Licencje na wykonywanie wynalazków i wzorów użytkowych.

USTAWA
z dnia 18 lipca 1950 r.
o licencjach na wykonywanie wynalazków i wzorów użytkowych.

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

Art.  1.
1.
Właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego jest obowiązany przed upływem trzech lat od daty uchwały Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej o udzieleniu patentu lub zarejestrowaniu wzoru użytkowego przystąpić do wykonywania w Polsce wynalazku lub wzoru w sposób wytwórczy. Obowiązek ten winien być dopełniony w rozciągłości, odpowiadającej potrzebom gospodarki narodowej.
2.
Za wykonywanie uważa się również wykonywanie przez osoby inne na podstawie licencji.
Art.  2.
1.
Urząd Patentowy może w każdym czasie żądać od właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego, aby wykazał, czy, w jaki sposób i w jakim zakresie wykonuje wynalazek lub wzór.
2.
Urząd Patentowy może żądać od właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego, a także od osób, wykonujących patent lub wzór na podstawie licencji, przedstawienia szczegółowych sprawozdań i dowodów wykonywania oraz wysyłać na miejsce swego przedstawiciela, który ma prawo badać księgi, korespondencję i urządzenia przedsiębiorstwa, przesłuchiwać strony, świadków i biegłych oraz sporządzać protokoły z dokonanych przez siebie czynności.
Art.  3.
1.
Jeżeli właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 1, Urząd Patentowy może podjąć niezwłocznie czynności, przewidziane w art. 23 i 24.
2.
W przypadku stwierdzenia przez Urząd Patentowy, że właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego nie poczynił przygotowań do dopełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 1, Urząd Patentowy może podjąć czynności, przewidziane w art. 23 i 24 także przed upływem terminu, określonego w art. 1.
Art.  4.

Jeżeli właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego nie dopełnił obowiązku, o którym mowa w art. 1, ani nie udzielił licencji w trybie, przewidzianym w art. 23 i 24, może być ustanowiona licencja przymusowa.

Art.  5.
1.
Jeżeli w ciągu roku po upływie terminu, określonego w art. 1, nie ustanowiono licencji przymusowej albo jeżeli ustanowieni licencjobiorcy nie wykonują wynalazku lub wzoru użytkowego w rozciągłości, odpowiadającej potrzebom gospodarki narodowej, Urząd Patentowy (wydział spraw spornych) może na skutek skargi umorzyć patent lub prawo z rejestracji wzoru użytkowego.
2.
Zwiększenie rozciągłości produkcji po dniu wniesienia skargi nie ma wpływu na treść orzeczenia.
Art.  6.

Przepisów art. 1-5 nie stosuje się do patentów i zarejestrowanych wzorów użytkowych, będących własnością przedsiębiorstw lub instytucji gospodarki uspołecznionej.

Rozdział  2.

Przepisy dotyczące przedsiębiorstw i instytucji gospodarki uspołecznionej.

Art.  7.

W rozumieniu niniejszej ustawy przedsiębiorstwami lub instytucjami gospodarki uspołecznionej są:

1)
wszelkiego rodzaju zakłady pracy, będące własnością Państwa lub osób prawnych prawa publicznego, przedsiębiorstw państwowych, państwowo spółdzielczych, central spółdzielczo-państwowych, spółdzielni oraz ich central i związków,
2)
zakłady pracy, będące pod zarządem Państwa lub osób prawnych, określonych w pkt 1),
3)
zakłady pracy, należące do spółek prawa cywilnego lub handlowego, w których Państwo lub osoby prawne, określone w pkt 1), posiadają udział lub wkład, przenoszący 50% kapitału zakładowego.
Art.  8.

Przepisy niniejszej ustawy, odnoszące się do patentów i zarejestrowanych wzorów użytkowych, których właścicielem jest przedsiębiorstwo lub instytucja gospodarki uspołecznionej, stosuje się odpowiednio również do patentów i zarejestrowanych wzorów użytkowych, których właścicielem jest Państwo.

