Opatrzone komentarzem zestawienie rynków regulowanych i przepisów krajowych w zakresie wdrażania odnośnych wymogów dyrektywy ISD (93/22).

Opatrzone komentarzem zestawienie rynków regulowanych i przepisów krajowych w zakresie wdrażania odnośnych wymogów dyrektywy ISD (93/22)

(2007/C 38/07)

(Dz.U.UE C z dnia 22 lutego 2007 r.)

Art. 16 dyrektywy w sprawie usług inwestycyjnych w zakresie papierów wartościowych (93/22/EWG) [Dz.U. L 141 z 11.6.1993] upoważnia każde z państw członkowskich do nadania statusu "rynku regulowanego" tym rynkom utworzonym na jego terytorium, które spełniają wymogi określone w odpowiednich przepisach krajowych.

Art. 1 ust. 13 dyrektywy 93/22/EWG określa "rynek regulowany" jako rynek instrumentów wymienionych w sekcji B załącznika do dyrektywy w sprawie usług inwestycyjnych w zakresie papierów wartościowych (ISD), który:

– jest uznawany za taki rynek przez państwo członkowskie pochodzenia (gdzie państwo członkowskie pochodzenia zostało określone zgodnie z art. 1 ust. 6 lit. c) dyrektywy ISD;

– funkcjonuje regularnie;

– odznacza się tym, że regulacje wydane lub zatwierdzone przez właściwe władze określają warunki działania rynku, warunki dostępu do rynku oraz - w przypadku, gdy zastosowanie ma dyrektywa 79/279/EWG [o warunkach dopuszczania do notowań giełdowych] - warunki regulujące dopuszczanie instrumentów do obrotu publicznego nałożone przez tę dyrektywę, a w przypadku, gdy dyrektywa ta nie ma zastosowania, warunki, które muszą być spełnione przez instrument finansowy, zanim zostanie on przedmiotem efektywnego obrotu na rynku;

– spełnia wszystkie wymogi w zakresie sprawozdawczości i przejrzystości ustanowione zgodnie z art. 20 i 21 [dyrektywy ISD].

Artykuł 16 dyrektywy 93/22/EWG nakłada na każde państwo członkowskie wymóg opracowania i aktualizacji wykazu uznawanych przez to państwo członkowskie rynków regulowanych. Wykaz ten powinien zostać przekazany pozostałym państwom członkowskim oraz Komisji. Na mocy tego samego artykułu Komisja ma obowiązek corocznie ogłaszać wykaz rynków regulowanych, o istnieniu których została poinformowana. Niniejszy wykaz został opracowany zgodnie ze wspomnianym powyżej wymogiem.

Załączony wykaz zawiera nazwy poszczególnych rynków uznanych przez właściwe władze krajowe za zgodne z definicją "rynku regulowanego". Wskazano w nim także jednostkę odpowiedzialną za zarządzanie rynkami oraz właściwy organ odpowiedzialny za wydawanie lub zatwierdzanie regulaminu rynku.

W wyniku obniżenia barier wejścia na rynek, a także specjalizacji w poszczególnych segmentach handlu, lista "rynków regulowanych" podlega ciągłym zmianom. Stąd też Komisja Europejska, obok corocznego opublikowania wykazu w Dzienniku Urzędowym, zamieszcza jego uaktualnioną wersję na swojej oficjalnej stronie internetowej [http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/finances/mobil/isd/]. Wykaz będzie systematycznie aktualizowany na podstawie informacji otrzymywanych od władz krajowych. Wzywa się władze krajowe do powiadamiania Komisji na bieżąco o wszelkich uzupełnieniach lub skreśleniach z wykazu rynków regulowanych, dla których ich państwo jest państwem członkowskim pochodzenia.

Rynki regulowane Bułgarii i Rumunii będą dopiero od dnia 1 stycznia 2007 r. uznawane za rynki regulowane w rozumieniu dyrektywy ISD.

