MIĘDZYNARODOWE PRZEPISY O ZAPOBIEGANIU ZDERZENIOM NA MORZU
- POSTANOWIENIA WSTĘPNE I DEFINICJE.
i) wyraz "statek" obejmuje wszelkiego rodzaju urządzenia pływające inne niż wodnosamoloty na wodzie, które są używane lub mogą być użyte jako środek transportu na wodzie;
ii) wyraz "wodnosamolot" obejmuje każdy samolot i każde inne urządzenie latające przystosowane do manewrowania na wodzie;
iii) określenie "statek o napędzie mechanicznym" oznacza każdy statek wprawiany w ruch przez mechanizmy;
iv) każdy statek o napędzie mechanicznym, który jest pod żaglami i nie używa napędu mechanicznego, jest uważany za statek żaglowy, a każdy statek używający napędu mechanicznego, niezależnie od tego czy jest pod żaglami, czy nie, jest uważany za statek o napędzie mechanicznym;
v) statek lub wodnosamolot na wodzie jest "w drodze", jeśli nie stoi na kotwicy, nie jest przymocowany do brzegu i nie stoi na mieliźnie;
vi) określenie "wysokość ponad kadłubem" oznacza wysokość ponad najwyższym nieprzerwanym pokładem;
vii) za długość i szerokość statku należy uważać długość i szerokość podane w jego certyfikacie okrętowym;
viii) za długość i rozpiętość wodnosamolotu należy uważać jego największą długość i rozpiętość, podane w jego świadectwie zdolności lotniczej; w razie braku takiego świadectwa należy je określić przez pomiar;
ix) wyraz "widzialny" w odniesieniu do świateł oznacza widzialność podczas ciemnej nocy przy przejrzystym powietrzu;
x) określenie "dźwięk krótki" oznacza dźwięk trwający około jednej sekundy;
xi) określenie "dźwięk długi" oznacza dźwięk trwający od czterech do sześciu sekund;
xii) wyraz "gwizdek" oznacza gwizdek lub syrenę;
xiii) wyraz "tona" oznacza tonę rejestrową brutto.
- ŚWIATŁA I ZNAKI.
i) Na lub przed przednim masztem, a jeśli nie ma przedniego masztu, to w przedniej czyści statku - jasne białe światło tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 20 rumbom kompasowym (225°), oraz tak ustawione, aby świeciło po 10 rumbów (1121/2°) z każdej burty statku, to znaczy od kierunku prosto w przód do 2 rumbów (221/2°) poza trawers każdej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 5 mil.
ii) Z przodu albo z tyłu białego światła wymienionego w pkt i) - drugie białe światło takie samo co do konstrukcji i charakteru. Statki o długości mniejszej niż 45,75 m (150 stóp) i statki zajęte holowaniem nie mają obowiązku noszenia tego drugiego białego światła, lecz mogą je nosić.
iii) Te dwa białe światła powinny być tak umieszczone w linii stępki i nad nią, aby jedno z nich było co najmniej o 4,57 m (15 stóp) wyżej od drugiego i w takiej pozycji, by światło niższe znajdowało się przed światłem wyższym. Odległość pozioma pomiędzy tymi dwoma białymi światłami powinna być co najmniej trzy razy większa od odległości pionowej. Niższe z tych dwóch białych świateł lub - jeśli statek nosi tylko jedno światło - to ono właśnie powinno być umieszczone na wysokości nie mniejszej niż 6,10 m (20 stóp) ponad kadłubem. Jeżeli szerokość statku przekracza 6,10 m (20 stóp), światło to powinno być umieszczone na wysokości ponad kadłubem nie mniejszej niż szerokość statku, z tym jednak że nie musi znajdować się na wysokości większej niż 12,20 m (40 stóp) ponad kadłubem. We wszystkich okolicznościach światło to lub światła, zależnie od danego przypadku, powinny być tak umieszczone, aby znajdowały się z dala i ponad wszystkimi innymi światłami oraz nadbudówkami, które mogłyby ograniczać ich widzialność.
iv) Z prawej burty światło zielone tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 10 rumbom kompasowym (1121/2°), i tak ustawione, aby świeciło od kierunku prosto w przód do 2 rumbów (221/2°) poza trawers prawej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 2 mil.
