Uregulowanie ubezpieczeń rzeczowych i osobowych.

DEKRET
z dnia 3 stycznia 1947 r.
o uregulowaniu ubezpieczeń rzeczowych i osobowych.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.
1.
Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczeń rzeczowych i osobowych wymaga zezwolenia władzy nadzorczej.
2.
Zezwolenie może być udzielone jedynie: państwowym, prawno-publicznym bądź spółdzielczym zakładom ubezpieczeń.
3.
Mocą niniejszego dekretu otrzymują zezwolenia na dalszą działalność ubezpieczeniową w zakresie ustalonym w tym dekrecie:
a)
Towarzystwo Reasekuracyjne "Warta" Sp. Akc. w Warszawie,
b)
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.
4.
Władzą nadzorczą w rozumieniu niniejszego dekretu jest Minister Skarbu.
Art.  2.
1.
Krajowe i zagraniczne prywatne zakłady ubezpieczeń bez względu na swoją formę prawną tracą prawo do wykonywania dalszej działalności ubezpieczeniowej.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy Towarzystwa Reasekuracyjnego "Warta" Sp. Akc. w Warszawie.
3.
Zatwierdza się zarządzenia władzy nadzorczej, mocą których zakładom ubezpieczeń wymienionym w ust. 1 cofnięto po wyzwoleniu kraju zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.
Art.  3.
1.
Ustanawia się na obszarze Państwa w zakresie ubezpieczeń rzeczowych przymus ubezpieczenia budowli od ognia.
2.
Pozostałe rodzaje ubezpieczeń rzeczowych są wykonywane w trybie umownym, jednakże Minister Skarbu w porozumieniu z zainteresowanymi Ministrami może ustalać w drodze rozporządzeń obowiązek ubezpieczenia dla oznaczonych kategoryj ryzyk w ubezpieczeniach rzeczowych.
Art.  4.
1.
Ubezpieczenia osobowe są wykonywane w trybie umownym.
2.
Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu i innymi zainteresowanymi ministrami może jednak ustalać w drodze rozporządzeń obowiązek ubezpieczenia oznaczonych kategoryj osób i ryzyk w ubezpieczeniach osobowych.
3.
W przypadkach przewidzianych w ust. 2 Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej i innymi zainteresowanymi ministrami może w drodze rozporządzeń tworzyć odrębne prawno-publiczne zakłady ubezpieczeń społecznych oraz wydawać dla nich statuty, określające ich organizację i zasady działalności.
Art.  5.
1.
Zakłady ubezpieczeń, dopuszczone do działalności ubezpieczeniowej w Polsce na podstawie niniejszego dekretu, mogą odstępować ryzyka do reasekuracji jedynie Towarzystwu Reasekuracyjnemu "Warta" Sp. Akc. w Warszawie.
2.
Prawo odstępowania ryzyk do reasekuracji zagranicznym zakładom ubezpieczeń oraz przyjmowania ryzyk do reasekuracji od zagranicznych zakładów ubezpieczeń służy wyłącznie Towarzystwu Reasekuracyjnemu "Warta" Sp. Akc. w Warszawie.
3.
Władza nadzorcza, o ile uzna, że zachodzi brak wyrównania ryzyk, może zarządzić obowiązek reasekuracji dla wszystkich lub poszczególnych rodzajów ubezpieczeń oraz dla wszystkich lub poszczególnych zakładów ubezpieczeń.
4.
Zasady umów reasekuracyjnych zawieranych z zagranicznymi zakładami ubezpieczeń wymagają zgody władzy nadzorczej.
Art.  6.
1.
Ubezpieczenia rzeczowe objęte przymusem ubezpieczenia oraz umowne ubezpieczenia transportowe (lądowe, śródlądowe, morskie i powietrzne) prowadzi wyłącznie Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.
2.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych może ponadto prowadzić umowne ubezpieczenia rzeczowe i osobowe.
Art.  7.
1.
Z dniem 1 stycznia 1947 r. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych i Kasy Strażackiej w Poznaniu, które z dniem tym przestają istnieć. Wynikające z tego tytułu przejęcie majątku jest wolne od wszelkich podatków i opłat. Przepisanie praw hipotecznych nastąpi na jednostronny wniosek Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.
2.
Upoważnia się Ministra Skarbu do regulowania w drodze rozporządzeń spraw związanych z przejęciem przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych - Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych i Kasy Strażackiej w Poznaniu.
Art.  8.