Państwo Nazwa rynku regulowanego Podmiot zarządzający Właściwy organ zatwierdzający rynek i sprawujący nad nim nadzór
Austria 1. Amtlicher Handel (rynek

urzędowy)

Wiener Börse AG (1-2) Finanzmarktaufsichtsbehörde
2. Geregelter Freiverkehr

(nieurzędowy rynek

giełdowy)

Belgia 1. Bourse de valeurs

mobiličres de Bruxelles

(Euronext Brussels):

- Le marché "Eurolist by

Euronext"

- Le marché "Trading

Facility"

- Le Marché des

Instruments dérivés

1. Euronext Brussels SA 1. Minister Finansów, po

zasięgnięciu opinii

Komisji ds. Banków,

Finansów i Ubezpieczeń

(CBFA). Organ

nadzorujący rynek: CBFA

2. Le marché secondaire hors

bourse des obligations

linéaires, des titres

scindés et des certificats

de trésorerie

2. Fonds des rentes 2. Ustawodawca (art. 144

ust. 2 ustawy z

2.8.2002 r.);

Organ nadzorujący rynek: "Comité du fonds des

rentes" w imieniu CBFA.
Bułgaria 1. Официален пазар (rynek

urzędowy)

2. Неофициален пазар (rynek

wolny)

Българска Фондова Борса - София АД (Bułgarska Giełda Papierów Wartościowych - Sofia Комисия за финансов надзор (Komisja Nadzoru Finansowego)
JSCo)
Cypr Cypryjska Giełda Papierów Wartościowych Cypryjska Giełda Papierów Wartościowych Cypryjski Urząd ds. Papierów Wartościowych i Giełd
Republika Czeska 1. Hlavni Trh (rynek

podstawowy)

2. Vedlejsi trh (rynek

równoległy)

3. Volny trh (rynek wolny)

1-3. Giełda praska

(Burza cennych

papírů Praha,

a. s.)

Czeska Komisja Papierów Wartościowych wydaje zezwolenia podmiotom zarządzającym rynkami regulowanymi.
4. Rynek urzędowy RM SYSTEM 4. RM SYSTEM a.s. -

podmiot

zarządzający

rynkiem

regulowanym

Podmioty zarządzające mają obowiązek monitorowania i oceniania transakcji dokonywanych na ich rynkach.
Dania 1. Křbenhavns Fondsbřrs

- rynek akcji

- rynek obligacji

- rynek instrumentów

pochodnych

1-2. Copenhagen Stock

Exchange Ltd.

Finanstilsynet (Duński Urząd ds. Nadzoru Finansowego)
2. XtraMarket - rynek

regulowany dla

nienotowanych jednostek

uczestnictwa w funduszach

inwestycyjnych typu UCITS

oraz w funduszach

specjalnych.

3. Dansk Autoriseret

Markedsplads A/S

[regulowany duński rynek

dla regularnego handlu

papierami wartościowymi

dopuszczonych do obrotu

publicznego, ale nie

notowanymi na giełdzie]

3. Dansk Autoriseret

Markedsplads A/S)

Estonia 1. Väärtpaberibörs (Giełda

Papierów Wartościowych)

- Pőhinimekiri (rynek

podstawowy)

- Investorinimekiri (rynek

inwestorów)

- Vőlakirjade nimekiri

(rynek papierów dłużnych)

- Fondiosakute nimekri

(rynek jednostek

uczestnictwa w

funduszach

inwestycyjnych)

AS Tallinna Börs (Giełda Papierów Wartościowych w Tallinie) Finantsinspektsioon (Estoński Urząd ds. Nadzoru Finansowego)
2. Reguleeritud turg (rynek

urzędowy) - Vabaturg

(rynek wolny)

Finlandia 1. Arvopaperipörssi (Giełda

Papierów Wartościowych)

- Päälista (rynek

podstawowy akcji i

papierów dłużnych)

- Pre-lista ja ML-markkina

(rynki równoległe:

notowania przed debiutem

giełdowym i rynek

maklerski akcji i

papierów dłużnych)

Helsingin Pörssi Oy (Helsińska Giełda Papierów Wartościowych) Zatwierdzenie: Ministerstwo Finansów. Nadzór:

- zatwierdzanie

regulaminów:

Ministerstwo Finansów;

- nadzór w zakresie

zgodności:

Rahoitustarkastus

(Fiński Urząd ds.

Nadzoru Finansowego).

Francja 1. Eurolist by Euronext

2. MATIF

3. MONEP

Euronext Paris (1-3) Propozycja urzędu ds. rynków finansowych (l'Autorité des marchés financiers).

Zatwierdzenie przez ministra gospodarki (por. art. 421-1 kodeksu walutowego i finansowego (code monétaire et financier)).