v) Z lewej burty światło czerwone tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 10 rumbom kompasowym (1121/2°), i tak ustawione, aby świeciło od kierunku prosto w przód do 2 rumbów (221/2°) poza trawers lewej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 2 mil.
vi) Wymienione wyżej zielone i czerwone światła burtowe powinny posiadać od strony statku osłony wystające na odległość co najmniej 0,91 m (3 stóp) przed światło, tak aby uniemożliwiały one widzenie światła zielonego poprzez dziób z lewej burty i światła czerwonego poprzez dziób z prawej burty.
i) W części przedniej, w linii środkowej wzdłużnej, w miejscu, skąd będzie najlepiej widoczne - jasne białe światło tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 220 stopniom kompasowym, i tak ustawione, aby świeciło po 110 stopni z każdej burty wodnosamolotu, a mianowicie od kierunku prosto w przód do 20 stopni poza trawers każdej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 3 mil.
ii) Na końcu prawego skrzydła - światło zielone tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 110 stopniom kompasowym, i tak ustawione, aby świeciło od kierunku prosto w przód do 20 stopni poza trawers prawej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 2 mil.
iii) Na końcu lewego skrzydła - światło czerwone tak skonstruowane, aby oświetlało nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 110 stopniom kompasowym, i tak ustawione, aby świeciło od kierunku prosto w przód do 20 stopni poza trawers lewej burty. Światło to powinno być widzialne z odległości co najmniej 2 mil.
i) w przedniej części statku, w miejscu, skąd będzie najlepiej widoczne i na wysokości ponad górną krawędzią nadburcia nie mniejszej niż 2,75 m (9 stóp) - jasne białe światło skonstruowane i ustawione zgodnie z postanowieniami prawidła 2 ust. a) pkt i), widzialne z odległości co najmniej 3 mil,
ii) zielone i czerwone światło burtowe skonstruowane i ustawione zgodnie z postanowieniami prawidła 2, ust. a) pkt iv) i v), widzialne z odległości co najmniej 1 mili, albo latarnię kombinowaną świecącą światłami zielonym i czerwonym od kierunku prosto w przód do 2 rumbów (221/2°) poza trawersy odpowiednich burt. Latarnia taka powinna być umieszczona nie mniej niż 0,91 m (3 stopy) poniżej światła białego.
ii) Przy podchodzeniu innych lub do innych statków na bliższe odległości żaglowe statki pilotowe powinny mieć światła burtowe zapalone, gotowe do użycia i powinny je odsłaniać i zasłaniać albo też wystawiać w krótkich odstępach czasu w celu wskazania kierunku, w którym zwrócony jest ich dziób. Zielone światło nie powinno być jednak pokazywane z lewej burty ani czerwone światło z prawej burty.
iii) Żaglowy statek pilotowy, który w celu dania pilota musi dobijać do burty statku, może białe światło wystawiać zamiast nosić je u szczytu masztu i może zamiast świateł burtowych wyżej wymienionych mieć pod ręką gotową do użycia latarnię z zielonym szkłem z jednej strony i z czerwonym szkłem z drugiej strony, której powinien używać w sposób przepisany wyżej.
Podczas dnia statki takie powinny wskazywać, że są zajęte połowem przez wywieszenie kosza w miejscu, skąd będzie on najlepiej widoczny; jeśli stoją na kotwicy i mają narzędzie połowu wystawione, to powinny przy zbliżaniu się innych statków pokazać ten sam sygnał w kierunku od kuli kotwicznej na sieć lub inne narzędzie połowu.
i) Jeżeli są statkami o napędzie mechanicznym, powinny nosić w tym samym miejscu, co białe światło wymienione w prawidle 2 ust. a) pkt i) - trójkolorową latarnię tak skonstruowaną i ustawioną, aby białym światłem świeciła od kierunku prosto w przód do 2 rumbów (221/2°) z każdej burty oraz światłem zielonym i światłem czerwonym oświetlała łuk widnokręgu od 2 rumbów (221/2°) od dziobu z każdej burty do 2 rumbów (221/2°) poza trawers odpowiednio prawej i lewej burty. Nie mniej niż 1,83 m (6 stóp) i nie więcej niż 3,65 m (12 stóp) poniżej trójkolorowej latarni statki te powinny nosić światło białe w latarni tak skonstruowanej, aby świeciła jasnym, równym i nieprzerwanym światłem dokoła całego widnokręgu. Statki te powinny również nosić światło rufowe wymienione w prawidle 10 ust. a).
