Zmiana ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach.

USTAWA
z dnia 11 sierpnia 2021 r.
o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach

Art.  1. 

W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r. poz. 888) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 1:
a)
pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) zadania gminy oraz obowiązki:

a) właścicieli nieruchomości,

b) właścicieli lokali w budynku wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokali, osób, którym służy tytuł prawny do lokalu w budynkach wielolokalowych, osób faktycznie zamieszkujących lub użytkujących te lokale lub osób faktycznie zamieszkujących lub użytkujących lokal należący do spółdzielni mieszkaniowej - dotyczące utrzymania czystości i porządku;",

b)
w pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) obowiązki wytwórców odpadów komunalnych w zakresie selektywnego zbierania tych odpadów.";

2)
w art. 2:
a)
w ust. 1 w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:

"6) związku międzygminnym lub zarządzie związku międzygminnego - rozumie się przez to odpowiednio także związek metropolitalny lub zarząd związku metropolitalnego.",

b)
ust. 3b otrzymuje brzmienie:

"3b. Osoba, której służy tytuł prawny do lokalu, lub osoba faktycznie zamieszkująca lub użytkująca lokal należący do spółdzielni mieszkaniowej nie jest obowiązana do wykonywania obowiązków właściciela nieruchomości wynikających z ustawy, z zastrzeżeniem przepisów art. 6h, art. 6m ust. 1 i art. 6o ust. 4 w przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w art. 2a ust. 1.";

3)
w rozdziale 2 po art. 2 dodaje się art. 2a w brzmieniu:

"Art. 2a. 1. W przypadku gdy właściciel nieruchomości w uzgodnieniu z gminą zapewni techniczne możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach w budynkach wielolokalowych, rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o ponoszeniu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b.

2. Identyfikacja odpadów komunalnych zapewnia możliwość przypisania osobom wymienionym w art. 1 pkt 1 lit. b danej frakcji odpadów komunalnych w taki sposób, aby osoby nieuprawnione nie mogły odczytać danych osobowych.

3. Uchwała, o której mowa w ust. 1, może dotyczyć wszystkich albo określonych nieruchomości zabudowanych budynkami wielolokalowymi, w zależności od tego, czy właściciele nieruchomości w uzgodnieniu z gminą zapewnią techniczne możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach na wszystkich nieruchomościach zabudowanych budynkami wielolokalowymi albo na części tych nieruchomości.

4. Podejmując uchwałę, o której mowa w ust. 1, rada gminy kieruje się technicznymi możliwościami identyfikacji odpadów komunalnych w poszczególnych lokalach w budynkach wielolokalowych, w tym:

1) liczbą lokali mieszkalnych w danym budynku wielolokalowym;

2) liczbą mieszkańców;

3) ilością odpadów komunalnych wytwarzanych na danych nieruchomościach zabudowanych budynkami wielolokalowymi;

4) istniejącą infrastrukturą do gospodarowania odpadami komunalnymi.

5. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1, wspólnota mieszkaniowa lub spółdzielnia mieszkaniowa:

1) składa deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie tej uchwały,

2) ponosi opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, począwszy od miesiąca, w którym ta uchwała weszła w życie

- w stosunku do odpadów komunalnych wytworzonych na nieruchomościach zabudowanych budynkami wielolokalowymi, z wyłączeniem odpadów komunalnych wytworzonych w lokalach objętych tą uchwałą.";

4)
w art. 3:
a)
w ust. 2:
w pkt 2 po wyrazach "z innymi gminami" dodaje się przecinek i wyrazy "lub wspólnych ze związkiem metropolitalnym",
po pkt 6a dodaje się pkt 6b w brzmieniu:

"6b) zapewniają zagospodarowanie odpadów zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami;",

b)
ust. 2b otrzymuje brzmienie:

"2b. Gmina jest obowiązana utworzyć co najmniej jeden stacjonarny punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, samodzielnie lub wspólnie z inną gminą lub gminami, lub wspólnie ze związkiem metropolitalnym.",

c)
po ust. 2c dodaje się ust. 2d w brzmieniu:

"2d. Gmina może nie zapewniać odbierania bioodpadów stanowiących odpady komunalne, jeżeli właściciel nieruchomości zabudowanej jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym podał w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi informacje, o których mowa w art. 6m ust. 1b pkt 7, oraz korzysta ze zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o którym mowa w art. 6k ust. 4a, a regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy przewiduje zwolnienie w całości z obowiązku posiadania pojemnika lub worka na te odpady.",

d)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Rada gminy lub zgromadzenie związku metropolitalnego może postanowić o zapewnieniu budowy, rozbudowy, modernizacji, utrzymaniu i eksploatacji własnej lub wspólnej z inną gminą lub gminami, lub wspólnej ze związkiem metropolitalnym instalacji do przetwarzania odpadów powstałych z przetworzenia odpadów komunalnych zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami i zasadą bliskości, jeżeli na lokalnym rynku brak jest takich instalacji lub istniejące instalacje mają niewystarczające moce przerobowe.";

5)
w art. 4 w ust. 2a w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6-8 w brzmieniu:

"6) wprowadzić obowiązek stosowania indywidualnego oznakowania pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych w sposób, który pozwoli na identyfikację:

a) właściciela nieruchomości, na której są wytwarzane odpady komunalne, lub

b) osób wymienionych w art. 1 pkt 1 lit. b - w przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w art. 2a ust. 1;

7) określić sposób zgłaszania lokalizacji miejsca gromadzenia odpadów przez właściciela nieruchomości w celu zapewnienia prawidłowej realizacji usługi odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości;

8) wprowadzić inne obowiązki dotyczące utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości.";

6)
po art. 4a dodaje się art. 4b i art. 4c w brzmieniu:

"Art. 4b. 1. Minister właściwy do spraw klimatu może zezwolić gminie, w drodze decyzji, na częściowe odstępstwo od selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów komunalnych polegające na łącznym zbieraniu odpadów tworzyw sztucznych, metali, opakowań wielomateriałowych oraz szkła, jeżeli zostaną spełnione łącznie co najmniej trzy z następujących warunków:

1) łączne zbieranie wybranych frakcji odpadów komunalnych nie wpływa na możliwość poddania ich przygotowaniu do ponownego użycia, recyklingowi lub innym procesom odzysku, a uzyskiwany z tych procesów materiał wyjściowy ma jakość porównywalną do jakości uzyskiwanej przy selektywnym zbieraniu odpadów komunalnych;

2) selektywne zbieranie wybranych frakcji odpadów komunalnych nie przynosi wyniku najlepszego dla środowiska, biorąc pod uwagę całkowity wpływ gospodarowania selektywnie zebranymi frakcjami odpadów komunalnych na środowisko;

3) selektywne zbieranie wybranych frakcji odpadów komunalnych nie jest technicznie wykonalne, biorąc pod uwagę dobre praktyki w zakresie zbierania odpadów komunalnych;

4) selektywne zbieranie wybranych frakcji odpadów komunalnych pociągnęłoby za sobą nieproporcjonalnie wysokie koszty, biorąc pod uwagę koszty negatywnego wpływu zbierania i przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na środowisko i zdrowie ludzi, możliwości poprawy efektywności zbierania i przetwarzania odpadów komunalnych, dochody ze sprzedaży surowców wtórnych oraz zasadę, że koszty gospodarowania odpadami są ponoszone przez pierwotnego wytwórcę odpadów lub przez obecnego lub poprzedniego posiadacza odpadów.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, jest wydawane na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta zawierający:

1) analizy potwierdzające, że zostały spełnione łącznie co najmniej trzy z warunków określonych w ust. 1;

2) wskazanie, czy odstępstwo ma dotyczyć obszaru całej gminy czy jej określonej części.

3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, jest wydawane na czas nieoznaczony.

Art. 4c. 1. Jeżeli gmina, która uzyskała zezwolenie, o którym mowa w art. 4b ust. 1, nie osiągnęła w danym roku poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, o którym mowa w art. 3b ust. 1, minister właściwy do spraw klimatu cofa to zezwolenie w drodze decyzji i określa termin jej wykonania. Postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia wszczyna się z urzędu.