Niemcy Börsenaufsichtsbehörden der Länder (organy nadzorcze giełd papierów wartościowych w poszczególnych krajach związkowych) oraz Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht (BaFin).
Władze krajów związkowych:
1. Börse Berlin-Bremen

(Amtlicher Handel,

Geregelter Markt)

1. Berliner Börse AG 1. Senatsverwaltung für

Wirtschaft und

Technologie, Berlin.

2. Düsseldorfer Börse

(Amtlicher Handel,

Geregelter Markt)

2. Börse Düsseldorf

AG

2. Finanzministerium des

Landes Nordrhein-

Westfalen, Düsseldorf.

3. Frankfurter

Wertpapierbörse (Amtlicher

Markt, Geregelter Markt);

3. Deutsche Börse AG 3 & 4. Hessisches

Ministerium für

Wirtschaft, Verkehr

und

Landesentwicklung,

Wiesbaden.

4. Eurex Deutschland 4. Eurex Frankfurt AG
5. Hanseatische

Wertpapierbörse Hamburg

(Amtlicher Markt,

Geregelter Markt, Startup

market)

5. BÖAG (Börsen AG) 5. Freie und Hansestadt

Hamburg,

Wirtschaftbehörde.

6. Niedersächsische Börse zu

Hannover (Amtlicher Markt,

Geregelter Markt)

6. BÖAG (Börsen AG) 6. Niedersächsisches

Ministerium für

Wirtschaft, Arbeit und

Verkehr, Hannover.

7. Börse München (Amtlicher

Markt, Geregelter Markt)

7. Bayerische Börse

AG

7. Bayerisches

Staatsministerium für

Wirtschaft, Verkehr und

Technologie, München.

8. Baden-Württembergische

Wertpapierbörse (Amtlicher

Markt, Geregelter Markt)

8. Börse-Stuttgart AG 8. Wirtschaftsministerium

Baden-Württemberg,

Stuttgart.

9. Risk Management Exchange

Hannover (Geregelter Markt)

9. RMX Hannover 9. Niedersächsisches

Ministerium für

Wirtschaft, Arbeit und

Verkehr, Hannover.

10. European Energy Exchange 10. European Energy

Exchange AG,

Leipzig

10. Sächsisches

Staatsministerium für

Wirtschaft und Arbeit,

Dresden.

Grecja 1. Giełda Papierów

Wartościowych w Atenach

(podmiot zarządzający)

- Rynek papierów

wartościowych

- Rynek instrumentów

pochodnych

1. Giełda Papierów

Wartościowych w

Atenach

Komisja Rynku Kapitałowego
2. Elektroniczny Rynek

Równoległy Papierów

Wartościowych (HDAT -

rynek papierów dłużnych)

2. Bank Grecji 2. Komisja nadzoru i

kontroli dealerów

Węgry 1. Budapesti Értéktőzsde Zrt.

(Giełda Papierów

Wartościowych w

Budapeszcie)

- Részvényszekció (sekcja

akcji)

- Hitelpapír szekció

(sekcja dłużnych

papierów wartościowych)

- Származékos szekció

(sekcja instrumentów

pochodnych)

- Áru szekcio (sekcja towarów)

Budapesti Értéktőzsde Zrt. (Giełda Papierów Wartościowych w Budapeszcie) - Pénzügyi Szervezetek

Állami Felügyelete

(Węgierski Urząd Nadzoru

Finansowego)

Irlandia Urzędowe notowania irlandzkiej giełdy papierów wartościowych Irish Stock Exchange Ltd. Irlandzki Organ Regulacyjny ds.Usług Finansowych uznaje "rynek regulowany" oraz (z wyjątkiem warunków wejścia na giełdę) weryfikuje i zatwierdza zasady dokonywania transakcji przygotowane przez ISE.
Włochy 1. Mercato Telematico

azionario, MTA (rynek

elektroniczny)

- STAR segmento dell'MTA

- MTF segmento dell'MTA

- MTA International

segmento dell'MTA

(1-7) Borsa Italiana S.p.A. CONSOB wydaje zezwolenia podmiotom zarządzającym rynkami, oraz zatwierdza ich statuty

Podmiot zarządzający hurtowym rynkiem rządowych papierów wartościowych jest zatwierdzany przez Ministerstwo Gospodarki i Finansów, po zasięgnięciu opinii CONSOB i Banca d'Italia.

