Bezpieczeństwo i higiena pracy przy konserwacji kanałów miejskiej sieci kanalizacyjnej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI TERENOWEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA
z dnia 6 października 1973 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy konserwacji kanałów miejskiej sieci kanalizacyjnej.

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 30 marca 1965 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. Nr 13, poz. 91) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.
Rozporządzenie określa warunki bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych przy robotach związanych z konserwacją kanałów miejskiej sieci kanalizacyjnej.
§  2.
Przy robotach w kanałach mogą być zatrudnieni wyłącznie pracownicy, którzy:
1)
ukończyli 18 lat życia,
2)
posiadają odpowiednie przeszkolenie zawodowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz udzielania pierwszej pomocy,
3)
uzyskali świadectwo lekarskie o dopuszczeniu do wykonywania tego rodzaju pracy.
§  3.
Przewóz pracowników na miejsce pracy oraz załadunek narzędzi i materiałów potrzebnych do pracy w kanale powinny odbywać się zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
§  4.
1.
Sprzęt ochronny, w szczególności linki, szelki, aparaty izolujące, lampy bezpieczeństwa lub inne aparaty sygnalizacyjne i dźwiękowe, oraz narzędzia powinny być utrzymane w stanie pełnej sprawności technicznej.
2.
Majster (brygadzista) powinien dokonywać każdego dnia przed rozpoczęciem pracy sprawdzenia sprawności sprzętu i narzędzi wymienionych w ust. 1.
3.
Pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić majstra (brygadzistę) o wszelkich zauważonych usterkach narzędzi i sprzętu używanego przy pracy w kanale.
4.
Przeprowadzanie w kanale naprawy narzędzi lub sprzętu oraz zabieranie do kanału przedmiotów zbędnych lub tarasujących przejście jest zabronione.

Rozdział  2

Praca w kanałach.

