Warunki, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 8 lipca 2004 r.
w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego

Na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
warunki, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w celu rolniczego wykorzystania ścieków;
2)
miejsce i częstotliwość pobierania próbek ścieków, metodyki referencyjne analizy i sposób oceny, czy ścieki odpowiadają wymaganym warunkom;
3)
substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno być eliminowane (wykaz I), oraz substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno być ograniczane (wykaz II).
§  2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o wartości wskaźnika w próbce średniej:
1)
dobowej - rozumie się przez to wartość zmierzoną w próbce powstałej ze zmieszanych próbek pobieranych w okresie doby, ręcznie lub automatycznie w odstępach co najwyżej dwugodzinnych, proporcjonalnych do przepływu;
2)
miesięcznej - rozumie się przez to wartość obliczoną jako średnia arytmetyczna z wszystkich wartości zmierzonych w próbkach średnich dobowych pobranych w danym miesiącu;
3)
rocznej - rozumie się przez to wartość obliczoną jako średnia arytmetyczna z wszystkich wartości zmierzonych w próbkach średnich dobowych pobranych w danym roku.
§  3.
Ścieki wprowadzane do wód nie powinny wywoływać w wodach takich zmian fizycznych, chemicznych i biologicznych, które uniemożliwiałyby prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów wodnych i spełnienie przez wody określonych dla nich wymagań jakościowych, związanych z ich użytkowaniem wynikającym z warunków korzystania z wód regionu wodnego.
§  4.
1.
Ścieki komunalne będące ściekami bytowymi wprowadzane do wód nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń, które są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia, lub powinny spełniać minimalny procent redukcji zanieczyszczeń określony w tym załączniku.
2.
Ścieki komunalne inne niż ścieki bytowe wprowadzane do wód nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia lub powinny spełniać minimalny procent redukcji zanieczyszczeń określony w tym załączniku, a pozostałe substancje zanieczyszczające nie powinny przekraczać najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń, które są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
3.
Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, ocenia się na podstawie pomiarów ilości i jakości ścieków.
4.
Obciążenie oczyszczalni ścieków wyrażone równoważną liczbą mieszkańców, zwaną dalej "RLM", od którego zależą wymagania dotyczące oczyszczania ścieków, oblicza się na podstawie maksymalnego średniego tygodniowego ładunku zanieczyszczenia wyrażonego wskaźnikiem BZT5 (pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen) dopływającego do oczyszczalni w ciągu roku, z wyłączeniem sytuacji nietypowych, w szczególności wynikających z intensywnych opadów; obciążenie oczyszczalni ścieków nowo budowanej lub modernizowanej przyjmuje się na podstawie założeń projektowych.
5.
Ścieki pochodzące z własnego gospodarstwa domowego oraz rolnego, wprowadzane do wód, nie powinny przekraczać najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń, określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, dla oczyszczalni ścieków komunalnych o RLM poniżej 2.000.
§  5.
1.
Próbki ścieków, o których mowa w § 4 ust. 1 i 2, dopływających i odpływających z oczyszczalni ścieków, należy pobierać:
1)
w regularnych odstępach czasu w ciągu roku;
2)
stale w tym samym miejscu.
2.
Liczba pobieranych średnich dobowych próbek ścieków, dopływających i odpływających z oczyszczalni, w zakresie wskaźników, określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, nie może być mniejsza niż:
1)
w przypadku ścieków z oczyszczalni o RLM poniżej 2.000 - po 4 próbki w pierwszym roku obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego, a jeżeli zostanie wykazane, że ścieki spełniają wymagane warunki - po 2 próbki w następnych latach; jeżeli jedna próbka z dwóch nie spełni tego warunku, w następnym roku pobiera się ponownie po 4 próbki;
2)
w przypadku ścieków z oczyszczalni o RLM od 2.000 do 14.999 - po 12 próbek w pierwszym roku obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego, a jeżeli zostanie wykazane, że ścieki spełniają wymagane warunki - po 4 próbki w następnych latach; jeżeli jedna próbka z czterech nie spełni tego warunku, w następnym roku pobiera się ponownie po 12 próbek;
3)
w przypadku ścieków z oczyszczalni o RLM od 15.000 do 49.999 - po 12 próbek w ciągu roku;
4)
w przypadku ścieków z oczyszczalni o RLM większej niż 50.000 - po 24 próbki w ciągu roku.
3.
Pobór średnich dobowych próbek ścieków oraz pomiary ich ilości i jakości powinny być dokonywane w regularnych odstępach czasu, w miejscu, w którym ścieki są wprowadzane do wód, a jeżeli to konieczne - w innym miejscu reprezentatywnym dla ilości i jakości tych ścieków:
1)
w zakresie pozostałych substancji zanieczyszczających określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I - codziennie;
2)
w zakresie pozostałych substancji zanieczyszczających określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II - z częstotliwością nie mniejszą niż raz na dwa miesiące.
§  6.
1.
Ścieki przemysłowe, w tym wody odciekowe ze składowisk odpadów, wprowadzane do wód nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
2.
Ścieki przemysłowe, wprowadzane do wód, z sektorów przemysłowych, które są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia, zwane dalej "ściekami biologicznie rozkładalnymi", nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II.
3.
Ścieki inne niż ścieki przemysłowe i ścieki biologicznie rozkładalne, wprowadzane do wód, nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń, określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I i dla pozostałych ścieków przemysłowych w tabeli II.
4.
Ścieki z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów, wprowadzane do wód, nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń, które są określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia.
5.
Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1-4, potwierdza się oceną przeprowadzoną na podstawie pomiarów ilości i jakości ścieków.
6.
Jeżeli ścieki przemysłowe zawierające substancje szczególnie szkodliwe, określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I, podlegają rozcieńczeniu innymi ściekami, najwyższe dopuszczalne wartości tych substancji w ściekach, wyrażone w mg/l, należy podzielić przez wielokrotność rozcieńczenia.
§  7.
1.
Pobór próbek ścieków, o których mowa w § 6 ust. 1-3, wprowadzanych do wód oraz pomiary ich ilości i jakości powinny być dokonywane w regularnych odstępach czasu, z częstotliwością nie mniejszą niż raz na dwa miesiące w miejscu, w którym ścieki są wprowadzane do wód, a jeżeli to konieczne - w innym miejscu reprezentatywnym dla ilości i jakości tych ścieków.
2.
Pobór próbek ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe, określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I, oraz pomiary stężeń tych substancji, a także pomiary ilości ścieków, powinny być wykonywane codziennie, w miejscu reprezentatywnym dla wszystkich ścieków odprowadzanych z zakładu, które mogą być zanieczyszczone substancjami szczególnie szkodliwymi.
3.
Jeżeli ścieki zawierające substancje szczególnie szkodliwe, określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I, są oczyszczane poza zakładem przemysłowym w zakładzie oczyszczania przeznaczonym do usuwania tych substancji, dopuszcza się pobieranie próbek w miejscu, w którym ścieki zawierające substancje szczególnie szkodliwe opuszczają zakład oczyszczania.
§  8.
1.
Ścieki, o których mowa w § 6 ust. 1-3, wprowadzane do wód, odpowiadają wymaganym warunkom, jeżeli:
1)
średnie dobowe i średnie miesięczne wartości wskaźników zanieczyszczeń nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I;
2)
średnie roczne wartości azotu ogólnego i fosforu ogólnego nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II;
3)
we wszystkich próbkach średnich dobowych zmierzone wartości temperatury oraz odczynu pH nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II;
4)
co najmniej w czterech z sześciu kolejnych średnich dobowych próbek ścieków zmierzone wartości pozostałych wskaźników zanieczyszczeń obecnych w ściekach nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II;
5)
w średniej dobowej próbce ścieków biologicznie rozkładalnych niespełniającej wymagań najwyższe dopuszczalne wartości są przekraczane nie więcej niż o 100 % dla wskaźników zanieczyszczeń określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II w lp. 3, 5, 6, 8, 14, 25, 30, 40, 45, 54, 55, 58;
6)
w średniej dobowej próbce pozostałych ścieków, niespełniającej wymagań, najwyższe dopuszczalne wartości są przekroczone nie więcej niż o 100 % dla wskaźników zanieczyszczeń określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II w lp. 3-10 i 13-18 i 59 oraz nie więcej niż o 50 % dla wskaźników zanieczyszczeń w lp. 19-58;
7)
nie przekraczają dopuszczalnych mas substancji przypadających na jednostkę masy wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu, o których mowa w art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne.
2.
Dla oceny, czy ścieki spełniają warunek najwyższej dopuszczalnej średniej miesięcznej masy odprowadzanej substancji szczególnie szkodliwej, określonej w przepisach, o których mowa w ust. 1 pkt 7, dodaje się masy tej substancji odprowadzane każdego dnia danego miesiąca i dzieli się otrzymaną sumę odpowiednio przez masę substancji wykorzystanej w tym miesiącu lub przez zainstalowaną zdolność produkcyjną.
3.
Jeżeli ustalenie masy substancji szczególnie szkodliwej wykorzystanej w okresie miesiąca nie jest możliwe w sposób, o którym mowa w ust. 2, masę tę ustala się na podstawie masy tej substancji zużywanej zgodnie ze zdolnością produkcyjną.
4.
Ścieki, o których mowa w § 4 ust. 1 i 2, odpowiadają wymaganym warunkom, jeżeli:
1)
liczba pobranych w ciągu roku średnich dobowych próbek ścieków, które nie spełniły warunków dotyczących najwyższych dopuszczalnych wartości lub procentu redukcji zanieczyszczeń określonych wskaźnikami BZT5, ChZT (chemicznego zapotrzebowania na tlen) i zawiesin ogólnych, nie jest większa od liczby tych próbek, która jest określona w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
2)
próbki niespełniające warunku, o którym mowa w pkt 1, nie wykazują odchyleń od najwyższych dopuszczalnych wartości lub procentu redukcji zanieczyszczeń większych niż o 100 % dla BZT5 i ChZT oraz odchyleń od najwyższej dopuszczalnej wartości lub procentu redukcji zawiesin ogólnych większych niż o 150 %;
3)
średnie roczne wartości azotu ogólnego i fosforu ogólnego nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości lub spełniają minimalny procent redukcji zanieczyszczeń, określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
5.
Ścieki, o których mowa w § 4 ust. 2, odpowiadają wymaganym warunkom w zakresie pozostałych substancji zanieczyszczających określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia, jeżeli spełniają odpowiednio wymagane warunki, o których mowa w ust. 1.
6.
W ocenie, czy ścieki odpowiadają wymaganym warunkom, nie uwzględnia się przekroczeń najwyższych dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń, jeżeli są one następstwem intensywnych opadów wywołujących co najmniej dwukrotny wzrost maksymalnego odpływu ścieków z oczyszczalni, określonego dla okresu bezopadowego.
§  9.
1.
Spełnienie warunków, o których mowa w § 6 ust. 4, ocenia się na podstawie pomiarów ilości i jakości ścieków.
2.
Pomiarów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się:
1)
w sposób ciągły - dla odczynu pH, temperatury i przepływu;
2)
raz na dobę - dla zawiesin ogólnych;
3)
co najmniej raz na miesiąc dla - rtęci, kadmu, talu, arsenu, ołowiu, chromu, miedzi, niklu, cynku i ich związków;
4)
co najmniej raz na sześć miesięcy - dla dioksyn i furanów, z tym że w ciągu pierwszych 12 miesięcy eksploatacji instalacji - co najmniej raz na trzy miesiące.
3.
Pobór próbek ścieków z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów wprowadzanych do wód oraz pomiary ich ilości i jakości powinny być wykonywane w miejscu, w którym ścieki są wprowadzane do wód, a jeżeli to konieczne - w innym miejscu reprezentatywnym dla ilości i jakości tych ścieków.
4.
Jeżeli ścieki z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów są oczyszczane razem ze ściekami z innych źródeł miejscowych, aby sprawdzić zgodność z najwyższymi dopuszczalnymi wartościami wskaźników zanieczyszczeń określonymi w załączniku nr 5 do rozporządzenia, należy, na podstawie pomiarów, przeprowadzić obliczenia bilansu masy w celu wyznaczenia we wprowadzanych ściekach oczyszczonych wartości wskaźników zanieczyszczeń, jakie mogą zostać przypisane ściekom powstającym z oczyszczania gazów odlotowych.
§  10.
Ścieki z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów, wprowadzane do wód, odpowiadają wymaganym warunkom, jeżeli w ciągu roku:
1)
95 % i 100 % zmierzonych wartości zawiesin ogólnych nie przekracza odpowiednio najwyższych dopuszczalnych wartości tego wskaźnika,
2)
nie więcej niż jeden wynik pomiaru zawartości metali ciężkich przekracza najwyższe dopuszczalne wartości tych wskaźników,
3)
wyniki dwukrotnych pomiarów dioksyn i furanów nie przekraczają najwyższych dopuszczalnych wartości tych wskaźników