2. Mercato Telematico dei

Securitised derivatives,

SeDeX (elektroniczny rynek

instrumentów pochodnych na

papiery wartościowe)

3. Mercato Telematico delle

Obbligazioni, MOT

(elektroniczny rynek

obligacji)

- DomesticMOT segmento del

MOT (krajowy segment

MOT)

- EuroMOT segmento del MOT

(europejski segment MOT)

4. MTAX Market
5. Rynki "After-Hours": TAH i

TAHX

6. Mercato Expandi (rynek

spółek nowej ekonomii);

7. Rynek instrumentów

pochodnych (Mercato degli

strumenti derivati IDEM

per la negoziazione degli

strumenti finanziari

previsti dall'art. 1,

comma 2, lettere f) e i)

del d.lgs. 58)

8. Hurtowy rynek rządowych

papierów wartościowych

(MTS)

(8-10) Societŕ per

il Mercato dei

Titoli di

Stato - MTS

S.p.A.

9. Rynek BONDVISION dla

hurtowego handlu rządowymi

papierami wartościowymi

przez Internet

10. Hurtowy rynek obligacji

korporacyjnych i

organizacji

międzynarodowych.

11. TLX (11) TLX S.p.A.
Łotwa Giełda Papierów Wartościowych w Rydze JSC Rigas Fondu Birza Komisja ds. Rynku Finansowego i Kapitałowego
Litwa 1. Rynek podstawowy Giełdy

Papierów Wartościowych w

Wilnie

Giełda Paierów Wartościowych w Wilnie Litewska Komisja Papierów Wartościowych
2. Rynek inwestorów Giełdy

Papierów Wartościowych w

Wilnie

3. Rynek papierów dłużnych

Giełdy Papierów

Wartościowych w Wilnie

Luksemburg Bourse de Luxembourg: rynek urzędowy Société de la Bourse de Luxembourg S.A. Commission de surveillance du Secteur Financier
Malta Maltańska Giełda Papierów Wartościowych Maltańska Giełda Papierów Wartościowych (Malta Stock Exchange) Maltański Urząd ds. Nadzoru Finansowego (Malta Financial Services Authority)
Niderlandy 1. Euronext Amsterdam Cash

Market:

- - Eurolist Amsterdam

Euronext N.V. i Euronext Amsterdam N.V. Uznanie przez Ministra Finansów po uzyskaniu opinii Niderlandzkiego Urzędu ds. Rynków Finansowych.
2. Euronext Amsterdam

Derivatives Markets

(rynek instrumentów

pochodnych)

Nadzór sprawowany przez Niderlandzki Urząd ds. Rynków Finansowych oraz Niderlandzkie Ministerstwo Finansów.
Polska 1. Rynek podstawowy 1 i 2 Giełda Papierów

Wartościowych

w Warszawie

Komisja Nadzoru Finansowego
2. Rynek równoległy
3. Rynek Papierów

Wartosciowych CeTO

(regulowany rynek

pozagieldowy)

3. Centralna Tabela

Ofert S.A.

Portugalia 1. Eurolist by Euronext

Lisbon (rynek urzędowy)

Rynki 1 i 2:

Euronext Lisboa - Sociedad de Gestora de Mercados Regulamentados SA

Ministerstwo Finansów uznaje rynki na wniosek Comissăo do Mercado de Valores Mobiliários (CMVM), odpowiedzialnej za regulację i nadzór
2. Mercado de Futuros e

Opçőes (Rynek nad rynkiem.

Kontraktów Terminowych i

Opcji)

3. MEDIP - Mercado Especial

de Dívida Pública (Rynek

Specjalny dla Długu

Publicznego)

Rynek 3:

MTS Portugal - Sociedad de Gestora do Mercado Especial de Dívida Pública S.A.

Republika Słowacka 1. Rynek papierów

wartościowych notowanych

na giełdzie

- rynek podstawowy

- rynek równoległy

- rynek spółek nowej

ekonomii

Giełda Papierów Wartościowych w Bratysławie Narodowy Bank Słowacji
2. Regulowany Rynek

Pozagiełdowy

Słowenia 1. Borzni trg (rynek urzędowy) Ljubljanska borza (Giełda Papierów Wartościowych w Ljubljanie) Agencja Rynków Papierów Wartościowych (Agencija za trg vrednostnih papirjev)
2. Prosti trg (rynek spółek

nowej ekonomii)

3. Trg uradnih vzdrževalcev

likvidnosti državnih

vrdnostnih papirjev (rynek

rządowych papierów

wartościowych, na którym

transakcji dokonują

animatorzy rynku

(marketmakerzy))

Hiszpania A. Bolsas de Valores

(wszystkie giełdy obejmują

rynek podstawowy,

równoległy oraz rynek

spółek nowej ekonomii)

1. Bolsa de Valores de

Barcelona;

2. Bolsa de Valores de

Bilbao;

3. Bolsa de Valores de

Madrid;

4. Bolsa de valores de

Valencia.

