 z 15.12.2000, s. 3. Umowa zmieniona w Luksemburgu w dniu 25 czerwca 2005 r. (Dz.U. L 287 z 28.10.2005, s. 4) i w Wagadugu w dniu 22 czerwca 2010 r. (Dz.U. L 287 z 4.11.2010, s. 3).
2 Dz.U. L 314 z 30.11.2001, s. 1. Decyzja zmieniona decyzją 2007/249/WE (Dz.U. L 109 z 26.4.2007, s. 33).

Zmiany w prawie

Powstańcy nie zapłacą podatku dochodowego od nagród

Minister finansów zaniecha poboru podatku dochodowego od nagród przyznawanych w 2024 roku powstańcom warszawskim oraz ich małżonkom. Zgodnie z przygotowanym przez resort projektem rozporządzenia, zwolnienie będzie dotyczyło nagród przyznawanych przez radę miasta Warszawy od 1 stycznia do końca grudnia tego roku.

Monika Pogroszewska 06.05.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024