Art.  9.
1.
Wynalazek opatentowany lub wzór użytkowy, zarejestrowany na rzecz przedsiębiorstw lub instytucji gospodarki uspołecznionej, może być w całości lub w części wykonywany nieodpłatnie również przez inne przedsiębiorstwa lub instytucje gospodarki uspołecznionej na potrzeby narodowych planów gospodarczych.
2.
Zasady oraz tryb przekazywania i udostępniania wynalazków i wzorów użytkowych, o których mowa w ust. 1, innym przedsiębiorstwom i instytucjom gospodarki uspołecznionej ustala w drodze zarządzenia Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

Rozdział  3.

Licencje.

1.

Przepisy ogólne.

Art.  10.

Prawo wykonywania w całości lub w części cudzego opatentowanego wynalazku lub zarejestrowanego wzoru użytkowego nabywa się przez licencję.

Art.  11.
1.
Z patentu na wynalazek lub z zarejestrowanego wzoru użytkowego, którego wykonanie wykraczałoby w zakres cudzego wynalazku, wzoru lub prawa autorskiego, chronionych w Polsce, można korzystać tylko na podstawie licencji, udzielonej przez właściciela wcześniejszego prawa (patent zależny, wzór użytkowy zależny).
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, można również ustanowić licencję przymusową stosownie do postanowień art. 26.
3.
Po wygaśnięciu wcześniejszego prawa patent zależny lub wzór użytkowy zależny zamienia się na niezależny.
Art.  12.

Ze względu na sposób powstania licencja może być:

1)
dobrowolna na podstawie umowy, zawartej przez właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego (licencjodawcę) z licencjobiorcą,
2)
przymusowa - na podstawie decyzji Urzędu Patentowego, wydanej w przypadkach, przewidzianych w niniejszej ustawie.
Art.  13.

Ze względu na zakres uprawnień licencjobiorcy licencja może być:

1)
wyłączna, stwarzająca uprawnienia dla jednego tylko licencjobiorcy,
2)
niewyłączna, stwarzająca uprawnienia dla kilku licencjobiorców.
Art.  14.

Ze względu na zakres wykonywania licencja może być:

1)
pełna, stwarzająca uprawnienia do wykonywania wynalazku lub wzoru użytkowego w całości,
2)
ograniczona, stwarzająca uprawnienia do wykonywania wynalazku lub wzoru użytkowego w części.
Art.  15.

Jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, a decyzja Urzędu Patentowego lub umowa o licencję nie zawiera odmiennych postanowień, domniemywa się, że licencja jest pełna i niewyłączna, jak również, że licencja wyłączna nie pozbawia właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego prawa wykonywania wynalazku lub wzoru niezależnie od licencjobiorcy.

Art.  16.
1.
Jeżeli licencję wpisano do rejestru patentów lub rejestru wzorów, prawo licencjobiorcy jest skuteczne wobec osób trzecich.
2.
Wpis licencji do rejestru patentów lub rejestru wzorów może nastąpić tylko na podstawie dokumentu publicznego albo na podstawie dokumentu prywatnego, na którym podpis licencjodawcy jest notarialnie uwierzytelniony.
Art.  17.
1.
Licencjobiorca może udzielać sublicencji tylko za zgodą właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego.
2.
Do sublicencji stosuje się odpowiednio przepisy o licencjach. Jednakże udzielanie dalszych sublicencji jest niedopuszczalne.

2.

Licencja dobrowolna.

Art.  18.

Do umowy licencyjnej stosuje się przepisy prawa cywilnego.

Art.  19.

Umowa licencyjna powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie.

Art.  20.

Przedsiębiorstwa lub instytucje gospodarki uspołecznionej mogą zawierać umowy, których przedmiotem jest udzielanie licencji na wykonywanie za granicą wynalazku opatentowanego lub wzoru użytkowego, zarejestrowanego na ich rzecz za granicą, albo też uzyskanie przez nie licencji na wykonywanie w kraju wynalazku opatentowanego lub wzoru użytkowego, zarejestrowanego w Polsce na rzecz osób zagranicznych, tylko za zezwoleniem Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może powyższe swoje uprawnienie przekazać w drodze zarządzenia podległym mu organom, a także - w porozumieniu z właściwymi ministrami - organom podległym tym ministrom.