§  5.
1.
W razie prowadzenia robót na ulicach i drogach publicznych stanowisko pracy należy oznaczyć zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych, a pracownicy wykonujący czynności na jezdni powinni być ubrani w kamizelki ochronne koloru pomarańczowego.
2.
Do podnoszenia pokryw włazowych należy używać tylko specjalnych haków lub innych podnośników przeznaczonych do tego celu, wykonanych z materiału nie iskrzącego.
3.
Przed wejściem do włazu należy przewietrzyć kanał (studzienkę) zdejmując pokrywy włazowe w dwóch skrajnych studniach na danym odcinku pracy. Pokrywy włazowe na zawiasach należy zabezpieczyć przed samoczynnym zamknięciem. Przewietrzanie kanału powinno trwać co najmniej 15 minut.
4.
Po przewietrzeniu kanału (studzienki) należy sprawdzić obecność gazów za pomocą lampy bezpieczeństwa lub innej aparatury sygnalizacyjnej. W razie stwierdzenia obecności gazów wejście do kanału jest zabronione.
5.
W czasie pracy w kanale (studzience) otwór włazowy należy zabezpieczyć ażurową pokrywą.
§  6.
Podczas pracy w kanale (studzience) należy zachować szczególną ostrożność i w razie zaobserwowania lub zasygnalizowania przez aparaturę napływu ścieków szkodliwych dla zdrowia - natychmiast opuścić miejsce zagrożenia.
§  7.
1.
Grupa pracowników wyznaczona do pracy w kanale powinna składać się co najmniej z 4 osób.
2.
Pracownik schodzący do kanału powinien mieć szelki bezpieczeństwa i być ubezpieczony przez pracownika czuwającego nad włazem linką przymocowaną do stałego punktu.
3.
Do kanału powinno wejść co najmniej dwóch pracowników, pozostali zaś powinni czuwać nad ich bezpieczeństwem na zewnątrz kanału, przy otwartych włazach.
§  8.
1.
Pracownicy czuwający przy włazach otwartych są obowiązani znać nazwiska pracowników przebywających w kanale i mieć w pogotowiu:
1)
sprzęt ratowniczy i zabezpieczający, zapewniający bezpieczne wejście do strefy zagrożonej i udzielenie pomocy zagrożonym,
2)
elektryczną lampę akumulatorową,
3)
apteczkę podręczną,
4)
sprzęt umożliwiający ewakuację poszkodowanego z kanału (szelki, pasy, linki itp ).
2.
W czasie wykonywania pracy w kanale pracownikom czuwającym przy włazach otwartych nie wolno opuszczać swego stanowiska. Oddalenie się pracowników czuwających przy włazie jest dozwolone dopiero po wyjściu z kanału wszystkich pracowników danej grupy.
3.
W celu utrzymania stałego kontaktu z pracującymi w kanale czuwający przy włazach powinni co pewien czas porozumiewać się z nimi za pomocą umówionych sygnałów.
4.
W razie braku sygnałów od pracowników pracujących w kanale jeden z pracowników czuwających przy włazie ma obowiązek natychmiast wejść do kanału, korzystając ze sprzętu ratowniczego i zabezpieczającego, w celu udzielenia ewentualnej pomocy.
5.
W razie stwierdzenia wypadku w kanale pracownicy czuwający przy włazach są obowiązani natychmiast wydostać poszkodowanych z kanału, korzystając ze sprzętu umożliwiającego ewakuację, a następnie udzielić im doraźnej pomocy i wezwać pogotowie lekarskie.
§  9.
Grupa pracowników przez cały czas przebywania w kanale powinna mieć przy sobie włączoną lampę bezpieczeństwa lub czynny aparat wykrywający obecność gazów szkodliwych dla zdrowia.
§  10.
Zakład pracy jest obowiązany wydawać dodatkowe instrukcje uwzględniające specyficzne warunki danej pracy przy robotach trudnych i niebezpiecznych przewidzianych do wykonania w kanale.
§  11.
1.
Do oświetlenia kanału należy używać hermetycznie zamkniętych elektrycznych lamp akumulatorowych o napięciu do 24 V lub bateryjnych latarek kieszonkowych. Ponadto jest dozwolone stosowanie oświetlenia zasilanego z sieci elektrycznej o napięciu nie przekraczającym 12 V.
2.
Podczas pracy w kanale (studzience) używanie otwartego ognia jest zabronione.
§  12.
W razie zbliżania się burzy lub ulewnego deszczu pracownicy czuwający przy włazach powinni wezwać pracujących w kanale do opuszczenia go.
§  13.
Praca w kanałach, do których są tłoczone ścieki przez pompownie, jest dozwolona po uprzednim uzgodnieniu z kierownictwem pompowni warunków zapewniających bezpieczeństwo pracownika.

Rozdział  3

Wymagania higienicznosanitarne.

§  14.
1.
Pracownikom zatrudnionym przy pracach w kanałach należy zapewnić w zakładzie pracy pomieszczenia higienicznosanitarne, a w szczególności szatnię przepustową na czystą i brudną odzież, umywalnię i natryski oraz suszarnię odzieży i obuwia.
2.
Po zakończeniu dnia roboczego pracownicy grup roboczych są obowiązani skorzystać z urządzeń wymienionych w ust. 1.
§  15.
Grupy robocze powinny być wyposażone w apteczki obsługiwane przez pracowników przeszkolonych w udzielaniu pierwszej pomocy w razie wypadku.

Rozdział  4

Przepisy końcowe.

§  16.
Zakład pracy jest obowiązany opracować instrukcję bezpiecznej obsługi sprzętu specjalnego używanego przy pracach konserwacyjnych w kanałach, uwzględniającą specyficzne warunki pracy.
§  17.
W ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia zakłady pracy opracują szczegółowe instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględniające warunki lokalne danego zakładu i posiadany sprzęt.
§  18.
Traci moc zarządzenie nr 17 Ministra Gospodarki Komunalnej z 14 czerwca 1965 r. w sprawie wytycznych bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zatrudnionych w kanałach miejskich (Dz. Urz. MGK Nr 10, poz. 54).
§  19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 1973 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1973.45.269

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Bezpieczeństwo i higiena pracy przy konserwacji kanałów miejskiej sieci kanalizacyjnej.
Data aktu: 06/10/1973
Data ogłoszenia: 17/11/1973
Data wejścia w życie: 01/12/1973