- określonych w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

§  11.
1.
Ścieki komunalne będące ściekami bytowymi, ścieki komunalne inne niż ścieki bytowe, ścieki pochodzące ze stacji uzdatniania wody, ścieki biologicznie rozkładalne, wody z odwodnienia zakładów górniczych oraz ścieki oczyszczane w procesie odwróconej osmozy mogą być wprowadzane do ziemi, jeżeli:
1)
nie będą stanowiły zagrożenia dla jakości wód podziemnych, w szczególności nie spowodują zanieczyszczenia tych wód substancjami szczególnie szkodliwymi;
2)
nie zostały przekroczone najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń, określone dla:
a)
ścieków komunalnych będących bytowymi z oczyszczalni:
o RLM poniżej lub równej 9.999 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia dla oczyszczalni o RLM od 2.000 do 9.999,
o RLM od 10.000 - odpowiednio w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
b)
ścieków komunalnych innych niż ścieki bytowe z oczyszczalni:
o RLM poniżej lub równej 9.999 - w załączniku nr 1 do rozporządzenia dla oczyszczalni o RLM od 2.000 do 9.999, a dla pozostałych wskaźników zanieczyszczeń w załączniku nr 3 do rozporządzenia,
o RLM od 10.000 - odpowiednio w załączniku nr 1 do rozporządzenia, a dla pozostałych wskaźników zanieczyszczeń w załączniku nr 3 do rozporządzenia,
c)
ścieków biologicznie rozkładalnych, ścieków pochodzących ze stacji uzdatniania wody oraz ścieków oczyszczanych w procesie odwróconej osmozy - odpowiednio w załączniku nr 3 do rozporządzenia,
d)
wód pochodzących z odwodnienia zakładów górniczych - w załączniku nr 3 do rozporządzenia;
3)
dla ścieków pochodzących ze stacji uzdatniania wody oraz ścieków oczyszczanych w procesie odwróconej osmozy - miejsce wprowadzania ścieków lub dno urządzeń wodnych oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości co najmniej 1,5 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych;
4)
dla pozostałych ścieków - miejsce wprowadzania ścieków lub dno urządzeń wodnych oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości co najmniej 3 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych;
2.
Wprowadzanie ścieków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a i b, do ziemi z oczyszczalni o RLM od 10.000 dopuszcza się jedynie w sytuacjach szczególnych uwarunkowań lokalizacyjnych oraz braku możliwości zastosowania innego rozwiązania technicznego.
3.
Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ocenia się na podstawie pomiarów ilości i jakości ścieków, stosując odpowiednio przepisy § 5, 7 i 8.
4.
Ścieki pochodzące z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego mogą być wprowadzane do ziemi, w granicach gruntu stanowiącego własność wprowadzającego, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
1)
ilość ścieków nie przekracza 5,0 m3 na dobę;
2)
BZT5 ścieków dopływających jest redukowane co najmniej o 20 %, a zawartość zawiesin ogólnych co najmniej o 50 %;
3)
miejsce wprowadzania ścieków oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości co najmniej 1,5 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych.
5.
Ścieki pochodzące z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego mogą być wprowadzane do urządzeń wodnych, w granicach gruntu stanowiącego własność wprowadzającego, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
1)
ilość ścieków nie przekracza 5,0 m3 na dobę;
2)
ścieki odpowiadają wymaganiom dla oczyszczalni o RLM od 2.000 do 9.999 określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
3)
najwyższy użytkowy poziom wodonośny wód podziemnych znajduje się co najmniej 1,5 m pod dnem tych urządzeń.
6.
Przepisów ust. 1, 3 i 4 nie stosuje się do ścieków oczyszczanych w gruncie i odprowadzanych systemem drenażowym do śródlądowych wód powierzchniowych płynących oraz do ścieków wykorzystywanych rolniczo.
§  12.
1.
Ścieki mogą być przeznaczone do rolniczego wykorzystania, jeżeli BZT5 ścieków dopływających jest redukowane co najmniej o 20 %, a zawartość zawiesin ogólnych co najmniej o 50 %.
2.
Ścieki, o których mowa w ust. 1:
1)
powinny odpowiadać warunkom sanitarnym, które są określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia;
2)
nie powinny stanowić zagrożenia dla jakości wód podziemnych i powierzchniowych, a w szczególności nie powinny spowodować zanieczyszczenia tych wód substancjami szczególnie szkodliwymi;
3)
nie powinny przekraczać najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń obecnych w ściekach:
a)
o lp. 1-2 określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli I,
b)
o lp. 2 i 21-58 określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II dla wskaźników i substancji szczególnie szkodliwych dla zdrowia ludzi oraz utrudniających samooczyszczanie się wód i gleby.
§  13.
1.
Dopuszczalne zawartości metali ciężkich w glebach przeznaczonych do rolniczego wykorzystania ścieków nie mogą przekraczać wartości, które są określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
2.
Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1 oraz w § 12, ocenia się na podstawie badań ścieków i gleby.
3.
Badania mikrobiologiczne i parazytologiczne oraz badania stanu i składu ścieków przeznaczonych do rolniczego wykorzystania wykonuje się co najmniej raz na dwa miesiące.
4.
Badania zawartości metali ciężkich w glebach przeznaczonych do rolniczego wykorzystania ścieków przeprowadza się raz na rok.
§  14.
1.
Rolnicze wykorzystanie ścieków może być stosowane poza obszarami płytkiego występowania skał szczelinowych nieodizolowanych od powierzchni warstwą nieprzepuszczalną.
2.
Położenie gruntów przewidzianych do rolniczego wykorzystania ścieków oraz urządzeń i instalacji przeznaczonych do magazynowania i przygotowania ścieków powinno odpowiadać warunkom, które są określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
§  15.
Dawki ścieków przeznaczonych do rolniczego wykorzystania powinny uwzględniać:
1)
dawki azotu wprowadzane do gleby z nawozami naturalnymi i organicznymi;
2)
potrzeby pokarmowe roślin, żyzność gleby, warunki klimatyczne, nawadnianie, zagospodarowanie gruntów i systemy płodozmianu.
§  16.
1.
Wody wykorzystane na potrzeby chowu lub hodowli ryb łososiowatych oraz innych organizmów wodnych, wprowadzane do wód lub do ziemi, nie powinny przekraczać najwyższych dopuszczalnych przyrostów substancji zanieczyszczających wyrażonych wskaźnikami, które są określone w załączniku nr 9 do rozporządzenia.
2.
Do odbiornika ścieków mogą być wprowadzane wody wykorzystane na potrzeby chowu lub hodowli ryb łososiowatych oraz innych organizmów wodnych, zawierające wyłącznie zanieczyszczenia, które powstały w efekcie procesów metabolicznych u ryb, a ilość tych wód nie przekracza 75 % SNQ (średni niski przepływ) w miejscu poboru wody.
3.
Liczba pobieranych średnich dobowych próbek wód dopływających i wykorzystanych na potrzeby chowu lub hodowli ryb łososiowatych oraz innych organizmów wodnych nie może być mniejsza niż po 4 próbki w pierwszym roku obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego i po 2 próbki w następnych latach, jeżeli zostanie wykazane, że wody wykorzystane spełniają wymagane warunki.
4.
Wody wykorzystane na potrzeby chowu lub hodowli ryb łososiowatych oraz innych organizmów wodnych odpowiadają wymaganym warunkom, jeżeli:
1)
w pierwszym roku obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego na 4 pobrane średnie dobowe próbki jedna nie spełnia najwyższych dopuszczalnych przyrostów substancji zanieczyszczających;
2)
w następnych latach na 2 pobrane średnie dobowe próbki jedna nie spełnia najwyższych dopuszczalnych przyrostów substancji zanieczyszczających.
5.
Jakość wód wykorzystanych na potrzeby chowu lub hodowli ryb łososiowatych, oraz innych organizmów wodnych, ocenia się, nie uwzględniając przekroczeń najwyższych dopuszczalnych przyrostów ilości substancji określonych w załączniku nr 9 do rozporządzenia, jeżeli są one następstwem wyjątkowych warunków pogodowych, w szczególności intensywnych opadów atmosferycznych, topnienia śniegu, wysokiej temperatury powietrza, suszy.
§  17.
1.
Ścieki przemysłowe o zawartości sumy chlorków i siarczanów powyżej 1.500 mg/l, z wyłączeniem wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II w lp. 16 i 17 oraz wody pochodzące z odwodnienia zakładów górniczych niezależnie od zawartości sumy chlorków i siarczanów, z wyłączeniem wskaźników określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia w tabeli II w lp. 16 i 17, mogą być wprowadzane:
1)
do wód morza terytorialnego i morskich wód wewnętrznych - bez ograniczeń;
2)
do śródlądowych wód powierzchniowych płynących - jeżeli nie narusza to warunków określonych w § 3, a sumaryczna zawartość chlorków i siarczanów w tych wodach, wyliczona przy założeniu pełnego wymieszania, nie przekroczy 1 g/l w ciągu 328 dni w roku.
2.
Ścieki, o których mowa w ust. 1, nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne wartości pozostałych wskaźników zanieczyszczeń określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
3.
Jeżeli nie można dotrzymać warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, a zastosowanie odpowiedniego rozwiązania technicznego jest niemożliwe lub ekonomicznie nieuzasadnione, na krótkich odcinkach poniżej miejsca wprowadzania ścieków i wód, o których mowa w ust. 1, można dopuścić sumaryczną zawartość chlorków i siarczanów większą niż 1 g/l, jeżeli nie spowoduje to szkód w środowisku wodnym i nie utrudni korzystania z wód przez innych użytkowników.
4.
Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, potwierdza się oceną przeprowadzoną na podstawie pomiarów ilości i jakości ścieków, stosując odpowiednio przepisy § 7 i 8.
§  18.
1.
Wody chłodnicze z otwartych układów chłodzenia oraz z zamkniętych obiegów chłodzących mogą być wprowadzane do wód lub do ziemi pod warunkiem, że ich temperatura nie jest wyższa niż 35 °C.
2.
Warunek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy wprowadzania wód chłodniczych do wód morza terytorialnego.
§  19.
1.
Wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne, otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne wprowadzane do wód lub do ziemi:
1)
z powierzchni szczelnej terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, portów, lotnisk, centrów miast, budowli kolejowych, dróg zaliczanych do kategorii krajowych i wojewódzkich oraz powiatowych klasy G, a także parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha, powinny być oczyszczone w ilości, jaka powstaje z opadów o natężeniu co najmniej 15 l na sekundę na 1 ha,
2)
z powierzchni szczelnej obiektów magazynowania i dystrybucji paliw, powinny być oczyszczone, w ilości, jaka powstaje z opadów o częstości występowania jeden raz w roku i czasie trwania 15 minut, lecz w ilości nie mniejszej niż powstająca z opadów o natężeniu 77 l na sekundę na 1 ha