2. Cofnięcie zezwolenia, o którym mowa w art. 4b ust. 1, kończy możliwość łącznego zbierania wybranych frakcji odpadów komunalnych w terminie określonym w ust. 1.";

7)
po rozdziale 2 dodaje się rozdział 2a w brzmieniu:

"Rozdział 2a

Obowiązki wytwórców odpadów komunalnych

Art. 4d. Wytwórcy odpadów komunalnych są obowiązani do selektywnego zbierania wytworzonych przez siebie odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1.";

8)
w art. 6:
a)
po ust. 1b dodaje się ust. 1c w brzmieniu:

"1c. Postanowienia umowy, o której mowa w ust. 1 pkt 2, zapewniają odbiór wszystkich frakcji odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1.",

b)
ust. 5a otrzymuje brzmienie:

"5a. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta kontroluje:

1) posiadanie umów, o których mowa w ust. 1;

2) zgodność postanowień umów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz ze sposobem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1;

3) dowody uiszczania opłat za usługi, o których mowa w ust. 1, lub inny sposób udokumentowania wykonania obowiązków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3b.",

c)
po ust. 5a dodaje się ust. 5b i 5c w brzmieniu:

"5b. W przypadku gdy postanowienia umowy, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie spełniają wymagań, o których mowa w ust. 1c, wójt, burmistrz lub prezydent miasta wzywa strony umowy do usunięcia uchybień, w terminie określonym w tym wezwaniu.

5c. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 5b, umowa, o której mowa w ust. 1 pkt 2, wygasa, a wójt, burmistrz lub prezydent miasta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 7.";

9)
w art. 6c:
a)
w ust. 2b wyrazy "przepisów ust. 2a i 2c" zastępuje się wyrazami "przepisów ust. 2a i 3a",
b)
uchyla się ust. 2c,
c)
po ust. 3 dodaje się ust. 3a-3e w brzmieniu:

"3a. Właściciel nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy, może w terminie 60 dni od dnia ogłoszenia uchwały, o której mowa w ust. 2, złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta pisemne oświadczenie o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę na podstawie tej uchwały. W oświadczeniu właściciel nieruchomości wskazuje gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę, z którymi zawarł umowę, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, oraz dołącza do oświadczenia kopię tej umowy, pod rygorem nieskuteczności oświadczenia. Oświadczenie jest skuteczne od dnia wejścia w życie uchwały, o której mowa w ust. 2, i nie może być odwołane przez okres obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, zawartej po dniu ogłoszenia tej uchwały.

3b. Właściciel nieruchomości objętej uchwałą, o której mowa w ust. 2, na której nie zamieszkują mieszkańcy i która powstała w trakcie obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych, może w terminie 60 dni od dnia powstania takiej nieruchomości złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta pisemne oświadczenie o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę. W oświadczeniu właściciel nieruchomości wskazuje gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę, z którymi zawarł umowę, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, oraz dołącza do oświadczenia kopię tej umowy, pod rygorem nieskuteczności oświadczenia.

3c. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany do zamieszczenia na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu gminy, na stronie internetowej urzędu gminy oraz w sposób zwyczajowo przyjęty informacji o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, wyznaczając jednocześnie termin, nie krótszy niż 60 dni od dnia zamieszczenia tej informacji na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu gminy, na:

1) odwołanie przez właściciela nieruchomości oświadczenia o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę, jeżeli nieruchomość jest wyłączona z tego systemu na podstawie tego oświadczenia;

2) złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia spełniającego wymagania, o których mowa w ust. 3a, o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych zorganizowanego przez gminę, jeżeli właściciel nieruchomości jest objęty tym systemem.

3d. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany do poinformowania, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wpisanych do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ust. 2, o zamiarze przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy.

3e. Odwołanie oświadczenia, o którym mowa w ust. 3c pkt 1, oraz oświadczenie, o którym mowa w ust. 3b, są skuteczne od dnia, w którym zaczęła obowiązywać następna umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, i nie mogą być odwołane przez okres obowiązywania tej umowy. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany do zamieszczenia na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu gminy, na stronie internetowej urzędu gminy oraz w sposób zwyczajowo przyjęty informacji o terminie obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy.";

10)
w art. 6d w ust. 4 w pkt 6 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) obowiązek zagospodarowania odpadów komunalnych zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami.";

11)
art. 6h otrzymuje brzmienie:

"Art. 6h. Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi są obowiązani ponosić:

1) właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,

2) osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 2a ust. 1,

3) właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 6c ust. 2

- na rzecz gminy, na terenie której są położone nieruchomości lub lokale.";

12)
w art. 6i po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w art. 2a ust. 1, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi po raz pierwszy uiszcza się za miesiąc, w którym ta uchwała weszła w życie.";

13)
w art. 6j:
a)
w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, z późn. zm.)",

b)
w ust. 2 skreśla się wyraz "jedną",
c)
ust. 2a i 2b otrzymują brzmienie:

"2a. Rada gminy może zróżnicować stawki opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, w zależności od powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego, ilości zużytej wody z danej nieruchomości lub lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, liczby osób lub ilości zużytej wody w gospodarstwie domowym, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, a także od rodzaju zabudowy lub od faktu objęcia nieruchomości uchwałą, o której mowa w art. 2a ust. 1. Rada gminy może stosować łącznie różne kryteria różnicujące stawki opłat.

