Ustalanie cen, opłat i stawek taryfowych.

DEKRET
z dnia 3 czerwca 1953 r.
o ustalaniu cen, opłat i stawek taryfowych. *

W celu usprawnienia jednolitego systemu ustalania cen, opłat i stawek taryfowych, umocnienia w tej dziedzinie kierowniczej roli Państwa i ochrony interesów nabywców - stanowi się, co następuje:
Art.  1.
1.
Rada Ministrów ustala:
1)
ceny detaliczne artykułów powszechnego użytku lub wytyczne dla ustalania tych cen,
2)
opłaty i stawki taryfowe za podstawowe usługi świadczone ludności,
3)
ceny skupu produktów rolnych, roślinnych i zwierzęcych oraz innych objętych obowiązkiem dostaw lub kontraktacją,
4)
ceny sprzedażne podstawowych surowców i artykułów dla produkcji rolnej.
2.
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi artykuły i usługi, do których stosuje się przepisy ust. 1.
3.
W przypadku określenia wytycznych dla ustalania cen detalicznych artykułów powszechnego użytku (ust. 1 pkt 1) Rada Ministrów zleca ustalanie tych cen ministrom lub prezydiom rad narodowych.
4.
Rada Ministrów może zlecać ustalanie cen skupu artykułów określonych w ust. 1 pkt 3 ministrom lub prezydiom rad narodowych.
Art.  2.

Rada Ministrów określa wytyczne dla ustalania cen, opłat i stawek taryfowych, nie objętych art. 1, oraz tryb i organy właściwe do ustalania tych cen, opłat i stawek taryfowych.

Art.  3.

Rada Ministrów określa zasady i tryb postępowania przy składaniu wniosków o ustalenie cen, opłat i stawek taryfowych, o których mowa w art. 1, jak również wniosków o określenie wytycznych w przypadkach przewidzianych w art. 2.

Art.  4.

Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego ustala wysokość oraz sposób obliczania i stosowania marż handlowych (rabatów, narzutów, prowizji) w obrocie artykułami, do których stosuje się przepisy art. 1 lub które objęte są wytycznymi określonymi na podstawie art. 2.

Art.  5.

Rada Ministrów określa zasady i tryb ogłaszania cen, opłat i stawek taryfowych, ustalonych na podstawie art. 1 i 2.

Art.  6.

Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia obowiązki sprzedawców i świadczących usługi w zakresie uwidaczniania cen na artykuły wystawione na sprzedaż oraz cenników i taryf za świadczone usługi jak również wystawiania rachunków za sprzedane towary lub świadczone usługi.

Art.  7.
1.
Powołuje się Państwową Komisję Cen przy Radzie Ministrów.
2.
Do zakresu działania Państwowej Komisji Cen należy:
1)
opracowywanie i opiniowanie wniosków dotyczących cen, opłat i stawek taryfowych, których ustalanie należy do zakresu działania Rady Ministrów, oraz opracowywanie wniosków co do wytycznych Rady Ministrów dla ustalania cen, opłat i stawek taryfowych,
2)
ustalanie cen, opłat i stawek taryfowych, które nie należą do zakresu działania Rady Ministrów, a zostaną przez Radę Ministrów zlecone Komisji,
3)
inne czynności w zakresie cen, opłat i stawek taryfowych, zlecone przez Radę Ministrów.
3.
Prezes Rady Ministrów ustali skład, organizację wewnętrzną i sposób postępowania Państwowej Komisji Cen.
Art.  8.

Ceny, opłaty i stawki taryfowe, a także marże handlowe oraz przepisy dotyczące ich obliczania i stosowania, ustalone przed wejściem w życie dekretu na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowują nadal moc obowiązującą. Zmiana tych cen, opłat i stawek taryfowych oraz marż handlowych może nastąpić tylko w trybie niniejszego dekretu.

Art.  9.

Organy właściwe w dniu wejścia w życie dekretu do ustalania i zatwierdzania cen, opłat i stawek taryfowych działają w zakresie i trybie określonych w dotychczasowych przepisach przez okres 3 miesięcy. Rada Ministrów może ustalić wcześniejszy termin zaprzestania działalności tych organów.

Art.  10.

Przepisy dekretu dotyczące ministrów stosuje się odpowiednio do kierowników urzędów centralnych, których wykaz ustali Prezes Rady Ministrów.

Art.  11.

Przepisy dekretu nie dotyczą cen, opłat i stawek taryfowych stosowanych w obrotach z zagranicą.

Art.  12.
1.
Z zastrzeżeniami przewidzianymi w art. 8 i 9 tracą moc wszelkie przepisy w przedmiocie unormowanym niniejszym dekretem, a w szczególności:
1)
ustawa z dnia 2 czerwca 1947 r. o zwalczaniu drożyzny i nadmiernych zysków w obrocie handlowym (Dz. U. Nr 43, poz. 218),
2)
dekret z dnia 24 września 1947 r. o ustalaniu cen w przedsiębiorstwach prowadzonych przez Państwo lub samorząd (Dz. U. Nr 61, poz. 337),
3)
dekret z dnia 21 kwietnia 1948 r. o ustalaniu cen na niektóre artykuły w przemyśle prywatnym i spółdzielczym (Dz. U. Nr 23, poz. 157).
2.
Przepisy art. 3 i 4 ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 1 pozostają w mocy do czasu wydania rozporządzenia na podstawie art. 6 niniejszego dekretu.
Art.  13.

Wykonanie dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego oraz wszystkim ministrom.

Art.  14.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

* Z dniem 1 grudnia 1956 r. uprawnienia Prezesa Rady Ministrów wynikające z nin. dekretu, przechodzą do zakresu działania Ministra Finansów, na podstawie § 6 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 listopada 1956 r. w sprawie właściwości niektórych naczelnych organów administracji państwowej (Dz.U.56.54.249), zaś sprawy objęte zakresem działania Państwowej Komisji Cen przechodzą do właściwości Ministra Finansów, na podstawie § 6 ust. 1 powołanego rozporządzenia.

Z dniem 21 kwietnia 1958 r. § 6 powołanego wyżej rozporządzenia utracił moc na podstawie § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1958 r. w sprawie zmiany podporządkowania Państwowej Komisji Cen (Dz.U.58.22.94). Zgodnie z § 1 tego ostatniego rozporządzenia Państwową Komisję Cen, działającą dotychczas jako organ Ministra Finansów, podporządkowuje się Prezesowi Rady Ministrów.

Zmiany w prawie

Wskaźnik POLSTR po raz pierwszy w przepisach

Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.

Michał Kosiarski 29.12.2025
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1953.31.122

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Ustalanie cen, opłat i stawek taryfowych.
Data aktu: 03/06/1953
Data ogłoszenia: 13/06/1953
Data wejścia w życie: 13/06/1953