- w taki sposób, aby w odpływie do odbiornika zawartość zawiesin ogólnych była nie większa niż 100 mg/l, a substancji ropopochodnych - nie większa niż 15 mg/l.

2.
Wody opadowe lub roztopowe pochodzące z dachów oraz powierzchni innych niż powierzchnie, o których mowa w ust. 1, mogą być wprowadzane do wód lub do ziemi bez oczyszczania.
3.
Odpływ wód opadowych i roztopowych w ilościach przekraczających wartości, o których mowa w ust. 1, może być wprowadzany do odbiornika bez oczyszczania, a urządzenie oczyszczające powinno być zabezpieczone przed dopływem o natężeniu większym niż jego przepustowość nominalna.
4.
Dopuszcza się wprowadzanie wód opadowych z istniejących przelewów kanalizacji deszczowej do jezior i ich dopływów oraz do innych zbiorników wodnych o ciągłym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych, a także do wód znajdujących się w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących, jeżeli średnia roczna liczba zrzutów z poszczególnych przelewów nie jest większa niż 5.
§  20.
1.
Ścieki z przelewów burzowych komunalnej kanalizacji ogólnospławnej mogą być wprowadzane do śródlądowych wód powierzchniowych płynących oraz wód przybrzeżnych, jeżeli średnia roczna liczba zrzutów z poszczególnych przelewów nie jest większa niż 10.
2.
Średnią roczną liczbę zrzutów ustala się na podstawie obserwacji opadów z okresu co najmniej 10 lat, wyników obserwacji działania istniejących przelewów burzowych lub zweryfikowanych modeli symulacyjnych.
3.
W przypadku braku danych, o których mowa w ust. 2, ścieki z przelewów burzowych komunalnej kanalizacji ogólnospławnej mogą być wprowadzane do wód, jeżeli:
1)
kanalizacja doprowadza ścieki do oczyszczalni o RLM poniżej 100.000;
2)
natężenie przepływu w kanalizacji przed przelewem burzowym, wywołane przez zjawiska opadowe, jest co najmniej trzykrotnie większe od średniego natężenia przepływu w tej kanalizacji, w okresach pogody bezopadowej, określonego dla doby o średniej ilości ścieków dopływających w ciągu roku do oczyszczalni ścieków.
4.
Jeżeli na podstawie bezpośrednich analiz wód odbiornika zostanie stwierdzone, że odprowadzane do niego zrzuty z przelewów burzowych komunalnej kanalizacji ogólnospławnej powodują zmianę jakości wód uniemożliwiającą korzystanie z nich zgodnie z ich przeznaczeniem, można zmniejszyć średnią roczną liczbę zrzutów, o której mowa w ust. 1.
§  21.
1.
Spełnienie warunków, o których mowa w § 19 ust. 1, ocenia się na podstawie przeprowadzanych przez zakład, co najmniej 2 razy do roku, przeglądów eksploatacyjnych urządzeń oczyszczających; eksploatacja powinna być zgodna z zaleceniami zawartymi w instrukcji obsługi i konserwacji urządzeń oczyszczających, a czynności z nią związane odnotowane w zeszycie eksploatacji.
2.
Spełnienie warunków, o których mowa w § 19 ust. 1, w stosunku do wód opadowych i roztopowych wprowadzanych do wód lub do ziemi z urządzeń oczyszczających o przepustowości nominalnej większej niż 300 l/s ocenia się zgodnie z ust. 1 oraz na podstawie badań, w zakresie normowanych wskaźników zanieczyszczeń, wykonanych w czasie trwania opadu, co najmniej dwa razy w roku, w okresie wiosny i jesieni; próbkę do badań należy uzyskać przez zmieszanie trzech próbek o jednakowej objętości pobranych w odstępach czasu nie krótszych niż 30 minut.
3.
Oceny spełnienia warunków, o których mowa w § 19 ust. 4 i § 20 ust. 1, dokonuje się na podstawie średniej rocznej liczby zrzutów z poszczególnych przelewów.
§  22.
W badaniach próbek ścieków oraz próbek wód, do których ścieki są wprowadzane, stosuje się metodyki referencyjne analizy, które są określone w załączniku nr 10 do rozporządzenia.
§  23.
Pomiaru natężenia przepływu ścieków, o których mowa w § 4 ust. 1 i 2, dokonuje się z dokładnością:
1)
dla oczyszczalni ścieków o RLM poniżej 2.000 - 15 %;
2)
dla oczyszczalni ścieków o RLM od 2.000 - 14.999 - 10 %;
3)
dla oczyszczalni ścieków o RLM od 15.000 - 5 %.
§  24.
Substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno być eliminowane (wykaz I), oraz substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego powodujące zanieczyszczenie wód, które powinno być ograniczane (wykaz II), są określone w załączniku nr 11 do rozporządzenia.
§  25.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.3)
______

1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).