2b. Związek międzygminny może dodatkowo stosować kryteria różnicujące stawki opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, odrębnie dla gmin wchodzących w skład tego związku, jeżeli jest to uzasadnione kosztami odbierania odpadów komunalnych i gospodarowania nimi w poszczególnych gminach lub warunkami miejscowymi.",

d)
w ust. 3 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Przez zadeklarowaną liczbę pojemników lub worków rozumie się iloczyn liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz liczby ich opróżnień lub odbiorów wynikającej z częstotliwości odbioru odpadów komunalnych określonych na podstawie art. 6r ust. 3 i 3b albo harmonogramu odbioru odpadów komunalnych dla danej nieruchomości.",

e)
w ust. 3a wyrazy "art. 6k ust. 1 pkt 1" zastępuje się wyrazami "art. 6k ust. 1 pkt 3",
f)
ust. 3b otrzymuje brzmienie:

"3b. W przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie wyższą niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za rok od domku letniskowego na nieruchomości albo od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.",

g)
po ust. 3b dodaje się ust. 3ba-3bc w brzmieniu:

"3ba. Rada gminy, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, może nałożyć obowiązek ponoszenia przez właścicieli nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości określonej zgodnie z ust. 3.

3bb. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 3ba, przepisu ust. 3b nie stosuje się.

3bc. Uchwała, o której mowa w ust. 3b, może zostać podjęta lub zmieniona do końca kwietnia danego roku.",

h)
ust. 3e otrzymuje brzmienie:

"3e. W przypadku:

1) wyboru przez radę gminy metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w ust. 1 pkt 2,

2) wyboru przez radę gminy metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w ust. 2, i zróżnicowania stawki opłaty ze względu na ilość zużytej wody w gospodarstwie domowym,

3) ustalenia opłaty na podstawie ust. 3a

- rada gminy w uchwale, o której mowa w art. 6k ust. 1, określa sposób ustalania ilości zużytej wody na potrzeby ustalania wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności sposób ustalania ilości zużytej wody w przypadku braku wodomierza lub w przypadku nieruchomości, dla których brak jest odpowiednich danych dotyczących ilości zużytej wody, lub odliczania wody zużytej na określone cele.",

i)
po ust. 3e dodaje się ust. 3f w brzmieniu:

"3f. W przypadku nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi ustalana na podstawie metody, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie może wynosić więcej niż 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za gospodarstwo domowe.";

14)
w art. 6k:
a)
w ust. 1 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu:

"3) ustali stawkę opłaty za m3 zużytej wody - w przypadku wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6j ust. 3a.",

b)
w ust. 2a:
w pkt 3 wyrazy "powierzchni lokalu mieszkalnego" zastępuje się wyrazami "powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane",
pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 3 - 1,3% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za pojemniki lub worki o pojemności 120 l przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości; za pojemniki lub worki o mniejszej lub większej pojemności stawki opłat ustala się w wysokości proporcjonalnej do ich pojemności.";

15)
w art. 6m:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi są obowiązani złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta:

1) właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy;

2) osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 2a ust. 1;

3) właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 6c ust. 2, a właściciele nieruchomości nie złożyli skutecznego oświadczenia, o którym mowa w art. 6c ust. 3b.",

b)
po ust. 1 dodaje się ust. 11 w brzmieniu:

"11. Pierwszą deklarację o wysokości opłaty składa się w terminie 14 dni odpowiednio od dnia:

1) zamieszkania pierwszego mieszkańca na danej nieruchomości albo w lokalu w budynku wielolokalowym objętym uchwałą, o której mowa w art. 2a ust. 1, lub wytworzenia na danej nieruchomości lub w danym lokalu odpadów komunalnych;

2) podjęcia uchwały, o której mowa w art. 2a ust. 1, albo uchwały, o której mowa w art. 6c ust. 2.";

