ZSRR-Polska. Umowa w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej. Moskwa.1957.03.25.

UMOWA

MIĘDZY RZĄDEM POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ A RZĄDEM ZWIĄZKU SOCJALISTYCZNYCH REPUBLIK RADZIECKICH W SPRAWIE TERMINU I TRYBU DALSZEJ REPATRIACJI Z ZSRR OSÓB NARODOWOŚCI POLSKIEJ

W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 25 marca 1957 roku podpisana została w Moskwie Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej o następującym brzmieniu dosłownym:

UMOWA

między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rząd Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

biorąc pod uwagę, iż większość osób narodowości polskiej, które wyraziły chęć repatriowania się, wyjechała z ZSRR do Polski na podstawie poprzednio zawartych umów polsko-radzieckich,

uwzględniając jednak, że pewna część osób narodowości polskiej nie skorzystała wówczas z prawa do repatriacji, oraz

kierując się dążeniem do dalszego umocnienia przyjaźni polsko-radzieckiej,

postanowiły, zgodnie z Wspólną Deklaracją Polsko-Radziecką, podpisaną w Moskwie dnia 18 listopada 1956 roku, zawrzeć niniejszą Umowę i w tym celu wyznaczyły swych Pełnomocników, a mianowicie: (pominięto),

którzy po wymianie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Artykuł  1

Prawo do repatriacji przysługuje:

a) osobom narodowości polskiej, które w dniu 17 września 1939 r. posiadały obywatelstwo polskie;

b) dzieciom osób narodowości polskiej, posiadających w dniu 17 września 1939 roku obywatelstwo polskie - urodzonym po dniu 17 września 1939 roku, które nie mają w Związku Radzieckim bliższych krewnych, a których krewni przebywają w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub o repatriację których występują władze polskie.

Artykuł  2

Osoby mające prawo do repatriacji i pragnące z niego skorzystać, a odbywające służbę w Armii Radzieckiej zostaną zdemobilizowane i repatriowane.

Artykuł  3

Osoby mające prawo do repatriacji, znajdujące się w miejscach odosobnienia, będą przedterminowo zwolnione i repatriowane lub przekazane władzom polskim.

Artykuł  4

Strona Radziecka zezwoli na wyjazd do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej współmałżonkowi, dzieciom i rodzicom repatriantów, pozostającym z nimi we wspólnocie domowej, nawet jeśli ci członkowie rodziny nie posiadali w dniu 17 września 1939 roku obywatelstwa polskiego i nie są narodowości polskiej.

Strona Polska przyzna przywileje, z których korzystają repatrianci nabywający obywatelstwo polskie, również członkom rodzin wymienionych osób, którzy przybywają do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zachowując obywatelstwo Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Artykuł  5

Umawiające się Strony zgodziły się kontynuować repatriację osób mających do tego prawo na podstawie niniejszej Umowy, a także wyjazd osób wymienionych w artykule 4 niniejszej Umowy, w oparciu o zasadę dobrowolności.

Artykuł  6

Osoby pragnące repatriować się na podstawie niniejszej Umowy składają do urzędów milicji, właściwych ze względu na miejsce zamieszkania, oświadczenia o zamiarze repatriowania się, dołączając dokumenty potwierdzające narodowość polską i byłe obywatelstwo polskie.

Właściwe władze Umawiających się Stron będą w przypadku niezbędnej potrzeby okazywać osobom pragnącym repatriować się pomoc w celu stwierdzenia okoliczności uzasadniających ich prawo do repatriacji.

Sprawy repatriacji osób, które nie będą mogły uzasadnić swego prawa do repatriacji, będą rozpatrywane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich wspólnie z Pełnomocnikiem Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do spraw repatriacji przy Ambasadzie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Moskwie.

Artykuł  7

Repatriacja odbywa się w trybie indywidualnym na zasadzie specjalnych zaświadczeń, wydawanych przez urzędy milicji właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osób zamierzających repatriować się. Zaświadczenia repatriacyjne posiadają ważność w ciągu trzech miesięcy od dnia ich wydania.

Artykuł  8

a) Osoby wyjeżdżające ze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich na podstawie niniejszej Umowy mogą bez opłaty cła wywieźć należące do nich mienie przeznaczone dla osobistego użytku, którego wywóz ze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich nie jest zakazany.

Osoby specjalnych zawodów, a mianowicie: naukowcy, lekarze, artyści, rzemieślnicy itp., mają ponadto prawo bez opłaty cła wywieżć należące do nich przedmioty niezbędne do wykonywania ich zawodu.

b) Osoby wymienione w punkcie a) niniejszego Artykułu mogą rozporządzać swoim mieniem według swego uznania, zgodnie z ustawodawstwem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

W razie niezbędnej potrzeby władze radzieckie okażą tym osobom wszelką pomoc w zbyciu należących do nich domów, budynków itp.