2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1803, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 130, poz. 1112, Nr 233, poz. 1957 i Nr 238, poz. 2022, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 165, poz. 1592, Nr 190, poz. 1865 i Nr 228, poz. 2259 oraz z 2004 r. Nr 92, poz. 880, Nr 96, poz. 959 i Nr 116, poz. 1206.

3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 212, poz. 1799), które zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy - Prawo wodne (Dz. U. Nr 228, poz. 2259) obowiązywało do dnia 30 czerwca 2004 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ LUB MINIMALNE PROCENTY REDUKCJI ZANIECZYSZCZEŃ DLA OCZYSZCZONYCH ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH WPROWADZANYCH DO WÓD I DO ZIEMI 1)

L.p. Nazwa wskaźnika 3) Jednostka Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników lub minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń przy RLM 2):
poniżej 2.000 od 2.000 do 9.999 od 10.000 do 14.999 od 15.000 do 99.999 100.000 i powyżej
1. Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5), oznaczane z dodatkiem inhibitora nitryfikacji mg O2/l min. % redukcji 40

-

25

lub

70 - 90

25

lub

70 - 90

15

lub

90

15

lub

90

2. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZTCr), oznaczane metodą dwuchromianową mg O2/l min. % redukcji 150

-

125

lub

75

125

lub

75

125

lub

75

125

lub

75

3. Zawiesiny ogólne mg/l min. % redukcji 50

-

35

lub

90

35

lub

90

35

lub

90

35

lub

90

4. Azot ogólny

(suma azotu Kjeldahla (NNorg + NNH4 ), azotu azotynowego i azotu azotanowego )

mg N/l min. % redukcji 304)

-

154)

-

154)

355)

15

lub

80

10

lub

85

5. Fosfor ogólny mg P/l min. % redukcji 54)

-

24)

-

24)

405)

2

lub

85

1

lub

90

Objaśnienia:

1) Określone w załączniku najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników i minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń:

- pięciodniowego biochemicznego zapotrzebowania tlenu (BZT5), chemicznego zapotrzebowania tlenu oznaczanego metodą dwuchromianową (ChZTCr) oraz zawiesin ogólnych - dotyczą wartości tych wskaźników w próbkach średnich dobowych; z tym że w przypadku oczyszczalni ścieków komunalnych o RLM poniżej 2.000 oraz o okresowym w ciągu doby odprowadzaniu ścieków dopuszcza się uproszczony sposób pobierania próbek ścieków, jeżeli można wykazać, że wyniki oznaczeń będą reprezentatywne dla ilości odprowadzanych zanieczyszczeń;

- azotu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego wskaźnika w ściekach, obliczonej dla próbek średnich dobowych pobranych w danym roku przy temperaturze ścieków w komorze biologicznej oczyszczalni nie niższej niż 12°C;

- fosforu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego wskaźnika w ściekach;

- minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń określane są w stosunku do ładunku zanieczyszczeń w ściekach dopływających do oczyszczalni.

2) W czasie rozruchu oczyszczalni nowo wybudowanych lub zmodernizowanych oraz w przypadku awarii urządzeń istotnych dla realizacji pozwolenia wodnoprawnego najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyższa się maksymalnie do 50 %, a wymaganą redukcję zanieczyszczeń obniża się nie więcej niż do 50 % w stosunku do wartości podanych w załączniku.

3) Analizy wykonuje się z próbek homogenizowanych, niezdekantowanych i nieprzefiltrowanych, z wyjątkiem odpływów ze stawów biologicznych, w których oznaczenia BZT5, ChZTCr, azotu ogólnego oraz fosforu ogólnego należy wykonać z próbek przefiltrowanych. Próbki pobrane z odpływu ze stawów biologicznych należy uprzednio przefiltrować, jednakże zawartość zawiesiny ogólnej w próbkach niefiltrowanych nie powinna przekraczać 150 mg/l niezależnie od wielkości oczyszczalni.

4) Wartości wymagane wyłącznie w ściekach wprowadzanych do jezior i ich dopływów oraz bezpośrednio do sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących.

5) Minimalnego procentu redukcji nie stosuje się do ścieków wprowadzanych do jezior i ich dopływów oraz bezpośrednio do sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

LICZBA ŚREDNICH DOBOWYCH PRÓBEK OCZYSZCZONYCH ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH, KTÓRE MOGĄ NIE SPEŁNIAĆ WYMAGANYCH WARUNKÓW

L.p. Liczba próbek średnich dobowych pobranych w ciągu roku Liczba próbek , które mogą nie spełniać wymaganych warunków
1. 1 - 3 0
2. 4 - 7 1
3. 8 - 16 2
4. 17 - 28 3
5. 29 - 40 4
6. 41 - 53 5
7. 54 - 67 6
8. 68 - 81 7
9. 82 - 95 8
10. 96 - 110 9
11. 111 - 125 10
12. 126 - 140 11
13. 141 - 155 12
14. 156 - 171 13
15. 172 - 187 14
16. 188 - 203 15
17. 204 - 219 16
18. 220 - 235 17
19. 236 - 251 18
20. 252 - 268 19
21. 269 - 284 20
22. 285 - 300 21
23. 301 - 317 22
24. 318 - 334 23
25. 335 - 350 24
26. 351 - 365 25

ZAŁĄCZNIK Nr  3

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ DLA OCZYSZCZONYCH ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH *)

TABELA I

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ DLA NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI SZCZEGÓLNIE SZKODLIWYCH DLA ŚRODOWISKA WODNEGO1)

Lp. Rodzaj substancji Rodzaj produkcji Jednostka miary Najwyższe dopuszczalne wartości (obowiązują do 31.12.2007 r.) Najwyższe dopuszczalne wartości (obowiązują od 1.01.2008 r.)
średnia dobowa średnia miesięczna średnia dobowa średnia miesięczna
1. Rtęć ( Hg ) Elektroliza chlorków metali alkalicznych za pomocą elektrolizerów rtęciowych. mg Hg/l ścieków2) 0,2 0,05 0,2 0,05
Zakłady przemysłu chemicznego stosujące katalizatory rtęciowe: a) w produkcji chlorku winylu; mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
b) w innych procesach. mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Produkcja katalizatorów rtęciowych stosowanych w produkcji chlorku winylu. mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Produkcja organicznych i nieorganicznych związków rtęci, z wyjątkiem katalizatorów rtęciowych stosowanych w produkcji chlorku winylu. mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Produkcja baterii galwanicznych zawierających rtęć. mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Przemysł metali nieżelaznych:
a) zakłady odzysku rtęci; mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
b) wydobycie i rafinacja metali

nieżelaznych.

mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Zakłady oczyszczania toksycznych odpadów zawierających rtęć. mg Hg/l ścieków 0,1 0,05 0,1 0,05
Inne zakłady. mg Hg/l ścieków 0,06 0,03 0,06 0,03
2. Kadm ( Cd ) Wydobycie cynku, rafinacja ołowiu i cynku, przemysł metalowy (związany z kadmem) i metali nieżelaznych. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Produkcja związków kadmu. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Produkcja barwników. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Produkcja stabilizatorów. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Produkcja baterii galwanicznych i akumulatorów. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Powlekanie elektrolityczne. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Przemysł szklarski. mg Cd/l ścieków 0,1 0,1
Przemysł ciepłowniczy. mg Cd/l ścieków 0,05 0,05
Przemysł ceramiczny. mg Cd/l ścieków 0,07 0,07
Produkcja kwasu fosforowego i/lub nawozów fosforowych z fosforytów. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
Inne zakłady. mg Cd/l ścieków 0,4 0,2 0,4 0,2
3. Heksachlorocykloheksan (HCH)**) Zakłady produkcji heksachlorocykloheksanu. mg HCH/l ścieków 0 0 0 0
Zakłady ekstrakcji lindanu. mg HCH/l ścieków 0 0 0 0
Zakłady produkcji heksachlorocykloheksanu i ekstrakcji lindanu. mg HCH/l ścieków 0 0 0 0
Inne zakłady. mg HCH/l ścieków 0 0 0 0
4. Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) (CCl4) Produkcja tetrachlorometanu przez nadchlorowanie w procesie obejmującym pranie. mg CCl4/l ścieków 4,5 2,25 3,0 1,5
Produkcja tetrachlorometanu przez nadchlorowanie w procesie nieobejmującym prania. mg CCl4/l ścieków 4,5 2,25 3,0 1,5
Produkcja chlorometanów przez chlorowanie metanu ( łącznie z wysokociśnieniowym elektrolitycznym wytwarzaniem chloru) i z metanolu. mg CCl4/l ścieków 4,5 2,25 3,0 1,5
Inne zakłady. mg CCl4/l ścieków 4,5 2,25 3,0 1,5
5. Pentachlorofenol (PCP) 2,3,4,5,6-pięciochloro-1- Produkcja pentachlorofenolanu sodu przez hydrolizę heksachlorobenzenu. mg PCP/l ścieków 3,0 1,5 2,0 1,0
hydroksybenzen i jego sole Inne zakłady. mg PCP/l ścieków 3,0 1,5 2,0 1,0
6. Aldryna **)

(C12H8Cl6O)

Dieldryna **) (C12H8Cl16O)