16)
w art. 6o:
a)
po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta w celu weryfikacji złożonych deklaracji może wykorzystać informacje i dane znajdujące się w jego posiadaniu oraz posiadaniu gminnych jednostek organizacyjnych, w tym przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych.",

b)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. W przypadku zmiany danych zamieszczanych w deklaracji lub zmiany stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do złożenia deklaracji są obowiązani:

1) właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,

2) osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 2a ust. 1,

3) właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę, o której mowa w art. 6c ust. 2, a właściciele nieruchomości nie złożyli skutecznego oświadczenia, o którym mowa w art. 6c ust. 3b

- wobec których została wydana decyzja, o której mowa w ust. 1.";

17)
w art. 6q po ust. 1 dodaje się ust. 11 w brzmieniu:

"11. Zarząd związku międzygminnego, o którym mowa w ust. 1, może upoważnić członków zarządu związku międzygminnego lub innych pracowników jednostki obsługującej zarząd związku międzygminnego do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.";

18)
w art. 6r:
a)
po ust. 2d dodaje się ust. 2da w brzmieniu:

"2da. Rada gminy może postanowić, w drodze uchwały, o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w przypadku gdy:

1) środki pozyskane z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi są niewystarczające na pokrycie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym kosztów, o których mowa w ust. 2-2c, lub

2) celem jest obniżenie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pobieranych od właścicieli nieruchomości.",

b)
ust. 3a i 3b otrzymują brzmienie:

"3a. W uchwale, o której mowa w ust. 3, dopuszcza się ograniczenie ilości zużytych opon, odpadów wielkogabarytowych oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych, stanowiących odpady komunalne, odpadów stanowiących części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy, odbieranych lub przyjmowanych przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

3b. Dopuszcza się zróżnicowanie częstotliwości odbierania odpadów, w szczególności w zależności od ilości wytwarzanych odpadów i ich rodzajów, z tym że w okresie od kwietnia do października częstotliwość odbierania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych oraz bioodpadów stanowiących odpady komunalne nie może być rzadsza niż raz na tydzień z budynków wielolokalowych i nie rzadsza niż raz na dwa tygodnie z budynków mieszkalnych jednorodzinnych, z wyłączeniem gmin wiejskich oraz części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich, w przypadku których częstotliwość odbierania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych oraz bioodpadów stanowiących odpady komunalne może być rzadsza.";

19)
w art. 9e w ust. 2 wyrazy "ze zmieszanymi odpadami komunalnymi" zastępuje się wyrazami "z niesegregowanymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi";
20)
w art. 9n w ust. 3 w pkt 3 w lit. b wyrazy "zmieszanych odpadów komunalnych" zastępuje się wyrazami "niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych";
21)
w art. 9oa w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) rodzajach i masie odpadów komunalnych poddanych recyklingowi i przygotowanych do ponownego użycia oraz poddanych innym formom odzysku lub przekazanych w tym celu innemu posiadaczowi odpadów wraz ze wskazaniem procesu odzysku, któremu zostały poddane odpady;";

22)
w art. 9q w ust. 3 w pkt 6 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) informacje o masie wytworzonych na terenie gminy odpadów komunalnych oraz odpadów powstałych z przetworzenia odpadów komunalnych, które zostały przekazane do składowania lub termicznego przekształcania, oraz informacje o stosunku masy odpadów komunalnych przekazanych do termicznego przekształcania do masy odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy.";

23)
w art. 9s w ust. 3 w pkt 6 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) informacje o masie wytworzonych na terenie województwa odpadów komunalnych oraz odpadów powstałych z przetworzenia odpadów komunalnych, które zostały przekazane do składowania lub termicznego przekształcania, oraz informacje o stosunku masy odpadów komunalnych przekazanych do termicznego przekształcania do masy odpadów komunalnych wytworzonych na terenie województwa.";

24)
w art. 9tb w ust. 1 w pkt 7 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 8 i 9 w brzmieniu:

"8) uzyskane poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych;

9) masę odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy przekazanych do termicznego przekształcania oraz stosunek masy odpadów komunalnych przekazanych do termicznego przekształcania do masy odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy.";

25)
w art. 9x w ust. 1 w pkt 2 wyrazy "ze zmieszanymi odpadami komunalnymi" zastępuje się wyrazami "z niesegregowanymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi";
26)
w art. 9xaa wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

"Podmiot zbierający odpady komunalne, z wyłączeniem podmiotu, o którym mowa w art. 9na ust. 1, który przekazuje:";

27)
w art. 9y w ust. 1 w pkt 2 wyrazy "ze zmieszanymi odpadami komunalnymi" zastępuje się wyrazami "z niesegregowanymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi";
28)
w art. 10:
a)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 lub 1a

- podlega karze grzywny.",

b)
ust. 2b otrzymuje brzmienie:

"2b. Kto wbrew obowiązkowi określonemu w art. 2a ust. 5 albo art. 6m ust. 1, 11 lub 2 nie składa deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi

- podlega karze grzywny.".