ii) Jeśli są statkami żaglowymi, powinny nosić białe światło w latarni tak skonstruowanej, aby świeciła jasnym, równym i nieprzerwanym światłem dokoła całego widnokręgu. Przy zbliżaniu się innych statków lub do innych statków powinny one również pokazywać wystarczająco wcześnie, aby zapobiec zderzeniu, białe światło rozblaskowe w miejscu, skąd będzie najlepiej widoczne.
iii) Podczas dnia wszystkie wyżej wymienione statki powinny nosić kosz w miejscu, skąd będzie najlepiej widoczny.
Uwaga: Sygnały mgłowe dla statków poławiających - patrz prawidło 15 ust. c) pkt ix).
Uwaga: Światło rufowe dla statków holujących i holowanych - patrz prawidło 3 ust. b) i prawidło 5.
i) przez statki o napędzie mechanicznym - gwizdkiem,
ii) przez statki żaglowe - rogiem mgłowym,
iii) przez statki holowane - gwizdkiem lub rogiem mgłowym.
i) Statek o napędzie mechanicznym posuwający się po wodzie powinien dawać z przerwami nie większymi niż 2 minuty - jeden dźwięk długi.
ii) Statek o napędzie mechanicznym, będący w drodze, lecz mający maszyny zatrzymane i nie posuwający się po wodzie, powinien dawać z przerwami nie większymi niż 2 minuty - dwa dźwięki długie z przerwą pomiędzy nimi trwającą około jednej sekundy.
iii) Statek żaglowy w drodze powinien dawać z przerwami nie większymi niż 1 minuta - jeden dźwięk, gdy idzie prawym halsem, dwa po sobie następujące dźwięki, gdy idzie lewym halsem, i trzy po sobie następujące dźwięki, gdy ma wiatr z tyłu trawersu.
iv) Statek, gdy stoi na kotwicy, powinien z przerwami nie większymi niż 1 minuta bić gwałtownie w dzwon przez około 5 sekund. Na statkach o długości większej niż 106,75 m (350 stóp) sygnał dzwonem powinien być dawany w przedniej części statku, a dodatkowo sygnał gongiem lub innym przyrządem, którego dźwięku nie można by pomylić z dźwiękiem dzwonu - w tylnej części statku. Sygnał ten powinien trwać około 5 sekund i powinien być dawany z przerwami nie większymi niż 1 minuta. Każdy statek, gdy stoi na kotwicy, może dawać dodatkowo zgodnie z prawidłem 12 trzy następujące po sobie dźwięki: jeden krótki, jeden długi i jeden krótki, aby wskazać zbliżającemu się statkowi swoją pozycję i ostrzec go o możliwości zderzenia.
v) Statek holujący, statek zajęty układaniem lub podnoszeniem kabla podwodnego lub znaku nawigacyjnego oraz statek w drodze, który nie jest w stanie ustąpić z drogi zbliżającego się statku, albowiem nie odpowiada za swoje ruchy lub nie jest w stanie manewrować, zgodnie z niniejszymi prawidłami powinien dawać zamiast sygnałów przepisanych w pkt i), ii) i iii) z przerwami nie większymi niż 1 minuta - trzy następujące po sobie dźwięki: jeden długi i dwa krótkie.
vi) Statek holowany, a gdy jest więcej statków holowanych - ostatni statek zespołu holowniczego, jeśli znajduje się na nim załoga, powinien z przerwami nie większymi niż 1 minuta dawać cztery następujące po sobie dźwięki: jeden długi i trzy krótkie. Jeżeli to możliwe, sygnał ten powinien być dawany natychmiast po sygnale statku holującego.
vii) Statek na mieliźnie powinien dawać sygnał przepisany w pkt iv) oraz trzy oddzielne i wyraźne uderzenia w dzwon bezpośrednio przed i po każdym takim sygnale.
viii) Statek o pojemności mniejszej niż 20 ton, łódź wiosłowa lub wodnosamolot na wodzie nie są obowiązane do dawania wyżej wymienionych sygnałów; jeśli ich jednak nie dają, to powinny dawać jakikolwiek inny dostatecznie głośny sygnał dźwiękowy z przerwami nie większymi niż 1 minuta.
ix) Statek o pojemności 20 ton lub więcej, gdy jest zajęty połowem, powinien dawać z przerwami nie większymi niż 1 minuta - jeden dźwięk, a po każdym takim dźwięku powinien bić w dzwon. Zamiast tych sygnałów statek taki może dawać sygnał składający się z serii kilku zmiennych niższych i wyższych tonów.