Produkcja aldryny i/lub dieldryny i/lub endryny łącznie z konfekcjonowaniem tych substancji w tym samym zakładzie. mg/l ścieków 0 0 0 0
Endryna **)

(C12H8Cl6O)

Izodryna **)

(C12H8Cl6)

Inne zakłady. mg/l ścieków 0 0 0 0
7. Heksachlorobenzen (HCB) Produkcja i przetwórstwo heksachlorobenzenu (HCB). mg HCB/l ścieków 3,0 1,5 2,0 1,0
Produkcja nadchloroetylenu ( PER ) i tetrachloroetanu (CCl4) przez nadchlorowanie. mg HCB/l ścieków 4,5 2,25 3,0 1,5
Przemysł metali nieżelaznych. mg HCB/l ścieków 0,0045 0,003
Produkcja trichloroetylenu (TRI) i/lub nadchloroetylenu (PER) za pomocą innych procesów. mg HCB/l ścieków 3,0 1,5 2,0 1,0
Inne zakłady. mg HCB/l ścieków 3,0 1,5 2,0 1,0
8. Heksachlorobutadien (HCBD) Produkcja nadchloroetylenu ( PER ) i tetrachlorometanu (CCl4) przez nadchlorowanie. mg HCBD/l ścieków 4,5 1,5 3,0 1,0
Inne zakłady. mg HCBD/l ścieków 4,5 1,5 3,0 1,0
9. Trichlorometan (chloroform)

( CHCl3)

Produkcja chlorometanów z metanolu lub z kombinacji metanolu i metanu ( tj. przez hydrochlorowanie metanolu, a następnie chlorowanie chlorku metylu ). mg CHCl3 /l ścieków 3) 3,0 1,5 2,0 1,0
Produkcja chlorometanów przez chlorowanie metanu. mg CHCl3 /l ścieków3) 3,0 1,5 2,0 1,0
Inne zakłady. mg CHCl3/l ścieków3) 3,0 1,5 2,0 1,0
10. 1,2-dichloroetan

( EDC )

Produkcja 1,2-dichloroetanu bez przetwarzania i wykorzystania w tym samym zakładzie. mg EDC/l ścieków przy 2 m3 /t zdolności produkcyjnej oczyszczonego EDC 3,75 1,875 2,5 1,25
Produkcja 1,2-dichloroetanu i przetwarzanie lub wykorzystanie w tym samym zakładzie4). mg EDC/l ścieków przy 2,5 m3/t zdolności produkcyjnej oczyszczonego EDC 7,5 3,75 5,0 2,5
Przetwarzanie 1,2-dichloroetanu w substancje inne niż chlorek winylu, w szczególności produkcja etylenodwuaminy, etylenopoliaminy, 1,1,1-trichloroetanu, trichloroetylenu i nadchloroetylenu. mg EDC/l ścieków przy 2,5 m3/t zdolności przetwarzania EDC 3,0 1,5 2,0 1,0
Stosowanie EDC do odtłuszczania metali poza zakładem produkującym EDC 5). mg EDC/l ścieków 0,3 0,15 0,2 0,1
Inne zakłady 5). mg EDC/l ścieków 0,3 0,15 0,2 0,1
11. Trichloroetylen

( TRI )

Produkcja trichloroetylenu ( TRI ) i nadchloroetylenu ( PER ). mg TRI/l ścieków 1,5 0,75 1,0 0,5
Stosowanie TRI do odtłuszczania metali6). mg TRI/l ścieków 0,3 0,15 0,2 0,1
Inne zakłady. mg TRI/l ścieków 0,3 0,15 0,2 0,1
12. Nadchloroetylen

( PER )

Produkcja trichloroetylenu (TRI ) i nadchloroetylenu ( PER ); proces TRI-PER. mg PER/l ścieków przy 5 m3/t produkcji TRI+PER 1,5 0,75 1,0 0,5
Produkcja tetrachlorometanu i nadchloroetylenu ( PER ); proces TETRA-PER. mg PER/l ścieków przy 2 m3/t produkcji TETRA+PER 3,75 1,875 2,5 1,25
Inne zakłady. mg PER/l ścieków 1,5 0,75 1,0 0,5
13. Trichlorobenzen (TCB) jako suma trzech izomerów

(1,2,3,-TCB + 1,2,4-TCB + 1,2,5-TCB )

Produkcja trichlorobenzenu przez odchlorowodorowanie heksachlorocykloheksanu (HCH) i/lub przetwarzanie trichlorobenzenu. mg TCB/l ścieków przy 10 m3/t produkcji TCB 3,0 1,5 2,0 1,0
Produkcja i/lub przetwarzanie chlorobenzenu przez chlorowanie benzenu. mg TCB/l ścieków przy 10 m3/t produkcji lub przetworzenia jedno- lub dwuchlorobenzenu 0,15 0,075 0,1 0,05
Inne zakłady. mg TCB/l ścieków 0,15 0,075 0,1 0,05

Objaśnienia:

*) Nie dotyczy ścieków z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów.

**) Substancja ta zawarta jest w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 217, poz. 2141) i jej wprowadzanie do obrotu lub ponowne wykorzystanie jest zabronione zgodnie z art. 160 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.). Ponadto w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczenie środków ochrony roślin do obrotu i stosowania (Dz. U. Nr 24, poz. 250, z późn. zm.) wprowadzono jednoznaczny zakaz stosowania 63 substancji biologicznie czynnych wchodzących w skład środków ochrony roślin, w tym heksachlorocykloheksanu, lindanu, aldryny, dieldryny, endryny i izodryny. Środki zawierające te substancje nie są dopuszczone do obrotu i stosowania w Polsce.

1) Określone w tabeli I najwyższe dopuszczalne wartości substancji szczególnie szkodliwych w ściekach przemysłowych, wyrażone w mg/l, dotyczą wartości tych wskaźników w próbkach:

- średniej dobowej; z tym że dopuszcza się pobieranie próbek do oznaczania wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach w sposób uproszczony, jeżeli można wykazać, że wyniki oznaczeń będą reprezentatywne dla ilości odprowadzanych zanieczyszczeń;

W przypadku galwanizerni pobieranie próbek w sposób uproszczony w celu pomiaru stężenia kadmu może być stosowane tylko wtedy, gdy łączna objętość wanien elektrolitycznych jest mniejsza niż 1,5 m3.

Uproszczony sposób pobierania próbek nie dotyczy zakładów, które odprowadzają w ciągu roku substancje szczególnie szkodliwe w ilości większej niż:

a) 7,5 kg rtęci (Hg);

b) 10 kg kadmu (Cd);

c) 30 kg tetrachlorometanu (czterochlorek węgla) (CCl4);

d) 3 kg pentachlorofenolu (PCP);

e) 1 kg heksachlorobenzenu (HCB);

f) 1 kg heksachlorobutadienu (HCBD);

g) 30 kg trichlorometanu (chloroformu) (CHCl3);

h) 30 kg 1,2-dichloroetanu (EDC);

i) 30 kg trichloroetylenu (TRI);

j) 30 kg nadchloroetylenu (PER).

- średniej miesięcznej; z tym że dopuszcza się pobieranie próbek do oznaczania wartości wskaźników zanieczyszczeń w ściekach w sposób uproszczony, jeżeli można wykazać, że wyniki oznaczeń będą reprezentatywne dla ilości netto odprowadzanych zanieczyszczeń.

2) Wartości dopuszczalne stosują się do całkowitej ilości rtęci obecnej we wszystkich zawierających rtęć ściekach odprowadzanych z terenu zakładu.

3) Jeżeli to możliwe, wartość średnia dobowa nie powinna przekraczać dwukrotnej wartości średniej miesięcznej.

4) Jeżeli zdolność przetwarzania i wykorzystania 1,2-dichloroetanu jest większa od zdolności produkcyjnej, wartości dopuszczalne odnoszą się do całkowitej zdolności przetwarzania i wykorzystania.

5) Wartości dopuszczalne stosują się do zrzutów przekraczających 30 kg EDC na rok.

6) Wartości dopuszczalne stosują się do zrzutów przekraczających 30 kg TRI na rok.