Art.  21.
1.
Obywatele polscy, stale w Polsce zamieszkali cudzoziemcy oraz mające w Polsce siedzibę osoby prawne prawa prywatnego mogą zawierać umowy, których przedmiotem jest udzielenie licencji na wykonywanie za granicą wynalazku opatentowanego lub wzoru użytkowego, zarejestrowanego za granicą, tylko za zezwoleniem Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może powyższe swoje uprawnienia przekazać w drodze zarządzenia podległym mu organom, a także - w porozumieniu z właściwymi ministrami - organom podległym tym ministrom.
2.
Umowy, zawarte z pominięciem przepisów ust. 1, są z mocy samego prawa pozbawione skutków prawnych w Polsce.
Art.  22.

Przepisy art. 18-21 stosuje się odpowiednio do umów, dotyczących przekazywania za granicę, udostępniania za granicą albo otrzymywania z zagranicy wiadomości lub doświadczeń, będących przedmiotem własności przemysłowej, nie chronionym patentem lub świadectwem ochronnym.

3.

Postępowanie w przypadku niewykonywania wynalazku lub wzoru użytkowego.

Art.  23.
1.
W przypadku, przewidzianym w art. 3, Urząd Patentowy podaje do wiadomości ogólnej przez opublikowanie dwukrotne w najbliższych zeszytach "Wiadomości Urzędu Patentowego", że na wykonywanie opatentowanego wynalazku lub zarejestrowanego wzoru użytkowego może być udzielona licencja.
2.
Opublikowanie odbywa się na koszt właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego.
Art.  24.
1.
Zgłoszenia w celu zawarcia umowy licencyjnej składa się w Urzędzie Patentowym.
2.
Urząd Patentowy zawiadamia o złożeniu tych zgłoszeń niezwłocznie właściciela patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego.
3.
O zawarciu umowy licencyjnej właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego powinien niezwłocznie zawiadomić Urząd Patentowy.

4.

Licencja przymusowa.

Art.  25.

Jeżeli właściciel patentu lub zarejestrowanego wzoru użytkowego nie dopełni obowiązku, o którym mowa w art. 1, lub jeżeli w ciągu sześciu miesięcy od chwili zgłoszenia się w celu zawarcia umowy licencyjnej (art. 24) nie nastąpiło zawarcie tej umowy, Urząd Patentowy na skutek skargi ustanowi po upływie okresu, przewidzianego w art. 1, licencję przymusową, ustalając równocześnie jej zakres i warunki. Udzielenie licencji nawet wyłącznej nie przeszkadza ustanowieniu licencji przymusowej na rzecz innej osoby.

Art.  26.
1.
Właściciel patentu zależnego lub zarejestrowanego wzoru użytkowego zależnego może żądać w drodze skargi ustanowienia na jego rzecz licencji przymusowej na wykonywanie wcześniejszego patentu lub wzoru użytkowego.
2.
Urząd Patentowy, na skutek skargi, zawierającej żądanie ustanowienia licencji (ust. 1), orzeka o ustanowieniu licencji przymusowej po wysłuchaniu stron oraz ustala równocześnie szczegółowe warunki licencji.
3.
Licencja gaśnie po upływie roku, jeżeli licencjobiorca nie korzystał z niej w tym terminie. Ponowne żądanie ustanowienia licencji nie jest dopuszczalne. Przepisy niniejszego ustępu nie mają zastosowania, jeżeli licencjobiorcą jest przedsiębiorstwo lub instytucja gospodarki uspołecznionej.
Art.  27.
1.
Przedsiębiorstwa i instytucje gospodarki uspołecznionej mogą ze względu na dobro publiczne żądać w drodze skargi ustanowienia na ich rzecz licencji przymusowej na wykonywanie opatentowanych wynalazków lub zarejestrowanych wzorów użytkowych, będących własnością obywateli polskich oraz polskich osób prawnych prawa prywatnego, jeżeli wynalazek lub wzór użytkowy leży w zakresie produkcji tych przedsiębiorstw lub instytucji.
2.
Urząd Patentowy, na skutek skargi zawierającej żądanie ustanowienia licencji (ust. 1), orzeka o ustanowieniu licencji przymusowej po wysłuchaniu stron oraz ustala równocześnie szczegółowe warunki licencji.
Art.  28.