Art.  2. 

W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2020 r. poz. 1219, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 115a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W przypadku stwierdzenia przez organ ochrony środowiska, na podstawie pomiarów własnych lub pomiarów podmiotu obowiązanego do ich prowadzenia, że poza zakładem, w wyniku jego działalności, są przekroczone dopuszczalne poziomy hałasu, organ ten wydaje decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu. Za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu uważa się przekroczenie wskaźnika hałasu LAeq D lub LAeq N.";

2)
w art. 183c w ust. 1 po wyrazach "kontroli instalacji" skreśla się przecinek i dodaje się wyrazy "lub jej części lub".
Art.  3. 

W ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2021 r. poz. 779 i 784) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 25:
a)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Odpady, z wyjątkiem odpadów przeznaczonych do składowania, mogą być magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez 3 lata.",

b)
uchyla się ust. 4a,
c)
w ust. 6h dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Informacje te mogą podlegać weryfikacji przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, która polega na próbnym zalogowaniu się przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, w terminie ustalonym z podmiotem, którego ta weryfikacja dotyczy.",

d)
ust. 6j otrzymuje brzmienie:

"6j. Przepisów ust. 6a-6i nie stosuje się do odpadów wymienionych w załączniku nr 2a do ustawy oraz odpadów uznanych za niepalne zgodnie z art. 3 ust. 3c, niebędących odpadami niebezpiecznymi.";

2)
w art. 36 w ust. 4 po wyrazach "organy wykonawcze związków międzygminnych" dodaje się wyrazy "lub związków metropolitalnych";
3)
w art. 41a:
a)
w ust. 1 po wyrazach "kontroli instalacji" dodaje się wyrazy "lub jej części",
b)
w ust. 1a po wyrazach "kontroli instalacji" dodaje się wyrazy "lub jej części",
c)
po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Jeżeli wniosek o przeprowadzenie kontroli dotyczy instalacji objętej obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego, kontrola wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska oraz postanowienie, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczą oceny wymagań, o których mowa w art. 204 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.",

d)
w ust. 4 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Właściwy organ, mimo postanowienia wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska negatywnie opiniującego spełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska, może wydać zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów lub pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów, jeżeli stwierdzi, że niespełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska nie spowoduje powstania zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska.";

4)
w art. 42 w ust. 3a w pkt 3 skreśla się wyrazy "art. 175,";
5)
w art. 45 w ust. 1 pkt 11 otrzymuje brzmienie:

"11) punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzony samodzielnie przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami lub przez związek metropolitalny bezpośrednio przez urząd obsługujący wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, gminną jednostkę budżetową lub gminny zakład budżetowy lub urząd obsługujący związek metropolitalny.";

6)
w art. 46 w ust. 1e:
a)
w pkt 1 w lit. a skreśla się wyrazy "art. 175,",
b)
w pkt 2 w lit. a skreśla się wyrazy "art. 175,";
7)
w art. 48 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) jeżeli podmiot objęty zezwoleniem nie rozpoczął działalności objętej zezwoleniem w terminie roku od dnia, w którym zezwolenie stało się ostateczne;";

8)
w art. 83 w ust. 1 w pkt 21 na końcu dodaje się przecinek i dodaje się pkt 22 w brzmieniu:

"22) zarząd związku metropolitalnego realizujący zadania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi";

9)
w art. 95:
a)
ust. 11 otrzymuje brzmienie:

"11. Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia oraz ministrem właściwym do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, dopuszczalne sposoby unieszkodliwiania i warunki magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych oraz warunki prowadzenia procesów unieszkodliwiania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych, a także sposób monitoringu tych procesów, dla których prowadzenie monitoringu jest konieczne dla zapewnienia prawidłowego prowadzenia tych procesów, kierując się potrzebą zapobiegania zagrożeniom stwarzanym przez odpady medyczne i odpady weterynaryjne oraz koniecznością zapewnienia prowadzenia prawidłowego magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych.",

b)
uchyla się ust. 12;
10)
uchyla się art. 175;
11)
w art. 180:
a)
uchyla się ust. 1,
b)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Kto nie dopełnia ciążących na nim obowiązków w zakresie:

1) posiadania w trakcie transportu odpadów potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 69 ust. 1a,

2) posiadania w trakcie transportu odpadów komunalnych potwierdzenia wygenerowanego z BDO, zgodnie z art. 71a ust. 3

- podlega karze grzywny.";

12)
w art. 194:
a)
w ust. 1:
po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) zlecanie wykonywania obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru, wbrew przepisom art. 27 ust. 2;",

po pkt 5a dodaje się pkt 5b w brzmieniu:

"5b) nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym;",

b)
ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"2. Przepisów ust. 1 i 4 nie stosuje się, w przypadku gdy za naruszenie może być ustalona opłata podwyższona, o której mowa w art. 293 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

3. Administracyjna kara pieniężna za naruszenia, o których mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 1000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.",

c)
w ust. 4 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:

"Kara wynosi nie mniej niż 1000 zł i nie może przekroczyć 1 000 000 zł.",

d)
uchyla się ust. 6 i 6a,
e)
ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. Wysokość kary, o której mowa w ust. 4 i 5, ustala się, uwzględniając ilość i właściwości odpadów, okoliczności naruszenia przepisów ustawy oraz przesłanki określone w art. 199.";

13)
uchyla się art. 194a;
14)
w art. 251 w ust. 3 pkt 6-13 otrzymują brzmienie:

"6) 2021 r. - 12 480 tys. zł;

7) 2022 r. - 12 910 tys. zł;

8) 2023 r. - 1440 tys. zł;

9) 2024 r. - 1406 tys. zł;

10) 2025 r. - 1400 tys. zł;

11) 2026 r. - 2200 tys. zł;

12) 2027 r. - 1400 tys. zł;

13) 2028 r. - 1400 tys. zł.";

15)
w załączniku nr 2a do ustawy w pkt 15 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 16-18 w brzmieniu:

"16) odpadowy siarczan żelazowy;

17) osady z dekarbonizacji wody;

18) odpady z fizykochemicznej obróbki kamienia wapiennego - z przesiewu i przepału kamienia wapiennego.";

16)
uchyla się załącznik nr 6 do ustawy.
Art.  4. 

W przypadku gdy rada gminy podjęła uchwałę na podstawie art. 6c ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, objęci systemem odbierania odpadów komunalnych zorganizowanym przez gminę pozostają objęci tym systemem do dnia, w którym zacznie obowiązywać następna umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy.

Art.  5. 
1. 
Uchwała rady gminy podjęta na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w której rada gminy dokonała wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie ilości zużytej wody z danej nieruchomości, o której mowa w art. 6j ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowej uchwały podjętej na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2021 r.
2. 
Uchwała rady gminy podjęta na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1 przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowej uchwały podjętej na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2022 r.
3. 
Stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 2a pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, ma zastosowanie do nieruchomości, o których mowa w art. 6j ust. 3a ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, do dnia wejścia w życie uchwały podjętej na podstawie art. 6k ust. 1 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 1.
Art.  6. 
1. 
Do postępowań w sprawie wydania decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się art. 115a ustawy zmienianej w art. 2 w brzmieniu dotychczasowym.
2. 
Decyzje o dopuszczalnym poziomie hałasu, które zostały wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy na podstawie art. 115a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 2 w brzmieniu dotychczasowym, pozostają w mocy.
Art.  7. 

Do okresu magazynowania odpadów, o którym mowa w art. 25 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 3 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, wlicza się okres magazynowania tych odpadów rozpoczęty przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art.  8. 

Do wygaśnięcia zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów, które zostały wydane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z powodu, o którym mowa w art. 48 pkt 4 ustawy zmienianej w art. 3, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art.  9. 

Do wykroczeń, o których mowa w art. 175 i art. 180 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 3 w brzmieniu dotychczasowym, popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art.  10. 

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)
art. 3 pkt 14, który wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;
2)
art. 1 pkt 1 lit. a, pkt 3, 6, 7 i 13 lit. f oraz pkt 21-24, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024