Tabela II

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI DLA POZOSTAŁYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ 1):

Lp. Nazwa wskaźnika 2) Jednostka miary Najwyższa dopuszczalna wartość Zakres stosowania
dla ścieków biologicznie rozkładalnych, z sektorów wymienionych w załączniku nr 4 do rozporządzenia 3) dla pozostałych ścieków przemysłowych 3)
1. Temperatura °C 35 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
2. pH 6,5-9 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
6,5 - 12,5 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu sodowego
3. Zawiesiny ogólne4) mg/l 30 Nie dotyczy Dotyczy produkcji cementu azbestowego
35 Pozostałe sektory Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
50 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu celulozowo-papierniczego i sodowego
70 Dotyczy sektorów lp. 7 i 11 Dotyczy przemysłu koksowniczego.
4. Zawiesiny łatwo opadające mgl 0,5 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
5. Pięciodobowe biochemiczne mg O2/l 25 Pozostałe sektory Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
Zapotrzebowanie tlenu (BZT5) 5) 30 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu celulozowo-papierniczego
50 Dotyczy sektorów lp. 7, 8, 11 i 12 Nie dotyczy
6. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu mg O2/l 125 Pozostałe sektory Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
(ChZTCr)6) 250 Dotyczy sektorów lp. 7, 8, 11 i 12 Dotyczy przemysłu celulozowo-papierniczego i koksowniczego
7. Ogólny węgiel organiczny (OWO) mg C/l 30 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
8. Azot amonowy 7) mg 10 Pozostałe sektory Nie dotyczy
NNH4/l 20 Dotyczy sektorów lp. 5, 7, 11 i 12
9. Azot azotanowy mg NNO3/l 30 Dotyczy wszystkich sektorów Nie dotyczy
10. Azot azotynowy mg NNO2 /l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Nie dotyczy
11. Azot ogólny 8) mg N/l 309) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
12. Fosfor ogólny mg P/l 10 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu nawozów sztucznych
3 Dotyczy sektorów lp. 2, 5, 7 i 9 Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
2 Dotyczy pozostałych sektorów Nie dotyczy
13. Chlorki mg Cl/l 1.000 10) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
14. Siarczyny mg S03/l 1 Dotyczy sektorów lp. 4 i 7 (tylko ścieki z destylacji alkoholu z win i produkcji win owocowych) Nie dotyczy
15. Siarczany mg SO4/l 500 11) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
16. Sód mg Na/l 800 12) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
17. Potas mg K/l 80 13) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
18. Żelazo ogólne mg Fe/l 10 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
19. Glin mg Al/l 3 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
20. Antymon mg Sb/l 0,3 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
21. Arsen mg As/l 0,1 Nie dotyczy Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,3 Dotyczy przemysłu szklarskiego
22. Bar mg Ba/l 3 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu szklarskiego
2 Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
23. Beryl mg Be/l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
24. Bor mg B/l 1 14) Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
25. Cynk mg Zn/l 2 Dotyczy sektora lp. 6 Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
26. Cyna mg Sn/l 2 Nie dotyczy Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
1 Dotyczy ścieków z produkcji farb powłokowych i żywic lakierniczych
27. Chrom+6 mg Cr/l 0,5 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu ciepłowniczego
0,1 Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,05 Dotyczy ścieków z przemysłu garbarskiego
28. Chrom ogólny mg Cr/l 1 Nie dotyczy Dotyczy ścieków z przemysłu garbarskiego
0,5 Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
29. Kobalt mg Co/l 1 Nie dotyczy Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,1 Dotyczy przemysłu ceramicznego
30. Miedź mg Cu/l 0,5 Dotyczy sektorów lp. 3, 6 i 7 Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,1 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu ceramicznego
31. Molibden mg Mo/l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
32. Nikiel mg Ni/l 0,5 Nie dotyczy Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,1 Dotyczy przemysłu ceramicznego
33. Ołów mg Pb/l 0,5 Nie dotyczy Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
0,1 Dotyczy przemysłu ciepłowniczego
34. Selen mg Se/l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
35. Srebro mg Ag/l 0,1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
36. Tal mg Tl/l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
37. Tytan mg Ti/l 1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
38. Wanad mg V/l 2 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
39. Chlor wolny mg Cl2/l 0,2 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
40. Chlor całkowity mg Cl2/l 0,4 Dotyczy sektorów lp. 1, 2, 3, 5, 6, 11 i 13 Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
41. Cyjanki wolne mg CN/l 0,1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
42. Cyjanki związane mg CN/l 5 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
43. Fluorki mg F/l 25 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
44. Rodanki mg CNS/l 10 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
45. Siarczki mg S/l 0,2 Dotyczy sektorów lp. 3 i 7 Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
46. Aldehyd mrówkowy mg/l 2 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
47. Akrylonitryl mg/l 20 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
48. Fenole lotne ( indeks fenolowy ) mg/l 0,1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
49. Insektycydy z grupy węglowodorów chlorowanych µg/l 0,5 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
50. Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminianowe µg/l 10 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
51. Kaprolaktam mg/l 10 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
52. Substancje powierzchniowo czynne - detergenty anionowe mg/l 5 Nie dotyczy Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
53. Substancje powierzchniowo czynne - detergenty niejonowe mg/l 10 Nie dotyczy Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
54. Suma detergentów anionowych i niejonowych mg/l 1 Dotyczy sektora lp. 3 Nie dotyczy
55. Substancje mg/l 50 Nie dotyczy Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
ekstrahujące się eterem naftowym 20 Dotyczy sektorów lp. 1, 2, 4, 5, 9, 11 i 12 Nie dotyczy
56. Substancje mg/l 15 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy pozostałych rodzajów ścieków
ropopochodne 5 Nie dotyczy Dotyczy rafinerii ropy naftowej
57. Lotne węglowodory aromatyczne - BTX (Benzen,Toluen,Ksylen) mg/l 0,1 Dotyczy wszystkich sektorów Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
58. Adsorbowalne związki mg Cl/l 10 Nie dotyczy Dotyczy wszystkich rodzajów ścieków
chloroorganiczne -AOX 0,5 Dotyczy sektorów lp. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (tylko ścieki z gorzelni ) i 11 Nie dotyczy
59. Suma chlorków i siarczanów mg (Cl+SO4)/l 1.500 Nie dotyczy Dotyczy przemysłu celulozowo-papierniczego i energetycznego

Objaśnienia:

1) Określone w tabeli II załącznika najwyższe dopuszczalne wartości:

- azotu ogólnego i fosforu ogólnego - dotyczą średnich rocznych wartości tych wskaźników w ściekach. W przypadku biologicznego usuwania azotu ze ścieków przemysłowych najwyższe dopuszczalne wartości dotyczą średniej rocznej wartości tego wskaźnika w ściekach, obliczonej dla próbek średnich dobowych pobranych w danym roku przy temperaturze ścieków w komorze biologicznej oczyszczalni nie niższej niż 12 °C;

- pozostałych wskaźników zanieczyszczeń - dotyczą wartości tych wskaźników w próbkach średnich dobowych.

2) Analizy wykonywane z próbek homogenizowanych, niezdekantowanych i nieprzefiltrowanych; nie dotyczy odpływów ze stawów biologicznych, w których oznaczenia zanieczyszczeń, z wyjątkiem zawiesin ogólnych, należy wykonać z próbek przefiltrowanych.

3) W czasie rozruchu nowo wybudowanych lub zmodernizowanych oczyszczalni stosujących biologiczne metody oczyszczania ścieków najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyższa się w stosunku do wartości podanych w załączniku maksymalnie o 30 %.

W przypadku awarii w tych oczyszczalniach urządzeń istotnych dla realizacji pozwolenia wodnoprawnego najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyższa się w stosunku do wartości podanych w załączniku maksymalnie do 50 %, przez czas nie dłuższy niż 48 godzin.

Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyższa się w stosunku do wartości podanych w załączniku maksymalnie o 30 % także w przypadku awarii urządzeń istotnych dla realizacji pozwolenia wodnoprawnego w oczyszczalniach stosujących inne niż biologiczne metody oczyszczania ścieków przemysłowych.

4) W niefiltrowanej próbce odpływu ze stawów biologicznych wartość zawiesiny ogólnej nie może przekraczać 150 mg/l.

5) Oznaczane z dodatkiem inhibitora nitryfikacji.

6) Oznaczane metodą dwuchromianową.

7) Dotyczy ścieków oczyszczanych przy temperaturze ścieków w komorze biologicznej oczyszczalni nie niższej 12 °C.

8) Suma azotów: organicznego, amonowego, azotynowego i azotanowego.

9) Nie dotyczy zakładów i instalacji ubiegających się o pozwolenie zintegrowane. Dla takich zakładów najwyższa dopuszczalna wartość wskaźnika będzie uzależniona od stosowanej technologii oraz lokalizacji zakładu.

10) Nie dotyczy chlorków zawartych w wodach i ściekach, o których mowa w § 17 rozporządzenia.

11) Nie dotyczy siarczanów zawartych w wodach i ściekach, o których mowa w § 17 rozporządzenia.

12) Nie dotyczy sodu w związkach chemicznych z chlorkami i siarczanami występujących w wodach i ściekach, o których mowa w § 17 rozporządzenia.

13) Nie dotyczy potasu w związkach chemicznych z chlorkami i siarczanami występujących w wodach i ściekach, o których mowa w § 17 rozporządzenia.

14) Nie dotyczy ścieków oczyszczonych pochodzących z instalacji oczyszczania spalin metodą mokrą wapienną oraz ścieków z mokrych technologii odprowadzania odpadów paleniskowych w elektrowniach. Najwyższa dopuszczalna wartość dla boru będzie ustalona indywidualnie przez organ właściwy do wydania pozwolenia.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

SEKTORY PRZEMYSŁOWE, Z KTÓRYCH ODPROWADZANE SĄ ŚCIEKI BIOLOGICZNIE ROZKŁADALNE

Lp. Sektory przemysłowe
1. Przetwórstwo mleka
2. Produkcja i przetwórstwo owoców i warzyw 1)
3. Produkcja i butelkowanie napojów bezalkoholowych
4. Przetwórstwo zbóż i ziemniaków
5. Chów, hodowla i przetwórstwo zwierząt gospodarskich
6. Browary
7. Produkcja alkoholu i napojów alkoholowych
8. Produkcja pasz zwierzęcych z surowców roślinnych
9. Produkcja żelatyny i klejów ze skór i kości zwierzęcych
10. Słodownie i drożdżownie
11. Przetwórstwo rybne
12. Produkcja tłuszczów roślinnych i zwierzęcych
13. Cukrownie
Objaśnienie:

1) Dotyczy też grzybów.