Od orzeczeń Urzędu Patentowego (wydziału spraw spornych), wydanych w sprawach, o których mowa w art. 25, 26 ust. 2 i 27 ust. 2, służy odwołanie do Wydziału Odwoławczego Urzędu Patentowego w ciągu dwóch miesięcy od daty doręczenia orzeczenia.

5.

Ewidencja licencji.

Art.  29.

Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego prowadzi wykazy umów, wymienionych w art. 20-22. Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może obowiązek ten przekazać w drodze zarządzenia podległej sobie władzy lub instytucji.

Rozdział  4.

Przepisy karne, przejściowe i końcowe

Art.  30.
1.
Kto nie uzyskawszy zezwolenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego lub upoważnionego organu albo niezgodnie z uzyskanym zezwoleniem zawiera w imieniu własnym lub cudzym umowę, przewidzianą w art. 21 lub 22, ulega karze więzienia do lat pięciu lub grzywny albo obu tym karom łącznie.
2.
W sprawach o przestępstwa, wymienione w ust. 1, orzekają sądy okręgowe.
Art.  31.
1.
W rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr 39, poz. 384, z 1933 r. Nr 10, poz. 63, z 1945 r. Nr 58, poz. 334, z 1948 r. Nr 24, poz. 164 i Nr 44, poz. 315, z 1949 r. Nr 63, poz. 495 i 496) wprowadza się następujące zmiany:
1)
uchyla się art. 7, 13, 14, 20, 23, 54-58, 59 ust. 1 i 67-70,
2)
w art. 21 skreśla się wyrazy "i 20".
2.
Przepisów art. 94, 99, 100, 106, 107, 109, 140-144, 145 ust. 1 i 153-156 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r., powołanego w ust. 1, nie stosuje się do wzorów użytkowych.
Art.  32.

Przepisy art. 11 ust. 4, 22, 24, 33, 53, 59, ust. 2-4, 60 ust. 1 lit. a), 71, 72, 97 ust. 4, 108, 110, 118, 139, 145 ust. 2-4, 146 ust. 1 lit. a), 157 i 158 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r., powołanego w art. 31, pozostają w mocy także co do przedmiotów, unormowanych w niniejszej ustawie.

Art.  33.

Powołanie się w poszczególnych przepisach rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych na przepisy, uchylone niniejszą ustawą, zastępuje się następująco:

1)
powołanie się na art. 7 rozporządzenia - powołaniem się na art. 11 ustawy,
2)
powołanie się na art. 13 ust. 1 rozporządzenia - powołaniem się na art. 1 ustawy,
3)
powołanie się na art. 13 ust. 2-5 rozporządzenia - powołaniem się na art. 3 i 5 ustawy,
4)
powołanie się na art. 14 rozporządzenia - powołaniem się na art. 6 ustawy,
5)
powołanie się na art. 20 ust. 1 rozporządzenia - powołaniem się na art. 10 ustawy,
6)
powołanie się na art. 20 ust. 2 rozporządzenia - powołaniem się na art. 16 ustawy,
7)
powołanie się na art. 23 rozporządzenia powołaniem się na art. 26 ustawy,
8)
powołanie się na art. 54-58 i 59 ust. 1 rozporządzenia - powołaniem się na art. 2 i 4 ustawy.
Art.  34.

Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają postanowień ustawy z dnia 20 grudnia 1949 r. o wynalazkach i wzorach użytkowych, dotyczących obrony Państwa (Dz. U. R. P. Nr 63, poz. 496).

Art.  35.

Wykonanie ustawy porucza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, a co do art. 30 - Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  36.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024