Ochrona środowiska przed odpadami i innymi zanieczyszczeniami oraz utrzymanie czystości i porządku w miastach i wsiach.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 września 1980 r.
w sprawie ochrony środowiska przed odpadami i innymi zanieczyszczeniami oraz utrzymania czystości i porządku w miastach i wsiach. *

Na podstawie art. 58 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. Nr 3, poz. 6) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
gospodarczym wykorzystaniu odpadów - rozumie się przez to ich wykorzystanie do celów produkcyjnych, rekultywacji, zagospodarowania terenu lub do nawożenia gleby albo też do likwidacji obecnych i przyszłych szkód górniczych, określonych w programach ochrony terenów górniczych,
2)
unieszkodliwianiu odpadów - rozumie się przez to likwidację lub ograniczenie ich uciążliwości dla środowiska przez poddanie obróbce powodującej zmianę ich cech fizycznych, chemicznych lub biologicznych,
3)
gromadzeniu odpadów - rozumie się przez to także wylewanie odpadów ciekłych w miejscach przeznaczonych na ten cel,
4)
odpadach grożących zakażeniem - rozumie się przez to odpady zawierające drobnoustroje chorobotwórcze,
5)
odpadach grożących skażeniem - rozumie się przez to odpady zawierające substancje promieniotwórcze,
6)
odpadach szczególnie szkodliwych dla środowiska - rozumie się przez to odpady zawierające substancje uznane przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej za trucizny lub środki szkodliwe.
§  2.
1.
Terenowe organy administracji państwowej zapewniają na terenie objętym ich właściwością ochronę środowiska przed odpadami i innymi zanieczyszczeniami, porządek i czystość.
2.
Terenowe organy administracji państwowej tworzą warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do zapewnienia ochrony środowiska przed odpadami i innymi zanieczyszczeniami oraz utrzymania porządku i czystości, a w szczególności:
1)
uwzględniają w projektach planów zagospodarowania przestrzennego oraz planów społeczno-gospodarczego rozwoju zadania w zakresie ochrony środowiska przed odpadami i innymi zanieczyszczeniami oraz utrzymania porządku i czystości,
2)
zapewniają przy wykorzystaniu, transporcie, unieszkodliwianiu oraz gromadzeniu odpadów i innych zanieczyszczeń ochronę powierzchni ziemi, wód i powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem,
3)
zapewniają budowę składowisk odpadów komunalnych, urządzeń kanalizacyjnych i komunalnych oczyszczalni ścieków oraz urządzeń do unieszkodliwiania odpadów, jak też prawidłową eksploatację tych urządzeń,
4)
określają zadania komunalnych przedsiębiorstw (zakładów) oczyszczania i zapewniają wykonywanie obowiązków przez te jednostki organizacyjne,
5)
ustalają częstotliwość, zasady i sposób usuwania odpadów i innych zanieczyszczeń z terenów nieruchomości, ulic, placów i innych dróg publicznych w miastach i wsiach o zwartej zabudowie,
6)
zapewniają budowę i utrzymanie ustępów publicznych na terenach miast i wsi,
7)
inicjują i organizują powszechną zbiórkę odpadów, zwłaszcza pokonsumpcyjnych, w celu gospodarczego ich wykorzystania.
3.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego mogą:
1)
wprowadzić obowiązek podłączenia obiektów budowlanych na koszt właścicieli do komunalnej sieci kanalizacyjnej biegnącej wzdłuż ulicy, przy której są usytuowane obiekty,
2)
określać rodzaje i zasady rozmieszczenia urządzeń przeznaczonych do gromadzenia odpadów na terenach nieruchomości oraz ulic, placów i innych dróg publicznych w granicach miast i we wsiach o zwartej zabudowie.

Rozdział  2

Ochrona środowiska przed odpadami.