ZAŁĄCZNIK Nr  5

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ DLA ŚCIEKÓW Z OCZYSZCZANIA GAZÓW ODLOTOWYCH, Z PROCESU TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW 1)

Lp. Nazwa wskaźnika lub rodzaj substancji Jednostka miary Najwyższa dopuszczalna wartość 2)
1. Temperatura °C 35
2. Odczyn pH 6,5-8,5
3. Zawiesiny ogólne mg/l 30 3)

45 4)

4. Rtęć i jej związki w przeliczeniu na rtęć (Hg) mg/l 0,03
5. Kadm i jego związki w przeliczeniu na kadm (Cd) mg/l 0,05
6. Tal i jego związki w przeliczeniu na tal (Tl) mg/l 0,05
7. Arsen i jego związki w przeliczeniu na aresen (As) mg/l 0,15
8. Ołów i jego związki w przeliczeniu na ołów (Pb) mg/l 0,2
9. Chrom i jego związki w przeliczeniu na chrom (Cr) mg/l 0,5
10. Miedź i jej związki w przeliczeniu na miedź (Cu) mg/l 0,5
11. Nikiel i jego związki w przeliczeniu na nikiel (Ni) mg/l 0,5
12. Cynk i jego związki w przeliczeniu na cynk (Zn) mg/l 1,5
13. Dioksyny i furany, określone jako suma indywidualnych dioksyn i furanów ng/l 0,3
Objaśnienia:

1) Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń dla ścieków z oczyszczania gazów odlotowych z procesu termicznego przekształcania odpadów stosuje się od dnia 28 grudnia 2005 r.

2) Analizy wykonuje się z próbek niefiltrowanych.

3) Dotyczy 95 % próbek ścieków.

4) Dotyczy 100 % próbek ścieków.

ZAŁĄCZNIK Nr  6

WARUNKI SANITARNE DLA ŚCIEKÓW PRZEZNACZONYCH DO ROLNICZEGO WYKORZYSTANIA

L.p. Wskaźnik Wielkość dopuszczalna
1. Bakterie chorobotwórcze z rodzaju Salmonella niewykrywalne w 1 l
2. Obecność żywych jaj pasożytów (Ascaris sp., Trichuris, Toxocara sp.) do 10 w litrze

ZAŁĄCZNIK Nr  7

DOPUSZCZALNA ZAWARTOŚĆ METALI CIĘŻKICH W GLEBACH

Pierwiastek Jednostka Zawartość w glebach
lekkich średnich ciężkich
Ołów (Pb) mg/kg suchej masy 40 60 80
Kadm (Cd) mg/kg suchej masy 1 2 3
Rtęć (Hg) mg/kg suchej masy 0,8 1,2 1,5
Nikiel (Ni) mg/kg suchej masy 20 35 50
Cynk (Zn) mg/kg suchej masy 80 120 180
Miedź (Cu) mg/kg suchej masy 25 50 75
Chrom (Cr) mg/kg suchej masy 50 75 100

ZAŁĄCZNIK Nr  8

WARUNKI POŁOŻENIA GRUNTÓW PRZEWIDZIANYCH DO ROLNICZEGO WYKORZYSTANIA ŚCIEKÓW ORAZ URZĄDZEŃ I INSTALACJI PRZEZNACZONYCH DO MAGAZYNOWANIA I PRZYGOTOWANIA ŚCIEKÓW DO ROLNICZEGO WYKORZYSTANIA1)

A Położenie gruntów Min. odległość
Odległość gruntów, na których stosuje się rolnicze wykorzystanie ścieków:
1. Od obiektów przeznaczonych na pobyt ludzi, przy

rozprowadzaniu ścieków:

a) grawitacyjnym; 100 m
b) za pomocą deszczowni. 200 m
2. Od dróg publicznych i linii kolejowych przy

rozprowadzaniu ścieków:

a) grawitacyjnym; 20 m
b) za pomocą deszczowni. 70 m
3. Od linii brzegu wód płynących, przy spadku terenu:
a) do 2 %; 30 m
b) od 2 do 10 %; 50 m
c) ponad 10 %. 70 m
4. Od zbiorników wodnych, stawów rybnych nie przeznaczonych

do zasilania ściekami, od linii brzegu jezior, przy

spadku terenu:

a) do 2 %; 50 m
b) od 2 do 10 %; 80 m
c) ponad 10 %. ' 100 m
5. Od studni stanowiącej:
a) indywidualne źródło zaopatrzenia w wodę do spożycia; 250 m 2)
b) źródło zbiorowego zaopatrzenia w wodę do spożycia. 250 m 2)
B Położenie urządzeń i instalacji Min. odległość
Odległość urządzeń i instalacji przeznaczonych do magazynowania i przygotowania ścieków do rolniczego wykorzystania:
1. Od obiektów przeznaczonych na pobyt ludzi, przy ilości

ścieków:

a) do 5.000 m3/dobę; 300 m
b) ponad 5.000 m3/dobę. 500 m
2. Od linii brzegu wód płynących, przy spadku terenu:
a) do 2 %; 50 m
b) ponad 2 %. 80 m
3. Od zbiorników wodnych, stawów rybnych nieprzeznaczonych

do zasilania ściekami, od linii brzegu jezior, przy

spadku terenu:

a) do 2 %; 100 m
b) ponad 2 %. 150 m
4. Od studni stanowiącej:
a) indywidualne źródło zaopatrzenia w wodę do spożycia; 250 m 2)
b) źródło zbiorowego zaopatrzenia w wodę do spożycia. 100 m 2)
Objaśnienia:

1) W uzasadnionych przypadkach potwierdzonych opinią państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego może ustalić odległości mniejsze niż określone w załączniku.

2) Jeżeli zasięg terenu ochrony bezpośredniej studni przekracza wymagane min. odległości położenia gruntów, urządzeń i instalacji, należy przyjmować odległości większe niż zasięg strefy ochrony bezpośredniej.

ZAŁĄCZNIK Nr  9

NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE PRZYROSTY SUBSTANCJI W WODACH WYKORZYSTANYCH NA POTRZEBY CHOWU LUB HODOWLI RYB ŁOSOSIOWATYCH ORAZ INNYCH ORGANIZMÓW WODNYCH

Lp. Nazwa wskaźnika Jednostka miary Najwyższy dopuszczalny przyrost ilości substancji
1. Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5) mg O2/l 3
2. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu(ChZTCr) mg O2/l 7
3. Zawiesiny ogólne mg/l 6
4. Azot ogólny mg N/l 1
5. Fosfor ogólny mg P/l 0,1

ZAŁĄCZNIK Nr  10

METODYKI REFERENCYJNE ANALIZY PRÓBEK ŚCIEKÓW ORAZ PRÓBEK WÓD, DO KTÓRYCH ŚCIEKI SĄ WPROWADZANE 1)

L.p. Nazwa wskaźnika Metody analiz i pomiarów Wykrywalność, dokładność i precyzja2)
1. Aldryna, dieldryna, endryna i izodryna - chromatografia gazowa

z detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 400 ng/l dla każdej substancji, zależnie od zawartości obcych substancji w próbce dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
2. Akrylonitryl - chromatografia gazowa z

detekcją płomieniowo-

jonizacyjną (GC-FID)

- metoda miareczkowa

merkaptoetanolowa

3. Aldehyd mrówkowy - spektrometria UV-VIS
4. Antymon - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

spektrometria
5. Arsen - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

6. Azot azotanowy - spektrometria UV/VIS

- chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

7. Azot azotynowy - spektrometria UV/VIS

- chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

8. Azot Kjeldahla (Norg+NNH4) - metoda Kjeldahla
9. Bar - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

10. Beryl - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

11. Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu BZT5 - pomiar tlenu po 5 dniach

przed i po inkubacji w 20

°C ± 1 °C w całkowitej

ciemności z dodatkiem

inhibitora nitryfikacji,

metodą Winklera lub

elektrochemiczną

12. Bor - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

13. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu ChZTCr - metoda miareczkowa z

dwuchromianem potasu

14. Chlor całkowity - metoda miareczkowa

- spektrometria UV/VIS

15. Chlor wolny - metoda miareczkowa

- spektrometria UV/VIS

16. Chlorki - metoda miareczkowa

- chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

- spektrometria UV/VIS

17. Chrom, w tym chrom sześciowartościowy - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

- spektrometria UV/VIS

18. Cyjanki wolne - spektrometria UV/VIS
19. Cyjanki związane - spektrometria UV/VIS
20. Cyna - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

21. Cynk - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

22. DDT - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 1 µg/l dla każdego izomeru z osobna

dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności

23. 1,2-dichloroetan (EDC) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 10 µg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
24. Fenol (indeks fenolowy) - spektrometria UV/VIS
25. Fluorki - elektroda jonoselektywna

- chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

- spektrometria UV/VIS

26. Fosfor ogólny - spektrometria UV/VIS
27. Glin - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

28. Heksachlorobenzen (HCB) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 0,5 - 1 µg/l w zależności od zawartości obcych substancji w próbce dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
29. Heksachlorobutadien (HCBD) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 0,5 - 1 µg/l w zależności od zawartości obcych substancji w próbce dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
30. Heksachlorocykloheksan (HCH) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 0,1 stężenia dopuszczalnego w miejscu pobierania próbki

dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności

31. Insektycydy z grupy węglowodorów chlorowanych - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

32. Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminianowe - chromatografia gazowa z

detektorem azotowo-

fosforowym (NPD)

33. Jaja pasożytów jelitowych (Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp.) - wyizolowanie z próbki przez

wstrząsanie lub mieszanie,

płukanie z zastosowaniem

wirowania oraz flotację, a

następnie badanie

mikroskopowe

34. Kadm - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

wykrywalność 0,1 stężenia dopuszczalnego w miejscu pobierania próbek

dokładność i precyzja ± 30 % przy stężeniu równym wykrywalności

35. Kaprolaktam - chromatografia gazowa z

detekcją spektrometrii mas

(GC-MS)