Sposób lokowania przez zakłady ubezpieczeń funduszów i rezerw określa corocznie Minister Skarbu w drodze ustalenia dla każdego zakładu planu lokat.

Art.  9.
1.
Z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu przechodzi na własność Skarbu Państwa 60% akcyj Towarzystwa Reasekuracyjnego "Warta" Sp. Akc. w Warszawie, mianowicie przechodzą na własność Skarbu Państwa: wszystkie akcje będące własnością Poznańskiego Związku Komunalnego, wszystkie akcje będące własnością Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych w Poznaniu, reszta zaś brakująca do 60% akcyj przechodzi na własność Skarbu Państwa z akcyj, będących własnością Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych. Akcje te w imieniu Skarbu Państwa przyjmuje Minister Skarbu.
2.
Wysokość odszkodowania za przyjęte przez Skarb Państwa w myśl ust. 1 akcje ustali Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej.
3.
Upoważnia się Ministra Skarbu do powzięcia decyzji w sprawie podwyższenia kapitału akcyjnego Towarzystwa Reasekuracyjnego "Warta" Sp. Akc. w Warszawie do kwoty 500.000.000 zł, do dokonania wpłat rzeczowych i gotówkowych, niezbędnych dla zachowania ustalonej wyżej granicy udziału Skarbu Państwa w ogólnym kapitale akcyjnym oraz do dokonania operacyj finansowych związanych z tymi wpłatami.
Art.  10.
1.
Zakłady ubezpieczeń, które w myśl niniejszego dekretu utraciły prawo do wykonywania dalszej działalności ubezpieczeniowej, podlegają likwidacji.
2.
Likwidację krajowych prywatnych zakładów ubezpieczeń społecznych powierza się:
a)
w odniesieniu do zakładów, których przedmiotem działalności były wyłącznie ubezpieczenia rzeczowe lub rzeczowe i osobowe, Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń Wzajemnych,
b)
w odniesieniu do zakładów, których przedmiotem działalności były wyłącznie ubezpieczenia osobowe, zakładom ubezpieczeń, prowadzącym wyłącznie ubezpieczenia osobowe, stosownie do zarządzeń, jakie wyda Minister Skarbu.
3.
Zagraniczne zakłady ubezpieczeń podlegają likwidacji z zastosowaniem przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 26 stycznia 1928 r. o kontroli ubezpieczeń (Dz. U. R. P. Nr 9, poz. 64).
4.
Upoważnia się Ministra Skarbu do regulowania w drodze rozporządzeń spraw związanych z likwidacją umów z zakresu ubezpieczeń osobowych, zawartych z zakładami ubezpieczeń, podlegającymi likwidacji, a w szczególności do regulowania sposobu likwidacji umów w drodze wykupu, bądź w drodze przekazania portfelu wraz z rezerwami odpowiednim zakładom ubezpieczeń osobowych. Poza tym przy likwidacji krajowych prywatnych zakładów ubezpieczeń stosuje się przepisy powołane w ust. 3.
5.
Prawno-publiczne zakłady ubezpieczeń nie wymienione w art. 1 ust. 3, a nie podlegające przejęciu przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych (art. 7), o ile w terminie 1 roku od dnia wejścia w życie niniejszego dekretu nie otrzymają zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, podlegają likwidacji w myśl zasad określonych w ust. 2 i 4 niniejszego artykułu.
Art.  11.

Dekret niniejszy nie narusza przepisów o ubezpieczeniach społecznych.

Art.  12.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Skarbu w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.

Art.  13.
1.
Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
2.
Z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu tracą moc obowiązującą sprzeczne z nim przepisy, a w szczególności przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 26 stycznia 1928 r. o kontroli ubezpieczeń (Dz. U. R. P. Nr 9, poz. 64), które są sprzeczne z przepisami niniejszego dekretu.

Zmiany w prawie

Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1947.5.23

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Uregulowanie ubezpieczeń rzeczowych i osobowych.
Data aktu: 03/01/1947
Data ogłoszenia: 25/01/1947
Data wejścia w życie: 25/01/1947