§  3.
1.
Wyznaczenie miejsca gromadzenia odpadów (składowiska odpadów), których nie można wykorzystać gospodarczo, następuje w trybie określonym w przepisach prawa budowlanego, na podstawie dokumentacji, o której mowa w tych przepisach, przedstawianej przez zainteresowaną jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną.
2.
Terenowy organ administracji państwowej właściwy w sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego odmówi wyznaczenia składowiska odpadów, jeżeli istnieje możliwość gospodarczego ich wykorzystania.
§  4.
1.
W decyzji dotyczącej wyznaczenia składowiska odpadów należy określić warunki i wymagania zapewniające w szczególności ochronę środowiska i interesów właścicieli, zarządców i użytkowników sąsiednich nieruchomości, jak też sposób i termin rekultywacji terenu po zakończeniu eksploatacji składowiska.
2.
Warunki i wymagania, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1)
obowiązku utworzenia i zagospodarowania strefy ochronnej,
2)
warunków technicznych urządzenia składowiska,
3)
sposobu eksploatacji składowiska, w tym również ograniczeń w rodzajach składowanych odpadów, selektywnego składowania odpadów, sposobu izolowania odpadów, stopnia wykorzystania pojemności eksploatacyjnej składowiska,
4)
wykonania ekspertyzy,
5)
opracowania instrukcji eksploatacyjnej składowiska,
6)
prowadzenia stałych lub okresowych badań nad wpływem składowiska na stan czystości środowiska.
3.
Obowiązki wynikające z ust. 2 mogą być nakładane również po wydaniu decyzji dotyczącej wyznaczenia składowiska odpadów.
§  5.
Zainteresowane jednostki organizacyjne mogą urządzać wspólne składowiska odpadów na zasadach obowiązujących przy podejmowaniu i realizacji wspólnych inwestycji.
§  6.
Jednostka organizacyjna zarządzająca składowiskiem odpadów jest obowiązana:
1)
ewidencjonować ilość i rodzaj odpadów przyjmowanych na składowisko,
2)
utrzymywać i eksploatować składowisko w sposób zapewniający zachowanie wymagań higieniczno-sanitarnych i ochrony środowiska,
3)
odmówić przyjęcia na składowisko odpadów o nieznanym składzie,
4)
zawiadomić terenowy organ administracji państwowej, właściwy w sprawie wyznaczenia składowiska, o zakończeniu eksploatacji składowiska i o wykonaniu prac rekultywacyjnych.
§  7.
1.
Gospodarcze wykorzystanie odpadów grożących skażeniem lub zakażeniem następuje na podstawie decyzji Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska wydanej w porozumieniu z właściwym państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, a w odniesieniu do odpadów zawierających pierwiastki promieniotwórcze - również w porozumieniu z organem właściwym w sprawach ochrony radiologicznej.
2.
Jednostki organizacyjne, w toku których działalności powstają odpady określone w ust. 1, albo odpady szczególnie szkodliwe dla środowiska, oraz jednostki wykonujące usługi w zakresie usuwania lub unieszkodliwiania takich odpadów uzgadniają sposób ich usuwania albo unieszkodliwiania z terenowym organem administracji państwowej stopnia wojewódzkiego oraz państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym.
§  8.
Spalanie odpadów na powierzchni ziemi jest niedozwolone, z wyjątkiem wypadków określonych przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, który jednocześnie ustala związane z tym warunki.
§  9.
Przepisy § 3-8 stosuje się odpowiednio do usuwania i likwidacji surowców, produktów i innych materiałów uznanych za nieprzydatne do gospodarczego wykorzystania.

Rozdział  3

Utrzymanie czystości i porządku w miastach i wsiach.