- PRAWIDŁA WYMIJANIA.
Prawidło niniejsze dotyczy tylko tych przypadków, w których statki idą wprost lub prawie wprost na siebie i w taki sposób, że może powstać ryzyko zderzenia, a nie dotyczy dwóch statków, które miną się swobodnie, jeśli każdy z nich zachowa swój kurs.
Prawidło niniejsze dotyczy jedynie przypadków, gdy dwa statki idą wprost lub prawie wprost na siebie, innymi słowami, gdy podczas dnia każdy statek widzi maszty drugiego statku w nabieżniku lub prawie w nabieżniku ze swoimi własnymi, a podczas nocy, gdy każdy statek jest w takiej pozycji, że widzi obydwa światła burtowe drugiego statku.
Prawidło niniejsze nie dotyczy następujących przypadków:
- gdy podczas dnia jeden statek widzi przed dziobem drugi statek przecinający jego kurs,
- gdy podczas nocy: czerwone światło jednego statku jest naprzeciw czerwonego światła drugiego statku,
- zielone światło jednego statku jest naprzeciw zielonego światła drugiego statku,
- czerwone światło bez zielonego światła lub zielone światło bez czerwonego światła jest widzialne przed dziobem,
- obydwa światła zielone i czerwone widziane są gdziekolwiek, lecz nie wprost lub prawie wprost przed dziobem.
- POSTANOWIENIA RÓŻNE.
- jeden dźwięk krótki dla oznaczenia: "Zmieniam mój kurs w prawo",
- dwa dźwięki krótkie dla oznaczenia: "Zmieniam mój kurs w lewo",
- trzy dźwięki krótkie dla oznaczenia: "Moje maszyny pracują wstecz".
Żadne postanowienie niniejszych przepisów nie stoi na przeszkodzie stosowaniu przepisów szczególnych należycie wydanych przez władzę miejscową, a dotyczących żeglugi w granicach jakiegokolwiek portu, rzeki, jeziora lub wód śródlądowych wraz z obszarami zarezerwowanymi dla wodnosamolotów.
Gdy statek lub wodnosamolot na wodzie znalazł się w niebezpieczeństwie i potrzebuje pomocy innych statków lub pomocy z lądu to powinien dawać łącznie lub osobno następujące sygnały:
Zakazuje się używania któregokolwiek z powyższych sygnałów w celu innym niż dla wskazania, że statek lub wodnosamolot znajduje się w niebezpieczeństwie, oraz używania wszelkich sygnałów, które można by pomylić z sygnałami wymienionymi wyżej.
Uwaga: Dla użytku statków znajdujących się w niebezpieczeństwie przewidziany został sygnał radiowy, który uruchamia automatycznie urządzenia alarmowe innych statków, zapewniając w ten sposób zwrócenie uwagi na sygnały lub depesze wzywania pomocy. Sygnał ten składa się z serii dwunastu kresek nadawanych w przeciągu jednej minuty, z tym że każda kreska trwa cztery sekundy, a przerwa pomiędzy następującymi po sobie kreskami trwa jedną sekundę.
Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.
Grażyna J. Leśniak 10.12.2025Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.
Monika Pogroszewska 10.12.2025Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
Grażyna J. Leśniak 05.12.20254 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
Grażyna J. Leśniak 05.12.2025Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
Grażyna J. Leśniak 04.12.2025Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
Krzysztof Koślicki 02.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.1954.44.207 |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu. |
| Data aktu: | 12/07/1954 |
| Data ogłoszenia: | 30/09/1954 |
| Data wejścia w życie: | 01/01/1954, 30/09/1954 |








