Przyjęcie decyzji Rady określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych 1 (2010/C 210/01)
(Dz.U.UE C z dnia 3 sierpnia 2010 r.)
Oświadczenie wysokiej przedstawiciel(1)w sprawie odpowiedzialności politycznej
W stosunkach z Parlamentem Europejskim wysoka przedstawiciel będzie działać w oparciu o zobowiązania do konsultacji, informowania i składania sprawozdań podjęte podczas ostatniej kadencji przez poprzedniego komisarza ds. stosunków zewnętrznych, byłego wysokiego przedstawiciela ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, jak również przez rotacyjną prezydencję Rady. W razie potrzeby zobowiązania te zostaną zmodyfikowane w świetle roli Parlamentu polegającej na kontroli politycznej i w świetle ponownie zdefiniowanej roli Wysokiego Przedstawiciela określonej w Traktatach i zgodnie z art. 36 TUE.
W związku z tym:
1. W dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa wysoka przedstawiciel będzie zasięgać opinii Parlamentu Europejskiego co do głównych aspektów i podstawowych opcji tej polityki zgodnie z art. 36 TUE. Wszelkie wymiany poglądów poprzedzające przyjęcie mandatów i strategii w dziedzinie WPZiB będą się odbywać w odpowiedniej formie, z uwzględnieniem charakteru i poufności tematów będących przedmiotem dyskusji. W tym kontekście rozszerzona zostanie również praktyka organizowania wspólnych posiedzeń konsultacyjnych z prezydiami Komisji Spraw Zagranicznych (AFET) i Komisji Budżetowej (COBU). Informacje podawane na tych posiedzeniach będą w szczególności dotyczyć finansowanych z budżetu UE misji WPZiB - zarówno misji już realizowanych, jak i misji dopiero przygotowywanych. W razie potrzeby - w uzupełnieniu regularnych posiedzeń - można zorganizować dodatkowe wspólne posiedzenia konsultacyjne. Ze strony ESDZ - poza stałym przewodniczącym Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa - we wszystkich posiedzeniach uczestniczyć będą urzędnicy wyższego szczebla odpowiedzialni za daną politykę.
2. W odniesieniu do umów leżących w kompetencjach wysokiej przedstawiciel, jeżeli wymagana będzie zgoda Parlamentu, wysoka przedstawiciel zastosuje odpowiednio wyniki toczących się negocjacji w sprawie porozumienia ramowego między Parlamentem Europejskim a Komisją o negocjowaniu umów międzynarodowych. Zgodnie z art. 218 ust. 10 TFUE Parlament Europejski będzie natychmiast i w pełni informowany na wszystkich etapach procedury, również w przypadku umów zawieranych w dziedzinie WPZiB.
3. Wysoka przedstawiciel będzie kontynuować praktykę prowadzenia pogłębionego dialogu na temat wszystkich dokumentów dotyczących etapów strategicznego planowania instrumentów finansowych (z wyjątkiem Europejskiego Funduszu Rozwoju); będzie również przekazywać wszelkie informacje na temat takich dokumentów. Powyższe odnosi się także do wszystkich dokumentów konsultacyjnych przedkładanych państwom członkowskim na etapie przygotowawczym. Praktyka ta pozostaje bez uszczerbku dla wyniku negocjacji w sprawie zakresu i stosowania art. 290 TFUE dotyczącego aktów delegowanych.
4. Obecny system przekazywania poufnych informacji na temat misji i operacji WPBiO (za pośrednictwem specjalnej komisji EPBiO powołanej na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku) będzie kontynuowany. Wysoka przedstawiciel może również - zgodnie z zasadą ograniczonego dostępu - umożliwić dostęp do innych dokumentów w obszarze WPZiB innym posłom do Parlamentu Europejskiego, którzy - w odniesieniu do dokumentów niejawnych - posiadają odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami, gdy dostęp taki jest niezbędny do wykonywania przez tych posłów ich funkcji instytucjonalnych, na wniosek przewodniczącego komisji AFET, a w razie konieczności - przewodniczącego PE. W tym kontekście wysoka przedstawiciel dokona przeglądu obecnych przepisów o dostępie posłów do Parlamentu Europejskiego do dokumentów i informacji niejawnych w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony (porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie EPBiO z 2002 roku) i w razie potrzeby zaproponuje ich zmodyfikowanie. W oczekiwaniu na tę modyfikację wysoka przedstawiciel podejmie decyzję w sprawie środków przejściowych, które uzna za konieczne w celu udzielania należycie wyznaczonym i powiadomionym posłom do PE pełniącym funkcję instytucjonalną łatwiejszego dostępu do wspomnianych informacji.
