Obrót olejem skalnym.

USTAWA
z dnia 25 marca 1938 r.
o obrocie olejem skalnym.

Art.  1.
(1)
Olej skalny (ropa naftowa), uzyskiwany na kopalniach minerałów żywicznych (kopalniach oleju skalnego, gazu ziemnego, wosku ziemnego itp.) i w łapaczkach bez względu na jego skład i właściwości, jak również olej, wydzielony lub osadzający się z gazu ziemnego w urządzeniach kopalnianych i w gazociągach - o ile oleje te nie są magazynowane na miejscu - mogą być wysyłane, z wyjątkiem przypadków, przewidzianych w art. 2, 3 i 4, jedynie do zakładów tłoczniowych i magazynowych albo rafineryj olejów mineralnych i gazoliniarń do przerobu.
(2)
Dalsze wysyłki (reekspedycje) oleju z rafineryj, gazoliniarń, zakładów tłoczniowych lub magazynowych są dozwolone tylko do innych rafineryj, gazoliniarń oraz zakładów tłoczniowych lub magazynowych.
Art.  2.

Dozwolone jest używanie olejów, wymienionych w art. 1 ust. (1), na bezpośrednie potrzeby ruchu kopalni, na której olej ten został uzyskany.

Art.  3.

Okręgowy urząd górniczy może zezwolić na użycie oleju skalnego:

1)
na określone w tym zezwoleniu bezpośrednie potrzeby ruchu innych kopalń niż te, na których olej został uzyskany, jeśli stwierdzi, że zastąpienie oleju skalnego innym materiałem jest albo niemożliwe, albo połączone z niestosunkowo wysokimi kosztami,
2)
na cele badawcze i doświadczalne.
Art.  4.

Wyższy urząd górniczy może zezwalać kopalniom na oddawanie oleju skalnego innym odbiorcom, niż wymienieni w art. 1 ust. (1):

1)
jeżeli stwierdzi, że olej skalny danej kopalni nie znajduje wśród odbiorców, wymienionych w art. 1 ust. (1), nabywcy ofiarującego cenę, odpowiadającą cenom targowym, płaconym przez tych (art. 1 ust. (1) odbiorców, przy uwzględnieniu właściwości danego oleju,
2)
na określone cele lokalnego zużycia niekopalnianego, jeżeli koszty transportu z kopalni do stacji załadowania lub do zakładu przeróbczego są niewspółmiernie wysokie w stosunku do ceny targowej oleju skalnego.
Art.  5.

Zezwolenia, przewidziane w art. 3 i 4, będą wydawane na określone ilości z oznaczeniem czasu ich ważności na okresy nie krótsze, niż półroczne.

Art.  6.
(1)
Jeżeli zezwolenie, udzielone w myśl art. 3 pkt 1) i art. 4, dotyczy oleju skalnego o gęstości do 790° Ar. przy + 15° C (0,790 g/ml), wówczas olej ten podlega podatkowi na rzecz Skarbu Państwa według stawki obowiązującej dla olejów mineralnych (przetworów ropy naftowej lub gazu ziemnego) o takiej samej gęstości, przy czym władza skarbowa jest uprawniona do odpowiedniego stosowania do podatku od oleju skalnego przepisów, dotyczących ulg, przewidzianych dla podatku od olejów mineralnych. Ponadto olej, oddawany w myśl art. 4, podlega opłacie podatku drogowego na równi z olejem mineralnym o gęstości do 790° Ar. przy + 15° C (0,790 g/ml).
(2)
Do zapłaty podatku obowiązany jest przedsiębiorca zakładu, z którego wprowadza się olej do wolnego obrotu. Podatek powinien być uiszczony przed wydaniem oleju z zakładu.
Art.  7.
(1)
Orzekanie o należności i wymiar podatku od oleju skalnego o gęstości do 790° Ar. przy + 15° C (0,790 g/ml) należy do właściwości władzy skarbowej. Władza skarbowa działa na podstawie danych, dostarczonych przez władze górnicze.
(2)
Co do rzeczowej odpowiedzialności za podatek od oleju skalnego, ściągnięcia podatku nie uiszczonego w terminie oraz przedawnienia prawa żądania zapłaty i zwrotu tego podatku, stosują się odpowiednio przepisy, odnoszące się w tym zakresie do podatku od olejów mineralnych.
Art.  8.
(1)
Władzom górniczym i skarbowym służy prawo kontroli produkcji, obrotów i zapasów olejów, wymienionych w art. 1 ust. (1).
(2)
Ministrowie Przemysłu i Handlu oraz Skarbu w drodze rozporządzenia ustalają sposób kontroli, o której mowa w ust. (1), jak również określają wysokość dopuszczalnych ubytków tych olejów.
(3)
Ubytki olejów ponad normy, ustalone w rozporządzeniu, będą uważane jako wprowadzone do obrotu.
Art.  9.
(1)
Kopalnie minerałów żywicznych są obowiązane prowadzić dokładne wykazy produkcji olejów, wymienionych w art. 1 ust. (1) i wszelkich nimi obrotów, z oznaczeniem rodzaju, ilości, odbiorcy i sposobu każdorazowej wysyłki, jak również składać władzy górniczej okresowe raporty.
(2)
Takiż obowiązek - co do zapisywania i wykazywania wszystkich obrotów olejami, wymienionymi w art. 1 ust. (1) - ciąży na rafineriach i gazoliniarniach, na przedsiębiorstwach magazynowania i tłoczenia oleju skalnego, zbierania i łapania kału ropnego i oleju skalnego - jak również na przedsiębiorstwach gazociągowych.
(3)
Właściwy wyższy urząd górniczy wyda przepisy co do sposobu prowadzenia wykazów i okresowego składania ich władzom górniczym.
Art.  10.
(1)
Kto:
1)
wbrew przepisom wprowadza do obrotu oleje, wymienione w art. 1 ust. (1),
2)
odstępuje olej skalny innej osobie, niż wskazana w zezwoleniu władz górniczych,
3)
używa olej skalny do innych celów, niż określone w zezwoleniu władz górniczych -

podlega karze aresztu do trzech miesięcy lub grzywny do 3.000 zł, albo obu karom łącznie.

(2)
Ponadto orzec można przepadek oleju.
Art.  11.

Kto narusza inne przepisy ustawy niniejszej lub przepisy, wydane na podstawie tej ustawy, podlega karze grzywny do 3.000 zł.

Art.  12.

Orzeczenie kary nie zwalnia od obowiązków uiszczenia podatku od oleju skalnego (art. 6).

Art.  13.
(1)
Orzekanie w sprawach o przestępstwa, objęte ustawą niniejszą, należy do okręgowych urzędów górniczych.
(2)
Grzywny oraz sumy, uzyskane ze sprzedaży olejów, które uległy przepadkowi, wpływają na rachunek funduszu popierania wiertnictwa naftowego.
Art.  14.

Wykonanie ustawy niniejszej porucza się Ministrom Przemysłu i Handlu oraz Skarbu, każdemu we właściwym zakresie działania.

Art.  15.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.21.167

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Obrót olejem skalnym.
Data aktu: 25/03/1938
Data ogłoszenia: 31/03/1938
Data wejścia w życie: 31/03/1938