§  10.
Jednostki organizacyjne i osoby fizyczne będące właścicielami lub zarządcami nieruchomości położonych w granicach administracyjnych miast lub wsi zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:
1)
usuwanie odpadów z nie zabudowanych części nieruchomości i z części obiektu budowlanego przeznaczonego do wspólnego użytku oraz gromadzenie tych odpadów w miejscach na ten cel przeznaczonych, a w razie potrzeby odpowiednie ich unieszkodliwienie,
2)
wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do gromadzenia odpadów oraz utrzymanie ich w odpowiednim stanie sanitarno-porządkowym,
3)
oczyszczanie ze śniegu, lodu, błota oraz z innych zanieczyszczeń chodników, położonych wzdłuż nieruchomości, i połowy szerokości jezdni na terenach miast i wsi o zwartej zabudowie, a także usuwanie śliskości w sposób wymagany przepisami; w odniesieniu do placu publicznego lub jezdni o szerokości powyżej 20 m - oczyszczanie i usuwanie śliskości z chodników i pasa jezdni o szerokości 5 m albo tylko z chodników, gdy ich szerokość przekracza 10 m.
§  11.
Obowiązki utrzymania czystości i porządku określone w § 10:
1)
na terenie budowy oraz na przylegających do niego chodnikach, jezdniach, ulicach i placach publicznych - ciążą na kierowniku budowy,
2)
w odniesieniu do lokali i obiektów budowlanych służących do celów handlowych, gastronomicznych, magazynowych, produkcyjnych i innych podobnych celów oraz do celów użyteczności publicznej - ciążą na użytkownikach tych lokali i obiektów budowlanych, przy czym obowiązki te wykonują oni także na zewnątrz lokalu, w najbliższym otoczeniu i na jego zapleczu, na powierzchni ustalonej z zarządcą nieruchomości.
§  12.
Oczyszczanie przystanków komunikacyjnych oraz wydzielonych torowisk tramwajowych ze śmieci, odpadów, śniegu i lodu należy do przedsiębiorstw komunikacyjnych.
§  13.
Obowiązek utrzymania czystości i porządku w miastach i wsiach o zwartej zabudowie na terenach nie wymienionych w § 10-12 spoczywa na terenowym organie administracji państwowej stopnia podstawowego.
§  14.
1.
Odpowiedzialność za wykonywanie czynności mających na celu wykonanie obowiązków, o których mowa w § 10-12, ponoszą osoby sprawujące zarząd nieruchomości, dozorcy domów lub inne osoby, które w drodze umowy z zarządcą nieruchomości podjęły się wykonywania tych czynności, albo też pracownicy jednostek sprawujących zarząd nieruchomości, którym powierzono wykonywanie tych czynności.
2.
Odpowiedzialność za sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem obowiązków dozorców domów lub osób, które podjęły się wykonywania lub którym powierzono wykonywanie czynności wymienionych w ust. 1, ponoszą osoby sprawujące zarząd nieruchomości.
3.
Minister Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska określi w drodze zarządzenia zakres i sposób wykonywania obowiązków dozorców domów oraz osób, które stosownie do przepisów mają obowiązek utrzymania porządku i czystości.
§  15.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego na podstawie wytycznych Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska określą:
1)
szczegółowe zadania przedsiębiorstw oczyszczania,
2)
rodzaje robót i czynności wykonywanych na zasadach odpłatności przez przedsiębiorstwa oczyszczania.
§  16.
Jednostki organizacyjne i osoby fizyczne, na których ciążą obowiązki określone w § 10-12, mogą powierzyć ich wykonanie komunalnym przedsiębiorstwom oczyszczania na zasadach odpłatności.
§  17.
Przepisy w sprawie usuwania odpadów wydają w porozumieniu z Ministrem Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska:
1)
Ministrowie Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych - w odniesieniu do terenów zajmowanych przez podległe jednostki organizacyjne,
2)
Minister Komunikacji - w odniesieniu do terenów kolei,
3)
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej - w odniesieniu do terenów zajmowanych przez zakłady opieki zdrowotnej,
4)
Minister Sprawiedliwości - w odniesieniu do terenów zajmowanych przez jednostki organizacyjne więziennictwa.

Rozdział  4

Przepis końcowy.

§  18.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
*Rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną z dniem 1 stycznia 1997 r. na skutek zmiany art. 58 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska, przez art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.96.132.622).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024