5. Wysoka przedstawiciel będzie pozytywnie odpowiadać na wnioski Parlamentu Europejskiego o spotkania nowo mianowanych szefów delegatur w krajach i przy organizacjach, które Parlament uważa za ważne ze względów strategicznych, z komisją AFET w celu wymiany poglądów (różniącej się od przesłuchania) przed objęciem przez nich stanowisk. Będzie się to również odnosić do specjalnych przedstawicieli UE. Powyższe wymiany poglądów będą prowadzone w formie uzgodnionej z wysoką przedstawiciel, z uwzględnieniem charakteru i poufności omawianych kwestii.
6. Jeżeli wysoka przedstawiciel nie może uczestniczyć w debacie podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, wyznaczy w zastępstwie członka jednej z instytucji UE; będzie to komisarz - w przypadku kwestii leżących wyłącznie lub przede wszystkim w kompetencjach Komisji - lub członek Rady do Spraw Zagranicznych - w przypadku kwestii należących wyłącznie lub głównie do dziedziny WPZiB. W tym ostatnim przypadku zastępca będzie pochodzić z państwa sprawującego rotacyjną prezydencję lub z państwa należącego do grupy trzech prezydencji, zgodnie z art. 26 regulaminu wewnętrznego Rady. Parlament Europejski będzie informowany o decyzji wysokiej przedstawiciel w sprawie zastępstwa.
7. Wysoka przedstawiciel będzie ułatwiać spotkania szefów delegatur, specjalnych przedstawicieli UE, szefów misji WPBiO oraz urzędników ESDZ wysokiego szczebla z odpowiednimi komisjami i podkomisjami parlamentarnymi w celu regularnego przekazywania informacji.
8. W odniesieniu do operacji wojskowych WPBiO finansowanych przez państwa członkowskie informacje będą nadal przekazywane za pośrednictwem specjalnej komisji PE ds. EPBiO powołanej na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 2002 roku, z zastrzeżeniem wszelkich zmian do tego porozumienia, zgodnie z pkt 4 powyżej.
9. Parlament Europejski będzie proszony o opinię w sprawie określania i planowania misji obserwacji wyborów oraz związanych z nimi działań następczych - zgodnie z prawem Parlamentu do kontroli budżetowej nad odpowiednim instrumentem finansowania, tj. Europejskim Instrumentem na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na Świecie (EIDHR). Główni obserwatorzy z ramienia UE będą mianowani w porozumieniu z zespołem ds. koordynacji wyborów, w odpowiednim terminie przed rozpoczęciem danej misji obserwacji wyborów.
10. Wysoka przedstawiciel odegra aktywną rolę w zbliżających się dyskusjach o aktualizacji obowiązujących ustaleń co do finansowania WPZiB zawartych w porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami z 2006 roku, na podstawie zobowiązania w odniesieniu do kwestii przedstawionych w pkt 1. Nowa procedura budżetowa wprowadzona na mocy Traktatu z Lizbony będzie miała pełne zastosowanie do budżetu WPZiB. Wysoka przedstawiciel będzie również dążyć do większej przejrzystości w budżecie WPZiB, m.in. do wprowadzenia możliwości wyszczególniania w budżecie głównych misji WPBiO (takich jak obecne misje w Afganistanie, Kosowie i Gruzji), przy jednoczesnym zachowaniu elastyczności budżetu i z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia ciągłości działań w przypadku misji już rozpoczętych.
______
(1) Termin "wysoka przedstawiciel" obejmuje w niniejszym oświadczeniu wszystkie funkcje Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa - który jest również wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej i przewodniczącym Rady do Spraw Zagranicznych - niezależnie od poszczególnych obowiązków pełnionych w ramach tych funkcji.