A1: Sociedad Rectora

de la Bolsa de

Valores de

Barcelona S.A.

A2. Soc. Rectora de

la Bolsa de

Valores de Bilbao

S.A.

A3. Soc. Rectora de

la Bolsa de

Valores de

Madrid S.A.

A4. Soc. Rectora de

la Bolsa de

Valores de

Valencia. S.A.

CNMV (Comisión Nacional del Mercado de Valores)

Banco de Espańa jest odpowiedzialny za rynek dla długu publicznego.

B. Mercados oficiales de

Productos Finacieros

Derivados

1. MEFF Renta Fija;

2. MEFF Renta Variable.

B1. Soc. Rectora de

Productos

Financieros

Derivados de

RENTA Fija S.A.

B2. Soc. Rectora de

Productos

Financieros

Derivados de

Renta Variable

S.A.

C. Mercado MFAO de Futuros

del Aceite de Oliva

C. (MFAO) Sociedad

rectora del

Mercado de Futuros

del Aceite de

Oliva, S.A.

D. AIAF Mercado de Renta Fija D. AIAF Mercado de

Renta Fija

E. Mercados de Deuda Pública

en Anotaciones

E. Banco de Espańa
Szwecja 1. Stockholmsbörsen: 1. Stockholmsbörsen

Aktiebolag

Finansinspektionen (Urząd ds. Nadzoru Finansowego)
2. Nordic Growth Market 2. Nordic Growth

Market NGM -

Aktiebolag

3. Aktietorget 3. Aktietorget

Aktiebolag

Zjednoczone Królestwo 1. Domestic Market (rynek

krajowy)

2. Gilt Edged and Fixed

Interest Market (rynek

obligacji państwowych i

papierów wartościowych o

stałej stopie procentowej)

3. International Retail

Service (segment

regulowany)

4. International Order Book

Rynki 1-6:

London Stock Exchange Limited

Jednostki zarządzające rynkami regulowanymi są giełdami inwestycyjnymi w rozumieniu sekcji 285 Ustawy o usługach finansowych (Financial Services Act) z 2000 r. i są regulowane przez Financial Services Authority (FSA).
(segment regulowany)
5. International Bulletin

Bard (segment regulowany

- tylko system zleceń)

6. Dutch Trading Service

(tylko system zleceń)

7. The London International

Financial Futures and

Options Exchange (LIFFE)

7. LIFFE

Administration

and Management

8. Regulowany segment rynku

dla papierów wartościowych

SMI

8.& 9. Virt-x

Exchange

Limited

9. Regulowany segment rynku

dla paneuropejskich

papierów wartościowych

10. EDX 10. EDX London

Limited

Rumunia 1. Regulowany rynek spot - BVB 1. Giełda Papierów

Wartościowych w

Bukareszcie

(Bucharest Stock

Exchange S.A.)

Rumuńska Krajowa Komisja Papierów Wartościowych
2. Regulowany rynek

instrumentów pochodnych -

BMFMS

2. Giełda i giełda

towarowa Sibiu

S.A. (Monetary -

Financial and

Commodities

Exchange - Sibiu

S.A.)

Islandia 1. Verđbréfaţing Íslands hf.

(Kauphöll Íslands. - rynek

urzędowy)

1. Kauphöll Íslands. Fjármála-eftirlitiđ (Urząd ds. Nadzoru Finansowego)
2. Tilbođsmarkađur VŢÍ

(regulowany rynek

pozagiełdowy - bez

oficjalnych notowań)

2. Kauphöll Íslands.
Norwegia Giełda Papierów Wartościowych w Oslo

- rynek akcji

- rynek instrumentów

pochodnych

- rynek obligacji

Oslo Břrs ASA Kredittilsynet (Norweski Urząd Nadzoru Finansowego)

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024