Wspomniane osoby mogą upoważnić Ambasadę Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Moskwie, Konsulat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Kijowie lub dowolną osobę do prowadzenia swych spraw majątkowych.

c) Osoby wyjeżdżające ze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich na podstawie niniejszej Umowy mogą wpłacać swoje środki pieniężne do Państwowego Banku ZSRR ze zleceniem przekazania ich na rachunek tych osób w Narodowym Banku Polskim.

Przekaz wymienionych środków pieniężnych do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej nastąpi na rachunek płatności niehandlowych Narodowego Banku Polskiego w Państwowym Banku ZSRR.

Artykuł  9

Repatriacja samotnych dzieci, inwalidów, starców i osób chorych odbywa się przy współudziale Związku Towarzystw Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca ZSRR oraz Pełnomocnika Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do spraw repatriacji przy Ambasadzie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Moskwie.

Artykuł  10

a) Osoby narodowości polskiej, repatriujące się na podstawie niniejszej Umowy, przestają być obywatelami radzieckimi z chwilą opuszczenia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i nabywają obywatelstwo polskie po przybyciu do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

b) Członkowie rodzin repatriantów, nie będący narodowości polskiej, a posiadający obywatelstwo Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, zachowują obywatelstwo radzieckie lub przestają być obywatelami radzieckimi, w zależności od życzenia wyrażonego przez nich przy załatwianiu dokumentów wyjazdowych. Osoby, które przestały być obywatelami ZSRR, nabywają obywatelstwo polskie po przybyciu do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Artykuł  11

Przyjmowanie oświadczeń o zamiarze repatriowania się będzie trwało do dnia 1 października 1958 roku, natomiast repatriacja osób, mających do niej prawo na podstawie niniejszej Umowy, zostanie zakończona w dniu 31 grudnia 1958 roku.

Artykuł  12

Strona Radziecka okaże wszechstronną pomoc Pełnomocnikowi Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do spraw repatriacji przy Ambasadzie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Moskwie przy wykonywaniu jego obowiązków.

Artykuł  13

Strona Radziecka przy współudziale Związku Towarzystw Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca ZSRR dołoży wszelkich starań w celu ustalenia losu i miejsca pobytu na terytorium Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich osób poszukiwanych przez instytucje polskie bądź przez obywateli polskich.

Artykuł  14

Wszystkie postanowienia niniejszej Umowy dotyczące osób narodowości polskiej stosują się również do osób narodowości żydowskiej, kóre posiadały w dniu 17 września 1939 roku obywatelstwo polskie.

Artykuł  15

Przewidziane w niniejszej Umowie prawo do repatriacji nie obejmuje osób ewakuowanych w latach 1944-1947 z Polski do Związku Radzieckiego zgodnie z Układem między Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a Rządem Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej dotyczącym ewakuacji obywateli polskich z terytorium USRR i ludności ukraińskiej z terytorium Polski z dnia 9 września 1944 roku, Układem między Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a Rządem Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej dotyczącym ewakuacji obywateli polskich z terytorium BSRR i ludności białoruskiej z terytorium Polski z dnia 9 września 1944 roku, Układem między Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a Rządem Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej dotyczącym ewakuacji obywateli polskich z terytorium Litewskiej SRR i ludności litewskiej z terytorium Polski z dnia 22 września 1944 roku oraz Umową między Tymczasowym Rządem Jedności Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o prawie zmiany obywatelstwa radzieckiego osób narodowości polskiej i żydowskiej mieszkających w ZSRR i ich ewakuacji do Polski i o prawie zmiany obywatelstwa polskiego osób narodowości rosyjskiej, ukraińskiej, białoruskiej, rusińskiej i litewskiej, mieszkających na terytorium Polski i o ich ewakuacji do ZSRR, z dnia 6 lipca 1945 roku.

Artykuł  16

W miarę potrzeby przedstawiciele właściwych władz Umawiających się Stron będą spotykać się w Warszawie albo w Moskwie dla uregulowania zagadnień, które wyłonią się w toku repatriacji.

Artykuł  17

Niniejsza Umowa podlega ratyfikacji i wejdzie w życie w dniu wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Warszawie w możliwie najbliższym terminie.

Sporządzono w Moskwie, dnia 25 marca 1957 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą Umowę i zaopatrzyli ją pieczęciami.

Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną, oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 23 maja 1957 roku.

• Identyfikator: Dz.U.1957.47.222
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: ZSRR-Polska. Umowa w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej. Moskwa.1957.03.25.
• Data aktu: 25/03/1957
• Data ogłoszenia: 10/09/1957
• Data wejścia w życie: 10/07/1957