36. Kobalt - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

37. Miedź - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

38. Molibden - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

39. Nadchloroetylen (PER) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 10 µg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
40. Nikiel - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

41. Obecność bakterii chorobotwórczych z rodzaju Salmonella - hodowla na podłożach

namnażających i

różnicująco-selektywnych

oraz potwierdzenie wyników

badaniem biochemicznym

42. Odczyn pH - metoda elektrometryczna
43. Ogólny węgiel organiczny (OWO) - spektrofotometria IR po

katalitycznym spaleniu do

CO2

44. Ołów - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

45. Pentachlorofenol (PCP) - wysokosprawna

chromatografia cieczowa

HPLC

- chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 2 µg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
46. Polichlorowane dibenzodioksyny (PCDDs) - chromatografia gazowa z

detekcją mas (GC-MS)

47. Polichlorowane dibenzofurany (PCDFs) - chromatografia gazowa z

detekcją mas (GC-MS)

48. Potas - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

49. Rodanki - metoda kolorymetrycznego

miareczkowania z solami

żelazowymi

50. Rtęć - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

wykrywalność 0,1 stężenia dopuszczalnego w miejscu pobierania próbek

dokładność i precyzja ± 30 % przy stężeniu równym wykrywalności

51. Selen - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

52. Siarczany - metoda wagowa

- chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

- spektrometria UV/VIS

53. Siarczki - metoda z kwasem

o-hydroksyrtęciowobenzoesowym

54. Siarczyny - chromatografia jonowa

(IC-HPLC)

- spektrometria UV/VIS

55. Sód - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

56. Srebro - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

57. Substancje ekstrahujące się eterem naftowym - metoda wagowa
58. Substancje powierzchniowo czynne - spektrometria UV/VIS
59. Substancje ropopochodne - spektrofotometria IR
60. Tal - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

61. Temperatura - termometria, pomiar in situ

podczas pobierania próbki

62. Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) (CCl4) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 0,1 µg/l przy stężeniach niższych od 0,5 mg/l (należy użyć czułego detektora) i 0,1 mg/l przy stężeniach wyższych od 0,5 mg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
63. Trichlorobenzen (TCB) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 1 µg/l dla każdego izomeru z osobna dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
64. Trichloroetylen (TRI) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 10 µg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
65. Trichlorometan (chloroform) (CHCl3) - chromatografia gazowa z

detekcją wychwytu elektronu

(GC-ECD)

wykrywalność 0,1 µg/l przy stężeniach niższych od 0,5 mg/l (należy użyć czułego detektora) i 0,1 mg/l przy stężeniach wyższych od 0,5 mg/l dokładność i precyzja ± 50 % przy stężeniu równym dwukrotnej wartości wykrywalności
66. Tytan - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

67. Wanad - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

68. Węglowodory aromatyczne lotne BTX - chromatografia gazowa z

detekcją płomieniowo-

jonizacyjną (FID)

69. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - wysokosprawna chromatografia

cieczowa z detekcją

fluorescencyjną lub detekcją

UV - HPLC/Fluorescence lub

PHLC/UV

70. Zawiesiny łatwo opadające - pomiar w leju Imhoffa
71. Zawiesiny ogólne - filtracja przez sączki z

włókna szklanego

- filtracja przez membranę

0,45 µm, suszenie w temp. 105

°C i ważenie - dotyczy

produkcji cementu azbestowego

- precyzja ± 5 %, dokładność ± 10 %
72. Związki chloroorganiczne adsorbowalne AOX - adsorpcja na węglu aktywnym i

pomiar kulometryczny

73. Związki chloroorganiczne lotne VOX - adsorpcja na węglu aktywnym i

pomiar kulometryczny

74. Żelazo - atomowa spektrometria

absorpcyjna (ASA)

- atomowa spektrometria

emisyjna z plazmą wzbudzoną

indukcyjnie (ICP-AES)

Objaśnienia:

1) Metoda referencyjna powinna być dobrana (zgodnie z podanymi w rozporządzeniu technikami) spośród metodyk znormalizowanych, a zakres oznaczania określony w normie musi odpowiadać zakresowi stężeń występujących w badanym ścieku.

2) Stosując metodyki referencyjne analizy, uwzględnia się:

- "wykrywalność" rozumianą jako takie stężenie analitu, jakie można wykryć w badanej próbce daną metodą pomiarową, które odpowiada sygnałowi obliczonemu z wartości ślepej próby plus trzykrotność odchylenia standardowego. Wyznacza się ją jako średnią po odrzuceniu wyników odbiegających, stosując test Dixona, z oznaczeń minimum 10 próbek ślepych;

- "precyzję" rozumianą jako stopień zgodności wyników wielokrotnych analiz tej samej próbki w określonych warunkach. Miarą precyzji jest odchylenie standardowe (SD) lub względne odchylenie standardowe (RSD);

- "dokładność" rozumianą jako stopień zgodności między średnim wynikiem uzyskanym w szeregu powtórzeniach a wartością prawdziwą mierzonej wartości.

ZAŁĄCZNIK Nr  11

SUBSTANCJE SZCZEGÓLNIE SZKODLIWE POWODUJĄCE ZANIECZYSZCZENIE WÓD, KTÓRE NALEŻY ELIMINOWAĆ (WYKAZ I), ORAZ SUBSTANCJE SZCZEGÓLNIE SZKODLIWE POWODUJĄCE ZANIECZYSZCZENIE WÓD, KTÓRE NALEŻY OGRANICZAĆ (WYKAZ II)

WYKAZ I

Substancje szczególnie szkodliwe powodujące zanieczyszczenie wód, które należy eliminować (wykaz I), stanowią poszczególne substancje - z wyjątkiem tych, które charakteryzują się niewielką toksycznością, trwałością i bioakumulacją, i z tego powodu są biologicznie nieszkodliwe lub są szybko przekształcane w wodzie w substancje biologicznie nieszkodliwe - należące do następujących rodzin i grup substancji:

1. związki fluoroorganiczne lub substancje, które mogą tworzyć takie związki w środowisku wodnym,

2. związki fosforoorganiczne,

3. związki cynoorganiczne,

4. substancje, które mają własności rakotwórcze, mutagenne lub teratogenne w środowisku wodnym lub przez to środowisko,

5. rtęć i jej związki,

6. kadm i jego związki,

7. trwałe oleje mineralne i węglowodory1),

8. trwałe syntetyczne substancje, które mogą pływać, pozostawać w zawieszeniu lub tonąć i które mogą kolidować z jakimikolwiek sposobami wykorzystania wód powierzchniowych,

9. cyjanki.

Dla 16 substancji z wykazu I zostały ustalone najwyższe dopuszczalne wartości i określone są w tabeli I w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

WYKAZ II

Substancje szczególnie szkodliwe powodujące zanieczyszczenie wód, które należy ograniczać (wykaz II), stanowią:

1. substancje należące do rodzin i grup substancji z wykazu I, nieujęte w tabeli I załącznika nr 3 do rozporządzenia;

2. niektóre substancje lub kategorie substancji należące do rodzin i grup substancji wymienionych niżej, które mają szkodliwy wpływ na środowisko wodne na określonym obszarze:

a) następujące niemetale i metale oraz ich związki: cynk, miedź, nikiel, chrom, ołów, selen, arsen, antymon, molibden, tytan, cyna, bar, beryl, bor, uran, wanad, kobalt, tal, tellur, srebro,

b) biocydy i ich pochodne nieujęte w wykazie I,

c) substancje, które mają szkodliwy wpływ na smak lub zapach pochodzących ze środowiska wodnego produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi, oraz związki, które mogą spowodować powstanie takich substancji w wodzie, co spowodowałoby, że wody te nie nadawałyby się do spożycia przez ludzi,

d) toksyczne lub trwałe związki organiczne krzemu oraz substancje, które mogą spowodować powstanie takich związków w wodzie, z wyjątkiem tych, które są biologicznie nieszkodliwe lub są szybko przekształcane w wodzie w substancje nieszkodliwe,

e) nieorganiczne związki fosforu i fosfor niezwiązany,

f) nietrwałe oleje mineralne i węglowodory ropopochodne2),

g) fluorki,

h) substancje, które ujemnie wpływają na bilans tlenu w wodzie, szczególnie amoniak i azotyny.

Dla wybranych substancji z wykazu II zostały ustalone najwyższe dopuszczalne wartości i określone są w tabeli II w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

Jeżeli pewne substancje z wykazu II są rakotwórcze, mutagenne lub teratogenne, zostają włączone do kategorii 4 wykazu I.

Objaśnienia:

1) Trwałe oleje mineralne i węglowodory ropopochodne są substancjami ciekłymi pochodzącymi z ropy naftowej lub przeróbki chemicznej węgla, a także sama ropa naftowa, charakteryzujące się trudną rozpuszczalnością w wodzie, niską i bardzo niską prężnością par, a przez to pozostające przez długi okres w środowisku wodnym przy praktycznym braku emisji ich składników do atmosfery.

2) Nietrwałe oleje mineralne i węglowodory ropopochodne są substancjami gazowymi lub ciekłymi o niskich temperaturach wrzenia (charakteryzujące się wysoką prężnością par i trudno emulgujące się w wodzie), które w normalnych warunkach łatwo odparowują, przemieszczając się tym samym ze środowiska wodnego do powietrza atmosferycznego.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024